Kápitułá 1.
    ¶ 1. Rodzáy Ieremiáſzow / y zá ktorego cżáſu ſpráwowáł vrząd proroctwá ſwego. 4. Ieremiáſz obrány Prorok ieſzcże z żywotá mátki ſwoiey. 7.y.17. Vmocniony od Páná ku ſpráwowániu vrzędu ſwego. 10. Vrząd Prorocki. 11. Dwoie widzenie ktorem iemu pán Bog okázáł ſkáżenie Ierozolimſkie. 18. Moc y ſtháłość ktorą dáwá Pán Bog Prorokom od ſiebie poſłánym.

  1. Słowá Ieremiáſzá ſyná Helkiáſzowe° / z Kápłánow ktorzy byli w Anátoth / w źiemi Beniámin.
  2. Do ktorego ſtáło ſię ſłowo Páńſkie zá cżáſow Iozyáſzá ſyná Amonowego krolá Iudſkiego / roku trzynáſtego pánowániá iego.
  3. Y trwáło zá cżáſow Ioákimá ſyná Iozyáſzowego krolá Iudſkiego / áż do wykońcżeniá iedennáſtego roku zá Sedekiáſzá ſyná Iozyáſzá krolá Iudſkiego / to ieſt áż do zágnániá w niewolą Ierozolimitánow mieſiącá piątego.
  4. Y ſtáło ſię ſłowo Páńſkie ku mnie w ten ſpoſob.
  5. Pirwey niźlim ćię w żywoćie ſtworzył / poznáłem ćię / á pierwey niźliś wyſzedł z máćice poświęćiłem ćię á dáłem ćię zá Proroká národom.
  6. Tedym rzekł / A Ach moy Pánie Boże / otho mowić nie vmiem / bom ieſt dźiećięćiem.
      A Pátrz o tym w 2.Mo.Ká.3.y.4.

  7. A Pán rzekł ku mnie / Niepowiedáy tego / á żebyś był dźiećięćiem / ábowiem poydźieſz do wſzytkich do kthorych iá ćiebie poſlę / á opowieſz wſzytko to co iá roſkáżę tobie.
  8. Nie boy ſię ich / ábowiem ieſtem z tobą ku wybáwieniu ćiebie / mowi Pán.
  9. Y wyćiągnąwſzy Pán rękę ſwą dotknął ſię vſt moich / pothym rzekł do mnie / * Otho kłádę ſłowá moie do vſt twoich.
      * Niżey.18.v.7.

  10. Oto dźiś poſtáwiłem ćię doględácżem nád národy y nád kroleſtwy / B ábyś wykorzeniáł y pſowáł / gubił y podwrácáł / budowáł y ſzcżepił.
      B Thoć ieſt práwdźiwy vrząd prorocki wykorzeniáć tho co było złego z ſerc ludzkich / á to ſzcżepić coby było dobrego.

  11. C Ktemu ſłowo Páńſkie ſtáło ſię do mnie w ten ſpoſob / Co ty widźiſz Ieremiáſzu: A iám rzekł / Widzę D rozgę drzewá migdáłowego / śpieſzącą ſię ku kwitnieniu.
      C To známionuie bliſki cżás w ktory Pán pokáráć miáł lud ſwoy przez Bábilońcżyki.
      D Drudzy wykłádáią láſkę ſtrożá rozumieiąc to o Bogu ktory iáko ſtroż ludu ſwego miáł ie káráć / gdyż przez láſki piſmo káránie rozumie.

  12. A Pán rzekł ku mnie / Dobrześ obácżył / ábowiem ſię iá poſpieſzę / ábych wykonáł ſłowo moie.
  13. Po wtore ſłowo Páńſkie ſtáło ſię ku mnie w ten ſpoſob / Co ty ieſzcże widźiſz: A iám odpowiedźiáł / Widzę gárniec kipiący od Pułnocy.
  14. Y rzekł Pán do mnie / † E Wſzytko złe poruſzy ſię od Pułnocy / ná wſzytki mieſzkáiące ná źiemi.
      E Wſzelkie trápienie przydźie ná Syryą Dámáſzku / y ná Arábią / y ná Egipt.

      † Niżey.4.v.6.

  15. Abowiem oto zwołám wſzytki národy z kroleſtw F pułnocnych mowi Pán / Ktorzy przyidą / y káżdy z oſobná poſtáwi ſtolicę ſwą w bránách Ieruzálem / y wſzędy około wſzythkich murow iego y po wſzytkich miáſtách Iudſkich.
      F To ieſt / z Bábilonu.

  16. Y oznáymię im przycżyny ſądow moich / dlá złośći tych ktorzy mnie opuśćili / á bogom obcem kádźili / Y chwálili robotę rąk ſwoich.
  17. Przepáſzże tedy biodrá ſwoie / á powſtáń / ábyś mowił do nich wſzytko co iá roſkáżę tobie / Nie boyże ſię ich / bych ćię ſnádź nie ſtárł przed nimi.
  18. ¤ A oto poſtáwiłem ćię dźiś iáko miáſtem obronnym / á ſłupem żeláznym / y murem miedźiánym przećiw wſzythkiey źiemi / przećiw krolom Iudſkim / y przećiw kſiążętom iego / przećiw kápłánom iego / y przećiw wſzytkiemu ludowi tey źiemie.
      ¤ Niżey.6.v.27.

  19. Y oborzą ſię przećiw tobie / ále nie zwyćiężą ćię / ábowiem ieſtem z tobą mowi Pán / ku wybáwieniu ćiebie.

    Kápitułá 2.
    ¶ 1. Vkázuie Zydom iáko ſię łágodnie Pán obchodźił z nimi. 5. Niewdźięcżność ich wymiáthuie im przed ocży. 10. Przekłádá im przykłád pogánow ku oznáymieniu im ich nieſtátecżnośći. 13. Vkázuie w cżym Páná obráźiły / á cżemu ie thák ćięſzko káráł. 21. Przywodźi im ná pámięć prácą kthorą o nich miáł. 23. Vkázuie im iáko byli prędcy ku zgrzeſzeniu y wzywá ie ku pokućie.

  1. Y ſtáło ſię ſłowo Páńſkie do mnie w ten ſpoſob.
  2. Idź á wołáy w vſzy Ierozolimſkie / y moẃ / Ták mowi Pán / Wſpomniáłem ná ćię w dobrotliwośći zá młodośći twoiey / y zá miłośći A poſlubieniá twego / gdyś mię náſládowáł w puſzcży y w źiemi nie ſiáney.
      A Dáwá znáć cżás on w ktory Pán vcżynił przymierze z oycy ich.

  3. B Izráel ieſt rzecż świętá v Páná to ieſt / pierworodne vrodzáiow iego / wſzyſcy ktorzy go pożyráią złośćiwie cżynią / A nieſzcżęśćie ná nie przyidźie mowi Pán.
      B To ieſt / ná then cżás Izráelcżycy byli poświęconemi Pánu.

  4. O domie Iákobow ſłucháyćie ſłowá Páńſkiego / y wy wſzytki potomſtwá domu Izráelſkiego.
  5. Pán ták mowi / Y coż zá niepráwość oycowie wáſzy ználeźli we mnie: iż odſtąpili odemnie / prożnośći náſládowáli / y prożnymi ſię ſtáli.
  6. Ani rzekli / Gdźież ieſt Pán ktory nás wywiodł z źiemie Egiptſkiey / ktory nás wiodł przez puſzcżą przez źiemię płoną / á gdźie niemáſz drogi przez źiemię ſuchą / á C przez ćień śmierći / przez źiemię gdźie żáden nigdy niepoſtáł / áni tám żáden mieſzkáł.
      C To ieſt przez źiemię ſtráſzliwą á ogromną iáko ćień śmierći.

  7. Y wywiodłem wás do źiemie obfitey / ábyśćie pożywáli owocow iey y dobr iey / á gdyśćie tám weſzli D pomázáliśćie źiemię moię / á obroćiliśćie dźiedźictwo moie w oſzkárádzenie.
      D To ieſt przez ſwe báłwochwálſtwo.

  8. Kápłáni nie rzekli / Gdźież ieſt Pán: áni vcżeni w zákonie poználi mię / páſtyrze wykrácżáli przećiwko mnie / á Prorocy prorokowáli w Báálu / y chodźili zá rzecżámi nie vżytecżnemi.
  9. A dlá tego ieſzcże ſię zwádzę z wámi / mowi Pán / y zwádzę ſię z ſyny ſynow wáſzych.
  10. Abowiem przeydźćie przez wyſpy Chithym / á obácżćie / poſlićie do Kedár / á rozeznáyćie pilnie / y przypátruyćie ſię ieśli ſię tám co tákowego ſtáło.
  11. Ieſli ieſt národ ktoryby odmienił bogi ſwoie / ktorzy iśćie nie ſą bogowie / Ale lud moy odmienił chwáłę ſwoię do onego ktory mu nic nie pomoże.
  12. O niebioſá zdumieyćie ſię nád tym zedrgnićie ſię á zátrwożćie ſię ſrodze mowi Pán.
  13. Abowiem lud moy dwoiáką złość popełnił / Opuſćili mię ktorym ieſt ſtudnicą wod żywych / á wykopáli ſobie ſthudnie / á ſtudnie dźiuráwe co w ſobie wod zádźierżeć nie mogą.
  14. Izráel ieſtli ſługá ábo wychowániec domowy: Dlá cżegoż tedy poddán ieſt ná łup:
  15. Lwi E rycżeli nád nim / á podnieſli głos ſwoy / obroćili źiemię ich w ſpuſtoſzenie / miáſtá ich popálone ſą á ſą bez mieſzkáiących.
      E To ieſt / Aſsyryánie.

  16. Synowie też F Nof y Tháfnes wierzch twoy zetrą.
      F Przez Nofy y Táfnes rozumie Egiptcyány.

  17. Záżeś tego nie ſám ſobie ſpráwił: iżeś opuśćił Páná Bogá thwego gdy ćię wiodł drogą.
  18. A teráz G co zá ſpráwę máſz ná drogách Egiptſkich iż piieſz wodę z Nylu: Coż máſz zá ſpráwę ná drogách Aſsyryánow iż piieſz wodę z rzeki ich:
      G Ten lud nie dufáiąc obietnicám Páńſkim / ſzukáł ſobie pomocy w Egiptćie y w Aſsyryey cżęſthe poſły tám poſyłáiąc.

  19. Złość twoiá ćiebie ſkárze / á ſwowoleńſtwo thwoie zgromi ćię / ábyś wiedźiáł y widźiáł / iż ieſt rzecż złá á gorzká opuśćić Páná Bogá twoiego / á nie báć ſię mnie / mowi Pán Bog záſtępow.
  20. Abowiem iużem dáwno H złámáł iárzmo twoie / y rozwiązáłem związki twoie / ábyś rzekł / Nie wykrocżę / y owſzem I biegáłeś iáko wſzethecżnicá * po wſzytkich gorách wyſokich / y pod drzewy gáłęźiſtemi.
      H To ieſt / wyrwáłem ćię od twoich nieprzyiáćioł.
      I Dáwá znáć o obrzydłem báłwochwálſtwie / kthorym ſię báwili po wſzytkich gáioch y káplicách ſwych.

      * Niżey.3.v.6.

  21. † A iám był ćiebie ſám rozſádźił / iáko winnicę wyborną / ktorey káżde náſienie ieſt práwdźiwe: Iákożeś ſię thedy obroćił w winnicę inſzą y płoną.
      † Ezá.5.v.1. Mát.21.v.33. Már.12.v.1. Luk.20.v.9.

  22. Byś ſię też vmywáł y K ſáletrą / á tárł ſię też nábárźiey mydłem / á wſzákoż ieſzcże tym więcey zmázy niepráwośći twoiey zoſtáną przede mną mowi Pán Bog.
      K Niektorzy wykłádáią háłunem / á przez thę ſáletrę y mydło / rozumie ony wſzytki zákonne ocżyśćiániá y Cerymonie.

  23. Iákoż tedy mowiſz: Ieſtem niepomázán / y nie náſládowáłem Báálá: poyrzy ná drogę twoię w dolinie / á poznáy vcżynek twoy / ábowiemeś ty ieſt iáko wielbłądźicá prętká ktorá biegá po drogách ſwoich.
  24. L A iáko oſlicá dźiká przyzwycżáioná puſtyniám / kthorá máiąc wolny oddech biegá wedle woley ſwey / á kto ią záwśćiągnąć może: Wſzytcy ktorzy iey ſzukáią nie ſtrudzą ſię / á mieſiącá iey znáydą ią.
      L Przyrownywá lud ten z tym nieokroconem zwierzęćiem / ktorego ſrogá chuć záwśćiągnioná być nie może.

  25. M Záwśćiągni nogi thwoiey áby boſá nie byłá / y gárdło twe od prágnieniá / áleś mowił iáko roſpácżáiący / Nic ći z tego / ábowiem vmiłowáłem obce á zá nimi poydę.
      M Tymi ſłowy odzywá lud áby do Egipthu nie chodźili dlá przymierzá / A drudzy to rozumieią / iákoby ie Prorok vpomináł áby boſo nie ſzli w dálekie więźienie.

  26. N Iáko złodźiey ſromá ſię ná złodźieyſtwie vłápiony / ták ſię záſromáią wſzytcy ktorzy ſą z domu Izráelſkiego / oni ſámi y Krolowie ich / Kſiążętá / kápłáni / y Prorocy ich.
      N Nie inácżey będźie ſrom Izráelcżykow iáko y złodźiei.

  27. Ktorzy mowią drzewu: Tyś ieſt oćiec moy / á kámieniowi: Tyś mię porodźił / A obroćili ſię do mnie thyłem á nie oblicżem / y mowią cżáſu doległoſći ſwoich / Powſtáń ty á wybáw nás.
  28. A gdźież ſą bogowie twoi coś ich nácżynił: Niech wſtáną ieśli ćię mogą wybáwić cżáſu vćiśnieniá twego / ¤ Abowiem o Iudá miáłeś bogi wedle licżby miáſt twoich.
      ¤ Niżey.11.v.13.

  29. Cżemuż ze mną poſwárek mieć chcećie gdyż ſię wſzyſcy złoſćiwie zemną obchodźićie / mowi Pán.
  30. Y prożnom iá ſyny wáſze bił gdyż nie przyieli kárániá / ♀ Miecż wáſz pożárł Proroki wáſze iáko lew rozdźieráiący.
      ♀ To ieſt / pomordowáliśćie Proroki.

  31. O ludźie wieku tego obácżćie ſię ná ſłowá Páńſkie / P Izálim był puſtynią Izráelowi ábo iáką źiemią ćiemną: Przecżże tedy mowi lud moy Q Mámy Páńſtwo nie poydźiem więcey do ćiebie.
      P Iákoby rzekł / I zálim iá był niepożytecżnym Izráelcżykom że mię opuśćili.
      Q Drudzy wykłádáią / odſtąpiliſmy od ćiebie.

  32. Pánienká zápomnili vbioru ſwego / ábo oblubienicá rąbecżká ſwego: ále lud moy zápomniáł mnie niezlicżone dni.
  33. R Cżemuż drogę twoię ták zdobiſz ku doſtániu przyiáźni y drugich drog thwoich złośćiwych vcżyſz:
      R To ieſt / Przecżże ſię vćiekáſz do Egiptu.

  34. Też y pod páchámi twoiemi náleźioná ieſt kreẃ duſz S vbogich y niewinnych / ktorycheś nieſzukáł pokątnie ále wſzędy iáwnie.
      S Tu rozumie Proroki od nich pomordowáne.

  35. A przedſię mowiſz / Nie winienem záiſte / dlá tegoż ſię odwroći gniew iego odemnie / Oto rozſądzę ſię z tobą o tym co powiedáſz / Nie zgrzeſzyłem.
  36. Cżemuż ták biegáſz á tráćiſz ſlád ſwoy: będźieſz poháńbionym od Egiptu / T thák iákoś od Aſsyryánow był poháńbion.
      T To ſię śćiągá ná dwoienáśćie pokolenie / ktore pobráli w niewolą Aſsyryánie.

  37. Y wynidźieſz z támtąd záłomiwſzy nád głową ręce ſwoie / ábowiem Pán wzgárdźił vfániá thwoie / á nie będźieſz miáł żádnego ſzcżęśćiá w nich.

    Kápitułá 3.
    ¶ 1. Vkázuie wielką dobrotliwość Bożą przećiwko grzeſznym. 6. Prorokuie przećiw odpornoſći Zydowſkiey. 12. Obiecuie iż Pán chce im być miłośćiw ieſli ſię będą chćieć náwroćić do niego. 17. Opowiedá o nápráwie kośćiołá. 20. Powtore gáni złość Iudſką y Izráelſką á przyrownáwá ie ku niewieśćie niewierney mężowi ſwemu.

  1. Ták więc mowią / Ieśli kto opuſći żonę ſwoię / á oná odſzedſzy od niego mieſzkáłáby z inym mężem / Izáli ſię powtore do niey wroći: Izáli oná źiemiá nie będźie pomázáná: Ale y ty cudzołożyłáś z A wielem gámráthow / A wſzákoż náwroć ſię ku mnie / mowi Pán.
      A To rozumie o cudzych bogoch ktore lud chwálił opuśćiwſzy Páná / A thę chwáłę ſłuſznie zowie cudzołoſtwem.

  2. Podnieś ocży twoie ná mieyſcá wyſokie / á obácż ieſliżeś gdźie nie cudzołożyłá / Siedźiáłáś ná drogách cżekáiąc ich iáko Arábcżyk ná puſzcży / á zmázáłáś źiemię wſzetecżnoſćiámi twemi y złośćią ſwoią.
  3. A dlá tego záwśćiągnione ſą dżdże ráne / á deżdż poźny vſtháł / á miáłáś cżoło wſzethecżnice wſtydu nie máiąc.
  4. Izáli pothym nie záwołáſz ku mnie / Thyś ieſt oćiec moy / y wodz młodośći moiey.
  5. Zátrzymáli gniew ſwoy ná wieki: y będźieli gi chowáł áż do końcá: Oto mowiłáś y cżyniłáś źle ileś mogłá.
  6. A Pán rzekł do mnie zá onych cżáſow Krolá Iozyáſzá * Izáliś nie widźiáł co tá Izráel odpornie vcżyniłá: ábowiem ſzłá ná wſzelką wyſoką gorę / y pod káżde drzewo gáłęźiſte / y tám B cudzołożyłá.
      B Tho przypiſuie dźieſięćiorgu pokoleniu / ktorych kroleſtwo było w Sámáryey.

      * Wyżſzey.2.v.20.

  7. A gdy to wſzytko vcżyniłá / rzekłem / Wroć ſię ku mnie: ále ſię nie wroćiłá / Y C Iudá ſioſtrá iey niewierná to bácżyłá.
      C Thu záſię dáwá znáć o dwoygu pokoleniu kroleſtwá Iudſkiego.

  8. Żem iá to widźiáł / á iż dlá thych wſzytkich przycżyn / przez kthore ſię tá nierządnicá Izráelſká cudzołożyłá / opuſćiłem ią / y dáłem iey liſth rozwodny / Iednák Iudá ſioſthrá iey niewierná nie báłá ſię / ále też odſzedſzy y ſámá ſię ſcudzołożyłá.
  9. Y ſtáło ſię że nieſtátecżnoſćią cudzołoſtwá ſwego / pomázáłá źiemię / á dopuſćiłá ſię ſcudzołożeniá z kámieniem y z drzewem.
  10. A we wſzytkim thym Iudá niewierná śioſtrá nie náwroćiłá ſię ku mnie ze wſzytkim ſercem ſwoim / tylko kłámliwie / Mowi Pán.
  11. Y rzekł Pán ku mnie / Izráel odporná okázáłá ſię ſpráwiedliwſzą niźli Iudá zdráycżyná.
  12. Idźże tedy á wołáy ku D Pułnocy á moẃ. Náwroć ſię odporná Izráel Mowi Pán / á iá więcey nie puſzcżę ná wás gniewu moiego / ábowiem ieſtem miłoſierny mowi Pán / á nie będę ná wieki záchowywáł gniewu mego.
      D To ieſt / ku Aſsyriey / gdźie pokolenie było w poimániu.

  13. Tylko vznáy złość ſwoię / ábowiemeś ty zgrzeſzyłá przećiw Pánu Bogu twemu / á biegáłáś drogámi twemi z cudzoźiemcy pod wſzelkie drzewo krzewiſte / á nie ſłucháłáś głoſu moiego / mowi Pán.
  14. O ſynowie odporni náwroććie ſię mowi Pán / ábowiem iá ieſtem máłżonek wáſz / E A wezmę y iednego z wás z miáſthá / á dwu z pokoleniá iednego / y przywiodę wás do Syonu.
      E Iákoby rzec chćiáł / Chocby tylko ieden ábo dwá z nich pozoſtáli iednák iá ie wybáwię.

  15. Y dám wám páſterze według vmyſłu moiego / ktorzy wás páſć będą vmieiętnoſćią y zrozumieniem.
  16. A gdy rozmnożeni będźiećie / á rozroſćiećie ſię ná źiemi F w onych dnioch / mowi Pán nie będą więcey mowić. Skrzyniá przymierzá Páńſkiego: Ani prźiydźie im ná myſl / á nigdy więcey niewſpomioną o niey / áni iey náwiedzáć będą / G y nie będźie ták więcey.
      F To náleży ku zupełnemu wybáwieniu przez Kryſtuſá gdźie iuż niepotrzebá było Pánu dáley ſłużyć w cerymoniách.
      G Drudzy wykłádáią / Y nie będźie ofiár ofiárowániá więcey.

  17. Cżáſu onego Ieruzálem będźie názwáne ſtolicą Páńſką / á wſzyſcy národowie zgromádzą ſię do niego / w imię Páńſkie w Ieruzálem / y nie będą chodźić dáley zá vporem złoſliwego ſercá ſwego.
  18. Onychże cżáſow / dom Iudſki chodźić będźie z domem Izráelſkim / y prźiydą ſpołu z źiemie pułnocney do źiemie ktorąm dáł w dźiedźicthwo oycom wáſzym.
  19. Alem rzekł / iákożći mám dáć ſyny / y dáć źiemię przyiemną / ſzláchetne dźiedźictwo y záſtępy pogánow: Y rzekłem / Ty mnie názowieſz oycem / á nie odſtąpiſz odemnie.
  20. Ale iáko zdrádná żoná z mężem / thák y wy obchodźiliśćie ſię zemną zdrádnie o domie Izráelſki / mowi Pán.
  21. Głos vſłyſzán ieſth ná wyſokośćiách / á płácż prośb ſynow Izráelſkich / ábowiem pokáźili drogi ſwoie / á zápámiętáli Páná Bogá ſwoiego.
  22. O wy ſynowie odporni náwroććie ſię / á iá vlecżę odpornoſći wáſze. H Oto przyſzlichmy k tobie / ábowiemeś ty ieſt Pán Bog náſz.
      H To mowi w oſobie ludu Izráelſkiego ku poháńbieniu ludu Iudſkiego / ktory ſię nie chćiáł náwroćić do Páná.

  23. Záiſte prożná nádźieiá ieſth w H págorkách y w wielkośći gor / ále w Pánu Bogu náſzym / ieſt zbáwienie Izráelſkie.
      H To ieſt / w Bogoch ktore po gorách chwálićie.

  24. I Hániebność wytráwiłá prácą oycow náſzych ieſzcże od młodośći náſzey / trzody ich / y ſtádá ich / ſyny ich y corki ich.
      I Przez Hániebność rozumie ſproſne báłwochwálſtwo.

  25. Záſniemy w poháńbieniu náſzym / á przykryie nás ſromotá náſzá / ábowiemechmy zgrzeſzyli przećiw Pánu Bogu náſzemu my y oycowie náſzy / od młodoſći náſzey áż oto do dniá tego / A nie bylichmy poſłuſzni głoſowi Páná Bogá náſzego.

    Kápitułá 4.
    ¶ 1. Nápominá Zydy ku pokućie. 6. Prorokuie o zburzeniu Ieruzálem. 14. Wzywá Ieruzálem ku pokućie. 19. Záłuie vpádku Ierozolimſkiego. 22. Vkázuie przycżynę zginieniá Żydowſkiego.

  1. Izráelu náwrácáſzli ſię mowi Pán / náwroćże ſię ku mnie / odeymieſzli obrzydłoſći twoie od oblicżá mego / nie będźieſz roſproſzon.
  2. Y przyſiężeſz / Żywie Pán / w práwdźie / w ſądźie y w ſpráwiedliwośći / A národowie będą mienić być ſię błogoſłáwionemi w nim / y będą ſię wielbić w nim.
  3. Abowiem ták mowi Pán do ludu Iudſkiego y do Ieruzálem. A Poorzćie ſobie nowinę * á nieſieyćie ná B ćiernie.
      A Iákoby rzekł / Odeyḿćie niepobożność z ſerc wáſzych.
      B Przez ćiernie rozumie pożądliwośći ćieleſne y ſtárániá o rzecży docżeſne / ktore zátłumiáią ſłowá Bożego práwdźiwe náſienie.

      * Oze.10.v.12.

  4. Wy ludźie z Iudy y mieſzcżánie z Ieruzálem obrzeżćie ſię Pánu / á odeymićie C nieobrzeſkę z ſerc wáſzych by ſnádź nie wyſzłá popędliwość moiá iáko ogień / á nie rozpáliłá ſię ták iżby nie był ten coby miáł vgáśić / á to dlá niepráwoſći ſpráw wáſzych.
      C To ieſt / Wſzytki złe myſli y żądze / żebyśćie byli obrzezáni ſercem / gdyż to ieſt práwdźiwe obrzezánie / O cżym máſz doſtátecżniey nápiſáno do Rzy.2.Káp.

  5. Oznáymuyćie to w Iudźie / á dáyćie ſłyſzeć w Ieruzálem / thák mowiąc / D Zátrąbćie w trąbę ná źiemi / wołáyćie á zgromádzáyćie ſię / á mowćie / Zbiegáyćie ſię ſpołu / á wnidźiemy do miáſt obronnych.
      D Nápominá źiemię Iudſką o bárzo bliſkim niebeſpiecżeńſtwie / áby ſie przeſtrzegli á do Páná náwroćili.

  6. Podnieſćie chorągiew w Syonie / bądźćież ſercá dobrego / á nie záſtánáwiáyćie ſię. † Abowiem przywiodę nieſzcżęſćie od pułnocy / y poráżkę wielką.
      † Wyżſzey.1.v.14.

  7. E Lew wyſzedł z iáſkinie ſwoiey / á then ktory borzy pogány ruſzył ſię z mieyſcá ſwego ku zborzeniu źiemie twoiey / á iżby były miáſtá twe ſpuſtoſzone / y nie zoſtháł w nich żáden mieſzkáiący.
      E Rozumie Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego.

  8. A przethoż oblecżćie ſię w wory / nárzekáyćie á rozkwielćie ſię / Abowiem rozpálenie gniewu Páńſkiego nie odwroćiło ſię od wás.
  9. Y ſthánie ſię dniá onego / mowi Pán / iż ſerce Krolewſkie vpádnie y Kſiążęce / á zdumieią ſię kápłáni y zlękną ſię Prorocy.
  10. Y rzekłem / O Pánie Boże / F toćieś bárzo omylił lud then / y Ieruzálem / kthorzy ſobie tuſzyli / Pokoy nám będźie / áno miecż przeniknął áż do duſze.
      F To mowi wedle ſłow ludu onego / ktoremi pokrywáli złośći ſwe y niepobożnośći gdy im Prorocy gniewem Bożym groźili / y vpádkiem ich / ábowiem mowili / Izáli Bog ieſth obłudny / żeby miáł dopuſćić błędźić ludowi ſwemu: izáli go odrzući.

  11. Cżáſu onego rzekną do ludu te° y do Ieruzálem / G Wiátr oſtry ná wyſokoſćiách puſtyń / przychodźi drogą corki ludu moiego / nie ku rozwiewániu / áni wycżyſćiániu.
      G Wiátr pułnocny y gwáłthowny znácży Krolá Nábuchodonozorá.

  12. Wiátr gwáłtownieyſzy prźiydźie do mnie z mieyſc onych / Y teráz też záſádzę ſąd moy z nimi.
  13. Oto wznidźie iáko obłok / á woz iego będźie iáko burzá / konie iego prędſze niźli Orłowie / Biádá nám bo zginęliſmy.
  14. O Ieruzálem omiy ſerce twe od złośći / ábyś záchowáne było / A dokądże w thobie trwáć będą złośćiwe myſli twoie:
  15. Abowiem głos oznáymuiący z Dán opowiedá zginienie od gory Efráim.
  16. Przypomináyćie ſobie pogány / obiáwiáyćie w Ieruzálem / Szpiegowie przychodzą z źiemie dálekiey / á puſzcżáią głos o ſobie przećiw miáſtám Iudſkim.
  17. Oblegli ie ze wſząd iáko ſtroże role / Abowiem wzruſzyło mię ku gniewu / mowi Pán.
  18. Drogá twoiá y poſtępki twoie / ſą tobie przycżyną thego. Tákowá byłá złość twoiá / ktorá iż ieſt gorzká doſzłá áż do ſercá twego.
  19. H Wnętrznośći / wnętrznośći moie thoć ſrodze boleią / oſierdźiá moie y ſerce moie trwożą ſię we mnie / thák iż zámilcżeć nie mogę / Abowiem duſzá moiá vſłyſzáłá głos trąby / y pobudkę woienną.
      H W tych ſłowiech dáwá znáć wielkie vtrápienie / w ktorym było ſerce ludu onego.

  20. Poráżká po poráżce przychodźi / ábowiem wſzytká źiemiá ieſt ſpuſtoſzoná / á námioty moie y opony moie z ſtrzáſkiem ſą rozerwáne.
  21. Dokądże będę widźiáł chorągiew á ſłyſzáł huk trąby:
  22. Abowiem lud moy ieſt ſzálony / y nie poznáł mię / ſą ſynowie głupi / á niemáią rozumu / ſą mądrzy ná złe / ále nic nie vmieią dobrze cżynić.
  23. I Weyrzáłem ná źiemię / á oto byłá ſpuſtoſzoną y prożną / Potym y ná niebá / á ono nie byłá ná nich ſwiátłość.
      I Thymi ſłowy vkázuie ták ſtráſzne y okrutne ſpuſtoſzenie / że ludźie ták ſię mieli zdumieć nád tym / mniemáiąc áby iuż dáley niebá y źiemie zoſtáć nie miáło / y ty drugie ſłowá w inych wierſzoch tákże theż rozumiáne być máią.

  24. Poyzráłem ná gory / á oto ſię trzęſły / á wſzytki págorki drżáły.
  25. Weyzráłem ná nie á niebył y ieden cżłowiek / y wſzelki pták powietrzny vlećiáł.
  26. Weyzráłem / á oto rolá płodná byłá iáko puſtá / y wſzytki miáſtá iego były połámáne od Páná / y od zápáleniá gniewu iego.
  27. Abowiem ták mowi Pán / Wſzytká źiemiá ſpuſtoſzeie / á wſzákoż iá K nie vcżynię do końcá ſpuſtoſzeniá.
      K To mowi dlá onych oſthátkow z ktorych ſobie Kośćioł ſwoy záchowáć miáł.

  28. A dlá tego L rozżáli ſię źiemiá / á ná wierzchu niebá záſmucą ſię / gdyżem to mowił com vmyſlił / á nie będźie mi żál áni ſię odwrocę od tego.
      L Niebo y źiemiá okáżą znáki żáłośći / nie wypuſzcżáiąc dżdżá / z kąd będźie wielká niepłodność.

  29. Wſzelkie miáſto vćiecże przed hukiem iezdnych y ſtrzelcow / weſzli w mieyſcá M ćiemne / á wſtąpili miedzy ſkáły / Wſzelkie miáſto opuſzcżone ieſt / á żádnego mieſzkáiącego nie máſz w nim.
      M Abo w obłoki / to ieſt ná gory wyſokie / ktorych wirzchy zdáły ſię iákoby obłokow doſięgáć miáły.

  30. A gdy będźieſz zborzone coż cżynić będźieſz: Gdy ſię vbieráſz w ſzárłát / á chędożyſz ſię złotemi kleynoty á oblicże twe przypráwuieſz bárwicżką / prożno ſię ſthroiſz / miłośnicy twoi zgárdzą thobą / á cżyháć będą ná zdrowie twoie.
  31. Abowiemem ſłyſzáł głos iáko rodzącey / y boleśći iáko tey kthorá nápierwey rodźi. Głos corki Syońſkiey nárzekáiącey y záłámuiącey rękámi ſwemi mowiąc / Biádá mnie teráz / ábowiem duſzá moiá vſtáłá dlá wáſzych mężoboyſtw.

    Kápitułá 5.
    ¶ 1.y.17. Pán vkázuie iż má ſłuſzną przycżynę káráć Ieruzálem. 15. Groźi im przyśćiem Aſsyryánow y Káldeycżykow. 23. Gáni ich vpor. 25. Opowiedá y ine wyſtępki ich.

  1. Obeydźćie vlice Ierozolimſkie vpátruyćie á obácżćie / á ſzukáyćie po vlicách iego ieſli tám ználeſć możećie mężá ſpráwuiącego ſąd / á ktoryby ſzukáł práwdy / á będę miłoſćiw iemu.
  2. A ieſli mowić będą / Żywie Pán / tedy fáłeſznie przyſięgáć będą.
  3. O Pánie ocży thwoie izáli nie pátrzą pilno ná práwdę / Biłeś ie / á nic ich nie boláło: Thyś ich máło wniwecż nie obroćił / ále ſię polepſzyć nie chćieli / Twárzy ſwe bárźiey niż kámień zátwárdźili / á niechćieli ſię náwroćić.
  4. Iám tedy rzekł / Záiſte nędznicy ſą á rozumu niemáią / ábowiem nie poználi drogi Páńſkiey / áni ſądu Bogá ſwego.
  5. A przetoż poydę do przełożonych / y będę do nich mowił / iż oni znáiąc drogę Páńſką y ſąd Bogá ſwego / przedſię ſámi A złámáli ſpołu iárzmo / á rozwiązáli zwiąſki.
      A Iákoby thák rzekł / Niechćieli być poddáni Pánu.

  6. A dlá thegoż lew leśny pobił ie / Wilk z puſtyniey wygubił ie / á leopárd ſtrzeże ná miáſthá ich / áby łápáł wſzytki wychodzące z támtąd / gdyż złośći ich dźiwnie ſię rozmnożyły / á odpornośći ich moc wźięli.
  7. Iákożbych ći w tym miáł przepuſćić: Ano ſynowie twoi opuſćili mię á przyſięgáią przez ony ktorzy nie ſą bogi: Nákármiłem ie / á oni ſię z cudzołożyli y ćiſnęli ſię hurmem do domow wſzetecżnice.
  8. * Stáli ſię iáko buynemi końmi / á B iurnemi / ábowiem káżdy z nich rżáł zá żoną bliźniego ſwego.
      B Drudzy wykłádáią ránemi.

      * Ezech.22.v.11.

  9. Izáli thego káráć nie mám / mowi Pán: izáli ſię duſzá moiá nie má mśćić nád ludem tákowym:
  10. C Wſtąpćie ná mury iego / á rozwáláyćie ie / ále ich nie do grunthu pſuyćie / kráńce murow odeymićie gdyż nie ſą Páńſkie.
      C Ty ſłowá mowi do nieprzyiáćioł iákoby iem nic niechcąc przekáżáć.

  11. Abowiem dom Izráelſki y dom Iudſki zdrádnie ſię obchodźili zemną / mowi Pán.
  12. Záprzeli ſię Páná y mowili / Nie onći to / á nie przyidźie nic złego ná nás / nie oglądámy miecżá áni głodu.
  13. A prorocy ich zniſzcżeią iáko wiátr / bo w nich ſłowá Bożego nie máſz / á tákći ſię im ſtánie.
  14. Y dlá thego Pán Bog záſtępow ták mowi / D Iżeśćie to mowili / oto kłádę ſłowá moie w vśćiech twych iáko ogień / á lud ten ſtánie ſię iáko drewno / y będźie ſpálon.
      D Tho ieſt / iżeśćie wy wzgárdźili ſłowy prorockimi.

  15. O domie Izráelſki / Oto przywiodę ná wás lud dáleki mowi Pán / Národ mocny y lud ſtárodáwny / Lud ktorego ięzyká rozumieć nie będźieſz / áni zrozumieſz co mowić będźie.
  16. Sáháydák iego ieſt iáko grob otworzony / á wſzythcy ſą mocárze wielcy.
  17. Y źiedzą żniwá twe y chleb twoy / á pożrą ſyny y corki twoie / Pochłoną wſzytki owce y woły twoie / á wypáſzą wſzytki winnice y figi twoie / y miecżem poborzy miáſtá twe obronne w ktorych vfáſz.
  18. A wſzákoż w onych cżáſiech mowi Pán / nie dopuſzcżę wás do gruntu gubić.
  19. † A gdy rzecżećie / Przecż wżdy Pán to wſzytko nám cżyni: Tedy iem ty odpowieſz / Iákośćie wy mnie opuśćili / á ſłużyliśćie bogom cudzym w źiemi wáſzey / ták ſłużyć będźiećie bogom cudzym w źiemi obcey.
      † Niżey.16.v.10.

  20. Oznáymćie to domowi Iákobowemu / á dáyćie ſłyſzeć w Iudźie mowiąc.
  21. Słucháyćie teráz tego ludźie ſzáleni á ſercá tępego / ¤ ktorzy ocży máćie / á nie widźićie / vſzy máćie á nie ſłyſzyćie.
      ¤ Ezá.6.v.9. Mát.13.v.14. Már.4.v.12. Luk.8.v.10. Ián.12.v.40. Dźiei.28.v.26. Rzym.11.v.8.

  22. Y nie będźiećież ſię mnie báć mowi Pán: Y nie zádrżyćież przed oblicżnośćią moią: ktorym położył piáſek zá gránicę morzu / wyrokiem wiecżnym / á nie przeſkocży iey / wáły iego burząc ſię nie przemogą iey / y choćiáż ſię nádmą wełny iego / iednák iey nie przeſkocżą.
  23. Ale lud ten má ſerce nie wierne y vporne / odſtąpili y odeſzli.
  24. Ani rzekli w ſercu ſwym / Boymy ſię teráz Páná Bogá náſzego / kthory nám dáwá deſzcż rány y poźny / ktory tegodnie pewne záchowywá żniwá náſzego.
  25. Złośći wáſze odwroćiły tho od wás / á grzechy wáſze przekáźiły tym dobrám wáſzym.
  26. Abowiem w ludu moim / znáyduią ſię niepobożni / tháiąc ſię iáko łowiec záſtháwuiąc śidłá / á iáko oni ktorzy doły kopáią ku imániu ludźi.
  27. Iáko klátká pełná ieſt ptákow / thák domy ich pełne ſą zdrády / przeto ſię wzmogli y zbogáćieli.
  28. Rozthyli y pogłádźieli / y owſzem w złoſćiách ine przewyżſzyli / ♀ Nie ſądzą żádney ſpráwy / áni ſpráw śierothy / á ſzcżęśći ſię im choćiáż ſpráw vbogiego nie rozſądźili.
      ♀ Ezái.1.v.23. Zách.7.v.10.

  29. Izáli iá tego káráć nie będę mowi Pán: Azáli duſzá moiá tego ſię nád ludem tym mśćić nie będźie:
  30. Rzecż dźiwná á ſtráſzliwá ſtáłá ſię ná źiemi.
  31. Prorocy kłámliwie prorokuią / á kápłáni dáry biorą w ręce ſwoie / á lud moy w tym ſię kocháł / Coż tedy ná koniec cżynić będźiećie:

    Kápitułá 6.
    ¶ 1. Prorokuie o oblężeniu Ieruzálem / á nápominá ie ku pokućie. 10. Vſkárżá ſię ná ich krnąbrność. 13. Gáni łákomſtwo kápłánow y prorokow. 20. Odrzucá ofiáry ktore były przez wiáry / y przez pokuty. 22. Powtore cżyni wzmienkę o przyśćiu Aſsyriánow y Káldeycżykow.

  1. O A ſynowie Beniáminowi vćiekáyćie co wſkok z Ieruzálem / á trąbćie w trąbę w B Tekuy / y podnieśćie chorągiew nád Bethákárą / ábowiem ſię nieſzcżęśćie okázáło od Pułnocy y vpád wielki.
      A Iż Anátoth miáſto gdźie ſię Prorok vrodźił było w powiećie Beniáminowym / thedy beſpiecżniey thám rzecż ſwoię obrácá iáko do ſąſiád ſwoich.
      B Thekuá ieſt miáſto w powiećie Beniáminowym puł trzeći mile od Ieruzálem / A Betákárá leży miedzy Tekuą y Ieruzálem.

  2. Vcżyniłem Syon podobną roſkoſznicy y pieſzcżoney.
  3. C Páſthyrze z trzodámi ſwoimi przyidą do niey / poſtháwią około niey námiothy ſwoie / káżdy páść będźie ná mieyſcu ſwoim.
      C Rozumie woyſko Bábilońcżykow.

  4. Zgotuyćie przećiwko niey wálkę / powſtáńćie á wſtąpmy ku D południu / Biádá nám iż E dniá nie ſtáło á ćienie nocne przypádáią.
      D To ieſt / do Iudy.
      E W tych ſłowiech dniá y nocy / rozumie ſzcżęśćie y trápieniá.

  5. Powſtáńćie á wſtąpmy w nocy y rozwálmy páłáce iey.
  6. Abowiem Pán záſtępow ták mowi / Podrębuyćie drzewá / á ſypćie wáły przećiw Ieruzálem / thoć ieſt miáſto co má być náwiedzone / Bo w niem wſzego drápieſtwá pełno.
  7. Iáko z źrodłá wyſkákuią wody / ták z niego wyſkákuie złość / krzywdę y vćiśnienie vſtháwicżnie ſłycháć z niego przedemną / á vtrápienie y morderſtwo.
  8. Poprzeſtáń Ieruzálem / by ſnádź moiá dobrotliwość nie odſthąpiłá od ćiebie / bych ſnádź nie obroćił ćię w źiemię puſtą / y w ktorey nikt nie mieſzká.
  9. Pán záſtępow ták mowi / Iáko iágody ná winnicy / ták oſtátkowie Izráelſcy wyzbieráni będą / obroć rękę twoię do koſzá iáko ten ktory zbierá wino.
  10. Ku komuſz mowić będę / á kim przyświádcżę áby ſłyſzeli: oto vcho ich ieſt F nie obrzezáne iż zrozumieć niemogą / Oto ſłowo Páńſkie obroćiło ſię im ná pośmiech / y nie kocháią ſię w niem.
      F Vcży nieobrzezáne ſą ty ktore rády ſłucháią tych rzecży co ſą przyiemne ćiáłu / á odrzucáią od ſiebie ty co ſą Boſkie / iáko to oznáimuie końcżąc ten wierſz.

  11. A dlá tego nápełnionem ieſt popędliwośći Páńſkiey / á vprácowáłem ſię iż ſię ſtrzymáć nie mogę / rozleię ią po vlicách ná dźieći y ná zebránie młodźieńcow / ábowiem mąż z żoną poimáni będą / á ſtárzec z grzybiáłym.
  12. A domy ich będą przenieſione miedzy obce / thákże polá y żony ich / bo wyćiągnę rękę moię przećiw mieſzkáiącym ná źiemi / mowi Pán.
  13. * Abowiem wſzyſcy od námnieyſzego áż do náywięcſzego vdáli ſię ku łákomſtwu / á iáko prorok ták y kápłán wſzyſcy ſię kłámſtwem powikłáli.
      * Ezá.56.v.11. Niżey.8.v.10.

  14. Oni z G lekká goili nieſzcżęśćie ludu moiego mowiąc / Pokoy / pokoy / á ono pokoiu nie było.
      G Oni widząc lud sfráſowány przed pogrożkámi Páńſkimi / ćieſzyli ie rzkomo powiedáiąc że ſię im niepotrzebá ták bárzo obáwáć tákowego nieſzcżęśćiá y vtrápieniá o ktorym im opowiedáno / Abowiem Bog miáł im być miłośćiw / y thákże on nędzny lud záwiedli.

  15. Izáliſz ſię námniey záwſthydźili choćiáż obrzydłośći cżynili: Záiſthe ſię nic nie wſtydáli / áni ſromu ználi / á przetoż vpádną między vpádáiącymi / á obálą ſię ná ten cżás gdy ie náwiedzę / mowi Pán.
  16. Pán ták mowi / Stáńćie ná drogách / á pátrzáyćie / y pytháyćie ſię o ſtárych śćieſzkách / á ktorá ieſt drogá lepſzá / ábyſćie ią chodźili / † y náydźiećie vlżenie duſzám wáſzym / A oni odpowiedźieli / Nie poydźiemy.
      † Mát.11.v.29.

  17. Poſtáwiłem nád wámi H ſtroże ábyśćie ſłucháli głoſu trąby / A oni rzekli / Niedbámy o to.
      H To ieſt / proroki ktorzy im opowiedáli niebeſpiecżeńſtwá przyſzłe / A przez trąbę rozumie ſię głos prorocki.

  18. A dlá tego ſłyſzćie národowie / y ty zgromádzenie obácż / co ſię miedzy nimi dźieie.
  19. I Słucháy źiemio / Oto iá przywiodę nieſzcżęśćie ná ten lud / tho ieſt nágrodę zá ich myſli / bo nie ſłucháli ſłow moich / á zákon moy zárzućili.
      I Obrácá rzecż ſwą ku źiemi / wymiátuiąc ludźiom przed ocży / iż oná więcey rozumie y więcey dbá o ſłowá iego niż oni.

  20. ¤ Coż mi zá potrzebá wáſzego kádźidłá z Sebá / á cynámonu woniáiącego z źiemie dálekiey / ofiáry wáſze pálone nieprzyiemne mi ſą / áni mi ſię wáſze ofiáry podobáią.
      ¤ Ezá.1.v.11. Amos.5.v.22.

  21. Dlá tego ták mowi Pán / Oto położę miedzy tym ludem záwády / ná ktore ſię będą powáláć oycowie ſpołu z ſyny / y ſąſiád z bliźnim poginą.
  22. Pán ták mowi / Oto lud kthory przyidźie z źiemie pułnocney / á národ wielki powſtánie od końcżyn źiemie.
  23. Pochwycą łuk y tárcż / okruthni będą á nie zmiłuią ſię / záhucży głos ich iáko morze / wſiędą ná konie iáko mąż ku boiu gotowy przećiwko tobie o corko Syońſká.
  24. Słyſzelichmy ſłáwę iego / á ręce wáſze zemdláły / ogárnęłá nás trwogá / y vćiśnienie iáko rodzącey.
  25. Nie wychodźćie ná pole / áni chodźćie w drogę / ábowiem miecż nieprzyiáćielſki ze wſząd ſtráſzy.
  26. O ty corko ludu moiego / oblecż ſię w wor / á wáláj ſię w popiele / chodź w żáłobie iáko po ſynu pierworodnym / á płácż gorzko / ábowiem zkáźcá nágle przypádnie ná wás.
  27. ♀ K Poſtáwiłem ćię iáko báſztę y wieżę mocną w pośrod ludu mego / ábyś rozeznáł á doſwiádcżył drogi iego.
      K Ty ſłowá ſą Páńſkie do Ieremiáſzá.

      ♀ Wyżſzey.1.v.18.

  28. Wſzyſcy ſą kſiążęty zdrádźiec / chodząc przewrotnie / á ſą iáko miedź z żelázem pomieſzáná / á wſzyſcy oni ſą ſkáżeni.
  29. Zgorzáły L miechy od ogniá / ołow wypárſzcżáł / prożno ten prácowáł co gi zlewáł / ábowiem źli nie byli odpłáwieni.
      L Przez miechy rozumie ſłowo Boże / á probierz ktory zlewá ieſt Prorok / Kruſzec záſię tu námieniony znácży lud / około ktorego prożno prácowáli prorocy / gdy ſię oni námniey cżyśćić nie chćieli.

  30. Srebrem nikcżemnym będą názwáni / ábowiem Pán odrzućił ie.

    Kápitułá 7.
    ¶ 1. Nápominá Zydy ku pokućie. 11. Wyrzucá im ná ocży zgwáłcenie kośćiołá. 14. Groźi iż chce vcżynić kośćiołowi w Ieruzálem iáko vcżynił w Sylo. 18. Háńbi ich báłwochwálſtwo. 22. Okázuie k cżemu ſię zćiągáią ich ofiáry. 30. Oznáymuie Pán przycżyny gniewu ſwego / á groźi im vpádkiem.

  1. Słowo Páńſkie ktore ſię ſtáło do Ieremiáſzá w ten ſpoſob.
  2. Stháń w bránie domu Páńſkiego / á obwołáy tám to ſłowo y moẃ / Wy wſzyſcy z Iudy ſłucháyćie ſłowá Páńſkiego / wy ktorzy temi bránámi chodźićie chwálić Páná.
  3. Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / * Popráẃćie drog wáſzych y ſpráw wáſzych / á będę mieſzkáł z wámi ná mieſcu tym.
      * Niżey.26.v.13.

  4. A Nie vfáyćie ſłowom kłámliwym mowiąc / Tu ieſt koſćioł Páńſki / koſćioł Páńſki / koſćioł Páńſki.
      A Ludowi themu kiedy opowiedáno gniew Páńſki ktory iuż był bárzo bliſki zá ich złośći / tedy ſię oni ſzcżyćili kośćiołem y Cerymoniámi zákonnemi / iákoby ták rzekli / Iż niezepſuie Pán nigdy kośćiołá ſwego / á dlá tegoż ſię podpieráiąc tym / przedſię złośći ſwych nieprzeſtáwáli.

  5. Ale popráẃćie drog wáſzych y ſpráw wáſzych ku dobrev / á ſpráwiedliwy ſąd cżyńćie miedzy ſtronámi.
  6. A nie cżyńćie krzywdy goſćiowi / ſirotce / y wdowie / y nie wylewáyćie ná thym mieſcu krwie niewinney / á nie chodźćie zá bogi cudzemi ná wáſz vpádek.
  7. Tedy wám mieyſce to dám ku mieſzkániu w źiemi ktorąm dáł oycom wáſzym ná wieki wiecżne.
  8. Oto dufáćie ſłowom kłámliwym co wám niepożytecżno.
  9. Krádnąc / zábiiájąc / cudzołożąc / krzywoprzyſięgáiąc / kádząc Báálowi / á chodząc zá bogi obcemi ktorych nieznáćie.
  10. A wſzákoż przychodźićie / á przede mną ſię ſtáwićie w domu thym w ktorym wzywáią imieniá mego / y mowićie / Ieſtechmy wybáwieni / á przetoż thákowe obrzydliwoſći cżyniemy.
  11. † A tedy dom ten ſtáł ſię iáſkinią łotrowſką / ná ktorem imię moie wzywáne było przed ocżymá wáſzemi: A oto widźiáłem iá to ſám mowi Pán.
      † Mát.21.v.13. Már.11.v.17. Luk.19.v.46.

  12. Ale idźćie teráz do mieſcá mego ktore było w B Sylo / gdźiem był od pocżątku záłożył imię moie / á obácżćie com nád nim vcżynił dlá złośći ludu mego Izráelſkiego.
      B O Sylo pátrzáy ſobie w kſię. Iozu. Káp.22.v.9.

  13. Tákże y teráz gdyſćie ty wſzythki ſpráwy wypełnili mowi Pán ¤ y mowiłem do wás ráno wſtháwáiąc á nie ſłucháliſćie / wołáłem wás á nie ozwáliſćie ſię.
      ¤ Przyp.1.v.23. Ezá.65.v.12.

  14. Vcżynię y domowi temu nád ktorym wzywáią imieniá mego / y w kthorym vfáćie / y mieſcu themu ktorem wám dáł y oycom wáſzym / ták ♀ iákom vcżynił Sylo.
      ♀ 1.Sám.4.v.10.

  15. Y odrzucę wás od oblicżá mego iákom odrzućił wſzytkę bráćią wáſzę wſzytko potomſtwo Efráimowe.
  16. * Ty tedy nie modl ſię zá tym ludem / nie wołáy zá nimi / áni ſię wkłádáy zá nie / áni ſię zá niemi przycżyniáy / bo ćię nie wyſłuchám.
      * Niżey.14.v.11.

  17. Izáli thy nie bácżyſz co broią w miáſtách Iudſkich y vlicách Ierozolimſkich:
  18. † Synowie zbieráią drwá / á oycowie podpáláią ognie / á żony ich dźieże mieſzáią ku piecżeniu pláckow C krolowey niebieſkiey / áby cżynili mokre ofiáry bogom cudzym / iżby mię gniewáli.
      C To ieſt / mieſiącowi y inem gwiázdám niebieſkim.

      † Niżey.44.v.19.

  19. Izáli mnie ku gniewu wyzywáią mowi Pán: Izáli nie więcey ſámi ſiebie ná poháńbienie twárzy ſwych:
  20. A dlá thegoż mowi Pán / Otho gniew moy y popędliwość moiá wyláná ieſt przećiw mieyſcu temu / ták ná ludźi iáko ná beſtie / ná drzewá polne / y ná owoce źiemie / y zápáli ſię á nie będźie zgáſzoná.
  21. Ták mowi Pán záſtępow / Bog Izráelſki / Skłádźćie ofiáry zápálone ſpołu z inemi ofiárámi wáſzemi / á iedzćie mięſá.
  22. Abowiem D nie mowiłem z oycy wáſzemi / ánim im roſkázowáł około tych pálonych y inych ofiár ná on cżás gdym ie wywodźił z Egiptu.
      D Rozumieli oni iż ofiáry ich miáły ie vcżynić wdźięcżnymi Bogu / y vfáli im á wſzákoż przy tym nie ſtáráli ſię o cżyſte ſumnienie y o ſzcżyrość ſerdecżną / o ktorą ie tu Pán ſztrofuie.

  23. Ale oto tom im roſkázáł / mowiąc / Słucháyćie głoſu moie° y będę Bogiem wáſzym / á wy będźiećie ludem moim / á chodźćie káżdą drogą ktorąm wám roſkázáł / áby wám dobrze było.
  24. Lecż oni nie ſłucháli thego / áni nákłonili vchá ſwego / owſzem chodźili zá rádámi ſwemi / á zá vporem ſercá ſwoiego złego / y ſzli wſpák á nie wprzod.
  25. Od dniá onego gdy wyſzli przodkowie wáſzy z źiemie Egiptſkiey / áż oto do dniá tego / poſyłáłem do wás wſzytki ſługi moie Proroki vſtáwicżnie wás przed cżáſem vpomináiąc.
  26. ¤ Ale mię nie ſłucháli / y nie nákłonili vchá ſwego: Y owſzem zátwárdźili ſzyię ſwą / á ieſzcże gorzey cżynili niż oycowie ich.
      ¤ Niżey.16.v.12.

  27. E Ty tedy mowić do nich będźieſz wſzytki ſłowá thy / Lecż ćię ſłucháć nie będą / Będźieſz ich zwoływáł / áleć ſię nie ozową.
      E Choćiáż ludźie záthwárdźieli nie chcą prźiymowáć ſłowá Bożego / wſzákoż páſtyrze ich nie máią ich opuſzcżáć / Abowiem Bog do tego ich vżywáć chce / żeby oni ludźie zátwárdzeni żádney nápotym wymowki nie mieli / á przythym theż doświádcżáć chce ćierpliwośći ſług ſwoich.

  28. Y rzecżeſz im / Lud then nie ſłucháł głoſu Páná Bogá ſwego / áni przyiął kárániá / Wiárá zginęłá á wyćiętá ieſt z vſt ich.
  29. F Oſtrzyż włoſy twoie á precż odrzuć / y nárzekáy ná wyſokośćiách / ábowiem Pán odrzućił á wzgárdźił národ ná ktory ſię rozgniewáł.
      F Nápominá lud ku żáłobie / gdy mowi áby oſtrzygli włoſy ſwoie / ábowiem then był ná on cżás zwycżáy / że ná znák żáłośći golili ſobie głowy / iáko ie záſię zápuſzcżáli dlá ochędoſtwá.

  30. Abowiem dźieći Iudſkie cżyniły złość przed ocżymá moiemi / mowi Pán / poſtáwili brzydliwośći ſwoie w domu nád ktorem wzywáno imieniá mego / áby gi pomázáli.
  31. Pobudowáli ołtárze w G Thophet / kthorá ieſt w dolinie ſynow Hennom / áby tám pálili ſyny ſwe y corki ſwe ogniem / cżegom iá im nie roſkázáł / áni ſię to tknęło ſercá moiego.
      G Było mieyſce bárzo weſołe niedálego Ieruzálem kędy był zbudowán Moloch báłwán / o cżym pátrz w.3.Mo.18.v.21.

  32. A dlá tegoż / oto dni prźiydą mowi Pán / gdy więcey nie będźie zwáno Thofet / áni doliná ſynow Hennom / ále doliná morderſtwá. Y będą pogrzebieni w Tofeth bo indźiey mieyſcá nie będźie.
  33. A trupy ludu tego / będą pokármem ptákom powietrznym y zwierzętám źiemſkim / á nie będźie nikt kto by ie odpłoſzył.
  34. ♀ I odeymę z miáſt Iudſkich / y z vlic Ierozolimſkich / głos rádośći / weſelá y głos oblubieńcá / y głos oblubienice / ábowiem źiemiá będźie ſpuſtoſzoná.
      ♀ Ezech.26.v.17.

    Kápitułá 8.
    ¶ 1. Tákową opowiedá poráżkę iż trupy krolewſkie iáko y ludu inego miáły leżeć niepogrzebione. 4. Gáni krnąbrność Zydowſką. 8. Vkázuie náukę prorokow ich y kápłánow być prożną y kłámliwą. 13. Groźi im ſtráſzliwem ſpuſtoſzeniem. 15. Nárzeká przepátruiąc vpád Ierozolimſki. 19. Vkázuie przycżynę ſpuſtoſzeniá iego.

  1. Cżáſu one° mowi Pán / Będą rozmiotáne kośći krolow Iudſkich kośći Kſiążąt ich / kośći kápłánow y kośći Prorokow / y kośći mieſzcżán Ierozolimſkich z grobow ich.
  2. Y będą rozſypáne pod ſłońcem y pod mieſiącem / y pod wſzythkiemi gwiázdámi niebieſkiemi ktore vmiłowáli / im ſłużyli / y zá ktoremi biegáli / y ktorych ſzukáli / á modlili ſię im / á nie będą pozbieráne áni pogrzebione / ále będą iáko gnoy ná źiemi.
  3. A rychley będźie obráná śmierć niż żywot / od wſzytkich tych ktorzy pozoſtáli z tego złośćiwego pokoleniá / ná wſzytkich mieyſcách do ktorych roſpędzę oſtátki ich mowi Pán záſtępow.
  4. Y rzecżeſz do nich / Ták mowi Pán Izáli ten ktory vpádnie nie powſtánie: y kthory ſię obłądźi izáli ſię nie náwroći:
  5. Cżemuż ſię tedy lud ten Ierozolimſki odwrácá odpornośćią wiecżną: Przyſtháli ku zdrádźie / á náwroćić ſię niechćieli.
  6. Poſłucháwáłem y vſłyſzáłem: Ale żáden nic dobrego nie powiedá / á nie żáłuie złośći ſwey mowiąc / Cożem vcżynił: Wſzyſcy ſię zbieżeli ku záwodowi ſwemu / iáko koń ktory prędko bieży ku boiowi.
  7. Boćián ſám wie cżás ſwoy po niebie / Sinogárlicá / Iáſkołká / y Zoráẃ záchowywáią cżás przyśćiá ſwoiego / ále lud moy niepoznáł ſądu Páńſkiego.
  8. Iákoż mowić śmiećie / Myſmy ſą mądrzy / á zákon Páńſki ieſth przy nás / Záiſte ná prożno ieſt pioro zgotowáne / y piſárze piſzą prożno.
  9. Zeſromoceni ſą mędrcy / vſtráſzeni ſą y vśidleni: Abowiem odrzućili ſłowo Páńſkie / á iákoż im będźie pożytecżná mądrość:
  10. A dlá tegoż żony ich dám cudzoźiemcom / á polá ich tym ktorzy ie pohołduią: * Abowiem od námnieyſzego do náwiętſzego / wſzytcy chćiwie náſláduią łákomſtwá / ták prorok iáko kápłán / á ſpletli ſię kłámſtwem.
      * Ezá.56.v.11. Wyżſzey.6.v.13.

  11. Po lekku goili vpádek ludu moiego mowiąc / Pokoy / pokoy / áno żádnego pokoiu nie było.
  12. Azáż ſię wſtydáli zá thákowe obrzydliwoſći: Záiſte ſię nie wſtydáli / áni tego zá ſrom pocżytháli: A przetoż vpádną miedzy vpádáiącemi / á obálą ſię cżáſu náwiedzeniá ſwego mowi Pán.
  13. Pozbierám ie mowi Pán / ták iż námnieyſzá iágodá ná winnicy áni figá ná drzewie nie zoſtánie / ná oſtátek y liſćie opádnie / A wſzythko to com im dáł / będźie odięto od nich.
  14. Cżemuſz ſię oćiągámy: Zeydźmy ſię á idźmy do miáſt obronnych / á thám vlężemy / ábowiem Pán Bog náſz vſromił nás / y dáł nám pić wodę z żołćią iżechmy zgrzeſzyli przećiw Pánu.
  15. † Ocżekáwámy pokoiu á nie máſz nic dobrego / y cżáſu vzdrowieniá / á oto poſtrách.
      † Niżey.14.v.19.

  16. Chrápánie koni iego ſłyſzeć od Dán / á wſzytká źiemiá wzruſzyłá ſię od rżániá wáśniwych koni iego / Przyſzli y pożárli źiemię / y wſzytko co było ná niey / miáſto y z mieſzcżány iego.
  17. Abowiem oto puſzcżę ná wás A węże bázyliſzki / ktorym niezáwádźi nic záklinánie / y będą wás kąſáć mowi Pán.
      A To ieſt Bábilońcżyki.

  18. Chćiáłem ſię pokrzepić w boleſći ſwey / ále ſerce moie we mnie ſię trápi.
  19. Oto głos wołániá corki ludu moiego / przed tymi ktorzy przychodzą z źiemie dálekiey / B Izáli Pán nie ieſt w Syonie: izáli krolá iey niemáſz w niey: Ale C przecż mię obruſzyli ſwymi báłwány / y prożnoſćiámi obcemi:
      B Iákoby ták rzekli / Być Pán był w Syonie tedyćby nás bronił. C To mowi w oſobie Páńſkiey.

  20. D Przeminęło żniwo / láto ſię ſkońcżyło / á my nie ieſteſmy wybáwieni.
      D Thu záſię mowi ſłowy ludu onego.

  21. E Záfráſowáłem ſię / y záżálił nád ćięſzkoſćią corki ludu moiego / á zumienie przychodźi ná mię.
      E To ſą ſłowá włáſne prorockie.

  22. Izáſz niemáſz żywice w Gáláád: ábo tám żádnego lekárzá niemáſz: Cżemuſz thedy corká ludu moiego niemoże przydź ku zdrowiu:

    Kápitułá 9.
    ¶ 1. Prorok przeglądáiąc vćiſnienie żydow / z żáłoſćią y z ſtruchláłym ſercem o niem nárzeká. 3. Wylicżá złoſći ktoremi ná ſię wzruſzyli gniew Páńſki. 12. Vkázuie przycżynę vpádku ich wylicżáiąc im grzech ich. 17. Wzywá Zydy ku płácżu y ku żáłośći. 23. Náucżá iáko cżłowiek w ſámym Bogu powinien ſię chłubić. 25. Groźi Egiptcyánom / Ammonitom / Moábcżykom / y inym národom.

  1. O gdźieżby głowá moiá byłá pełną wod / á ocży moie źrzodłem łez / ábych płákáł w nocy y we dnie pomordowánych corki ludu moiego.
  2. Ach gdźieżbych miáł gośćinną goſpodę ná puſzcży / ábych opuśćił lud moy / á odſzedłbych od nich: Abowiem wſzyſcy ſą cudzołożnicy / á zgromádzenie zdráycow.
  3. Wyćiągáią ięzyk ſwoy ku kłámſtwu iáko łuk / á nie vmácniáli ſię w práwdźie ná źiemi / dlá tego iż poſtępuią ze złośći w złość / á nie poznáwáią mię mowi Pán.
  4. Káżdy niecháy ſię przeſtrzegá od bliźniego ſwego / á niecháy nie vfá brátu ſwemu / ábowiem káżdy brát vżywá chytrośći / á káżdy przyiáćiel zdrádliwie ſię obchodźi.
  5. Káżdy podchodźi przyiáćielá ſwego / á nie mowi z nim w práwdźie: ábowiem zwycżáili ięzyk ſwoy powiedáć kłámſtwo: á ſtáráią ſię pilnie iákoby źle cżynili.
  6. Mieſzkánie twe (o proroku) ieſt w pośrodku zdráycow: Y wzbrániáli ſię poznáć mię prze ſwą zdrádę / mowi Pán.
  7. A dlá tegoż Pán záſtępow ták mowi / Oto ſpołu ie ogniem ſpuſzcżę á wypłáwię: Bo iákoż ſię inácżey obchodźić mám z corką ludu moiego:
  8. Ięzyk ich ieſt ſtrzáłą ſmiertelną / á párá ſię kłámſthwem / * Káżdy mowi obłudnie w vſćiech ſwoich pokoy z bliźnim ſwym / ále we wnątrz zmyſlá chytrośći.
      * Pſál.28.v.3.

  9. Izáli ich dlá tego nienáwiedzę mowi Pán: Izáli nie pomśći ſię duſzá moiá nád ludē ktory ieſt tákowym:
  10. Podnioſę płácż y wzdychánie ná gorách / á vſkárżánie ná mieyſcách weſołych w puſtyni / Dlá tego iż ſą ſpuſtoſzeni / thák iż thám żáden nie przydźie / áni thám ſłycháć głoſu bydlęćiá / ták ptácy powietrzni iáko y zwierzętá polne z támtąd wyſzli y zućiekáli.
  11. Y ſkłádę Ieruzálem ná kupę / y ku mieſzkániu ſmokom / tákże y miáſtá Iudſkie obrocę w ſpuſthoſzenie ták iż w nich żáden mieſzkáć nie będźie.
  12. Ten ktory mądry mąż ieſt / zrozumie to / á ten do ktorego vſtá Páńſkie mowiły oznáymi to / Przecż źiemiá ták zginęłá / á ieſt ták ſpuſtoſzoná iáko puſtyniá przez ktorą żáden nieprzechodźi.
  13. A Pán rzekł / Iż opuśćili zákon moy kthorym położył przed nimi / á nieſłucháli głoſu moiego / á nie chodźili zá nim.
  14. Ale odeſzli zá myſlámi ſercá ſwego / y zá Báálmi cżego ſię náucżyli od oycow ſwych.
  15. A dlá tego Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Oto iá nákármię piołynem lud then / † á dám im wodę z żołćią.
      † Niżey.25.v.15.

  16. Y roſproſzę ie miedzy pogány / ktorych áni oni / áni oycowie ich ználi / y poſlę zá nimi miecż / áż ich práwie dokonám.
  17. Ták mowi Pán záſtępow / Obácżyćie tho z pilnośćią / á zwołáyćie nárzekáiące áby przyſzli / y poślićie po niewiáſty ćwicżone w thym áby ſię zbieżáły.
  18. Niech ſię pośpieſzą / á niech podnioſą nád námi nárzekánie / áby ocży náſze wypuſzcżáły łzy / á powieki náſze opływáły wodą.
  19. Abowiem głos nárzekániá ſłyſzán ieſt z Syonu / O iáko ieſtechmy ſpuſtoſzeni y bárzo poháńbieni / ták iżechmy opuśćić muſieli źiemię náſzę / á mieſzkániá náſze wymiotáły nás precż z ſiebie.
  20. A przetoż wy niewiáſty ſłucháyćie ſłowá Páńſkiego / á vſzy wáſze niech prźiymą wyrok iego / Vcżćie płákáć corki wáſze / á káżdá z wás bliźniey ſwey nárzekáć.
  21. Oto ſmierć wdárłá ſię okny náſzemi / oná weſzłá w páłáce náſze ku wykorzenieniu dźiátek po vlicách / á młodźieńcow w przecżnicách.
  22. Ták mowi Pán / Moẃ / Będą pádáć trupi ludu thego iáko łáyná po polu / á iáko ſnopy zá żeńcámi kthorych żáden nie zbierá.
  23. Pán ták mowi ¤ Mądry niech ſię nie chłubi z mądrośći ſwoiey / á mocny niech ſię nie chełpi w mocy ſwoiey / Y bogácż niech ſię nie podnośi w bogáctwách ſwoich.
      ¤ 1.Kor.1.v.31. 2.Kor.10.v.17.

  24. Ale ten ktory ſię chłubi / niecháyże ſię tylko w tym chłubi że mię poznáł y zrozumiáł / to ieſt / żem iá ieſt Pán / ktory cżynię miłoſierdźie / ſąd y ſpráwiedliwość ná źiemi: Abowiem w tym iá ſobie roſkoſzuię / mowi Pán.
  25. Oto dni prźiydą / mowi Pán / á náwiedzę káżdego obrzezáńcá y nie obrzezáńcá.
  26. Egiptcyány / Iudę / Idumeycżyki / ſyny Ammon y Moábcżyki y wſzytki ktorzy mieſzkáią ná kráy ſwiátá w puſtyniách: Abowiem wſzyſcy pogáni noſzą nie obrzezkę / á wſzytek lud Izráelſki nie obrzezán ieſth ná ſercu.

    Kápitułá 10.
    ¶ 1. Nápominá Zydy áby ſię nie oglądáli ná obycżáie národow inych á iżby ſię ich niebáli. 3. Náśmiewá ſię z nikcżemnośći báłwánow / á wywyżſzá moc Bożą. 17. Opowiedá zburzenie Káldeycżykow. 19. Vſkárżá ſie nád ſkáżeniem Ieruzálem ktore przeglądáł. 21. Zli Páſtyrze ſą przycżyną vpádku ludowi. 23. Bog ſám ieſt ktory ſpráwuie drogę cżłowiecżą. 24. Ządá Prorok ná ſię kárániá iedno znośnego. 25. Modli ſię przećiw przećiwnikom kośćiołá.

  1. Wy z domu Izráelſkiego ſłucháyćie ſłowá kthore wydáł Pán przećiw wám.
  2. Pán ták mowi / Nie vcżćie ſię drog pogáńſkich á nieboyćie ſię známion niebieſkich ták iáko ſię ich pogáni boią.
  3. Abowiem vſtáwy ludzkie ſą prożność / Bo rzemieśnik wyćioſáwſzy drzewo w leſie toporem robotą rąk ſwoich.
  4. Ochędoży ie złotem y śrebrem / y przybiie ie goźdźmi y młotem ták iż ſię nie ruſzy.
  5. Sthoią proſto iáko Pálmá / á wżdy nic nie mowią / Noſzą ie bo chodźić nie mogą: A przetoż nie boyćie ſię ich / gdyż nic złego áni też nic dobrego vcżynić nie mogą.
  6. * O Pánie żáden tobie podobnym nie ieſt / tyś ieſt wielki á imię twoie wielkie ieſt w możnoſći.
      * Ziáw.15.v.4.

  7. O Krolu národow ktoż ſię nie vlęknie ćiebie: ábowiem twoiá ieſth wielmożność miedzy wſzemi mędrcy pogáńſkiemi / y we wſzytkich kroleſtwách ich żáden nie ieſt podobny tobie.
  8. Záiſte w tym iednym tylko zgłupieli y poſzáleli / iż drewno ieſth im náuką prożnośći.
  9. Srebro wybreytowáne przynoſzą z Tárſys / á złoto z Ofáz ku roboćie rzemieśnikowi / y w ręku złotnicżych bywá wyrobione / vbior ich ieſt iedwábny y ſzárłátny á wſzytko to ieſt ſpráwá mędrkow.
  10. Ale Pán ieſth Bog práwdźiwy / Bog żywy / y Krol wiecżny / Zádrży źiemiá od gniewu iego / á národowie nie będą mogli ſtrzymáć popędliwośći iego.
  11. A Wy ták im powiećie / Bogowie ktorzy nie ſtworzyli niebá y źiemie / oni poginą z źiemie y pod niebem.
      A Then wierſz nápiſán ieſt ięzykiem Káldeyſkim v proroká / áby tym iáſniey okázáł ſproſne ich báłwochwálſtwo.

  12. † On ktory vcżynił źiemię mocą ſwoią / á ktory rozrządźił okrąg ſwiátá mądrośćią ſwoią / y rośćiągnął niebá roſtropnośćią ſwoią.
      † 1.Mo.1.v.6. Niżey.51.v.15. Pſál.136.v.6.

  13. Ktory głoſem ſwym grzmiąc zbierá wielkość wod ná powietrzu / á podnośi mgły z końcżyn źiemie / ¤ á błyſkáwice obrácá w dżdże / y wzbudzá wiátry z mieyſc ſkrytych.
      ¤ Pſál.135.v.7.

  14. Wſzelki cżłowiek zgłupieie w B vmieiętnośći / káżdy złotnik záwſtydźi ſię zá ſtrugáłkę / ábowiem báłwány ich lite ſą mátáctwo / á niemáſz w nich duchá.
      B To ieſt / kiedy iey kto vfá.

  15. Są rzecży prożne / á ſpráwá fáłeſzná / poginą cżáſu náwiedzeniá ich.
  16. Dźiáł Iákobow nie ieſt podobny im / ábowiem ieſt Sthworzyćiel wſzech rzecży / á Izráel ieſth roſzcżką dźiedźictwá iego / á imię iego ieſt Pán záſtępow.
  17. C Ty ktory mieſzkáſz ná mieyſcách obronnych znieś wſzytki twe D towáry z źiemie.
      C Tę rzecż obrácá do Bábilońcżykow.
      D Dáwá znáć o národách ktorzy mieli dáwáć hołd y dáń Bábilońcżykom.

  18. Abowiem ták mowi Pán / Oto teráz iáko z proce wyćiſkám mieſzkáiące ná źiemi / y będę ie treſkáł E według złoſći ich.
      E W Zydowſkim / iż znáydą / tho ieſt / cżego ſzukáli / áby ſłuſzne ná ſobie odnieſli káránie.

  19. F Biádá mnie dlá vpádku mego / y dlá rány boleſći pełney: Y myſliłem Záiſte to moiá niemoc / á muſzę ią ćierpieć.
      F To mowi w oſobie ludu onego.

  20. G Námiot moy zborzony ieſt / wſzytki powrozy moie potárgáne ſą / ſynowie moi wyſzli odemnie y niemáſz ich / Żádny nie ieſt kthoryby miáł rozbić námiot moy / á podnieść opony moie.
      G Przez námiot rozumie miáſto Ierozolimſkie / przez powrozy miáſthá przyległe / á przez dźieći mieſzcżány.

  21. Abowiem H páſtyrze oſzáleni ſą y nie ſzukáią Páná / á dlá tegoż ſię głupie ſpráwowáli / á wſzytká trzodá páſtwiſká ich roſproſzoná ieſt.
      H Tho ieſt Krolowie ich / Ioákim / Ioáchin y Sedekiáſz.

  22. Oto głos huku ktory idźie z wielkim wzruſzeniem od źiemie Pułnocney / áby obroćił miáſtá Iudſkie w ſpuſtoſzenie / á ku mieſzkániu ſmokom.
  23. Znám to Pánie I iż drogá cżłowiecżá nie ieſt iego / á nie ieſt to rzecż cżłowiecżá áby miáł chodźić gdźie chce / y ſpráwowáć poſtępki ſwe.
      I To mowi dlátego iż był Nábuchodonozor zebráł woyſko ſwe ná Ammonity y ná Moábity / ále oſłyſzáwſzy ſię o niepoſłuſzeńſtwie Sedekiáſzowym ruſzył ſię przećiw iemu.

  24. ♀ O Pánie ſkárz mię / iedno tylko z miárą á nie w gniewie twoim / ábyś mię ſnádź w niwecż nie obroćił.
      ♀ Pſál.6.v.1. y 38.v.1.

  25. * Wyley popędliwość twoię ná pogány ktorzy ćię nie poználi y ná národy ty ktore imieniá twego nie wzywáły / ábowiem pożárli Iákobá y pochłánęli go / wytráwili go á ſpuſtoſzyli mieſzkánie iego.
      * Pſál.79.v.6.

    Kápitułá 11.
    ¶ 1. Przywodźi ná pámięć Zydom przymierze ktore był Pán poſtánowił z nimi gdy ie wywodźił z Egiptu. 8. Vkázuie ich odporność y krnąbrność. 11. Groźi im dlá złoſći ich. 14. Zákázuie Pán áby ſię nie modlił zá nimi. 17. Chwáli dobrotliwość Páńſką kthory ſwych nie zániecháwá ácż ſą w niebeśpiecżeńſtwách poſtánowieni. 19. Vkázuie złość nieprzyiáćioł ſwych / y ćierpliwość kthorey vżywáł przećiwko iem. 21. Prorokuie przećiw mieſzcżánom Anátotſkim.

  1. Słowo ktore było podáne od Páná do Ieremiáſzá w then ſpoſob.
  2. Słucháyćie ſłow tego przymierzá / ábyśćie mowili do ludu Iudſkiego y do mieſzcżán Ierozolimſkich.
  3. A moẃ do nich / Ták mowi Pán Bog Izráelſki / Przeklęty cżłowiek ktory ſłucháć nie będźie ſłow przymierzá tego.
  4. Ktorem iá przykázáł oycom wáſzym / dniá onego gdym ie wywiodł z źiemie Egiptſkiey z piecá żeláznego mowiąc / Słucháyćie głoſu moiego / á ſpráwuyćie ſię wedle wſzytkiego com roſkázáł wám / y będźiećie ludem moim / á iá będę Bogiem wáſzym.
  5. Abych vtwierdźił przyſięgę ktorąm záprzyſiągł oycom wáſzym / dáć im źiemię opływáiącą mlekiem y miodem / iáko ſię to dźiś okázuie / Y odpowiedźiáłem temi ſłowy: Niech ták będźie Pánie.
  6. Tedy Pán rzekł do mnie / obwoływáy wſzytki ty ſłowá we wſzytkich miáſtách Iudſkich / y po wſzytkich vlicách Ierozolimſkich mowiąc: Słucháyćie ſłow przymierzá tego / á cżyńćie iem doſyć.
  7. Abowiem oświádcżyłē ſię oycom wáſzym dniá onego w ktory wywiodłem ie z źiemie Egipthſkiey áż do dniá tego / vſtáwicżnie odwodząc y nápomináiąc y mowiąc / Słucháyćie głoſu moiego.
  8. Ale oni niechćieli go ſłucháć / áni przychylili vſzu ſwych / owſzem káżdy ſzedł zá rádą ſercá ſwego złego / Y przepuſćiłem ná nie wſzytki ſłowá przymierzá tego ktorem roſkázáł áby ie pełnili / ále oni temu nie cżynili doſyć.
  9. Y rzekł Pán do mnie / Zprzyſiężenie ieſt miedzy mężmi Iudſkiemi / y miedzy mieſzcżány Ierozolimſkiemi.
  10. Obroćili ſię ku złoſćiám oycow ſwoich / ktorzy ſłucháć nie chćieli ſłow moich / á dlá thegoż náſládowáli inych bogow y ſłużyli im / Dom Izráelſki y dom Iudſki złámáli przymierze ktorem był poſtánowił z oycy ich.
  11. A dlá tegoż ták mowi Pán / Oto poſlę ná nie nieſzcżęśćie z ktorego nie wybrną / á wołáć ku mnie będą lecż ich nie wyſłuchám.
  12. Miáſtá Iudſkie y mieſzcżánie Ierozolimſcy odeydą / á będą wołáć do bogow ktorym kádźidłá kurzyli / ále ći ich nie wybáwią cżáſu vćiśnieniá ich.
  13. * Abowiem o Iudá ták wieleś miáło bogow ile miáſt / tákże y ty Ieruzálem obrzydłycheś ołtárzow náſtáwiáło podług licżby vlic twych / ołtárzow ku kádzeniu Báálowi.
      * Wyżſzey.2.v.28.

  14. † Ty tedy nie modl ſię zá ludem tym / á nie wkłádáy ſię zá niemi / áni proś od nich / bo nie wyſłuchám ná ten cżás gdy do mnie záwołáią w vćiśnieniu ſwoim.
      † Niżey.14.v.11.

  15. A Cżemuż by tedy miły moy mieſzkáć miáł w domu moim gdy cżynią thák wiele obrzydliwośći: A mięſo domu świętego odnieſione ieſt precż od B niego / á gdy złe cżynią ieſzcże kocháią ſię z tego.
      A Pán ták názywá Ieremiáſzá ſwoim miłym / gdyż Żydowie tákie obrzydłośći cżynili.
      B To ieſt / ku ſłużbie Báálowey.

  16. Pán był wezwáł imię twoie oliwą gáłęźiſtą / piękną / rodzáyną / y wdźięcżną / ále z wielkim ſzumem zápálił ſię ogień ná niey / y gáłęźi iey połámáne ſą.
  17. Abowiem Pán záſtępow kthory wſzcżepił ćię / wyrzekł wſzythko złe przećiw tobie / dlá złoſći domu Izráelſkiego y domu Iudſkiego / ktorą ná ſwe złe cżynili ku rozgniewániu mnie kádząc Báálowi.
  18. Ty tedy Pánie oznáymiłeś mi to y poznáłem / ich C ſpráwy otworzyłeś mi.
      C To ieſt / rády ich o mnie że mię zábić chćieli.

  19. Alem był iáko bárán y woł ktore wiodą ná rzeź / niewiedząc iż oni rády ſwe zmyſláli przećiw mnie mowiąc / Popſuymy chleb iego D trućizną / á wykorzeńmy go z źiemie żywiących / áby więcey nie zoſtáłá pámiątká imieniá iego.
      D W Zydowſkiem ſtoi drzewem przez ktore ſię rozumie owoc iákiego drzewá iádem záráżonego.

  20. Ale o Pánie záſtępow kthoryś ieſt ſpráwiedliwy ſędźiá ¤ á doſwiádcżáſz wnętrznośći y ſercá / niech widzę pomſtę twą nád niemi / ábowiemem tobie oznáymił doległość moię.
      ¤ 1.Sám.16.v.7. 1.Kron.28.v.9. Niżey.17.v.10. y 20.v.12. Pſál.7.v.10. y 26.v.2.

  21. A dlá tego ták mowi Pán do ludu w Anáthoth / ktorzy cżyháią ná twoie zdrowie / á mowią / Nie Prorokuy więcey do nás w imię Páńſkie nie chceſzli vmrzeć z náſzych rąk.
  22. A przetoż Pán záſtępow ták mowi: Oto náwiedzę ie / młodźieńcy pomrą od miecżá / á ſynowie y corki ich głodem wykorzenieni będą.
  23. A żáden z nich nie zoſtánie / ábowiem wſzytko złe przywiodę ná ludźi w Anátot w roku náwiedzeniá ich.

    Kápitułá 12.
    ¶ 1. Prorok źięt ieſt podźiwieniem gdy widźi niepobożnych ſzcżęſliwe powodzenie ná tym świećie. 3. Złorzecży im y vſkárżá ſię ná ludzkie złośći. 5. Pán opowiedá iego ćiężkie trápienie ktore miáł vćierpieć w Ieruzálem. 7. Przepowiedá odrzucenie Zydow y ſkáżenie Ieruzálem. 14. Prorokuie o wybáwieniu y przywroceniu ich.

  1. Pánie ieſli powiodę ſpor z tobą tedy ty zoſtánieſz ſpráwiedliwy / A wſzákoż o ſądźiech thwych z tobą mowić będę / * Cżemu ſię ták fortunią drogi niepobożnych: y ták ná wſzem ſpokoynie żywą ktorzy ſię zdrádliwie obchodzą:
      * Iob.21.v.7. Hábá.1.v.3.

  2. Wſzcżepiłeś ie y roſkorzenili ſię / vroſli y owoc ſwoy wydáli / A ieſteś bliſki vſtám ich / á wſzákoż dáleki ieſteś od ſerc ich.
      A To ieſt / máią ćię cżęſtho w vśćiech cżęſto ćię wſpomináią.

  3. Ale ty Pánie poznáłeś mię / Widźiáłeś mię y doświádcżyłeś ſercá mego przećiw ſobie / Wlecżże ie iáko owce ku zábićiu / á zgotuy ie ná dźień zárzezániá.
  4. B Y długoż będźie nárzekáć źiemiá á vſchnie tráwá ná wſzythkich polách dlá złoſći mieſzkáiących ná niey / Zwierzętá y ptáſtwo z támtąd zginęło / ábowiem mowili / Nie myſlić Pán o náſzym dokońcżeniu.
      B Iákoby rzekł / Y długoż dopuśćiſz być źiemi niepłodney dlá złośći ludzkich / ták iż tám áni ptácy w niey zmieſzkáć nie mogą.

  5. B Ieſliś bieżáł z pieſzemi á vſtáłeś przy nich / iákoż ſię máſz przyłącżyć do iezdnych: Ieſliś mniemáł żeś miáł być beſpiecżnym w źiemi ſpokoyney / coż vcżyniſz w záburzeniu Iordánu:
      B Thu mowi Pán przez podobieńſtwo do Proroká / Ieſliżeś nie mogł nic pomoc Anáthotcżykom ktorzy byli ſłábſzy niż mieſzcżánie Ierozolimſcy / Coż thedy pomożeſz im nápominániem ſwoim.

  6. Abowiem też bráćiá twoi y dom oycá twego złośćiwie ſię záchowáli przećiw tobie / á wołáli wielkim głoſem zá tobą / Ale im nie wierz choćiáżby z tobą co dobrego mowili.
  7. C Opuſćiłem dom moy / odbieżáłem dźiedźictwá mego / podáłem to wſzytko co duſzá moiá iedynie vmiłowáłá w ręce nieprzyiáćioł iego.
      C Iákoby rzekł / Opuśćiłem kośćioł y lud moy / kthorym był ſobie w dźiedźictwo obráł.

  8. Dźiedźictwo moie ſtáło ſię iáko lew ná puſzcży / wypuſćiło ryk ſwoy D przećiw mnie / y przetom go nienáwidźiáł.
      D To ieſt / przećiw Prorokom mym.

  9. E Izáli dźiedźictwo moie będźie iáko ptháſzek pſtry: záli nie ogárnęło go wſzędy ptáſthwo w około mowiąc / Przyidźćie / á zgromádźćie ſię wſzytki zwierzętá polne / zbierzćie ſię ku pożárćiu iego.
      E To ieſt / Izáli dźiedźicthwo moie będźie iáko pthák pſtry / ktorego drudzy pthácy gonią / ábo iáko trup od ptákow ſrogich ogárniony.

  10. Wiele F páſthyrzow popſowáli winnicę moię / podeptáli dźiáł moy vcżynili dźiáł moy wdźięcżny iáko puſtynią ſpuſtoſzáłą.
      F Rozumie Nábuchodonozorá y kſiążętá iego / kthorzy dźiedźicthwo iego ſpuſtoſzyć mieli.

  11. Vcżynili ią ſpuſthoſzoną / á oná ſpuſtoſzoná płákáłá ku mnie / á ták wſzytká źiemiá ieſt poborzoná dlá tego iż żáden nie ieſt ktoremuby ſię to ſercá tknęło.
  12. Przyſzli ſkáźce źiemie ná wſzytki mieyſcá wyſokie kthore ſą w puſtyniách / ábowiem miecż Páńſki pożrze wſzytko od iednego końcá źiemie áż do drugiego / á pokoiu niemáſz wſzelkiemu ćiáłu.
  13. Siáli zbożá / á będą żąć ćierniá / otrzymáli dźiedźictwo ále im pożytku nieprzynioſło / Wy będźiećie záſrománi zá pożytki ſwoie dlá popędliwośći gniewu Páńſkiego.
  14. Pán ták mowi przećiw wſzytkim moim G ſąſiádom náigorſzym ktorzy ſię dotykáią dźiedźictwá mego ktorem dáł w dźiedźictwo ludowi memu Izráelſkiemu / Oto wyplewę ie z źiemie ſwoiey / y wythárgám dom Iudſki z pośrod ich.
      G Aby przećiwnicy ludu mego nie gárdźili mną / á żeby niebluźnili imieniá moiego ſzyderſtwem ná ten cżás gdy vyzrą gdy będę lud moy trápił / wprzod ie ſámy káráć będę.

  15. A gdy H ie wyplewę vbłágám ſię y zmiłuię ſię nád nimi / á przywiodę káżdego z nich do dźiedźictwá ſwego / y do źiemie ſwoiey.
      H To ieſt / okolicżne nieprzyiáćioły ludu moiego / á tu oznáymuie miłoſierdźie Boże w powołániu pogánow.

  16. A ieſliſz ſię przydá iż ſię náucżą drog ludu moiego / á iż będą przyſięgáć przez imię moie / tho ieſt żywie Pán / ták iáko náucżyli lud moy przyſięgáć przez Báálá tedy będą pobudowáni w pośrodku ludu moiego.
  17. Ale ieſli poſłuſzni nie będą tákowy národ wykorzenię y wytrácę / mowi Pán.

    Kápitułá 13.
    ¶ 1. Prorokuie o ſkáżeniu Zydow. 11. Vkázuie dlá cżego obráł był Pán ſobie Zydy / y przecż ie odrzućił. 16. Nápominá ie áby vprzedzáli pokutowániem gniew Páńſki. 18. Pobudzá Krolá y Krolową ku vpokorzeniu. 20. Opowiedá przyśćie Káldeycżykow y Aſsyryánow. 22.y.24. Vkázuie iáko Zydowie pokáráni ſą zá ſwe złośći. 23. Náucżá iáko ieſt rzecż ſżkodliwá przyzwycżáiáć ſię złośćiám.

  1. Pán thák rzekł do mnie / Idź á kup ſobie pás lniány / á opáſz go ná biodrá ſwoie / á nie będźieſz go kłádł do wody.
  2. Kupiłem tedy pás według roſkázániá Páńſkiego / y opáſáłem go ná biodrá ſwoie.
  3. A ſłowo Páńſkie ſtáło ſię do mnie powtore / w ten ſpoſob.
  4. Weźmi pás ktoryś kupił kthory ieſt ná biodrách twych / á wſtáwſzy idź do Eufrátes rzeki / y ſkriy go tám w máclochu w ſkále.
  5. Y odſzedłem á ſkryłem gi w Eufrátes rzece iáko mi Pán roſkázáł.
  6. Y przydáło ſię po wielu dni Pán rzekł do mnie / Wſtáń á idź do Eufrátes rzeki / á weźmi z támtąd pás ktorymći tám ſkryć kázáł.
  7. Szedłem tedy do Eufrátes rzeki / á wykopáłem y wźiąłem pás z mieyſcá onego gdźiem gi był ſkrył / á oto pás zbutwiáł / ták iż ſię nicżemu nie godźił.
  8. A ſłowo Páńſkie ſtáło ſię do mnie w ten ſpoſob.
  9. Pán ták mowi / Ták ſpráwię iż zbutwieie pychá Iudſká / y zbytniá hárdość Ieruzálem.
  10. Abowiem lud ten nágorſzy ieſth ktory ſię zbrániá ſłucháć ſłow moich / ále chodźi w zátwárdzeniu ſercá ſwego: Bo chodzą zá bogi cudzemi áby im ſłużyli y chwálili ie. Będą tedy iáko ten pás / kthory ninácż nie ieſt pożytecżny.
  11. Abowiem iáko pás przyſtháwá do biodr cżłowiecżych / thákem iá był przyiął ku ſobie wſzytek dom Izráelſki / y wſzytek dom Iudſki mowi Pán / áby byli ludem moim / imieniem moim / ku cżći y chwále moiey / Ale coż gdy niepoſłuſzni byli.
  12. Rzecżeſz tedy do nich ſłowo oto to. Ták mowi Pán Bog Izráelſki / Wſzelká A fláſzá będźie nápełnioná winem. A rzekną do ćiebie / Izáż nie wiemy że káżdá fláſzá będźie nápełnioná winem:
      A Przez fláſzę rozumie Zydy / á przez wino ſzáleńſtwo / Iákoby rzekł / Iż oni ſą ták zepſowánemi / á przeto też zá ſwoie ſproſnośći mieli być wſzelákiem vtrápieniem nápełnieni.

  13. Ale rzecżeſz do nich / Ták mowi Pán / Otho opilſthwem nápełnię wſzytki mieſzkáiące źiemie tey / y krole potomki Dáwidowe kthorzy ſiedzą ná ſtolicy iego / Kápłány y Proroki / y wſzytki mieſzcżány Ierozolimſkie.
  14. Y będę ie trącáł iednego o drugiego / oyce y ſyny ſpołu / mowi Pán. Nie przepuſzcżę / nie pofolguię / áni ſię zmiłuię ábych ich pokáźić niemiáł.
  15. Słucháyćie á poymuyćie vſzymá / Niepodnośćie ſię / boć Pán mowi.
  16. Dáyćie chwáłę Pánu Bogu náſzemu pierwey niż B ćiemnośći prźiydą / á pierwey niż ſię potkną nogi wáſze ná gorách ćiemnych / C Cżekáć będźiećie świátłośći / á on ią vcżyni iáko ćieniem śmierći y mgłą.
      B To ieſt / śćiſk y vtrápienie kthore prźiydź má przez Bábilońcżyki.
      C Iákoby rzekł / Vćiecżćie ſię do Egiptcyánow / ále to będźie śmierć y zginienie wáſze.

  17. Bo ieśliż tego ſłucháć niebędźiećie / * duſzá moiá rozpłácże ſię ná mieſcu ſkrytym dlá pychy wáſzey / á rzewno płácżąc oko moie opłynie obfitośćią łez / iż trzodá Páńſká poimáná ieſt.
      * Láment.1.v.2.y.16.

  18. Mowże tedy D Krolowi y Krolowey / Vpokorzćie ſię / á vſiądźćie ná źiemi: ábowiem wáſzá możná koroná ſpádnie z głowy wáſzey.
      D To ieſt / Ioáchinowi y mátce iego.

  19. Miáſtá od E Południá pozámykáne ſą / á żádnego nie máſz ktoby ie otworzył / wſzytek lud Iudy przenieśion ieſt / á przenieſion ieſt zgołá.
      E To ieſt / Kroleſtwo Żydowſkie ktore leży ná Południe od Káldeycżykow.

  20. Podnieśćie ocży wáſze / á oglądáyćie ty kthorzy idą F od pułnocy / Gdźie ieſt trzodá twoiá kthoreyći zwierzono / y bydłá twoie ſłáwne.
      F To ieſt / z Bábiloniey Nábuchodonozor y woyſká ie° / á thy ſłowá ſą ku Krolowi y mátce iego.

  21. Coż rzecżeſz gdy będźieſz náwiedzonem: Abowiem G náucżyłeś ich przećiw ſobie iż ſą Kſiążęty nád głową twoią / Izáli ćię nie ogárną boleśći iáko niewiáſtę rodzącą.
      G To mowi / iż Achás poddáł ſię był Krolowi Aſsyriyſkiemu iáko hołdownik / áby go rátowáł przećiw Krolowi Syriyſkiemu.

  22. A ieśliż rzecżeſz w ſercu ſwoim / Cżemuż to przypádło ná mię: Dlá wielkośći niepráwośći twoiey / podwiniony ieſt H podołek twoy / á odkryte nogi twe áż po koſtki.
      H Rozumie w tych ſłowiech pokrytą obudność / ktorá miáłá być ná iáśnią okázáná.

  23. Murzyn możeli odmienić ſkorę ſwoię: á Lámpárt pſtroćiny ſwoie: Wy thákże możećieli dobrze cżynić / gdyśćie ſię przyzwycżáili źle dźiáłáć:
  24. A dlá thego roztrząſnę ie iáko ſćierń ktorá prędko leći od wiátru z puſtynie.
  25. Toć będźie dźiáł twoy / á cżąſtká pomiáru thwego odemnie / mowi Pán / przeto iżeśćie wy zápomnieli mnie / á dufáliśćie w kłámſtwie.
  26. I A dlá tegom iá też podwinął podołek twoy áż ná twárz twoię / ták iż byłá odkrytá ſromotá twoiá.
      I Iáko wſzetecżeńſtwá twoie iáwne były / ták też będą iáwne twe kárániá ku ſromoćie y ku twemu poháńbieniu.

  27. K Cudzołoſtwá twoie / poryzánie twoie / y złość wſzetecżeńſtwá twe° ieſt nád págorki y ná polách widźiáłem obrzydliwośći twoie. Biádáż tobie Ieruzálem / Izáż nie będźieſz pothym ocżyśćioná: A kiedyż wżdy to będźie:
      K To ieſt / báłwochwálſtwo.

    Kápitułá 14.
    ¶ 1. Przepowiedá nieznośny głod / y niedoſthátek pożywieniá ktory miáł być w Ieruzálem. 7. Prośi zá niepráwośćiámi ludu. 11. Pán iemu zákázuie áby ſię nie modlił zá ludem. 17. Fuká Proroki kthorzy prorokuią w imię iego. 18. Oznáymuie niepráwośći Zydowſkie. 20. Prośi Páná o wybáwienie ludu.

  1. Słowo Páńſkie ktore było podáne Ieremiáſzowi / o A cżáſie drogośći.
      A Abo o cżáſie ſuchośći z ktorey przychodźi nieurodzáy / á z tąd drogość żywnośći y głod / á to miáło być przed przyſzćiem Bábilońcżykow.

  2. Iudſká źiemiá płákáłá / á B brány iey z obáláły ſię / y rozżáliły ſię polegſzy ná źiemi / á wołánie Ierozolimy podnieſione ieſt.
      B To ieſt / Sędźiowie y ſpráwcy.

  3. Możnieyſzy ich poſłáli mnieyſze ſwe do wod / przyſzli do cyſtern / á tám nie náleźli wody / y wroćili ſię z prożnym ſwym nácżyniem / á zákłopotáli ſię y záfráſowáli / y C przykryli głowy ſwoie.
      C To ieſt / ná znák ſromoty y pocháńbieniá.

  4. Dlá tego iż źiemiá byłá ſpuſtoſzoná / ábowiem dżdżá ná niey nie było / Orácże ſię zátroſkáli / y przykryli głowy ſwoie.
  5. Abowiem też y łáni porzućiłá łániątko ſwoie ná polu / á opuśćiłá ie przeto iż tráwy nie było.
  6. Y oſłowie dźicy mieſzkáli ná mieyſcách wyſokich / chwytáiąc wiátru iáko ſmokowie / vſtáły ocży ich iż nie było tráwy.
  7. O Pánie ieſli niepráwośći náſze ſwiádcżyć będą ná nás / vcżyń dlá imieniá thwego: boć wielkie ſą odpornośći náſze y zgrzeſzylichmy przećiw tobie.
  8. Thy ktory ieſteś ocżekáwániem Izráelſkim y zbáwićielem iego cżáſu kárániá / Cżemuż chceſz być iáko D przychodźień ná źiemi / á iáko podrożnik / ktory ná nocleg zſtąpi:
      D Iákoby rzekł / Przecżżeś ſię thák odwroćił od nás / nic nie dbáiąc iákoby z námi żádnego ſpowinowáceniá nie máiąc.

  9. Cżemuż być chceſz iáko mąż ſtrwożony / á iáko mocárz kthory wybáwić niemoże: Ale Pánie tyś ieſt w pośrzod nás / á ozywámy ſię imieniem twoiem / nieopuſzcżáyże nás.
  10. Pán mowi temu ludowi / Przeto iż im było miło thułáć ſie / á nog ſwych wſćiągnąć nie chćieli / nie podobáli ſię Pánu: Ale teráz roſpomni ná ich niepráwośći / á náwiedźi grzechy ich.
  11. A Pán rzekł do mnie * Niemodl ſię zá ludem tym ku dobremu.
      * Wyżſzey.11.v.14.

  12. Gdy pośćić będą iá nie wyſłuchám wołániá ich / á gdy dáry y zápálone ofiáry przynioſą / E nie prźiymę ich / y owſzem ie wytrácę miecżem / głodem y powietrzem.
      E A to dlá tego / iż oni ſwe nádźieie w ofiárách pokłádáli.

  13. † Y rzekłem. Ach Pánie Boże / Oto Prorocy F mowią im / Nie oglądáćie miecżá á głod nie prźiydźie miedzy wás: ále wám będźie dán pokoy pewny ná mieyſcu tym.
      F W tych ſłowiech Ieremiáſz chce wymáwiáć lud / wkłádáiąc winę ná fáłeſzne proroki ktorzy zwodźili.

      † Niżey.23.v.25.

  14. Ale Pán rzekł ku mnie / Prorocy fáłſzywe rzecży opowiedáią w imię moie / bom ich nie poſłáł / ánim im roſkázáł tego / y nie mowiłem do nich. Lecż wám prorokuią widzenie fáłeſzne / y wieżdżbę błázeńſtwá y zwiedźienie ſercá ſwego.
  15. A dlá tegoż otho co mowi Pán / o prorokách ktorzy prorokuią w imię moie / ktorychem iá nie ſłáł á mowią / Miecż y głod nie poſtánie w źiemi tey / Prorocy ći miecżem y głodem wytráceni będą.
  16. Też y lud ktoremu prorokowáli wyrzucon będźie ná vlice Ierozolimſkie przed głodem y miecżem / á żáden nie będźie ktoby im pogrzeb ſpráwił / thák oni ſámi iáko y żony ich / ſynowie y corki ich / á wyleię ná nie nieſzcżęśćie ich.
  17. Rzecżeſz tedy do nich to ſłowo / ¤ Ocży moie niech wypuſzcżą łzy w nocy y we dnie / á niech ſię nie vſpokoią / ábowiem pánná corká ludu moiego / rozborzoná ieſt poborzeniem wielkiem / y ráną bárzo boleſną.
      ¤ Láment.1.v.16. y 2.v.18.

  18. Ieſli wynidę ná pole / oto ſą pomordowáni od miecżá / á ieſli wnidę do miáſtá / oto wywiędli od głodu / ábowiem też prorok y kápłán tułáią ſię w kráinách nieznáiomych.
  19. G Odrzućiłeśli Iudę / Izáli duſzá twoiá obrzydźiłá ſobie Syon: Cżemużeś nás thedy vderzył ták bárzo iż zdrowiá nie máſz: ♀ ocżekáwálichmy pokoiu / áno nic dobrego nie było / y cżáſu vlecżeniá / á oto zátrwożenie.
      G Prorok widząc iż mu Bog zákázáł modlić ſię zá tym ludem / wzruſzony zápálcżywośćią pytá Páná ieſliſz ie kuż odrzućił / á przedſię ſię modli zá nimi / widząc iż Pán cżęſthokroć po ſobie znáć dáwá iákoby nás wyſłucháć nie miáł / áby nás tym więcey zápáláł ku modlitwie.

      ♀ Wyżſzey.8.v.15.

  20. Pánie vznáwámy niepráwośći náſze y niepráwośći oycow náſzych / ábowiemechmy zgrzeſzyli przećiw tobie.
  21. Nie odrzucáy nás dlá imieniá twego / á nie rozmiátuy ſtolice chwáły twoiey / Roſpomni á niechćiey łámáć z námi przymierzá twego.
  22. Izáli miedzy nikcżemnymi bogi pogáńſkiemi ſą ktorzy coby wypuſzcżáli deżdż / á iżby ſpráwili żeby niebá wielkie kropie puſzcżáły / A záż nie thy ſám Pánie Boże náſz: My tedy ocżekáwámy ćiebie / gdyż to wſzytko ſám ſpráwuieſz.

    Kápitułá 15.
    ¶ 1. Pán vkázuie iáko ſię bárzo rozgniewáł ná Zydy iż żádnym obycżáiem nád nimi ſię zmiłowáć nie może. 3. Groźi im cżtermi ſpoſoby ktoremi ie káráć má. 6. Vkázuie przycżynę tákowych złych przypádkow. 10. Vſkárżá ſię Prorok iż był przycżyną niezgody gdy cżynił doſyć vrzędowi ſwemu. 11. Opowiedá ſkáżenie Ieruzálem y záwiedźienie ludu w niewolą.

  1. A Pán vcżynił do mnie rzecż. By theż Moiżeſz y Sámuel ſtánęli przedemną / przedſię bych iá nie miáł ſercá ku ludowi temu. Wyrzuć ich od oblicżá moiego / á niech idą precż.
  2. A Ieſlićby rzekli / Gdźież mámy iść / Powiedz im / Ták mowi Pán / * Ci ktorzy ſą náznácżeni ná ſmierć / niech idą ná ſmierć / á ći co pod miecż / niech idą pod miecż / á ktorzy w głod niech idą w głod; á ći co w więźienie / niech idą do więźieniá.
      * Záchá.11.v.9.

  3. Też ie náwiedzę cżterzmi ſpoſoby / mowi Pán / Miecżem ku zábićiu / y pſy ku tárgániu / y ptháki powietrznemi / y zwierzęty źiemſkiemi ku pożyrániu y rozwłocżeniu.
  4. Y roſpłoſzę ie po wſzytkich kroleſtwách źiemie † A dlá Mánáſseſá ſyná Ezechiáſzá Krolá Iudſkiego / dlá onych rzecży kthore on pobroił w Ieruzálem.
      A Lud ten nie tylko kárán ieſt dlá złośći Mánáſseſowey / ále iż ſię theż chwyćili złoſći ie°.

      † 2.Krol.21.v.11.

  5. O Ieruzálem / Y ktoż ſię nád tobą zmiłuie: ábo kto ſię rozlituie ćiebie: ábo ktho poydźie modlić ſię zá tobą o twoy pokoy:
  6. Tyś opuśćiło mię / mowi Pán / á odeſzłoś ná zád / á dlá tegoż iá wyćiągnę nád tobą rękę ſwoię y wytrácę ćię / Sprácowáłem ſię tákći wiele folguiąc.
  7. Rozwiáłem ćię łopátą po bránách B wſzey źiemie / ośiroćiłem / y zgubiłem lud moy / á wſzákoż nie náwroćili ſię od drog ſwoich.
      B To ieſt po miáſthách pogránicżnych mimo ktore było weśćie do źiemie iáko przez brány.

  8. Iám tho ſpráwił że było wdow więcey niż piáſku morſkiego / przywiodłem ná zgromádzenie młodźieńcow ſkáźce w ſámo południe / Dopuśćiłem prętki vpádek ná miáſtho y ſtrách.
  9. Oná ktorá ſiedmioro dźieći vrodźiłá C wyśiliłá ſię / w boleśći vſtáłá duſzá iey / D ¤ Słońce iey záſzło ieſzcże dobrze we dnie / oná záwſtydzoná ieſt y zeſromoconá. Y dám ty ktorzy pozoſtáną pod miecż nieprzyiáćielom ich / mowi Pán.
      C To ieſt / ośćieroćiáłá po zábitych dźiátecżkách ſwoich.
      D To ieſt / pokoy y ſzcżęśćie obroćiło ſię iey w żáłość y w vtrápienie.

      ¤ Amos.8.v.9.

  10. E Biádá mnie mátko moiá / przecżżeś mię vrodźiłá mężá ſwáru y mężá niezgody ze wſzytką źiemią: F Nie dáwáłem ná lichwę / ánim też v żádnego borgowáł / á wżdy mi wſzyſcy złorzecżą.
      E Nárzeká Prorok iż ſię w ták nieſzcżęſny cżás vrodźił.
      F Thy ſłowá dlá tego mowi iż záwżdy z lichwy roſtą zwády y ſwáry.

  11. A Pán odpowiedźiáł / Zápráwdę oſtátki twoie obrocą ſię ku dobremu / á przywiodę tobie G nieprzyiáćielá cżáſu trápieniá y cżáſu vćiśnieniá.
      G To ſię może rozumieć o ludu ktory cżáſu vtrápieniá ſwego poznáł wierność Ieremiáſzowę / y ſłucháł rády iego / ábo o Nábuzárdánie Hethmánie woyſká Bábilońſkiego ktory dáł ná wolą Ieremiáſzowi ieſliżby chćiáł ábo z ludem idź w poimánie ábo iżby w źiemi zoſtáł.

  12. H Izáli żelázo zetrze żelázo I z pułnocy / y miedź:
      H Iákoby rzekł / gdym iá ćiebie vcżynił żeláźnym izáli tobie kto záſzkodźić może.
      I To ieſt / nátwárdſze żelázo ktore przynoſzą z kráiow pułnocnych.

  13. Dám tedy w rozerwánie bogáctwá twe y ſkárby twe / iż ich żádnym odkupem niedoſtánieſz / á tho dlá wſzytkich grzechow twoich / ktore ſą po wſzytkich gránicách twoich.
  14. ♀ Wypędzę ćię do nieprzyiáćioł twoich do źiemie kthoreieś nieznáł ábowiem ogień zápálony w gniewie moim nád wámi ſię roſpáli.
      ♀ W.5.Mo.32.v.21. Rzym.10.v.19.

  15. O Pánie ty ſám znáſz / Rozpomni ſię ná mię / á náwiedz mię / y pomśći ſię zá mię nád nieprzyiáćioły moiemi. Niezáwłocż mię w długiem ocżekáwániu popędliwośći twoiey / wiedz żeć dlá ćiebie podeymuię poháńbienie.
  16. Powieśći thwoie ználázłem y kármiłem K ſię iemi / á ſłowo twoie było weſelem y rádoſćią ſercá mego / ábowiemem ſię ozywáł imieniem twoim Pánie Boże záſtępow.
      K Tákem był wdźięcżen ſłow twoich iáko cżłowiek głodny gdy pokármu doſtánie.

  17. Nie ſiedźiáłem w rádźie náśmiewcow / ánim ſię kocháł w nich / Y owſzemem ſám ſiedźiáł pod ręką twoią / dlá tego iżeś mię nápełnił ſrogośćią.
  18. * Cżemuż żál moy ſtáł ſię wiecżny: á ráná moiá nie vlecżoná: ábowiem ſię oná wzbrániá lecżeniá / L Stáłeś ſię mnie nie pewnym iáko niepewne wody.
      L Tho mowi co mu nieprzyiáćiele przed ocży wyrzucáli iákoby w tym był omylon gdy miáł nádźieię w rátunku Páńſkim.

      * Niżey.30.v.15.

  19. A dlá tegoż mowi Pán / Ieſli ſię náwroćiſz náwrocę ćię do ſiebie / M y ſtánieſz przedemną: á ieſliś ty rzecż koſztowná N rozeznáſz od nikcżemney / ſtánieſz ſię iáko vſtá moie / onić ſię obrocą k tobie / ále ſię ty nieobrácáy do nich.
      M To ieſt / będźieſz mi ſłużył.
      N To ieſt ieſli mądrym będźieſz.

  20. Y dám ćię ludowi temu iáko miedźiány mur obronny / będą wálcżyć przećiw thobie / á wſzákoż nie przemogą / gdyżem iá z tobą ieſt ábych záchowáł ćiebie / á wyrwáł ćiebie / mowi Pán.
  21. Y wyrwę ćię z rąk ludźi złośćiwych y odkupię z rąk okrutnikow.

    Kápitułá 16.
    ¶ 1. Pán Ieremiáſzowi broni poiąć żony y dźiáthek rozrádzáć / vkázuiąc mu iákie przyść miáły kłopoty ná Zydowſtwo. 5. Podobieńſtwem mu to vkázuie / gdy mu zákázuie wchodźić do domu płácżu / y do domu weſelá. 10. Roſkázuie mu áby opowiedáł ludzowi przecż gi Pán kárze. 14. Obiecuie ludowi iż ſię z Bábilońſkiego zágnániá wroćić má po tym kárániu ktore dopuśćił zá złośći iego. 19. Prorokuie o náwroceniu pogánow.

  1. Ták do mnie Pán vcżynił rzecż mowiąc.
  2. Nie poymuy żony / áni będźieſz mieć ſynow y corek tu ná tym mieſcu.
  3. Abowiem thák mowi Pán o ſyniech y o corkách ktore ſię ná tym mieſcu zrodzą / y o mátkách ich ktore rodźić będą / y o oycoch ktorzy ie rozrodzą w tey źiemi.
  4. Pomrą wrzody záráźliwemi / nie będą ich płákáć / áni im pogrzebow będą ſpráwowáć / Y będą leżeć ná wierzchu źiemie iáko ná gnoiu / y będą wytráceni głodem y miecżem / á trupy ich ſtáną ſię pokármem ptákom powietrznym / y źwierzęthám źiemſkiem.
  5. Abowiem ták mowi Pán / Nie wchodź do domu płácżu ábyś tám płákáł / áni ćię to niecháy ruſzá: ábowiemem iá odiął pokoy moy od ludu tego / mowi Pán / tákże y miłoſierdźie y litośći.
  6. Y zemrą wielcy y máli w źiemi tey / nie będą pogrzebieni á żádne° płácżu nád nimi nie będźie / áni ſię żáden po twárzy záſkrobie dlá nich / y nie będźie thárgáł włoſow prze śmierć ich.
  7. Nie vłomią chlebá zá nie żáłuiąc ich / áby miáł ćieſzyć ieden drugiego po vmárłym / áni ſię będą nápáwáć z cżáſze poćieſzeniá po oycu y máthce ſwoiey.
  8. Nie wchodź też y do domu bieſiády ábyś thám miáł záſięść á z nimi ieść y pić.
  9. Abowiem Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Otho ſpráwię iż vſtánie od ocżu wáſzych y zá wáſzych cżáſow głos weſelá y głos rádośći / głos oblubieńcá y głos oblubienice.
  10. A gdy opowieſz ludowi themu wſzytki ty ſłowá / á rzekli by do ćiebie * Cżemuż Pán groźi nám wſzytkim thym wielkim nieſzcżęśćiem. Y coż ieſth zá złość náſzá / ábo co ieſth zá náſz grzech kthoregochmy ſię dopuśćili przećiw Pánu Bogu náſzemu:
      * Wyżſzey.5.v.19.

  11. Tedy ty im powiedz / Przetho iż oycowie wáſzy opuśćili mię / mowi Pán / á chodźili zá bogi cudzemi / y ſłużyli im á chwálili ie / á mnie opuſćili / y zákonu me° nie przeſtrzegáli.
  12. † Ale wy ieſzcżeśćie gorzey cżynili niż oycowie wáſzy: ábowiem oto káżdy z wás chodźi zá wynáláſki ſercá ſwego złego / áby mnie poſłuſznym nie był.
      † Wyżſzey.7.v.26.

  13. Wyrzucę wás tedy dlá thego z źiemie tey do źiemie iney / ktoreieśćie áni wy áni oycowie wáſzy nie ználi / á thám ſłużyć będźiećie we dnie y w nocy bogom cudzym / gdyż iá żádnego miłoſierdźiá wám nie okáżę.
  14. A przetoż / ¤ Oto dni przychodzą / mowi Pán / á nie rzekną dáley / Żywie Pán / ktory wywiodł ſyny Izráelſkie z źiemie Egiptſkiey.
      ¤ Niżey.23.v.8.

  15. Ale / Żywie Pán ktory wywiodł ſyny Izráelſkie z źiemie Pułnocney / y ze wſzytkich źiem do kthorych ie był wygnáł: Y przywiodę ie do źiemie ich / ktorąm dáł oycom ich.
  16. Oto ślę do wiele A rybithwow / mowi Pán / áby ie łowili / Y potym poſlę do wielá łowcow áby ich chwytháli / z káżdey gory / y z káżdego págorku / y z máclochu ſkáł.
      A Oznáymuie iż chce zebráć wierne do Kośćiołá ſwego / co doſkonále vcżynił przez rybitwy ſwe Apoſtoły święte.

  17. Abowiem ocży moie ſą nád wſzytkimi drogámi ich / nie ſą zákryte od oblicżá mego / áni złość ich zátáioná ieſt od moich ocżu.
  18. Ale náprzod oddám dwoiáko zá niepráwośći ich / y zá grzechy ich / iż pomázáli źiemię moię trupy obrzydliwośći ſwoiey / y nápełnili dźiedźicthwo moie ſmrodliwośćiámi ſwemi.
  19. O Pánie tyś ieſt moc y możność moiá / y vćiecżká moiá cżáſu vtrápieniá: Pogáńſtwo zbieży ſię k tobie z końcżyn źiemie / á rzekną / Zápráwdę oycowie náſzy dźiedźicżyli w kłámſtwie y w prożnoſći / w ktorych żádnego pożytku nie było.
  20. Izáli cżłowiek może ſobie vcżynić bogi / ktorzy nie ſą bogowie:
  21. A dlá tegoż / Oto im teráz vkáżę / á vkáżę im rękę moię á moc moię / y dowiedzą ſię że imię moie ieſt Pán.

    Kápitułá 17.
    ¶ 1. Vkázuie iáká krnąbrność Zydow byłá ku cżynieniu złe° / á groźi im ſzáleńſtwem. 5. Ten ktory dufá w cżłowieku przeklęty ieſt. 7. Ten ktory dufá w Pánu błogoſłáwiony ieſt. 9. Serce cżłowiecże ieſt zdrádliwe. 10. Pán ſerc doſwiádcżá. 13. Ktorzy opuſzcżáią Páná będą poháńbieni. 16. Prorok widząc odſtąpienie Zydowſkie / má pewną nádźieię o powołániu pogánow / á prośi Páná iżby go vmocnił. 20. Poſłán ieſth do Krolá y do ludu / áby im opowiedáł to co ná nie przydź má ieſliby chodźili w roſkázániu Páńſkim / ábo ieſliby też od niego ſię odchylili.

  1. Grzech Iudſki wyrit ieſt grábſztyklem żeláznym / y záoſtrzonem Adámántynem / wyryty ná táblicy ſercá ich / y ná rogách ołthárzow ich.
  2. Ták iż ſynom iego będą w pámięći A ołtárze ich / y gáie ich / kthore ſą w drzewinie krzewiſtey y ná págorkách wyſokich.
      A Nigdy nie zápomnią báłwochwálſthwá przodkow ſwoich kthore oni ſpráwowáli po gáioch y po gorách.

  3. O goro moiá / ná roli thwey podám ku rozerwániu máięthnośći y ſkárby thwoie dlá grzechu káplic twoich / ktorych pełno po wſzythkich gránicách twoich.
  4. A będźieſz pozbáwioná dźiedźictwá twego ktorem dáł tobie / y będźieſz ſłużyć nieprzyiáćielom twoim / w źiemi tey ktoreieś nie znáłá / dlá tego iżeśćie podżárzyli ogień w popędliwośći moiey / ktory záiſthe ná wieki gorzeć będźie.
  5. Pán ták mowi / Przeklęthy mąż ktory w cżłowieku vfá / á ktory pokłádá ćiáło rámieniem ſwoim / á odćiągá ſerce ſwe od Páná.
  6. * Abowiem tákowy ſtánie ſię iáko wrzos ná puſzcży / y nie cżuie gdy co dobrego prźiydźie / ále zoſtháwá ná puſzcży w ſuſzy / w źiemi niepłodney gdźie nikt nie mieſzká.
      * Niżey.48.v.6.

  7. Błogoſłáwiony cżłowiek kthory vfá Pánu á ktorego dufnośćią ieſt Pán.
  8. † Abowiem ieſt iáko drzewo wſádzone nád wodámi / á ktore korzeni ſię w wilgotnym mieyſcu / ták iż gdy ſuſzá prźiydźie / nic mu nie záſzkodźi / á liſt iego źielony zoſtánie / áni ſię będźie báć roku ſuchego / y nie przeſtánie cżynić owocu.
      † Pſál.1.v.3.

  9. Serce ieſt zdrádne á przewrothne nád wſzytki ine rzecży: á ktho ie poznáć może:
  10. ¤ Iá ieſtem Pán doświádcżáiący ſercá / y doznáwáiący wnętrznośći: ábych káżdemu oddáł wedle drog iego y wedle owocu wynáláſkow iego.
      ¤ 1.Sámuel.16.v.7. 1.Kron.28.v.9. Pſálm.7.v.10. Ziáwi.2.v.23.

  11. Iáko kuropátwá kthorá ſiedząc ná iáycách cudzych / tákowy ieſt ten ktory zbierá bogáctwá niepráwośći: opuśći ie w pośrodku dni ſwoich / á ku końcowi ſtánie ſię głupim.
  12. Mieyſce ſwiętego domu náſzego / ſtolicá ieſt chwálebná od pocżątku.
  13. O Pánie nádźieio Izráelſká wſzyſcy ktorzy opuſzcżą ćiebie záwſtydzeni będą / á odſthępuiący od ćiebie ná źiemi nápiſáni będą: ábowiem opuśćili źrzodło żywych wod / tho ieſt Páná.
  14. Pánie vzdrow mię / á będę vzdrowion / zbáẃ mię / á będę zbáwion: bo ty ieſteś chwáłą moią.
  15. Oto oni mowią ku mnie / Gdźież ieſth ſłowo Páńſkie: niech theráz prźiydźie.
  16. A ták iá nie wtrącáłem ſię ábych był B páſtyrzem po tobie / ánim żądáł dniá vtrápieniá / ty ſám wieſz / gdy to co wyſzło z vſt moich / było iáwno przed tobą.
      B Iákoby rzekł / Iám im nic nie powiedáł iedno to coś ty mnie był rozkázáł.

  17. Nie bądźże mi thedy ſtráchem / boś ty ieſt mnie nádźieią w dźień vtrápieniá.
  18. Ktorzy mię przeſláduią niech będą poháńbieni / á iá niech ſię nie záwſthydám / Niech ſię oni lękáią / ále nie iá: Przywiedź ná nie dźień ſrogośći / á vćiśń ie dwoiákiem vćiſnieniem.
  19. Pán ták mowi / Idź á ſtáń proſto w bránie ſynow ludu tego / tám tedy wchodzą y wychodzą Krolowie / y we wſzytkich bránách Ierozolimſkich.
  20. Y rzecżeſz do nich / Słucháyćie ſłowá Páńſkiego / wy Krolowie Iudſcy / y wſzyſcy z Iudá / y wſzyſcy mieſzcżánie z Ieruzálem ktorzy przechádzáćie przez ty brány.
  21. Pán thák mowi / Oſtrzegáyćie duſz wáſzych / á nie nośćie brzemion żádnych w dźień Sábátny: ábyśćie ſię z nimi nie nośili z brán Ieruzálem.
  22. Ani wynáſzáyćie żádnego brzemieniá z domow ſwych w dźień Sábátny: áni ſpráwuyćie robothy żádney / ále ſwięććie dźień Szábátu / iákom roſkázáł oycom wáſzym.
  23. Ale oni nieſłucháli áni nákłonili vchá ſwego / owſzem zátwárdźili ſzyie ſwe / áby nie ſłucháli á nie prźiymowáli kárániá.
  24. Stánie ſię tedy ieſliż mię poſłucháćie / mowi Pán / á nie wynieſiećie żádnych brzemion przez brány miáſtá tego w dźień Sábátny / ále będźiećie ſwięćić dźień ten / ábyśćie weń nie pocżynáli roboty żádney.
  25. Krolowie y Kſiążęthá wchodźić będą w brány miáſtá tego / ſiedząc ná ſtolicy Dáwidowey / y ieżdżąc ná woźiech y ná koniech oni y Kſiążętá ich / mężowie Iudſcy y mieſzcżánie Ierozolimſcy. Y będą mieſzkáć w mieśćie tym áż ná wieki.
  26. Y zbieżą ſię z miáſt Iudſkich y z okolicżnych miáſtecżek około Ieruzálem / y z źiemie Beniámin / z pol / z gor / y od południá / znoſząc ofiáry zápálone / y ine ofiáry / dáry / y kádźidłá / á przynioſą ofiáry chwáły w dom Páńſki.
  27. Ale ieſliż mnie poſłuſzni nie będźiećie / á dniá Sábátu nie poświęćićie / á brzemioná nośić będźiećie / y wnidźiećie w brány Ierozolimſkie w dźień Sábátu / zápálę ogień w bránách iego / kthory pożrze páłáce Ierozolimſkie / á nie będźie vgáſzony.

    Kápitułá 18.
    ¶ 1. W podobieńſtwie gárncá y gárncárzá vkázuie iż ludźie ſą pod mocą Bożą. 7. Groźi Zydom / wſzákoż im obiecuie odpuſzcżenie / ieſliby chćieli przydź ku obácżeniu. 12. Vkázuie iáká ieſt odporność Zydowſká przećiw obiethnicám y pogrożkám Páńſkim. 13. Vſkárżá ſię ná niewdźięcżność ich. 15. Fáłeſzni prorocy zwieli Zydy á ſtáli ſię przycżyną vpádu ich. 18. Sprzyſięgáią ſię przećiw Ieremiáſzowi. 20. Modlithwá Ieremiáſzowá przećiwko ludowi y przećiw fáłeſznym prorokom.

  1. Słowo ktore podáne ieſt Ieremiáſzowi od Páná tym ſpoſobem.
  2. Wſtháń á idź do domu gárncżárzowego / á tám vſłyſzyſz ſłowá moie.
  3. Tedym wſthąpił do domu gárncżárzowego / á oto ſpráwowáł robotę ſwoię ná krągu ſwoim.
  4. A gdy nácżynie ktore tocżył z gliny rękámi ſwoimi zepſowáło ſię / powtore vthocżył z niego drugie iáko ſię mu zdáło.
  5. Tedy Pán vcżynił do mnie rzecż ták mowiąc.
  6. * O domie Izráelſki izáli nie mogę z tobą tákże vcżynić iáko oto ten gárncárz / mowi Pán: Otho iáko gliná ieſt w ręku v zduná ták y wy ieſtheśćie w ręku moich / O domie Izráelſki.
      * Ezái.45.v.9. Rzym.9.v.20.

  7. † Będę wnetże mowił przećiw národowi / y przećiw kroleſtwu / ábych ie wyrwáł / y połámáł / y popſowáł.
      † Wyżſzey.1.v.10.

  8. Ale ieſli národ ten náwroći ſię od złośći ſwoiey przećiw kthoremum mowił / rozżáłuię ſię też nád kárániem kthorem był vmyſlił vcżynić nád nim.
  9. Y będę nátychmiáſt mowił o národźie onym / y kroleſtwie onym / ábych ie pobudowáł y oſádźił.
  10. Ale ieſliż vcżyni tho co ſię mnie nie podobá / iż głoſu mego nie poſłuchá / żál mi będźie dobrá onego ktorem nád nim vcżynić vmyſlił.
  11. Teráz tedy moẃ do mężow Iudſkich y mieſzkáiących w Ieruzálem tymi ſłowy / Pán ták mowi / Oto iá zmyſlám ná wás nieſzcżęſćie / j myſlę coś przećiw wám / ¤ Náwroććież ſię tedy teráz káżdy od ſwey złey drogi / á popráwuyćie drog wáſzych y ſpráw wáſzych.
      ¤ Niżey.25.v.5. y 35.v.15. Ionáſz.3.v.9.

  12. A oni odpowiedźieli / Nie miey o thym żádney nádźieie / ábowiem poydźiemy zá myſlámi náſzemi / á káżdy wymyſł ſercá ſwoiego złego ſpráwowáć będźie.
  13. A dlá tego Pán ták mowi / Pytáyćie ſię teráz miedzy pogány / ktoż kiedy ſłyſzáł co themu podobnego: Pánná Izráelſká rzecż bárzo ſproſną vcżyniłá.
  14. Izáli kto opuśći śnieg z Libánu ktory táie z ſkáły opływáiąc polá: ábo A będąli opuſzcżone wody kthore wychodzą źimne y ćiekące:
      A Iákoby rzekł / Izáli ten ktory prágnie odeydźie wody chłodney / á indźie iey ſzukáć będźie:

  15. Ale lud moy zápomniáł mnie / á prożno mi kádzą vtykáiąc ſię w drogách y w ſtárych śćieſzkách ſwych / á B chodząc po drogách y śćieſzkách nie vdeptánych.
      B To ieſt w poháńbienie / w pośmiewiſko y w podźiw.

  16. ♀ Aby źiemiá ich zoſtáłá w ſpuſtoſzeniu / y ná wiecżne poświſtowánie / iż káżdy ktory tám tędy przechodźić będźie zádźiwuie ſię / á będźie kiwáł głową ſwoią.
      ♀ Niżey.19.v.8. y 49.v.13. y 50.v.13.

  17. Roſproſzę ie przed nieprzyiáćioły wiátrem od wſchodu ſłońcá / tyłem á nie oblicżem obrocę ſię do nich cżáſu zginieniá ich.
  18. Y rzekli / Zeydźmy ſię á wymyſlmy co przećiw Ieremiáſzowi / ábowiē C zákon nie zginie od kápłáná / á rádá od mądrego / á ſłowo od proroká / zeydźćie ſię á vderzmy go w ięzyk / y nie bácżmy nic ná wſzytki ſłowá iego.
      C Iákoby ták rzekł Kośćiołći błądźić nie może.

  19. O Pánie bácż pilnie ná mię / á ſłucháy głoſu tych ktorzy máią záśćie ze mną.
  20. Izáli ſię má złym zá dobre oddáwáć: ábowiem vkopáli doł duſzy moiey. Roſpomni żem ſtáł przed oblicżem twoim ábych zá nimi wſzytko dobre mowił / á iżbych odwroćił gniew twoy od nich.
  21. A dlá tego puść głod ná ſyny ich / á pomorduy ie ſrogośćią miecżá / Niecháy żony ich zoſtáną ſierotámi y wdowámi / á mężowie ich niecháy będą wymordowáni / y młodźieńcy ich niech zbići będą miecżem ná wálce.
  22. Wołánie niech ſłyſzáne będźie z domow ich gdy nágle záſtępy przywiedźieſz ná nie / ábowiem vkopáli doł áby mię poimáli / á śidłá nogom moim zákryli.
  23. Ale ty Pánie wieſz iż káżdá rádá ich ieſt przećiw mnie ná śmierć / nie bądźże miłośćiw niepráwośćiám ich / á grzech ich niecháy zgłádzon nie będźie przed oblicżem twoiem / ále niech vpádną przed oblicżnośćią twoią / obchodź ſię z nimi podług gniewu twego.

    Kápitułá 19.
    ¶ 1. Opowiedá ſpuſtoſzenie Ieruzálem / y pomordowánie Zydow. 4. Vkázuie przycżynę tákowych pogrozek. 10. Oznáymuie ſpuſtoſzenie Ierozolimſkie / á známionuie przez ſtłucżony dzbán.

  1. Pán ták mowił ku mnie / Idź á kup ſobie dzbán od gárncżárzá á miey z oſobná ſtárſze z ludu y kápłány.
  2. Y wynidźieſz ná dolinę ſynow Hennom / kthorá ieſth przed bráną cegláną / á tám będźieſz opowiedáł ſłowá ktore tobie powiedám.
  3. Y rzecżeſz: Wy Krolowie Iudſcy y wy mieſzcżánie Ierozolimſcy ſłucháyćie ſłowá Páńſkiego / Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Oto puſzcżę nieſzcżęſćie ná mieyſce to ták wielkie / iż kto to vſłyſzy áż mu zápiſzcży w vſzoch.
  4. Abowiem opuśćili mię á zgwáłćili mieyſce to / y kádźili ná nim bogom cudzym ktorych oni áni oycowie ich nie ználi / áni krolowie Iudſcy / y nápełnili mieyſce to krwią niewinną.
  5. Y pobudowáli káplice Báálowi ku páleniu ſynow ſwych w ogniu ná ofiárę Báálá / cżegom nie roſkázáł ánim o tym mowił y nie myſliłem w ſercu moiem.
  6. A dlá tego / Oto dni przychodzą / mowi Pán / á mieyſce to dáley nie będźie názywáne Thofeth / áni doliną ſynow Hennom / ále doliną mordu.
  7. Y roſproſzę rádę Iudſką y Ierozolimſką ná mieyſcu tym / á ſpráwię tho iż vpádną od miecżá przed nieprzyiáćioły ſwemi / á od ręki tych ktorzy ſzukáią żywotá ich / y dám trupy ich ku pożárćiu ptákom powietrznym y beſtyám źiemſkim.
  8. * Y położę miáſto to ná podźiwienie y ná poſwiſtánie / ták bárzo iż kto mimo nie poydźie zádźiwi ſię / á záświſnie nád iego wſzythkim kárániem.
      * Wyżſzey.8.v.16. Niżey.49.v.13. y 49.v.17.

  9. Spráwię to iż będą ieſć ćiáłá ſynow y corek ſwoich / á káżdy z nich będźie iádł ćiáło bliźniego ſwego cżáſu oblężeniá y vćiſnieniá / w ktorym będą zámknieni od nieprzyiáćioł ſwoich / y od tych ktorzy ſzukáią duſze ich.
  10. Roſtrąćiſz tedy dzbán przed ocżymá tych ktorzy zá tobą poydą.
  11. A rzecżeſz do nich / Pán záſthępow ták mowi / Roſtrącę tym kſztáłtem lud ten / y miáſto to / iáko bywá roſthrącon dzbán gárncżárſki / ktory iuż więcey nigdy nápráwion być nie może. A będą pogrzebieni w Tofet iż mieſcá inſzego nie będźie ku pogrzebu ich.
  12. Tákći vcżynię mieſcu temu / mowi Pán / y mieſzkáiącym w nim / ták bárzo / iż położę miáſto to iáko Tofeth.
  13. Domy Ierozolimſkie y domy krolow Iudſkich pomázáne będą iáko mieſce Tofeth / tákże ſię ſtánie y wſzytkim domom ná ktorych po dáchoch kádźili / gwiázdom niebieſkim / á przynoſiły mokre ofiáry bogom cudzym.
  14. Odſzedł tedy Ieremiáſz od Thofeth gdźie go był Pán poſłáł ku prorokowániu / y ſtánął w ſieniách domu Páńſkiego / y rzekł wſzytkiemu ludowi.
  15. Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Oto puſzcżę ná miáſto to / y ná wſzytki miáſtecżká około niego wſzytko złe com opowiedźiáł przećiwko iemu / iż záthwárdźili ſzyie ſwe áby nie ſłucháli ſłow moich.

    Kápitułá 20.
    ¶ 1. Fáſsur vbił Ieremiáſzá y podáł go do więźieniá. 3. Ieremiáſz z ćiemnice wywiedźiony opowiedá iż má być Ieruzálem wźięthe od Bábilońcżykow. 6. Groźi Fáſsurowi więźieniem. 7. Vſkárżá ſię iż náuká iego nie wdźięcżnie ieſt przyiętá / á wſzákoż vtwierdzá ſię wezwániem ſwym od Bogá. 11. Cieſzy ſię nádźieią w rátunku Páńſkim.

  1. Tedy Fáſsur ſyn Emmerow kápłáná kthory był poſtánowion ſpráwcą domu Páńſkiego / vſłyſzáł Ieremiáſzá kthory to prorokowáł.
  2. Y vbił Fáſsur Ieremiáſzá / á dáł go do więźieniá ktore było ná wyżſzey bránie Beniámin nie dáleko domu Páńſkiego.
  3. Názáiutrz potym Fáſsur puſćił go z więźieniá / á Ieremiáſz rzekł do niego / Pán nie názwáł imieniá twego Fáſsur / ále ćię názwáł A Mágor Miſábib.
      A Tho ieſt / wſzędy ſtrách.

  4. Abowiem ták mowi Pán / Oto przeſtráſzę ćię y wſzytki przyiáćioły twoie / y vpádną od miecżá nieprzyiáćioł twoich tuż przed ocżymá twoiemi / Iá podám wſzytki z Iudá w ręce Krolá Bábilońſkiego ktory ie przenieſie do Bábilonu y pobiie ie miecżem.
  5. Dám wſzytki bogáctwá miáſtá tego / y wſzytko zbieránie iego / y wſzytko co w nim ieſt nákoſztownieyſzego / Podám też wſzythki ſkárby Krolow Iudſkich w ręce nieprzyiáćielſkie / y rozerwą ie á rozchwytáią y zánioſą do Bábilonu.
  6. Y ty też Fáſsurze ze wſzytkiemi domowniki twoiemi poydźiećie / do więźieniá / á przyidźiećie áż do Bábilonu / y tám ty vmrzeſz y pogrzebion będźieſz y wſzythcy przyiáćiele twoi ktorymeś ty kłámſtwo prorokowáł.
  7. O Pánie B podſzedłeś mię á omylonem ieſt / Tyś ieſt możnieyſzy niż iá y zwyćiężyłeś mię / Wydánem był ná śmiechowiſko przez cáły dźień á káżdy mię zá błázná má.
      B Iákoby rzekł / Bych iá był thym fáłſzerzem iáko o mnie ludźie powiedáią tedybyś ty tego był przycżyną.

  8. Iákom pocżął mowić / wołám ná gwáłt y ná krzywdę moię / áno ſłowo Páńſkie dźieie mi ſię ná poháńbienie y ná pośmiewiſko przez cáły dźień.
  9. A dlá tegoż mowię / Iuż więcey o nim wzmiánki cżynić nie będę / áni będę dáley mowił w imię iego / Tedy ſłowo iego ſtháło ſię w ſercu moim iáko ogień páłáiący zámkniony w kośćiách moich / y vſtáłem ćierpiąc á nie mogłem go ſtrzymáć.
  10. Abowiem ſłyſzáł łáiánie wielá ich y ſtrách wſzędy wokoł / Opowiedáyćie mowią / á my toż opowiedáć będźiem / Wſzytcy powinowáći moi cżyháią ná zginienie moie mowiąc / Spátrzáymy iákoby go podeydź á przemożmy go y pomſćiem ſię nád nim.
  11. Ale Pán zemną ieſt iáko możny obrzym / á przetoż ktorzy mię przeſláduią vpádną / nie będą zwierzchnieyſzy á bárzo będą poháńbieni / * ábowiem omyliłá ie nádźieiá / poháńbienie ich wiecżne zoſtánie y nigdy z pámięći nie wyidźie.
      * Niżey.23.v.40.

  12. Ty ſám Pánie záſthępow † doświádcżáſz ſpráwiedliwego á widźiſz wnętrznoſći y ſerce / niech widzę nád nimi pomſtę od ćiebie / ábowiemem przed tobą przełożył ſpráwę ſwą.
      † 1.Kron.28.v.9. Pſál.7.v.10. Wyżſzey.11.v.20. y 17.v.10.

  13. Śpiewáyćie Pánu / chwálćie Páná / bo wybáwił duſzę vbogiego z ręki złośnikow.
  14. ¤ Przeklęty dźień w ktorym ſię vrodźił / dźień ten w ktory mię mátká vrodźiłá niech błogoſłáwiony nie będźie.
      ¤ Iob.3.v.3.

  15. Niech będźie przeklęty ten cżłowiek ktory opowiedźiáł oycu moiemu mowiąc / Syn ći ſię vrodźił á rozweſelił go.
  16. Cżłowiek on niecháy będźie iáko miáſtá kthore Pán poborzył nic ich nie lithuiąc / niech ſłyſzy z poránku wołánie / á krzyk w południe.
  17. Cżemużeś mię nie zábił wnet z żywotá: á przecż mátká moiá nie ſtáłá ſię grobem mem: á żywoth iey wiecżnem pocżęćiem:
  18. Cżemużem wyſzedł z żywotá ábych oglądáł prácą y boleść / á iżby dni moie ſtráwione były w poſromoceniu:

    Kápitułá 21.
    ¶ 1. Przepowiedá poimánie Sedekiáſzá y zburzenie Ieruzálem. 12. Nápominá Krolá ku pokućie. 13. Nápominá Ieruzálem áby ſwem ſiłám y obronám nie vfáło.

  1. Rzecż ktorą vcżynił Pán ku Ieremiáſzowi gdy Sedekiáſz Krol Iudſki poſłáł do niego Fáſsurá ſyná Málkiego / y Sofoniáſzá kápłáná ſyná Mááſyáſzowego z tymi ſłowy.
  2. Pytáy teráz Páná o nás / ábowiem Nábuchodonozor krol Bábilońſki oborzył ſię ná nás / ieſliż Pán chce z námi vcżynić według wſzytkich cudow ſwych iżby on odćiągnął od nás.
  3. A Ieremiáſz powiedźiáł im / Ták powiećie Sedekiáſzowi.
  4. Pán Bog Izráelſki ták mowi / Oto wydrę przypráwy woienne ktore ſą w rękách wáſzych / á kthoremi wálcżyć chcećie ná Krolá Bábilońſkiego / y przećiw Káldeycżykom ktorzy wás oblegli około murow / y tu ie zgromádzę w pośrod miáſtá te°.
  5. A będę wálcżył przećiwko wám ręką wyćiągnioną / y mocnem rámieniem / w gniewie / w popędliwośći / y w wielkiey ſrogośći.
  6. Y pobiię mieſzcżány miáſtá tego / lud y bydło / á pomrą wielkim morem.
  7. A potym mowi Pán / Dám Sedekiáſzá Krolá Iudſkie° y ſługi iego / lud / y ty co pozoſtáną w mieśćie tym / po morze / po miecżu / y po głodźie / w ręce Nábuchodonozorá krolá Bábilońſkie° / y w ręce nieprzyiáćioł ich / á w ręce tych ktorzy ſzukáią duſze ich / á pomorduię ie ſrogim miecżem / nie przepuśći im / áni im pofolguie / áni ſię zmiłuie nád nimi.
  8. Ty też rzecżeſz do ludu tego / Pán ták mowi / * Oto kłádę przed wámi drogę A żywotá y drogę śmierći.
      A Drogę żywotá zwie ieſliby ſię poddáli Bábilońſkiemu Krolowi / A drogę śmierći názywá tho ieſliby ſię mu ſprzećiwić chćieli.

      * Niżey.38.v.2.

  9. Ktory pozoſtánie w mieśćie tym zdechnie morem / miecżem / y głodem / á ktory wynidźie á vćiecże do Káldeycżykow ktorzy wás oblegli / żyw zoſthánie / á duſzá iego będźie mu zá korzyść iego.
  10. Abowiem obroćiłem twárz ſwą ku złemu nád miáſtē tym / á nie ku dobremu / mowi Pán / y będźie podáne w ręce krolá Bábilońſkie° / ktory ie ogniem popáli.
  11. Y rzecżeſz domowi krolá Iudſkiego / Słucháyćie ſłowá Páńſkiego.
  12. Domie Dáwidow thák mowi Pán / † Sądźćie ráno ſąd ſpráwiedliwie / á wyzwolćie vćiśnionego z rąk vćiſkáiącego / by ſnádź gniew moy nie wyrwáł ſię iáko ogień / á iżby ſię nie zápálił ták iż żáden nie byłby náleźion coby vgáśił dlá złośći wynáláſkow wáſzych.
      † Niżey.22.v.3.

  13. Oto mám z tobą ſpráwę o B ty ktorá mieſzkáſz w dolinie á ná opoce w polu / mowi Pán / ktorzy powiedáćie / Ktoż ſię oborzy ná nás: á ktho wnidźie do domow náſzych:
      B To ieſt / Ieruzálem.

  14. Iá wás káráć będę według owocu wynáláſkow wáſzych / mowi Pán / á zápálę ogień w leſie wáſzym / y popáli wſzytko wſzędy okolicżnie.

    Kápitułá 22.
    ¶ 2. Vrząd krolewſki y ſług iego. 4. Pożytek záchowániá zákonu Páńſkiego / y káránie zá przeſtępſtwo iego. 10. Proroctwo przećiw Sellumowi. 15. Iedyná przycżyná przecż ſię ſzcżęśći krolom. 18. Proroctwo przećiw Ioákimowi ſynowi krolá Iozyáſzá.

  1. Pán ták mowi / Zſthąp do domu Krolá Iudſkiego / á tám opowiedz to ſłowo.
  2. A moẃ / O krolu Iudſki ktory ſiedźiſz ná ſtolicy Dáwidowey / ſłucháy ſłowá Páńſkiego / ty y ſłudzy twoi / y lud twoy kthory wchodźi bránámi tymi.
  3. Ták mowi Pán / * Cżyńćie ſąd y ſpráwiedliwość / á wyzwolćie vćiśnionego z rąk vćiſkáiącego / Nie záſmucáyćie przychodniá / śiroty / y wdowy / Nie cżyńćie krzywdy áni krwie niewinney nie wylewáyćie.
      * Wyżſzey.21.v.12.

  4. Ale rzecżą wykonáyćie ty ſłowá / tedy wnidą bránámi domu thego krolowie / ſiedząc ná mieyſcu Dáwidowym y ná ſtolicy iego / ieżdżąc ná koniech y ná woźiech / ſłudzy ich y lud ich.
  5. Ale ieſli ſłucháć nie będźiećie ſłow tych / záprzyſiągłem ſám przez ſię / mowi Pán / iż dom ten obroći ſię w puſtynią.
  6. Abowiem ták mowi Pán / O domie krolá Iudſkiego / thyś mi ieſt A Gáláádem y głową Libánu / A wſzákoż zápewne w puſtynią ćię obrocę y w miáſtá w ktorych nikt nie mieſzká.
      A Tho ieſt / Iáko Gáláád było miáſto głowne zá Iordánem / ták ty Ieruzálem w źiemi Iudſkiey.

  7. Iá zgotuię przećiw tobie roſypácże káżdego z ſwoią bronią / kthorzy wyborne Cedry twe podrąbią y ogniem popálą.
  8. A wiele ich przeydą przez miáſto to / y rzecże ieden do drugiego / † Cżemu Pán vcżynił ták temu miáſthu wielkiemu:
      † W 5.Mo.29.v.24. 1.Krol.9.v.8.

  9. Y odpowiedzą im / Przeto iż opuśćili przymierze Páná Bogá ſwe° á ſłużyli bogom cudzym / y chwálili ie.
  10. Nie płácżćie vmárłego / á niech żádne° nie ruſzy ześćie iego / ále ſię rozpłácżćie nád tem B kthory wychodźi z tąd / bo ſię iuż tu nie wroći / áni oglądá źiemię národzeniá ſwego.
      B To ieſt / nád krolem Ioákimem / ktore° zwáno Selum / á był poimán y záwiedźion do więźieniá Bábilońſkiego.

  11. Abowiem ták mowi Pán / o Sellumie ſynu Iozyáſzá krolá Iudſkiego ktory krolowáł ná mieyſcu Iozyáſzá oycá ſwego / y wyſzedł z mieyſcá tego / Nie wroći ſię tu nigdy.
  12. Abowiem vmrze ná mieyſcu tym kędy ieſth przynieſion / y nie oglądá więcey źiemie tey.
  13. Biádá temu kthory buduie dom ſwoy przez nieſpráwiedliwość / á komory ſwoie w niepráwośći / dármo zdrádzáć będźie bliźniego ſwego nie płácąc mu zá robotę iego.
  14. Ktory mowił / Zbuduię ſobie dom przeſtronny y komnáty doſtátecżne / y wyrębuię okná / á buduię pokłád z Cedru / y máluie miniią.
  15. Izáli będźieſz krolowáł iż to miedzy Cedry mieſzkáſz: oćiec twoy izáli nie iádł y pił / á gdy cżynił ſąd y ſpráwiedliwość / tedy ſię mu dobrze ſzcżęśćiło:
  16. Rozſądzáł ſpráwę vtrápionego y vbogiego á ſzcżęſliwie mu ſię wodźiło. A izáli tho nie było poznáć mię: Mowi Pán.
  17. Ale ocży y ſerce twe nic inego nie myſlą / iedno łákomſtwo twoie / á o wylewániu niewinney krwie / przy tym ábyś cżynił gwáłt y krzywdę.
  18. A dlá thego Pán ták mowi do Ioáchimá ſyná Iozyáſzá krolá Iudſkiego: Nie będą nád nim nárzekáć mowiąc / O bráćie moy / o ſioſtro moiá / Nie będą go żáłowáć / O pánie / ách wielmożnoſći iego.
  19. Pogrzebion będźie iáko oſieł / będźie wywlecżon á wyrzucon precż z brán Ierozolimſkich.
  20. Wſtąp ná Libán á wołáy / puść głos twoy ná Báſán / á wołáy ná wſze ſtrony / iż wſzytcy twoi miłośnicy rozſypáni ſą.
  21. Mowiłem do ćiebie cżáſu ſzcżęśćiá twoiego / áleś thy rzekł / Nie będę ſłucháł / tákowá ieſth drogá twoiá ieſzcże od młodoſći thwoiey / ábowiem nieſłucháłeś głoſu moiego.
  22. C Wiátrem ſię kármić będą páſtyrze twoi / á miłośnicy twoi do więźieniá záwiedźieni będą / thedy będźieſz poháńbionym / á záwſtydźiſz ſię zá wſzytkę złość twoię.
      C To ieſt / wniwecż ſię obrocą.

  23. D Ty ktorá mieſzkáſz w Libánie / á gniázdá twe wieſzáſz ná Cedrách iáko będźieſz wdźięcżná gdy ćię boleſći y vćiſki ogárną iáko niewiáſtę rodzącą:
      D Iákoby rzekł / Wy ktorzy mieſzkáćie w koſztownym budowániu.

  24. Żywę iá mowi Pán / By też E Iechoniáſz ſyn Ioácymá krolá Iudſkie° był iáko F ſygnet ná práwey ręce moiey / iednák go z támtąd ſtárgnę.
      E Tego też zwáno inácżey Ioácym.
      F To ieſt / námilſzy y náwdźiecżnieyſzy.

  25. Podám ćię w ręce tych ktorzy ſzukáią zginieniá twe° / y w ręce tych ktorych ſię twárzy ſtráchuieſz / y w ręce Krolá Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego / y w ręce Káldeycżykom.
  26. Y zápędzę ćię y mátkę twoię ktorá ćię vrodźiłá / do źiemie cudzey w ktoreieſćie ſię nie rodźili / y tám pomrzećie.
  27. A nie wrocą ſię do źiemie do ktorey ze wſzytką chućią wzdycháią.
  28. Then cżłowiek Iechoniáſz izáli nie ieſt iáko ſproſny á połámány báłwán ábo nácżynie nikcżemne y niepożytecżne: Cżemuſz tu ſą przenieſieni y náſienie ich / á wyrzuceni do źiemie ktorey nie ználi:
  29. O źiemio / źiemio / źiemio / ſłucháy ſłowá Páńſkiego.
  30. Pán ták mowi / Nápiſzćie te° cżłowieká oſieroćiáłego / mężá niefortunnego wieku / ábowiem żáden nie wyidźie z náſieniá iego / ktoremuby ſię ſzcżęśćiło / ktoryby ſiedźieć miáł ná ſtolicy Dáwidowey / á kthoryby w Iudźie więcey pánowáć miáł.

    Kápitułá 23.
    ¶ 1. Proroctwo przećiw fáłeſznym páſtherzom. 3. Przepowiádá wywiedźienie ludu z niewoley / obiecuiąc mu dobre á wierne páſterze. 5. Proroctwo o Kryſtuſie y o kroleſtwie iego. 9. Pán ſię ſmući z fáłeſznych prorokow. 13. Prorocy Sámáriyey y Ierozolimſcy. 16. Prorocy opowiedáiący widzenie ſercá ſwego á nie ſądy Boże. 21. Ktorzy biegáią á nie ſą poſłáni. 25. Ktorzy ſny ſwe opowiedáią ku odwroceniu ludźi od Bogá. 39. Pomſtá nád fáłſzywymi proroki.

  1. * Biádá páſtherzom A gubiącym y rozpráſzáiącym trzodę páſtwiſká mego / mowi Pán.
      A To ieſt / Krolom y przełożonym.

      * Ezech.34.v.2.

  2. A dlá tegoż / ták mowi Pán Bog Izráelſki do páſterzow ktorzy páſą lud moy / Wy rozproſzyliśćie owce moie / á wypłoſzyliśćie ie przecż / y nie dbáliśćie o nie / Otho pomſzcżę ſię nád złośćią vcżynkow wáſzych / mowi Pán.
  3. Y pozbierám oſtátek owiec moich ze wſzytkich źieḿ do kthorychem ie był wygnáł / á przywiodę ie do obor ich / rozpłodzą ſię / y rozmnożą ſię.
  4. B Wzbudzę nád nimi páſtyrze ktorzy ie páſć będą / á iuż ſię więcey báć nie będą / y nie będą vſtráſzeni / y nic ſię ich nie vmnieyſzy / mowi Pán.
      B Tho proroctwo ieſt o zupełney nápráwie Kośćiołá przez Meſyáſzá.

  5. † Otho dni przychodzą / mowi Pán / iż pobudzę Dáwidowi C potomká ſpráwiedliwego / y będźie krolowáł iáko Krol / poſzcżęśći ſię mu / y cżynić będźie ſąd y ſpráwiedliwość ná źiemi.
      C Iáwne tho ieſt proroctwo o Kryſtuſie / y wedle ſámych Zydowſkich wykłádácżow.

      † Ezái.4.v.2. y 40.v.11. y 45.v.8. Ezech.34.v.23. y 37.v.24. Niżey.33.v.15. Dán.9.v.24. Ián.1.v.45.

  6. ¤ Zá cżáſow iego Iudá będźie zbáwione / á Izráel beſpiecżnie mieſzkáć będźie / A to ieſt imię iego / ktorem będźie wezwán / Pán ſpráwiedliwość náſzá.
      ¤ Niżey.33.v.16.

  7. A dlá tegoż ♀ / Oto dni przychodzą / mowi Pán / gdy dáley mowić nie będą / Żywie Pán kthory wywiodł ſyny Izráelſkie z źiemie Egiptſkiey.
      ♀ Wyżſzey.16.v.14.

  8. Ale / Zywie Pán / ktory wywiodł y przywiodł náſienie domu Izráelſkiego z źiemie pułnocney / y ze wſzytkich źiem do ktorychem ie był zágnáł / á mieſzkáć będą w źiemi ſwoiey.
  9. Dlá D prorokow kráie ſię ſerce we mnie / wſzytki kośći moie drżą / ieſtem iáko cżłowiek opiły / á ktoremu ſię zmocni wino / dlá bythnośći Páńſkiey / y dlá ſwiętych ſłow iego.
      D Tho ieſt / fáłſzywych.

  10. Abowiem źiemiá ieſth pełná cudzołożnikow / źiemiá przed krzywoprzyſięſtwy rozkwiloná ieſth / piękność puſtynie zeſchłá / bieg ich złośćiwy ieſt / á moc ich niecnotliwá.
  11. Abowiem y prorok y kápłán zdráyce ſą / á nálázłem w domu moim złość ich / mowi Pán.
  12. A tákże drogá ich będźie iáko ſlizáwká w ćiemnośći / będą ná nię wpędzeni / á pádáć ná niey będą: ábowiem przewiodę nieſzcżęśćie ná nie / roku náwiedzeniá ich / mowi Pán.
  13. Teżem widźiáł głupſtwo prorokow Sámáryey / ktorzy prorokowáli w Báálu / á w wodźili w błąd lud moy Izráelſki.
  14. Tákże y w prorokoch Ierozolimſkich widźiáłem plugáſtwá: ábowiem cudzołożą / á w kłámſthwie chodzą: Vtwierdźili złośniki w ich niecnothách / áby ſię żáden nie náwroćił od złośći ſwoiey: Wſzyſcy ſię przedemną ſtáli iáko Sodomcżycy á mieſzcżánie ie° iáko Gomorcżycy.
  15. A dlá tegoż / Pán záſtępow thák groźi prorokom thym / * Oto ie nákármię piołunem / á opoię ie wodą z żołćią: ábowiem od prorokow Ierozolimſkich wypłynęłá zdrádá ná wſzytkę źiemię.
      * Wyżſzey.9.v.15.

  16. Ták mowi Pán záſtępow / Nie ſłucháyćie ſłow prorokow / ktorzy wám prorokuią / náucżáiąc wás prożnośći / opowiedáiąc widzenie ſercá ſwego / á nie to co wyſzło z vſt Páńſkich.
  17. Mowią do bluźnierzow moich / Pán mowi / będźiećie mieć pokoy / y mowią do wſzytkich ktorzy chodzą w niepráwośći ſercá ſwego / Nic złego nie prźiydźie ná wás.
  18. Kthoż wżdy był w rádźie Páńſkiey: á kto ſłyſzáł y zrozumiáł ſłowá iego: Ktoż wżdy ie zrozumiáł: á kto ſię im przyſłucháł:
  19. Otho burzá Páńſká wywárłá ſię z popędliwośćią / á wicher gwáłtowny vpádnie ná głowę niepobożnych.
  20. Nie będźie pohámowán gniew Páńſki / áż wypełni wſzytko tho co vmyſlił w ſercu ſwoim / wy tho po tym zrozumiećie w dnioch oſtátecżnych.
  21. ¤ Nie poſyłáłem prorokow onych á oni biegáli / nie mowiłem z nimi á oni przedſię prorokowáli.
      ¤ Wyżſzey.14.v.14. Niżey.27.v.15. y 29.v.8.

  22. By byli ná rádźie mey przeſtáwáli / tedyby byli oznáymowáli ludowi memu ſłowá moie / á odwrácáliby ie byli od złoſćiwey drogi ich / y od złośći wynálázkow ich.
  23. Y mniemáſz żem iá ieſt Bog tylko z bliſká mowi Pán / á nie Bog z dáleká:
  24. Możeli ſię cżłowiek ſkryć gdźiebych go iá nie widźiáł / mowi Pán: Izáli iá nie nápełniám niebá y źiemie: mowi Pán.
  25. Słyſzáłem co prorocy mowili opowiedáiąc kłámſtwo w imię moie / á mowiąc / Sniło mi ſię / ſniło mi ſię.
  26. Y długoż to będźie w myſli prorokow tych co opowiedáią kłámſtwo: á oznáymuią chythrośći ſercá ſwego:
  27. Ktorzy myſlą iákoby ludowi moiemu wyráźili imię moie z pámięći ich ſny ſwemi / kthore ieden przed drugim powiedáią / thák iáko y ich oycowie zápomnieli imieniá mego ku woli Báálowi.
  28. Prorok máiący ſen / niecháy oznáymuie ſen / á kthory má ſłowo moie / niecháy opowiedá ſłowo moie w práwdźie / Coż má cżynić pſzenicá z plewámi: mowi Pán.
  29. Słowo moie izáli nie ieſt iáko ogień mowi Pán / á iáko młot tłukący ſkáły:
  30. A przetoż oto gniewám ſię ná proroki mowi Pán / ktorzy E przekrádáią ieden od drugiego ſłowá moie.
      E Iákoby rzekł / Imieniem moim inſze rzecży niźlim roſkázáł opowiedáią.

  31. Oto gniewám ſię ná proroki mowi Pán / kthorzy ięzyki ſwe pogłádzáią powiádáiąc / Mowi F on.
      F To ieſt Pán.

  32. Oto gniewám ſię ná ty co fáłeſznie ſny opowiedáią / mowi Pán / á zwodzą lud moy kłámſtwy ſwemi / y plothkámi ſwemi / ánom iá ich nie poſyłáł / ánim im roſkázowáł / ktorzy nic nie byli pożytecżni ludowi temu / mowi Pán.
  33. Ieſliby ćię tedy lud ten ſpytáł / ábo prorok ábo kápłán mowiąc / Coż ieſt zá G brzemię Páńſkie: Odpowiedz im / Ktore brzemię: Opuſzcżę wás / mowi Pán.
      G To ieſt / groźbá.

  34. H Y prorok y kápłán / y lud ktoryby rzekł / Brzemię Páńſkie / cżłowiek ten będźie odemnie ſkárán y dom iego.
      H Tu gáni ony ktorzy co inego opowiedáli niż było roſkázánie Páńſkie.

  35. Thák miedzy ſobą ſpołem mowić będźiećie brát ku brátu / Co Pán odpowiedźiáł: y co mowił:
  36. A nie wſpomieniećie więcey Brzemieniá Páńſkiego / ábowiem ſłowá káżdego ſtáną ſię mu brzemieniem / gdyżeśćie wy wywroćili ſłowá Bogá żywego / Páná záſtępow / Bogá wáſzego.
  37. Ták rzecżeſz do proroká / Co tobie odpowiedźiáł Pán: á co ku tobie mowił Pán:
  38. Ieſli rzecżećie / Brzemię Páńſkie: tedy oto ták mowi Pán / Iżeśćie rzekli to ſłowo Brzemię Páńſkie / á iám do wás wſkázáł żebyśćie niemowili Brzemię Páńſkie.
  39. A dlá tegoż oto iá porwę wás / á wyrzucę wás od oblicżnośći moiey / y miáſto to kthorem wám y oycom wáſzym dáł.
  40. ♀ Wy w wiecżney ſromoćie y poháńbieniu zoſtániećie / ták iż to zoſtánie w pámięći wiecżnie.
      ♀ Wyżſzey.20.v.11.

    Kápitułá 24.
    ¶ 1. Opowiedá wybáwienie Zydow poimánych do Bábilonu z Iechoniáſzem krolem Iudſkim. 2. Prorokuie przećiw Sedekiáſzowi krolowi Ierozolimſkiemu / y przećiw Żydom / y przećiw tym ktorzy pozoſtáli w źiemi Iudſkiey.

  1. Pán mi to okázáł á otho koſze dwá pełne fig poſtháwione były przed kośćiołem Páńſkiem / potym gdy Nábuchodonozor krol Bábilońſki przenioſł Iechoniáſzá ſyná Ioákimá krolá Iudſkiego / y kſiążętá Iudſkie / rzemieśniki y kowále z Ieruzálem / á záwiodł ie do Bábilonu.
  2. Ieden koſz był pełen fig wybornych / iáko práwie bywáią nápirwey doyzráłe / á w drugim były bárzo złe kthorych ſię przed ich złośćią ieść nie godźiło.
  3. A Pán rzekł do mnie / Co widźiſz Ieremiáſzu: á iám powiedźiáł / Widzę dobre figi y wyborne / y złe á bárzo złe / thák że ſię ich ieść nie godźi przed ich złośćią.
  4. Y ſtáło ſię ſłowo Páńſkie do mnie mowiąc.
  5. Pán Bog Izráelſki thák mowi / Iáko figi ty ſą dobre / ták będę miáł ná dobrey bácżnośći więźnie Iudſkie ktorem wygnáł z mieyſcá thego do źiemie Káldeyſkiey.
  6. A obrocę łáſkáwie ocży ſwe ná nie / y przywiodę ie do źiemie they / á pobuduię ie / y nie będę ich dáley pſowáł / wſzcżepię ie á nigdy ich nie wykorzenię.
  7. Dám im ſerce tákie iż mię poznáią żem iá ieſth Pán / * Y będą ludem mym á iá będę Bogiem ich / ábowiem ſię náwrocą ku mnie ze wſzythkiego ſercá ſwego.
      * Niżey.31.v.33. Zyd.8.v.10.

  8. † A iáko figi złe kthorych ieść nie mogą przed złośćią ich / ták poſtháwię Sedekiáſzá krolá Iudſkiego y kſiążętá iego y ine z Ieruzálem ktorzy pozoſtáli w źiemi tey / y ty co mieſzkáią w źiemi Egiptſkiey.
      † Niżey.29.v.17.

  9. Podám ie w vtrápienie y w przenágábánie od wſzytkich kroleſtw źiemie ná poháńbienie / ná przypowieść / zá báśń / y zá przeklęctwo po wſzytkich mieſcách kędy ie wypędzę.
  10. A poſlę ná nie miecż / głod / mor / áż będą wytráwieni z źiemie tey ktorąm dáł im y oycom ich.

    Kápitułá 25.
    ¶ 1. Vkázuie prácą y pilność ktorą Pán miáł około Zydow / áby ie przywiodł do ſiebie. 8. Groźi im przyśćiem krolá Nábuchodonozorá. 12. Obiecuie im wybáwienie po ſiedmi dźieſiąt láth. 15. Prorokuie przećiw wiele národom pogránicżnym Żydom. 34. Proroctwo przećiw páſtyrzom y przełożonym ludu.

  1. Rzecż ktorá byłá vcżynioná do Ieremiáſzá o wſzytkim ludu Iudſkim cżwártego roku zá Ioákimá ſyná Iozyáſzowego krolá Iudſkiego. Ten rok był pirwſzy Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego.
  2. Ktorą vcżynił Ieremiáſz do wſzytkiego ludu Iudſkie° / y do wſzytkich mieſzcżán Ierozolimſkich mowiąc.
  3. Od trzynáſtego roku Iozyáſzá ſyná Ammonowego krolá Iudſkiego áż do dniá dźiſieyſzego ktory ieſt dwudźieſthy y trzeći rok / Słowo Páńſkie ſtáło ſię ku mnie / y mowiłem do wás / á cżuyniem mowił / áleśćie wy nie ſłucháli.
  4. A Pán poſłáł do wás wſzythki ſługi ſwoie proroki z wielką pilnośćią: Aleśćie wy ich nieſłucháli / y nie nákłoniáliśćie ku ſłuchániu vchá ſwego.
  5. Gdy mowił / * Náwroć ſię teráz káżdy od złośćiwey drogi ſwoiey / y od złoſćiwych zwycżáiow wáſzych / á będźiećie mieſzkáć w źiemi kthorą wám Pán dáł / y oycom wáſzym ná wieki wiekow.
      * 2.Krol.17.v.19. Wyżſzey.18.v.11. Niżey.35.v.15. Ion.3.v.6.

  6. Nie náśláduyćie bogow cudzych / ábyśćie im ſłużyć mieli y chwálić ie / áni mię ku gniewu ſpráwámi rąk wáſzych wyzywáyćie / á iá wám ſzkodźić nie będę.
  7. Aleśćie mię nie ſłucháli / mowi Pán / owſzemeśćie mię wyzwáli ku gniewu ſpráwámi rąk wáſzych / ná ſwe nieſzcżęśćie.
  8. A przetoż ták mowi Pán záſtępow / Iżeśćie ſłow mych nie ſłucháli.
  9. Oto poſlę á pobiorę ku ſobie wſzytki národy od pułnocy / mowi Pán / y Nábuchodonozorá ſługę moiego krolá Bábilońſkiego / y przywiodę ie tu do tey źiemie przećiw mieſzkáiącym w źiemi / y przećiw wſzythkim tym przyległym národom / á z gruntu ie wywrocę y położę w podźiw / w poświſtánie y w wiecżne ſpuſtoſzenie.
  10. Odeymę z pośrod ich głos weſelá y głos rádośći / głos oblubieńcá y głos oblubienice / głos żárn / y świátłość pochodniey.
  11. A wſzytká źiemiá poborzoná będźie y opuſtoſzoná / á ty národy ſłużyć będą Krolowi Bábilońſkiemu przez ſiedmdźieſiąt lát.
  12. † A gdy ſię wypełni lát ſiedmdźieſiąt / náwiedzę krolá Bábilońſkiego y národ ten mowi Pán / złośći ich y źiemię Káldeycżykow / ktorą iá obrocę w puſtynią wiecżną.
      † 2.Kron.36.v.22. 1.Ezdr.1.v.1. Niżey.29.v.10. Dán.9.v.2.

  13. Y przywiodę do źiemie tey wſzytki ſłowá moie ktorem opowiedźiáł przećiwko niey / wſzytko to co ieſt w thych kſięgách nápiſáno y co Ieremiáſz prorokowáł przećiw tym národom wſzytkim.
  14. Abowiem też oni ſłużyć będą wielu národom y wielkim krolom / á oddám im wedle ſpráw ich / y wedle vcżynkow rąk ich.
  15. Abowiem Pán Bog Izráelſki thák do mnie mowił / Weźmi z ręki moiey kubek winá popędliwoſći tey / y nápoiſz im wſzytki národy do ktorych ćię poſyłám.
  16. Będąć pić z niego y záthácżáć ſię będą / y poſzáleią dlá miecżá kthory poſyłám miedzy nie.
  17. A Wźiąłem tedy kubek z ręki Páńſkiey / y nápáwáłem z niego wſzytki národy do ktorych mię Pán poſłáł.
      A Prorok to cżynił w widzeniu ktore iemu od Páná było podáne / oznáymuiąc iż ſię to wſzytko pewnie z cżáſem ſwym wypełnić miáło.

  18. To ieſt do Ieruzálem y do miáſth Iudſkich / do krolow ich y do kſiążąt ich ku zborzeniu ich / á ku złożeniu ich ná podźiw / y ná poświſtowánie y ná przeklęctwo / ták iáko ſię to dźiś okázáło.
  19. Do Fáráoná krolá Egiptſkiego / do ſług y do kſiążąt iego / thákże y do wſzytkiego ludu iego.
  20. Y do poſpolſtwá / y do wſzech krolow źiemie Hus / y do wſzech krolow źiemie Filiſtyńſkiey / y do Aſkálon / do Gázy / do Akkáronu y do oſtátkow Azotſkich.
  21. Do Edom y Moáb / tákże y do ſynow Ammonowych.
  22. Do wſzytkich krolow Tyrſkich / y do wſzech krolow Sydońſkich / y do krolow ktorzy ſą ná wyſpiech po oney ſtronie morzá.
  23. Y do Dedán / do Themá / do Buz y do wſzytkich tych ktorzy ſą w oſtátecżnych gránicách.
  24. Do wſzech krolow Arábſkich / y poſpolićie do wſzytkich krolow ktorzy mieſzkáią ná puſzcży.
  25. A do wſzytkich Krolow Zámbry y do wſzech Krolow Elám / y do wſzech krolow Medſkich.
  26. Y do wſzech krolow pułnocnych / bliżſzych y dálſzych / ieden od drugiego / y do wſzech kroleſtw ktore iedno ſą ná źiemi / á Krol B Sezách po nich pić będźie.
      B Tho ieſt / Krol Bábilońſki.

  27. Y rzecżeſz do nich / Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Piyćie á popiyćie ſię / bluyćie á powáláyćie ſię / á nie wſtáyćie przed miecżem ktory ná wás puſzcżę.
  28. A ieſliżby nie chćieli wźięć z ręki twey kubká ku pićiu / rzecżeſz im / Pán záſtępow thák mowi / Wżdyć wám pić z niego.
  29. ¤ Abowiem oto pocżynám káránie od miáſtá ktore ſię ozywá imieniem moim / á wy izáli ſię oſiedźićie z pokoiem: Záiſte bez pomſty niebędźiećie / ábowiem przyzwáłem miecż ná wſzytki mieſzkáiące ná źiemi / mowi Pán záſtępow.
      ¤ 1.Piotr.4.v.17.

  30. Będźieſz tedy prorokowáł to wſzytko przećiw im / á rzecżeſz do nich / ♀ Pán zárycży z wyſoká / á głos ſwoy wypuśći z świętego przybytku ſwego / zárycży nád mieſzkániem ſwoim wołáiąc iáko ći ktorzy groná wytłácżáią w práśie / do wſzytkich mieſzkáiących ná źiemi.
      ♀ Ioel.3.v.16. Amos.1.v.2.

  31. Huk przyſzedł áż do końcżyn źiemie / ábowiem Pán przą má z pogány / á ſądźi ſię z káżdem ćiáłem / y dá niepobożne pod miecż / mowi Pán.
  32. Ták mowi Pán záſtępow / Oto nieſzcżęśćie wynidźie z iednego národu ná drugi / á wielki wicher wzbudzony będźie od końcżyn źiemie.
  33. Y będą dniá onego od Páná pobići od iedne° końcá źiemie áż do drugiego / Nie będą ich płákáć áni zbieráć / áni ich pogrzebą / ále będą ná źiemi iáko gnoy.
  34. Wy páſtyrze / wyićie á wołáyćie / Y wy przełożeni nád trzodą wáláyćie ſię / ábowiem dokonywáią ſię dni wáſze / iż pobići á rozproſzeni będźiećie / y rozwálićie ſię iáko nácżynie drogie.
  35. Páſtyrze vćiec nie będą mogli / á przełożeni nád trzodą nie vydą.
  36. Głos wołániá páſtyrzow / y nárzekánie przełożonych nád trzodámi będźie ſłyſzán / ábowiem Pán poborzył páſtwiſká ich.
  37. Zginęły ſthánowiſká ſpokoyne / dlá zápáleniá gniewu Páńſkiego.
  38. Opuśćił iámę ſwą iáko lew / ábowiem źiemiá ich ſpuſtoſzoná ieſth przed zápálonym gniewem vćiſkáiącego / y przed popędliwośćią iego.

    Kápitułá 26.
    ¶ 1. Oznáymuie Zydom ſkáżenie kośćiołá dlá złośći ich. 8. Kápłáni y prorocy grożą mu śmierćią. 10. Oſkárżon ieſt przed kſiążęthy Iudſkiemi. 12. Prorokuie powtore przećiwko Zydom. 16. Wolnym vcżynion od kſiążąt y od ſtárſzych. 17. Przełożeni przywodzą przykłády Micheáſzá y Vriáſzá ſyná Semeiego ku odpárćiu ſrogośći kápłánow y Prorokow.

  1. Ná pocżąthku Kroleſtwá Ioákimá ſyná Iozyáſzá Krolá Iudſkiego / ſłowo to było podáne od Páná / w ten ſpoſob.
  2. Pán ták mowi / Stáń w ſieni domu Páńſkiego / á moẃ do wſzytkich miáſt Iudſkich / ktore ſię ſchodzą ku chwáleniu do domu Páńſkiego / mowiąc do nich wſzytki ſłowá / ktorem roſkázáł tobie ábyś im opowiedźiáł / á nie vymuy z nich by ſłowá.
  3. Ieſliż ſnádź vſłucháią á náwrocą ſię káżdy od ſwey złey drogi / y mnie też będźie lito nieſzcżęśćiá kthorem dopuśćić vmyſlił ná nie dlá złośći vcżynkow ich.
  4. Y rzecżeſz do nich / Thák mowi Pán / Ieſli mię ſłucháć nie będźiećie / á w zákonie tym kthorym wám dáł chodźić nie będźiećie.
  5. K temu ſłow ſług moich prorokow nie poſłucháćie / ktore do wás poſyłám vpomináiąc wás y cżęſtokroć przed cżáſem poſyłáiąc / á wżdyśćie poſłuſzni nie byli.
  6. Ták vcżynię domowi temu * iáko y Sylo / á dám miáſto to w przeklęctwo wſzytkim národom ná źiemi.
      * 1.Sám.4.v.11.

  7. Tedy Kápłáni / prorocy / y wſzytek lud ſłyſzeli Ieremiáſzá ty ſłowá opowiedáiącego w domu Páńſkim.
  8. A gdy Ieremiáſz dokońcżáł mowić wſzythkich ſłow kthore mu Pán roſkázáł mowić wſzythkiemu ludowi / thedy kápłáni / prorocy / y wſzythek lud vłápili go mowiąc / Vmrzeſz śmierćią.
  9. Cżemuś prorokowáł w imię Páńſkie: mowiąc / Ten dom ſtánie ſię iáko Sylo / á miáſto to ſpuſthoſzone będźie / ták iż żáden nie zoſtánie coby w nim mieſzkáł. A tedy wſzytek lud zgromádźił ſię przećiw Ieremiáſzowi w domu Páńſkim.
  10. Y Kſiążętá Iudſkie ſłyſząc wſzytki ty ſłowá / przyſzły z domu krolewſkiego do domu Páńſkiego / y záſiedli w przyſionku brány nowey domu Páńſkiego.
  11. Tedy kápłáni y prorocy rzekli do Kſiążąt y do ludu wſzytkiego mowiąc / Mąż ten godźien ieſt śmierći / ábowiem prorokowáł przećiw miáſtu temu / iákośćie tho ſámi w vſzy ſwe ſłyſzeli.
  12. A Ieremiáſz mowił do wſzytkich Kſiążąt y do ludu wſzego tymi ſłowy / Pán poſłáł mię ku prorokowániu przećiw domowi temu y miáſtu themu to wſzytko cośćie ſłyſzeli.
  13. † Teráz tedy drog wáſzych y ſpráw wáſzych polepſzáyćie / á ſłucháyćie głoſu Páná Bogá wáſzego / á będźie Pánu lito pomſty tey ktorą vmyſlił dopuśćić ná wás.
      † Wyżſzey.7.v.3.

  14. Iáćiem oto ieſt w ręku wáſzych / vcżyńćie ze mną co ſię wám zdá nálepſzego / á co ſię widźi przyſtoynieyſzego w ocżoch wáſzych.
  15. A wſzákoż zrozumieyćie á wiedzćie / ieſliż mię zábiiećie / kreẃ niewinną wyleiećie przećiwko ſámym ſobie / y przećiw miáſtu temu / y mieſzcżánom iego / ábowiem Pán zápewneć mię poſłáł do wás / ábych wám w ocży mowił wſzytko to.
  16. Tedy Kſiążętá y wſzytko poſpolſtwo rzekli do kápłánow y do prorokow / Żádney przycżyny śmierći nie máſz w cżłowieku thym / ábowiem mowi do nás w imię Páná Bogá záſtępow.
  17. Powſtáli tedy ludźie y ſtárſzy oney źiemie / ktorzy byli ná tym záſiedli / y mowili do wſzytkiego poſpolſtwá w ty ſłowá.
  18. ¤ Micháeſz Moráſtytcżyk prorokowáł zá cżáſow Ezechiáſzá Krolá Iudſkiego / y mowił do wſzytkie° ludu Iudſkiego / Pán záſtępow ták mowi / Syon będźie pooráná iáko rolá / á Ieruzálem złożone będźie ná kupy / á gorá domu Páńſkiego będźie iáko wierzchy láſow.
      ¤ Mich.1.v.4. y 3.v.12.

  19. Ezechiáſz Krol Iudſki y wſzytcy Żydowie / izáli go zábili / izáli ſię nie vlękli Páná / á prośili go / ſkąd było lito Pánu pomſty ktorą Pán vmyſlił był przećiwko im: á dlá tego wielkiey ſię tu złoſći dopuſzcżámy przećiw duſzám náſzym.
  20. Był też niektory prorokuiący w imię Páńſkie Vryáſz ſyn Sámeiáſzow z Káryáthyárym / y prorokowáł też przećiw miáſtu temu / y przećiw źiemi tey práwie w tyż wſzytki ſłowá Ieremiáſzowe.
  21. Tedy Krol Ioákim y wſzytko rycerſtwo iego / y wſzytcy Kſiążętá ſłyſząc ſłowá iego / ſzukáli drogi ku zábićiu iego / co ſłyſząc Vryáſz vlękł ſię / á vćiekſzy przyſzedł do Egiptu.
  22. Ioákim tedy poſłáł niektore do Egiptu / Elnátáná ſyná Achoborowego / y drugie z nim.
  23. A ći przywiedli Vryáſzá z Egiptu / y ſtáwili go przed Krolem Ioákimem ktory go miecżem zámordowáł / á wyrzucon trup iego miedzy groby poſpolſtwá.
  24. A wſzákoż Achikám ſyn Sáfánow bronił Ieremiáſzá áby nie był wydán do rąk ludowi ná śmierć.

    Kápitułá 27.
    ¶ 1. Prorokuie przećiwko wiele pogránicżnym Krolom / á nápominá ie áby ſię poddáli Krolowi Nábuchodonozorowi. 9. Nápominá ie áby nie vfáli prorokom y cżárnokſiężnikom ſwoim. 12. Námáwiá Krolá Sedekiáſzá y nápominá go áby tákże vcżynił. 16. Námáwiá kápłány. 19. Prorokuie o zburzeniu Kośćiołá przez Nábuchodonozorá.

  1. Ná pocżątku Kroleſtwá Ioákimá ſyná Iozyáſzá Krolá Iudſkiego ſłowo to podáne ieſt do Ieremiáſzá od Páná w ten ſpoſob.
  2. Pán ták rzekł do mnie / Vcżyń ſobie okowy y iárzmo / á włoż ie ná ſzyię ſwoię.
  3. Y poſleſz ie Krolowi Edomſkiemu / y Krolowi Moábſkiemu / y krolowi ſynow Ammonowych / y do Krolá Tyrſkiego / y do krolá Sydońſkiego / przez poſły ty ktorzy przyſzli do Ieruzálem do Sedekiáſzá Krolá Iudſkiego.
  4. A roſkáżeſz im áby opowiedźieli pánom ſwym / Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Otho ták powiedzćie pánom wáſzym.
  5. Iám ſpráwił źiemię / ludźi / y zwierzętá źiemſkie mocą ſwą wielką / y rámieniem moim wyćiągnionym / á dáłem ią temu komu ſię mnie podobáło.
  6. A teráz podáłem wſzytki ty źiemie w ręce Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego ſługi moiego / Nád to ieſzcże podáłem mu wſzytki zwierzętá polne áby ſłużyli iemu.
  7. Y będą mu ſłużyć národowie wſzytcy A y ſynowi y wnukowi iego / áż przyidźie cżás źiemie iego / y iego ſámego / wiele národow ſłużyć mu będą y Krolowie wielcy.
      A Ewil Merodáchowi y Bálſázárowi.

  8. Y ſtánie ſię że národ y Kroleſtwo ktoreby nie ſłużyło Nábuchodonozorowi krolowi Bábilońſkiemu / á tego ktoby niechćiáł podáć ſzyie ſwey pod iárzmo Krolá Bábilońſkiego / náwiedzę / mowi Pán / miecżem / głodem / y morem / áż ie zniſzcżę przez ręce iego.
  9. Wy thedy nie ſłucháyćie prorokow wáſzych / wieſzcżkow wáſzych y tych co ſny ſwe powiedáią / cżárownikow wáſzych / práktykárzow ktorzy wám powiedáią / Nie będźiećie ſłużyć krolowi Bábilońſkiemu.
  10. Abowiem wám oni przepowiedáią kłámſtwo / áby wás precż wyłącżyli z źiemie wáſzey / á iżbych iá wás wyrzućił ábyśćie zginęli.
  11. Ale národ kthoryby podáł ſzyię ſwą pod iárzmo Krolá Bábilońſkiego / á ktoryby iemu ſłużył / zoſthánie w źiemi iego / mowi Pán / áby ią oráł y mieſzkáł w niey.
  12. Tedym też mowił do Sedekiáſzá Krolá Iudſkiego thyż wſzytki ſłowá / mowiąc / Podáyćie ſzyię pod iárzmo Krolá Bábilońſkiego / á ſłużćie iemu / y ludowi iego á będźiećie żyć.
  13. Przecżże tedy pomrzeć chcećie ty y lud twoy od miecżá / od głodu / y od powietrzá: thák iáko Pán opowiedźiáł o národźie ktoryby ſłużyć niechćiáł Krolowi Bábilońſkiemu.
  14. Nie ſłucháyćież ſłow tych prorokow kthorzy do wás mowią / Nie ſłużćie Krolowi Bábilońſkiemu / Abowiemći wám kłámſtwo opowiedáią.
  15. * Bo choćiáżem iá ich nie poſłáł / mowi Pán / á wżdy oni fáłeſznie w imię moie prorokuią / ábych wygnáł y wygubił / ták wás iáko y proroki co wám prorokuią.
      * Wyżſzey.14.v.14. y 23.v.21. Niżey.29.v.8.

  16. Mowiłem też do kápłánow y do ludu tego wſzytkiego themi ſłowy / Pán thák mowi / Nie ſłucháyćie ſłow prorokow wáſzych kthorzy wám prorokuią mowiąc / Oto nácżyniá B domu Páńſkiego prętko przywrocone będą z Bábilonu / ábowiemći wám kłámſtwo prorokuią.
      B To ieſt / ony ktore tám były záwieźione z Iechoniáſzem.

  17. Nie ſłucháyćież ich / ále ſłużćie krolowi Bábilońſkiemu / chcećieli żyć / Bo przecżżeby miáſto tho miáło przydź w ſpuſtoſzenie:
  18. A ieſliż ſą oni prorocy / y ieſli ieſt ſłowo Páńſkie z nimi / niech zábieżą modlitwámi Pánu záſtępow / áby nácżyniá ktore pozoſtáły w domu Páńſkim / y w domu Krolá Iudſkiego / y w Ieruzálem / nie były záwieźione do Bábilonu.
  19. † Abowiem Pán záſtępow thák mowi / Co ſię tknie o onych ſłupiech / o kotle miedźiánym / o podſtáwkách / y o inych nácżyniách ktore zoſtáły w mieśćie tym.
      † 2.Krol.25.v.13.

  20. Ktorych Nábuchodonozor nie zábráł / gdy záwiodł Iechoniáſzá ſyná Ioákimowego Krolá Iudſkiego z Ieruzálem do Bábilonu / y wſzytki ſláchćice z Iudy y z Ieruzálem.
  21. Pán tedy záſtępow Bog Izráelſki ták mowi o tych nácżyniách ktore pozoſtháły w domu Páńſkim / y w domu krolá Iudſkiego / y też w Ieruzálem.
  22. Ty będą przenieſione do Bábilonu / á będą tám áż do dniá onego gdy ie náwiedzę / mowi Pán / pothym ie wynioſę á przynioſę ie ná mieyſce to.

    Kápitułá 28.
    ¶ 1. Anániáſz ſyn Azurow prorokuie rzecży ſprzećiwne themu co opowiedáł Ieremiáſz. 9. Ieremiáſz okázuie kthory ieſt znák práwdźiwy / po ktorym znáć proroki práwdźiwe. 15. Gáni Ieremiáſz Anániáſzá / á potwierdzá tho co przed tym prorokowáł przećiw Krolowi Sedekiáſzowi. 16. Prorokuie przećiw Anániáſzowi opowiedáiąc śmierć iego.

  1. Przydáło śię potym roku onego ná pocżątku pánowániá Sádekiáſzá Krolá Iudſkie° w roku cżwártym / mieſiącá cżwárthego / iż Anániáſz ſyn Azurow prorok ktory był z Gábáon / mowił przećiw mnie w domu Páńſkim przed kápłány y przed wſzytkim ludem temi ſłowy.
  2. Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Połámię iárzmo Krolá Bábilońſkiego.
  3. Ieſzcże niż dwie lećie wynidą / Iá przywrocę ná to mieyſce wſzytki nácżyniá domu Páńſkiego kthore Nábuchodonozor krol Bábilońſki pobráł z mieyſcá tego / á przenioſł ie do Bábilonu.
  4. Y przywiodę ná mieyſce to / mowi Pán / Iechoniáſzá ſyná Ioákimowego Krolá Iudſkiego / y ony wſzytki ktorzy ſą wywiedźieni z Iudy / á ktorzy záſzli do Bábilonu: ábowiem złámię iárzmo Krolá Bábilońſkiego.
  5. A Ieremiáſz Prorok rzekł do Anániáſzá proroká tuż przed ocżymá kápłánow y ludu wſzytkiego / ktorzy ſtáli w domu Páńſkim.
  6. Rzekł thedy Prorok Ieremiáſz / Niech ták będźie / á niech ták vcżyni Pán / iż ſłowá twe ktore prorokuieſz vtwierdźi Pán / áby nácżyniá domu Páńſkiego były przywrocone ná mieyſce to / y wſzyſcy ći ktorzy ſą przewiedźieni do Bábilonu.
  7. Ale teráz ſłucháy oto ſłowá tego / co iá powiedám w twe vſzy y w vſzy ludowi wſzytkiemu.
  8. Prorocy kthorzy przedemną y przed tobą z dáwná bywáli / prorokowáli przećiw wielu źiemiám / y przećiw kroleſthwám ſłáwnym / o wálce / o głodźie / y o morze.
  9. A przytym prorok ktory opowiedáł pokoy gdy ſię ſpełni ſłowo iego / tedy tháki prorok poznán bywá iż ieſt poſłán práwdźiwie od Páná.
  10. Thedy Anániáſz prorok wźiął iárzmo z ſzyie Ieremiáſzá proroká / y złámáł ie.
  11. Potym rzekł Anániáſz przed oblicżnośćią ludu wſzytkiego tym obycżáiem: Ták mowi Pán: Tym kſztáłtem ſtłukę iárzmo Krolá Nábuchodonozorá krolá Bábilońſkiego z ſzyie wſzech národow pirwey niż wyidą dwie lećie / Odſzedł tedy Prorok Ieremiáſz w drogę ſwą.
  12. A potym ſłowo Páńſkie podáne ieſth Ieremiáſzowi gdy Anániáſz Prorok złámáł iárzmo z ſzyie Ieremiáſzá proroká / w ten ſpoſob.
  13. Idź á mow Anániáſzowi / Pán ták mowi: Złámáłeś iárzmo drzewiáne: ále ná mieyſce iego vcżyniſz iárzmá żelázne.
  14. Abowiem Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Włożyłem iárzmo żelázne ná ſzyie tych wſzythkich národow áby ſłużyli Nábuchodonozorowi Krolowi Bábilońſkiemu / á muſzą mu ſłużyć: dáłem mu też ſpołu wſzytki źwierzętá źiemie.
  15. Tedy Ieremiáſz ieſzcże y to rzekł Anániáſzowi prorokowi / Theráz ſłucháy Anániáſzu / Nie ſłáł ćię Pán / á wżdyś thy vbeśpiecżył lud ten w kłámſtwie.
  16. A przetoż ták mowi Pán / Otho iá zdeymę ćię z świátá / á vmrzeſz w tym roku: ábowiemeś przycżyną był odſtąpieniá od Páná.
  17. Y vmárł Anániáſz prorok w onym roku mieſiącá ſiodmego.

    Kápitułá 29.
    ¶ 1. Piſze do poimánych ktorzy byli w więźieniu z Iechoniáſzem Krolem Ierozolimſkim. 8. Nápominá żeby nie wierzyli prorokom fáłeſznym. 10. Obiecuie im náwrocenie do Ieruzálem po ſiedḿdźieſiąt lát. 16. Prorokuie przećiw Krolowi Sedekiáſzowi y Zydom ktorzy pozoſtáli w Ieruzálem. 21. Acháb ſyn Koláiego y Sedekiáſz ſyn Semeiego fáłeſzni prorocy. 25. Liſty Semeiáſzá Nehelámity przećiw Ieremiáſzowi. 30. Ieremiáſz prorokuie przećiw ſámemu Semeiáſzowi.

  1. Ty ſą ſłowá liſtu Ieremiáſzá proroká ktory poſłáł z Ieruzálem do oſtátkow ſtárſzych ktorzy byli w zágnániu / y do Kápłánow / do prorokow / y do ludu wſzytkiego ktore Nábuchodonozor przenioſł do Bábilonu z Ieruzálem.
  2. Gdy Iechoniáſz krol / y krolowá / y komornicy / y kſiążętá Iudſkie y Ierozolimſkie / rzemieśnicy y kowále z Ieruzálem wyſzli.
  3. Przez Eleáſzá ſyná Sáfánowego / y Gemáriáſzá ſyná Helkiáſzowego ktore Sedekiáſz Krol Iudſki poſłáł do Nábuchodonozorá krolá Bábilońſkiego do Bábilonu.
  4. Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi do wſzytkich ktorem iá przenioſł z Ieruzálem do Bábilonu.
  5. Buduyćie domy / y mieſzkáyćie w nich / ſzcżepćie ſády / á iedzćie owoce ich.
  6. Poymuyćie żony / á rozrádzáyćie ſyny y corki / dáyćie żony ſynom wáſzym / á corki wáſze zá mąż wydáyćie / áby rodźiły ſyny y corki / rozmnáżáyćie ſię tám / y niech wás nie vbywá.
  7. Szukáyćie pokoiu temu miáſtu do ktoregom wás przenioſł A modlćie ſię Pánu zá nie / ábowiem zá iego pokoiem w pokoiu zoſtániećie.
      A Gdy nás Pán podá w ręce iákiego okrutnego nieprzyiáćielá / thedy nie tylko iż mu poddáni być mámy / ále też mámy ſię y Bogu zá nim modlić.

  8. Abowiem Pán záſtępow Bog Izráelſki thák mowi / * Niech wás nie zwodzą prorocy wáſzy co ſą miedzy wámi / áni wáſzy guślnicy / Nie wierzćie we ſny ktore ſię wám śnią.
      * Wyżſzey.14.v.14. y 23.v.21. y 27.v.15.

  9. Fáłeſznieć wám przez imię moie prorokuią gdyżem ich nie poſyłáł / mowi Pán.
  10. † Abowiem ták mowi Pán / Gdy ſię wypełni śiedmdźieſiąt lát w Bábilonie náwiedzę wás / á pobudzę łáſkáwą moię obietnicę nád wámi iż wás przywrocę do mieyſcá tego.
      † Wyżſzey.25.v.12. 2.Kron.36.v.23. 1.Ezdr.1.v.2. Dán.9.v.2.

  11. Bowiem to co myſlę o ludu tym / mowi Pán / ſą myſli pokoiu / á nie żádnego nieſzcżęśćiá / ku podániu wám dobrego dokońcżeniá y nádźieie.
  12. Tedy wzywáć mię będźiećie á poydźiećie drogámi moimi / modlić mi ſię będźiećie á wyſłuchám wás.
  13. Szukáć mię będźiećie / y znáydźiećie mię / gdyż mię ſzukáć będźiećie ze wſzytkim ſercem ſwoim.
  14. Będę od wás náleźion / mowi Pán / á wáſze więźnie przywiodę / y zgromádzę wás ze wſzech národow y ze wſzytkich mieſc do kthorychem wás wygnáł / mowi Pán / y przeprowádzę wás ná to mieyſce z kądem wás wynioſł.
  15. Abowiemeśćie mowili / Pán nám wzbudźił proroki w Bábilonie.
  16. Gdyż Pán tym ſpoſobem mowi o krolu ktory ſiedźi ná ſtolicy Dáwidowey / y o ludu ktory w tym mieśćie mieſzká / o bráćiey ktorzy nie wyſzli z wámi do więźieniá.
  17. Pán záſtępow ták mowi / ¤ Oto poſyłám ná nie miecż / głod / y mor / á vcżynię ie iáko figi zgniłe / kthorych ſię ieść nie godźi przed złośćią ich.
      ¤ Wyżſzey.24.v.8.

  18. Y prześládowáć ie będę miecżem / głodem / y morem / á wſzędźie ie będę nágábáł po wſzythkich kroleſthwách źiemie / y zoſtáną w złorzecżeniu / w podźiwieniu / w poświſtániu / y w poháńbieniu / v wſzytkich národow miedzy kthore ie rozpędzę.
  19. Iż ſłucháć niechćieli ſłow moich mowi Pán / Gdym do nich ſłáł ſługi moie proroki ku ich pilnemu nápominániu / á wyśćie ich ſłucháć nie chćieli / mowi Pán.
  20. Wy tedy wſzyſcy com wás przenioſł z Ieruzálem do Bábilonu / ſłucháyćie głoſu Páńſkiego.
  21. Ták mowi Pán záſthępow Bog Izráelſki o Achábie ſynu Koláie° / y o Sedekiáſzu ſynu Semeiego / ktorzy wám fáłeſznie prorokuią w imię moie / Oto ie podám w ręce Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego / á pobiię ie thuż przed wáſzymi ocżymá.
  22. Y wezmą ſobie z nich tákowe złorzecżeniá wſzyſcy wygnáńcy z Iudy ktorzy ſą w Bábilonie / mowiąc / Niecháy ćię ták Pán ſkárze iáko Sedekiáſzá y Achábá / ktore Krol Bábilońſki dáł vpiec.
  23. Abowiem obrzydłość popełnili w Izráelu / gwáłćili cudze żony / á opowiedáli ſłowá fáłeſzne w imię moie / cżegom iá im nie roſkázowáł / o ktorey rzecży iá ſám wiem / y ieſtem ſwiádkiem iey / mowi Pán.
  24. A do Semeiáſzá Nehelámithy moẃ tákowymi ſłowy.
  25. Oto thák mowi Pán záſtępow Bog Izráelſki / Iżeś twym imieniem poſłáł liſty / do wſzego ludu kthory ieſt w Ieruzálem / y do Zofoniáſzá ſyná Mááſyiego kápłáná / y do wſzytkich kápłánow / mowiąc.
  26. Pán ćię zoſtháwił kápłánem ná mieyſcu Ioiády kápłáná / ábyś był ſtrożem domu Páńſkiego / nád káżdym B záchwyconym w duchu y nád prorokuiącym / ábyś go wſádźił w kunę y w pętá.
      B Ty ſłowá náleżą ná ony proroki ktorzy fáłſz opowiedáli.

  27. A przetoż teráz cżemuś niepohámowáł Ieremiáſzá Anátothcżyká ktory wám prorokuie:
  28. Abowiem poſłáł do nás do Bábilonu mowiąc / Ieſzcżeć długo cżekáć / buduyćie domy á mieſzkáyćie w nich / ſzcżepćie ſády / á pożywáyćie owocow z nich.
  29. Tedy Zofoniáſz kápłán cżytáł ten liſt przed Ieremiáſzem.
  30. A ſłowo Páńſkie podáne było Ieremiáſzowi w then ſpoſob.
  31. Poſli do wſzytkich wygnáńcow ſłowá ty / Ták mowi Pán o Semeiáſzu Nehelámićie / Iż wám Selemeiáſz prorokowáł / á iám go nie ſłáł á przywiodł wás w omylne vfánie.
  32. A dlá tegoż ták Pán mowi / Oto náwiedzę Semeiáſzá Nehelámitę y potomſtwo iego / Żáden z národu iego nie będźie mieſzkáł w pośrzodku ludu tego / á nie oglądá dobrá ktorem obdárzę lud moy / mowi Pán: ábowiem był przycżyną odpornośći przećiw Pánu.

    Kápitułá 30.
    ¶ 1. Opowiedá przywrocenie Żydom z więźieniá Bábilońſkiego. 8. Prorokuie o kroleſtwie Kryſtuſowym / á obiecuie pokoy y beſpiecżeńſtwo wiernym. 11. Pán kárze nieprzyiáćioły ſwoie / á záchowywá ſwe. 12. Cieſzy Żydy / á vkázuie im iż iedno po tąd byli káráni dlá złoſći ſwoich. 17. Cieſzy kośćioł vmáwiáiąc ſię z Ieruzálem / á opowiedá nápráwę iego. 23. Groźi niepobożnym y ſprzećiwnikom kośćiołá.

  1. Potym ſtáło ſię ſłowo Páńſkie do Ieremiáſzá w ten ſpoſob.
  2. Pán Bog Izráelſki ták mowi / Piſz wſzytki ty ſłowá ktorem do ćiebie mowił w kſięgi.
  3. Abowiem oto dni prźiydą mowi Pán / á przywrocę więźnie ludu moiego Izráelſkiego y Iudſkiego mowi Pán / y przywrocę ie do źiemie kthorąm dáł oycom ich / y poſiędą ią.
  4. A thyć ſą ſłowá ktore rzekł Pán nád Izráelem y nád Iudą.
  5. Pán thák mowi / Słyſzelichmy głos ſtráſzliwy / ſtrách á nie pokoy.
  6. Pytáyćie ſię teráz á obácżćie możeli porodźić mężcżyzná: Cżemużem thedy widźiáł áno káżdy mąż chwytá ſię zá biodry rękomá / iákoby oná niewiáſtá ktorá rodźi / á przecż wſzytki oblicżá ich pobládły:
  7. * Biádá / ábowiem dźień ten wielki ieſt thák iż mu rowniá niemáſz / á ieſt cżás vtrápieniá Iákobowego / á wſzákoż záchowán będźie od niego.
      * Ioel.2.v.11. Amos.5.v.18. Sof.1.v.14.

  8. I ſtánie ſię dniá one° mowi Pán záſtępow / iż złámię iárzmo ie° z ſzyie twoiey / á roztárgnę związki twe / á nie będźieſz więcey ſłużył obcym.
  9. Ale ſłużyć będą Pánu Bogu ſwemu / y A Dáwidowi krolowi ſwemu ktorego im wzbudzę.
      A To ieſt / Meſyáſzowi.

  10. † Nie lękáyże ſię ſługo moy Iákobie / mowi Pán / áni ſię boy Izráelu / ábowiem oto iá rátuię ćiebie z źiemie dálekiey / y náſienie twoie z źiemie więźieniá / Iákob náwroći ſię / y vſpokoi ſię / á w przeſpiecżeńſtwie zoſtánie / y żáden nie będźie co by go vſtráſzyć miáł.
      † Ezái.44.v.2. Luk.1.v.71.

  11. Abowiem ieſtem z thobą mowi Pán / ábych wybáwił ćiebie / á vcżynię koniec ze wſzythkiemi národy miedzy ktorem ćię był rozproſzył / á wſzákoż nie vcżynię tego ábych ćię dokonáć miáł / owſzem ćię ſpráwiedliwie káráć będę / á nie wytrácę ćię z gruntu.
  12. Abowiem Pán ták mowi / B Ráná twoiá ſzkodliwá ieſt / á ráz twoy ieſt nie vlecżony.
      B W tych ſłowiech okázuie trápienie ktore Pán dopuśćił ná on lud.

  13. Żáden nie ieſt ktoryby ſię zá tobą źiąć miáł / á iżbyć pláſtr przyłożył / żádnego lekárſtwá niemáſz ktorećby było pożytecżne.
  14. Wſzytcy miłoSnicy twoi zápomnieli ćię / áni ćię ſzukáią / ábowiem ćię vderzył ráną nieprzyiáćielſką y okruthnym ſtáránim / dlá wielkoſći niepráwoſći twoiey / á przeto iż wźięły moc grzechy twoie.
  15. † Cżemuſz wołáſz nád vtrápieniem twoiem: boleſć twoiá ieſt ćięſzká / bom to vcżynił tobie dlá wielkoſći niepráwoſći twoiey / á przeto iż wźięły moc grzechy twoie.
      † Wyżſzey.15.v.18.

  16. A dlá tego wſzytcy ći ktorzy ćiebie pożyráią pożárći będą / á wſzytcy nieprzyiáćiele twoi poydą do więźieniá / y wſzytcy ći co ćię depcą podeptáni będą / á dám ku łupowi wſzytki ty co ćię łupią.
  17. Abowiem przywrocęć zdrowie / y vlecżę ćię od rán twych mowi Pán / iż názwáli ćię Syonem wygnániá / táć ieſt ktorey żáden nie ſzuká.
  18. Ták mowi Pán / Otho iá przeprowádzę poimánie námiotow Iákobowych / á zmiłuię ſię nád mieſzkániem iego / y będźie miáſto wybudowáne ná págorku ſwoim / y páłác wyſtáwion będźie wedle porządku ſwego.
  19. A wynidźie od nich chwáłá y głos weſelących ſię / Rozmnożę ie á nie vmnieyſzy ſię ich / y vwielbię ie / á nie będą C vmnieyſzeni.
      C Tho proroctwo ieſt o nápráwie kośćiołá kthore ſię przez Kryſtuſá ſtáło.

  20. Synowie iego będą iáko y przed tym / á zgromádzenie iego przed oblicżem mem zoſtánie / náwiedzę wſzytki ty ktorzy ie trápią.
  21. Z niego wynidźie D mocárz / á z poſrzodku iego pánuiący nád nim / roſkáżę mu przydź ku ſobie á prźiydźie do mnie / ábowiem ktoryż to ieſth co ſerce ſwe przykłonił ku mnie mowi Pán:
      D To ieſt Kryſtus Pán wynidźie z ludu tego wedle ćiáłá.

  22. Y będźiećie wy mnie ludem / á iá ſię ſtánę Bogiem wáſzym.
  23. Oto niepogodá Páńſká kthorá wychodźi z popędliwoſćią iáko wicher gwáłtowny ná głowie niepobożnych zoſtánie.
  24. Zápálenie gniewu Páńſkiego nie odwroći ſię do tąd áż dokońcży á wypełni vmyſlenie ſercá ſwego. Wy tho zrozumiećie E w oſthátecżnych ſwych cżáſiech.
      E To ieſt / przy ſkońcżeniu świátá gdy oſtáthecżny Sąd prźiydźie.

    Kápitułá 31.
    ¶ 1. Przekłádá dobrodźieyſthwá Boże przećiw Zydom po wyśćiu z więźieniá Bábilońſkiego. 3. Oznáymuie iż to wſzytko pochodźi z ſzcżerey dobroći Páná Bogá. 6. Prorokuie o przywiedźieniu Izráelitow / to ieſt o dźieſięćiorgu pokoleniu. 10. Pán chce áby dobrodźieyſtwá ie° po wſzem świećie opowiedźiáne były. 13. Wypiſuie weſele wiernych ktore przydź miáło w kośćiele Bożym. 18. Náwrocenie cżłowieká z ſzcżerey tylko ſámey łáſki Bożey przychodźi. 20. Pán obiecuie Izráelá przyiąć / zá wdźięcżny kośćioł ſwoy. 29. Káżdy vmrze dlá złośći ſwoiey. 33. Pán obiecuie wźiąć nowe przymierze z kośćiołem ſwoim / ktore ná wieki trwáć będźie. 34. Grzechy bywáią odpuſzcżáne dlá przymierzá ktore Pán vcżynił z kośćiołem ſwoim.

  1. W onych cżáſiech mowił Pán / A Będę Bogiem wſzythkich domow B Izráelſkich / á oni będą ludem moim.
      A Tho proroctwo ieſt o Kryſtuſie y o kroleſthwie iego w kośćiele.
      B Tu rozumie wſzythki wybráne ktorzy poſzli z Izráelá nie wedle ćiáłá / ále wedle obrániá y wedle obietnice.

  2. Ták mowi Pán / Lud kthory vſzedł od C miecżá nálázł łáſkę ná puſzcży / á ſzedł do ſwego odpocżynieniá Izráel.
      C Iákoby rzekł / ktory vſzedł z rąk Fáráonowych.

  3. Pán okázáł ſię iemu od dáwnego cżáſu / Vmiłowáłem ćię miłośćią wiecżną / y dlá tegoż vżyłem łáſki nád tobą.
  4. Powtore pobuduię ćię á zbudowáná będźieſz ty pánno Izráelſká / ieſzcże będźieſz ochędożoná D bębny twemi / á poydźieſz z igráiącemi do táńcá.
      D Dáwá znáć o nápráwie kośćiołá w ktorym ieſt wſzytko iego weſele y roſkoſz.

  5. Ieſzcże rozſádzáć będźieſz winnice ná gorách Sámáryiey / ogrodnicy będą ſzcżepić / á owoce będą poſpolićie zbieráć.
  6. Abowiem oto będźie dźień w ktory ſtrożowie záwołáią ná gorze Efráim / Wſtáńćie á wſtąpmy do Syonu do Páná Bogá náſzego.
  7. Bo ták mowi Pán / Weſelćie ſię w rádośći Iákobowey / á rozráduyćie ſię nád głową pogánow / obiáwiáyćie / chwálćie / á mowćie / O Pánie wybáw lud twoy oſtátki Izráelſkie.
  8. Oto przywrocę ie z źiemie pułnocney / á pozbierám ie z końcżyn źiemie / miedzy kthoremi będą ślepi / chromi / brzemienná y położnicá po ſpołu / gromádá wielká wroći ſię thu.
  9. Odeydą z płácżem E ále iá w miłoſierdźiu przywrocę ie / á przeprowádzę ie przez byſtre ſthrumienie wod / y proſtą drogą / nie potkną ſię ná niey: ábowiem ieſtem Izráelowi oycem / á Efráim ieſt moy pierworodny.
      E Drudzy cżytáią / prźiydą z płácżem ktory im prźiydźie z rádośći po długim trápieniu.

  10. Pogáni ſłucháyćie ſłowá Páńſkiego / á opowiedáyćie wyſpom ktore ſą dáleko / á mowćie / On ktory rozproſzył Izráelá zbierze go / á ſtrzedz go będźie iáko páſterz trzody ſwey.
  11. Abowiem wykupi Pán Iákobá á wybáwi go z rąk możnieyſzego niż on ſám.
  12. Prźiydą tedy / á chwálić go będą ná F wyſokośći Syonu / Zbieżą ſię do dobr Páńſkich / do zbożá / do winá / do Oliwy / y do iágniąt y do ćieląt: á duſzá ich ſtánie ſię iáko ogrod wilgotny / ták iż nigdy nie vcżuią boleśći.
      F Rozumie o Kośćiele w kthorym ſobie Pán Bog obráł chwáłę ſwą. A przetoż zboże wino y ine rzecży rozumie dobrá duchowne / kthore w nim bywáią ſzáfowáne.

  13. A tedy Pánná rozkochá ſię G w tháńcoch / młodźieńcy y ſtárſzy ſpołem: obrocę płácż ich w weſele / poćieſzę ie y rozweſelę ie od ſmutku ich.
      G To ieſt / w zebrániu wiernych.

  14. Y nápoię H tłuſtośćią chuć kápłánow / á lud moy náſyći ſię dobrámi moiemi / mowi Pán.
      H Przez tłuſtość rozumie duchá mądrośći y vprzeymośći.

  15. Pán ták mowi / * Głos I nárzekániá y płácżu gorzkiego / vſłyſzán ieſt ná wyſokośći Ráchele K płácżącey ſynow ſwych / ktorá ſię niechćiáłá vćieſzyć dlá nich / przeto iż ich nie L máſz.
      I Tu okázuie w iákim przed tym kośćioł Boży vtrápieniu był chcąc pothym okázáć iákie było ich weſele prźiſzłe.
      K Przez Ráchelę mátkę Bániáminowę / rozumie wſzytko pokolenie Izráelſkie.
      L To ieſt / Iż byli w więźieniu / á żáden z nich w źiemi nie zoſtáł.

      * Mát.2.v.18.

  16. Ták mowi Pán / Zádźierż głoſu twego od płácżu / á ocży twych od łez / ábowiem M prácá twoiá zápłátę ſwą mieć będźie / mowi Pán / Y náwrocą ſię z źiemie nieprzyiáćielſkiey.
      M To ieſt / nieſzcżęśćie twoie w ktorym ieſteś.

  17. Ieſth ieſzcże nádźieiá w twoich dnioch oſtátecżnych / mowi Pán / Bo náwrocą ſię ſynowie thwoi do gránic ſwoich.
  18. Vſłyſzáłem N Efráimá nárzekáiącego / Pokáráłeś mię / á ieſtem pokárán iáko ćielec nie okrocony: Náwroćże mię á náwrocon będę: ábowiemeś ty ieſt Pán Bog moy.
      N Przez Efráimá rozumie lud wſzytek kthory był w więźieniu.

  19. Záiſte potym gdym ieſt náwrocon byłem ♀ żáłośćiw / á pothym gdym ſię vznáł vderzyłem ſię w biodrá moie / záſromáłem ſię y byłem záwſtydzonym: przeto żem ćierpiáł zá wſzetecżeńſtwo młodośći moiey.
      ♀ Záłowáłem przewinieniá mego.

  20. P Efráim / Izáli ieſt wdźięcżnym ſynem moim / y dźiećięćiem roſkoſznym: á wſzákoż od thąd iákom pocżął mowić k niemu ieſzcże náń pámiętáć będę / Y dlá tego wnętrznośći moie wzruſzyły ſię nád nim / á będę iemu miłośćiw / mowi Pán.
      P Iákoby rzekł / Nie ieſt mi wdźięcżnym dlá ſwoich złośći / y przetożem go dlá nich káráł.

  21. Q Pocżyń ſobie kopce / y pocżyń ſobie mogiły á obácż śćieſzkę y drogę po ktorey chodźiſz. Pánno Izráelſká náwroć ſię / náwroć ſię do miáſt twych.
      Q Iákoby rzekł / Náznácżćie ſobie dobrze drogę thę kthorą idźiećie do więźieniá / Abowiem záſię thedyż ſię z niego wroćićie do domow ſwoich.

  22. Dokądże ſię thák R tułáć będźieſz corko ſwáwolná: ábowiem Pán ſtworzy rzecż nową ná źiemi: Niewiáſtá S ogárnie mężá.
      R To ieſt / y długoż będźieſz błądźić żywąc bez zákonu.
      S Prorok opowiedáiąc o náwroceniu z więźieniá Bábilońſkiego / ktore było figurą więźieniá grzechu / zá rázem vkázuie ſpoſob ktorem ſię tho wybáwienie ſtháć miáło / to ieſt / Meſyáſzá kthory wynidź miáł z niewiáſty / A to było iśćie rzecż nowá ná źiemi że ſię z pánny národźić miáł.

  23. Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Ieſzcże ſłowo to powiedáć będą w Iudźie y w mieśćiech iego gdy wywiodę więźnie ich / Pán niech tobie błogoſłáwi o mieſzkánie ſpráwiedliwośći y goro ſwiętá.
  24. A będą w niey mieſzkáć Iudá y wſzytki miáſtá iego ſpołu / orácże y ći co z trzodámi ſwemi chodzą.
  25. Abowiem ochłodźiłem duſzę ſprácowáną / á nápełniłem káżdą duſzę zchorzáłą.
  26. T Y dlá tego ocućiłem ſię / á poyzráłem / á ono ſen moy był wdźięcżny.
      T Iákoby rzekł / Iá Ieremiáſz miáłem widzenie to o Meſyáſzu przez ſen / ktore widząc ocućiłem ſię z rádośćią.

  27. V Otho dni przychodzą / mowi Pán / w ktorych poſieię dom Izráelſki y dom Iudſki náſieniem cżłowiecżem / y náſieniem bydlęcem.
      V To ieſt / rozmnożę y vbogácę.

  28. A iákom nád nimi cżuł / ábych ie był precż wykorzenił / y pokáźił / á iżbych ie był roſproſzył / pogubił / y potárł: ták nád nimi cżuć będę / ábych ie pobudowáł / y wſzcżepił / mowi Pán.
  29. † Zá onych cżáſow nie będą dáley mowić / Oycowie iedli iágodę kwáśną / á ſynom zęby ćierpną.
      † Ezech.18.v.2.

  30. Ale káżdy zemrze w złośći ſwoiey / á ktoryby kolwiek cżłowiek iádł iágodę kwáśną ſćierpną zęby iego.
  31. ¤ Oto dni prźiydą / mowi Pán / w ktorych vcżynię X nowe przymierze z domem Izráelſkim y z domem Iudſkim.
      X Przymierze Páńſkie z Oycy thák przed dániem zákonu iáko y po zákonie / iednoż ieſt vgruntowáne ná Pánu Iezuſie y vthwierdzone we krwi iego / nád ktore żádnego inego nie máſz / A wſzákoż Piſmo názywá nowym przymierzem zupełne obiáwienie Páná Kryſtuſowe y dárow Duchá Świętego / ktore bywáią doſkonále ſzáfowáne w koſćiele iego / co y przed tym oycowie obácżáli w onych ćienioch y cerymoniách zákonnych. A z teyże prźicżyny ieſt názwáne inem przymierzem / to ieſt ſtárem / względem onego ktore ieſt w doſkonáłey świátłośći.

      ¤ Zyd.8.v.8.

  32. Nie według onego przymierzá ktorem vcżynił z oycy ich w on dźień w kthorym vchwyćił rękę ich / ábych ie wywiodł z źiemie Egipthſkiey / ktore przymierze oni zgwáłćili / ácżkolwiekem im był práwie iáko máłżonkiem / mowi Pán.
  33. Abowiem to ieſt przymierze / ktore poſtánowię z domem Izráelſkim po tych dnioch / mowi Pán / ♀ záłożę zákon moy we wnętrznośćiách ich / á nápiſzę gi ná ſercách ich / y ſtánę ſię Bogiem ich / á oni zoſtháną ludem moim.
      ♀ Wyżſzey.24.v.7. Luk.1.v.73. Zyd.8.v.10.

  34. * Káżdy Y nie będźie dáley vcżył bliźniego ſwego / áni mąż brátá ſwego / mowiąc / Poznáyćie Páná / ábowiem oni wſzytcy poznáią mię od námnieyſzego z nich / áż do náwięcżſzego / † gdyż przepuſzcżę niepráwośćiám ich / á nie będę dáley pámiętáł grzechow ich.
      Y Nie rozumie tu áby iuż náuki nie miáło być potrzebá w Kośćiele / ábowiem poſługá w ſłowie Bożym wiecżná ieſt w kośćiele ále rozumie prędką y powolną chęć ludzką ku ſłuchániu ſłowá Bożego y vprzeymą miłość kthorą Pán Bog położy w ſercách ich cżego ludźie doydź nie mogą z náuki zákonney.

      * Ezái.54.v.13. Ián.6.v.45. † Dźie.10.v.43.

  35. Ták mowi Pán / Kthory dáwá Słońce dlá iáſnoſći we dnie / á Mieſiąc y gwiázdy ſpráwuie dlá ſwiátłoſći w nocy / ktory wzruſzá morze / áby ſię burzyły náwáłnośći iego / imię iego ieſt Pán záſtępow.
  36. Spráwy ty / ieſli mogą być odięte odemnie / mowi Pán Z tedyć też vſtánie náſienie Izráelſkie iż nie będźie národem przedemną po wſzytki cżáſy.
      Z Iákoby rzekł / Ieſli Słońce y Mieſiąc y gwiázdy świećić będą do ſkońcżeniá świátá wedle poſtánowieniá moiego / á inácżey ſię to nie zmieni / Tákże y lud Boży ná wieki trwáć będźie / á żáden iemu nie záſzkodźi / gdźie tu oto prorok rozumie wiecżne Kroleſtwo Páná Kryſtuſowe y kośćiołá iego.

  37. Pán ták mowi / Ieſliż niebá wzgorę rozmierzone być mogą / á grunty źiemie ná doł ieſli mogą być doſćignione / tedy iá też odrzucę wſzytko náſienie Izráelſkie / dlá wſzytkiego tego co vcżynili / mowi Pán.
  38. Oto dni przychodzą / mowi Pán / w ktorych miáſto będźie zbudowáne Pánu / od wieże AA Hánáneel / áż do brány nárożney.
      AA Hánáneel byłá wieżá w Ieruzálem gdźie był Cáigháus.

  39. A ieſzcże wynidźie ſznur y dáley imo nię ná págorek BB Gáreb / y okrąży Goáth.
      BB Gáreb y Goáth były niektore mieyſcá przy Ieruzálem / w ktorych ſłowiech dáwá znáć iż miáſtho miáło być dáleko budownieyſze y więcżſze przez ktore tu rozumie kośćioł Boży.

  40. Y wſzytkę dolinę trupow y popiołow / y wſzytki role áż do potoku Cedron / á do wegłá brány końſkiey ku wſchodu ſłońcá: Tákieć będźie mieſce poświęcone Pánu / nie będźie wykorzenione áni dáley zburzone ná wieki.

    Kápitułá 32.
    ¶ 1. Ieremiáſz wſádzony do więźieniá / prorokuie o ſkáżeniu Ieruzálem / á iż Sedekiáſz krol miáł być poimán. 6. Opowiedá wyśćie Zydow z więźieniá Bábilońſkiego. 17. Modli ſię Pánu przepátruiąc poimánie Ierozolimſkie. 26. Pán opowiedá iemu / iż potrzebá áby Ieruzálem zepſowáne było / á iżby Zydowie dlá złośći ſwych záwiedźieni byli do Bábilonu. 37. Obiecuie iż ie má pothym wywieść do Ieruzálem / á z niemi wźiąć wiecżne przymierze.

  1. Słowo ktore podáne było od Páná Ieremiáſzowi roku dźieſiątego zá Sedekiáſzá Krolá Iudſkiego / kthory ieſt oſmynáſty rok Nábuchodonozorá.
  2. A w ten cżás woyſko krolá Bábilońſkiego obległo było Ieruzálem / á Ieremiáſz prorok zámknion był w przyſionku ćiemnice / ktorá byłá w domu Krolá Iudſkiego.
  3. Abowiem Sedekiáſz krol dáł go wſádźić przetho / iż on prorokowáł ták mowiąc / Pán ták mowi / Oto podám miáſto tho w ręce krolá Bábilońſkiego / y weźmie ie.
  4. A Sedekiáſz krol Iudſki nie vydźie rąk Káldeycżykow / owſzem będźie podán w ręce Krolá Bábilońſkiego / y vſtnie z nim mowić będźie / á oglądá go okiem w oko.
  5. Y záwiedźie Sedekiáſzá do Bábilonu / y będźie tám dothąd áż go náwiedzę / mowi Pán / A ieſliż z Káldeycżyki bitwę ztocżyćie / nie poſzcżęśći ſię wám.
  6. Y rzekł Ieremiáſz / Słowo Páńſkie ieſt mnie podáne / w ten ſpoſob.
  7. Oto Hánámeel ſyn Sellumá ſtryiá twego / przyidźie k tobie mowiąc / Kup ſobie imienie moie ktore ieſt w Anáthoth / ábowiem bliſkośćią ná ćię przypádá práwo wykupná.
  8. Hánámeel tedy ſyn ſtryiá mego / przyſzedł do mnie według ſłowá Páńſkiego do przyſionku ćiemnice / y rzekł ku mnie / Kup proſzę ćię imienie moie / ktore ieſt w Anáthoth w źiemi Beniámin / ábowiem práwem dźiedźicżnym ná ćię przyſłuſzy / á to tobie włáśnie kupno náleży / á przetoż ie kup ſobie / bom zrozumiáł że ták chce mieć ſłowo Páńſkie.
  9. A ták kupiłem imienie od Hánámeelá ſyná ſtryiá mego ktory był w Anáthoth / á odlicżáłem mu pieniądze ſiedḿ A Syklow y dźieſięć ſrebrnikow.
      A O tym Syklu pátrzáy w.1.Moiże. Káp.23.v.15.

  10. Y vcżyniłem zápis / á zápiecżętowáłem go / á przyzwáłem do thego ſwiádki / á odwáżyłem ſrebro ná wádze.
  11. A potymem wźiął tenże zápis zápiecżętowány / wedle práwá y zwycżáiu / y wyiąłem z oſobná minutę iego.
  12. Y oddáłem liſt kupná Báruchowi ſynowi Neryego / ſynowi Máháſyego / tuż przy bytnośći Hánámeelá ſtryiá mego / y przy bythnośći świádkow ktorzy byli popiſáni ná liśćie kupná / y przed oblicżnośćią wſzytkich Żydow ktorzy ſiedźieli w przyſionku ćiemnice.
  13. Y roſkázáłem Báruchowi thuż przed nimi.
  14. Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Weźmi liſty kupná zápiecżętowáne / y liſty otworzone / á położ ie w nácżyniu gliniánym / áby długo trwáć mogły.
  15. Abowiem Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Ieſzcże domy / role / y winnice będą kupowáne w źiemi tey.
  16. A pothym kiedym dáł liſt kupná Báruchowi ſynowi Neryego / modliłem ſię Pánu / mowiąc.
  17. Ach Pánie Boże / Otoś ty ſtworzył niebo y źiemię możnośćią twą wielką / y rámieniem twoim wyćiągnionym / á nic nie ieſt przed thobą niepodobnego.
  18. * Ktory cżyniſz miłoſierdźie nád tyſiącmi / á obrácáſz złośći oycowſkie ná łono ſynow ich po nich / Boże wielki á możny / kthorego imię ieſt Pán záſtępow.
      * W.2.Mo.34.v.7. w 5.Mo.5.v.9.

  19. Wſzech námożnieyſzy w rádźie / á wielki w ſpráwách ſwoich / ábowiem ocży twoie otworzone ſą nád wſzytkimi drogámi ſynow ludzkich ábyś odpłáćił káżdemu wedle vcżynkow iego / y według owocu wynáláſkow iego.
  20. Ktoryś zoſtáwił cudá y dźiwy w źiemi Egiptſkiey áż do dniá dźiſieyſzego w Izráelu y w ludźiech / cżyniąc ſobie ſłáwne imię / iáko ſię tho y dźiś okázuie.
  21. Y wywiodłeś lud twoy Izráelſki z źiemie Egiptſkiey / z známiony y z cudámi / ręką możną / y rámieniem wyćiągnionem / y z ſtráchem wielkim.
  22. A podáłeś im źiemię tę / kthorąś záprzyſiągł dáć oycom ich / źiemię opływáiącą miodem y mlekiem.
  23. Do ktorey weſzli y pośiedli ią / ále nie chćieli być poſłuſznymi głoſowi twoiemu / áni chodźili w zákonie twoim / áni też cżynić chćieli wſzytkiego tego / coś ty przykázowáł im / Z kąd otho dopuśćiłeś przyść ná nie temu wſzemu nieſzcżęśćiu.
  24. Oto báſzty ſtánęły przećiw miáſtu temu ku wźięćiu iego / á miáſto podáne ieſth w ręce Káldeycżykom ſzturmuiącym do niego / mocą miecżá / głodu / y moru / á wſzytko coś opowiedźiáł ták ſię ſtáło / iáko to oto y ſám bácżyſz.
  25. A ty do mnie mowiſz / o Pánie Boże / Kup ſobie imienie zá gotowe pieniądze / á weźmi świádki / gdyż oto miáſto tho przydźie w ręce Káldeycżykom.
  26. Ale ſłowo Páńſkie było podáne Ieremiáſzowi w ten ſpoſob.
  27. Oto ieſtem Pán Bog wſzelkiego ćiáłá / izáli co v mnie ieſth niepodobnego:
  28. A dlá tegoż ták mowi Pán / Oto podám miáſto to w ręce Káldeycżykom / y w ręce Nábuchodonozorá krolá Bábilońſkiego / á weźmie ie.
  29. Káldeycżycy ktorzy cżynią ſzturmy ku miáſtu temu / wnidą do niego y popálą ie y wſzytki domy iego / ná ktorych dáchoch kádźili Báálowi / á cżynili ofiáry mokre bogom cudzym wyzywáiąc mię ku gniewu.
  30. Abowiem ſynowie Izráelſcy y ſynowie Iudſcy / ieſzcże od młodośći cżynią to co ſię mnie nie podobáło / y ſynowie Izráelſcy wyzwáli mię przećiw ſobie ſpráwámi rąk ſwych mowi Pán.
  31. A miáſto to wzruſzyło gniew y popędliwoſć moię przećiw ſobie / ieſzcże od onego dniá iáko ieſt zbudowáne / áż oto do dniá tego / ábych ie oddálił od oblicżnośći moiey.
  32. Dlá wſzelkiey złośći ſynow Izráelſkich / y ſynow Iudſkich ktorą cżynili / poruſzáiąc mię ták ſámi / iáko y krolowie ich / Kſiążęthá / kápłáni / y prorocy ich / mężowie Iudſcy y mieſzcżánie Ierozolimſcy.
  33. A obroćili ſię ku mnie tyłem / á nie oblicżem / y gdym ie náucżáł przed cżáſem vpomináiąc / nie byli poſłuſzni nápominániu memu / áni ſię polepſzyli.
  34. † Ale położyli obrzydłośći ſwe w domu tym / kthory ſię ozywá imieniem moim / ku pomázániu ie°.
      † 2.Krol.21.v.4.

  35. Y wybudowáli káplice wyſokie Báálowi / ktore ſą ná dolinie ſynow Hennom / kędy przenáſzáli przez ogień ſyny y corki ſwoie B Molochowi / cżegom iá im nie roſkázowáł / ánim o thym nigdy myſlił / żeby kiedy táką obrzydłość cżynić mieli / przywodząc w grzech Iudę.
      B O tym báłwánie Molochu pátrz w 3.Mo.18.v.21.

  36. A teráz dlá tego Pán Bog Izráelſki mowi o mieyſcu tym / o ktorym wy powiedáćie / Podáne będźie w ręce krolá Bábilońſkiego / miecżem / głodem / y morem.
  37. Oto iá zgromádzę ie ze wſzytkich źiem do ktorychem ie był wyrzućił / w popędliwośći moiey y w gniewie moim / y w zágniewániu wielkim / Y dám ſię im záſię wroćić do mieſcá tego / w ktorym beſpiecżnie mieſzkáć będą.
  38. Oni będą ludem moim / á iá będę Bogiem ich.
  39. ¤ Y dám im ſerce iedno / y drogę iednę / áby ſię mnie vſtáwicżnie báli / á iżby ſię im dobrze dźiáło y ſynom ich ná potym.
      ¤ Ezech.11.v.19.

  40. A vcżynię z nimi przymierze wiecżne / y nie odſtąpię ná zád od nich ábych im dobrze cżynił / owſzem położę boiáźń moię w ſercu ich / iżby odemnie nie odſtępowáli.
  41. Y rozkochám ſię w nich cżyniąc im dobrze / wſzcżepię ie w źiemi they w práwdźie ze wſzytkiego ſercá mego y ze wſzytkiey ſwey duſze.
  42. Abowiem Pán thák mowi / Iákom oto przywiodł wſzytko tho złe ná lud ten / thák przywiodę ná nie wſzytko dobre kthorem obiecáł im.
  43. A polá w źiemi tey będą mieć goſpodárze o ktorey wy powiedáćie / Spuſtoſzoná ieſt / á nie máſz w niey ni cżłowieká / ni bydlątká / bo ieſt podáná w ręce Káldeycżykom.
  44. Będą kupowáć role zá pieniądze / á będą cżynić zápiſy / y będą zápiecżętowáne / y będą bráć k temu świádki w źiemi Beniámin / y wſzędy około Ieruzálem / y w miáſtách Iudſkich / w miáſtecżkách ná gorách / w miáſtecżkách polnych / y w miáſtecżkách ktore ſą ku południowi / ábowiem náwrocę poimáne ich / mowi Pán.

    Kápitułá 33.
    ¶ 1. Przedſię nieprzeſtáwá opowiedáć o przywroceniu Zydow y nápráwie Ieruzálem. 15. Prorokuie o kroleſtwie Kryſtuſowym y o pokoiu á beſpiecżeńſthwie wiernych / zá cżáſu iego. 19.y.25. Vkázuie przymierze / ktore kośćioł má przez Kryſtuſá iż má być mocne y nie zgwáłcone. 22. Opowiedá náſienie kośćiołá niezlicżone.

  1. A ſłowo Páńſkie ſtáło ſię powtore do Ieremiáſzá gdy ieſzcże był zámkniony w przyſionku ćiemnice / w ten ſpoſob.
  2. Ták mowi Pán / Spráwcá iego Pán / ktory A ią wybudowáł / áby ią vmocnił / imię iego ieſt Pán.
      A To ieſt Syon.

  3. Wołáy do mnie / á odpowiem tobie / á opowiemći rzecży wielkie y ſkryte / ktorycheś ty nie znáł.
  4. Abowiem Pán Bog Izráelſki ták mowi / Co ſię dotycże / domow / miáſt / y domow Krolow Iudſkich / ktore ſą pokáżone táránmi y miecżem.
  5. Y dlá tego iż wyćiągnęli wálcżyć przećiw Káldeycżykom / áby były nápełnione trupy ludzkimi / ktorem pobił w gniewie y w popędliwośći moiey / gdym zákrył oblicże ſwe od miáſtá tego / prze ich wſzelką złość.
  6. Otho vlecżę ie y vzdrowię / ábowiem o nich prácą mieć będę / y obiáwię wielkość pokoiu y práwdy.
  7. Y wywiodę poimáne z Iudy y poimáne z Izráelá / á pobuduię ie iáko y przed tym.
  8. Y ocżyśćię ie od wſzelákiey niepráwośći ich ktorą przećiw mnie zgrzeſzyli / y przepuſzcżę wſzythkim złośćiám ich / ktorymi obráźili mię y obruſzyli.
  9. Y ſtáną ſię mnie ſłáwą / rádośćią chwáłą / y wielmożnoſćią przed wſzytkimi národy / ktorzy vſłyſzą wſzytko dobre / ktore iá vcżynię nád nimi / Y vlękną ſię á zádrżą ſłyſząc o ſzcżęśćiu ich / y o pokoiu kthory vcżynię nád miáſtem.
  10. Pán ták mowi / Ná mieſcu tym co o nim powiedáćie że ieſt puſtynią á iż niemáſz żádnego cżłowieká áni bydlęćiá w mieśćiech Iudſkich po vlicách Ieruzálem / ktore ſą ſpuſtoſzone / gdźie áni cżłowieká / áni bydlęćiá / áni żádnego mieſzkáiącego thám nie máſz.
  11. Ieſzcże thám będźie ſłyſzán głos rádośći y weſelá / głos oblubieńcá y oblubienice / głos tych co mowią / Chwálćie Páná záſtępow / ábowiē Pán dobry ieſt / á dobrotliwość iego ieſt ná wieki / ieſzcże głos tych co przynoſić będą ofiárę chwáły do domu Páńſkiego / ábowiem przywrocę źiemie iáko y przed tym / mowi Pán.
  12. Ták mowi Pán záſtępow / Ná mieyſcu tym ktore ieſt opuſzcżone / á co w nim nie máſz cżłowieká áni bydlęćiá / ieſzcże będźie we wſzytkich miáſtách ie° mieſzkánie páſtyrzom gdźie będą odpocżywáć trzody.
  13. Y w miáſtách gornych / y w miáſtecżkách polnych / y w tych miáſtecżkách co ku południu ſą w źiemi Beniámin / y wſzędy około Ieruzálem / y w miáſtách Iudſkich / ieſzcże przechodźić będą trzody pod rękę licżących ie / mowi Pán.
  14. † Oto dni przychodzą / mowi Pán w ktorych vtwierdzę ſłowo dobre / ktorem wyrzekł o domu Izráelſkim y o domu Iudſkim.
      † Wyżſzey.23.v.5.

  15. A w onych dnioch y zá onych cżáſow / vcżynię to iż wyrośćie Dáwidowi B Látoroſl ſpráwiedliwoſći / á cżynić będźie C ſąd y ſpráwiedliwość ná źiemi.
      B Thá látoroſl ieſt Kryſtus.
      C W tych ſłowiech oznáymuie vrząd Páná Kryſtuſow.

  16. W onych dnioch D Iudá zbáwion będźie / á E Ieruzálem w beśpiecżeńſtwie mieſzkáć będźie: A oto go názywáć będą / F Pán ſpráwiedliwość náſzá.
      D Tho ieſt / wierni ktorzy wiárą Kryſtuſá wyznáwáią.
      E To ieſt / Kośćioł Páńſki nie będźie ſię báł żádnych nieprzyiáćioł.
      F O tym pátrz zrozumieniá doſtátecżnieyſzego. 1.Kor. 1.Káp.

  17. Abowiem Pán ták mowi / G Nigdy wykorzenion nie będźie z Dáwidá potomek ſiedzący ná ſtolicy w domu Izráelſkim.
      G Okázuie wiecżne kroleſtwo Kryſtuſowe.

  18. Y nigdy z kápłánow Lewi nie zginie H potomek przedemną / ofiáruiący zápálne ofiáry á kádząc / y cżyniąc obchody ſwięte áż ná wieki.
      H Pothomek Kápłáńſki ieſt Kryſtus / według porządku Melchiſedekowego / ktorego ofiárá znácżyłá ſię w onych ofiárách zákonnych.

  19. A ſłowo Páńſkie ſtáło ſię do Ieremiáſzá / w ten ſpoſob.
  20. Ieſliż złámáć możećie vmowę moię ktorąm iá vcżynił ze dniem y nocą / ták iżby dźień ábo noc nie miáłá doidź w cżás ſwoy.
  21. Thákże będźiećie mogli złámáć y tę vmowę moię z Dáwidem ſługą moim / iż żáden z ſynow iego nie będźie pánowáł ná ſtholicy iego: áni Lewitowie y kápłáni ſłudzy moi.
  22. Iáko gwiázdy niebieſkie zlicżone być nie mogą / áni piáſek morſki może być zlicżon / ták rozmnożę náſienie Dáwidá ſługi moiego: y Lewity ktorzy mnie ſłużyć będą.
  23. A ſłowo Páńſkie podáne ieſt Ieremiáſzowi / w ten ſpoſob.
  24. Izáli nie bácżyłeś co ten lud mowił: I Dwoie pokolenie kthore był Pán obráł / odrzućił: K y wzgárdźili lud moy / iákoby iuż nigdy więcey nie był národem przed nimi.
      I Tho ieſt / Iudá y Bániámin.
      K Rozumie o Káldeycżykoch.

  25. Ták mowi Pán / Ieſli vmowá moiá nie ieſt mocná ze dniem y z nocą / á ieſlim porządku niebu y źiemi nie vſtáwił.
  26. Tedyć też náſienie Iákobá y Dáwidá ſługi moiego odrzucę / nie biorąc dáley z náſieniá iego / kthoryby miáł pánowáć nád náſieniem Abráhámá / Izááká / y Iákobá: ábowiem przywrocę ie z więźieniá ich / á będę im miłośćiw.

    Kápitułá 34.
    ¶ 1. Poſłán ieſt do Sedekiáſzá áby mu opowiedźiáł popſowánie Ieruzálem. 8. Gáni Zydy przeto iż ſię podáli zá złośćiámi ſwemi. 18. Groźi im że ie chce podáć w ręce nieprzyiáćioł ich dlá onych złośći.

  1. Słowo kthore podáne było Ieremiáſzowi od Páná / gdy Nábuchodonozor Krol Bábilońſki / y wſzytko woyſko iego / y wſzytki Kroleſtwá źieḿ / ktore były pod mocą ręki iego / y wſzyſcy národowie / wálcżyli przećiw Ieruzálem / y przećiw wſzem miáſtám iego / mowiąc.
  2. Pán Bog Izráelſki thák mowi / Idź á moẃ Sedekiáſzowi Krolowi Iudſkiemu / á powiedz mu / Ták mowi Pán / Oto podám miáſto to w ręce Krolá Bábilońſkiego / á on ie ogniem popáli.
  3. Y nie vydźieſz z ręki iego: ále będźieſz poimán y podán do rąk iego / á ocży thwe oglądáią ocży Krolá Bábilońſkiego: á będźie ktobie vſtnie mowił / y wnidźieſz do Bábilonu.
  4. A wſzákoż ty Sedekiáſzu Krolu Iudſki ſłucháy ſłowá Páńſkiego / Pán ták mowi o tobie: Nie vmrzeſz od miecżá.
  5. Ale vmrzeſz w pokoiu / á iáko byli páleni przeſzli krolowie przodkowie twoi co byli przed tobą / thák y ty A ſpálon będźieſz / á płákáć ćię będą mowiąc / Ach pánie: gdyżem iá to opowiedźiáł / mowi Pán.
      A Tho ieſt / będźieſz pochowán vcżćiwie z wonnymi rzecżámi / ktore więc pálono gdy chowáno Krole.

  6. Opowiedźiáł tedy Ieremiáſz Sedekiáſzowi Krolowi Iudſkiemu wſzytki ty ſłowá w Ieruzálem.
  7. A woyſko Krolá Bábilońſkiego wálcżyło przećiw miáſthu Ieruzálem / y przećiw wſzem miáſtám Iudſkim pozoſtáłem / iáko było Láchis y Azeká: ábowiem ty pozoſtáły były miedzy miáſthy Iudſkiemi iáko obronnieyſze.
  8. Słowo ktore ieſt podáne do Ieremiáſzá gdy Sedekiáſz wſzedł w przymierze ze wſzythkim ludem co był w Ieruzálem / áby mu B wolność opowiedźiáł.
      B Ktorá bywá wedle zákonu o cżym pátrz w 2.Moi.21.v.2. y w 5.Mo.15.v.12.

  9. Aby káżdy wolno puśćił ſługę ſwego y ſłużebnicę ſwą / Hebreycżyká y Hebreycżycżkę / żeby żáden z nich nie ſłużył Żydowinowi brátu ſwemu.
  10. Gdy thedy wſzythki Kſiążętá y lud wſzytek / ktorzy weſzli w przymierze ſłyſzeli / iżby káżdy wolno puśćił ſługę ſwego y ſłużebnicę ſwoię / áby im więcey nie ſłużyli / byli poſłuſznemi temu / y puśćili ie wolno.
  11. Ale gdy ſię to ſtáło / żál im thego było / y z nowu ſługi ſwe y ſłużebnice ſwe zniewolili ſobie / ktore byli wolno wypuśćili.
  12. Zátym ſłowo Páńſkie od Páná ſtháło ſię do Ieremiáſzá / w then ſpoſob.
  13. Pán Bog Izráelſki thák mowi / Wſzedłem w przymierze z oycy wáſzemi dniá onego w ktorym ie wywiodł z źiemie Egipthſkiey z domu niewoley / mowiąc.
  14. Po ſiedmi lát / niech káżdy wypuśći brátá ſwe° Hebreycżyká kupnego: będźieć ſłużył przez ſześć lát: potym go wolno puśćiſz: Ale oycowie wáſzy nie ſłucháli mię áni vchá ſwego ktemu przykłonili.
  15. Y wy náwroćiliśćie ſię dźiś byli / á cżyniliśćie tho co było dobrze przed ocżymá moimi opowiedáiąc wolnoſć káżdy brátu ſwemu: y vcżyniliśćie przymierze przedemną w domu tym / w ktorym wzywáne było imię moie.
  16. Aleśćie żáłowáli tego / y pomázáliśćie imię moie: ábowiem káżdy z wás wśćiągnął ſługi ſwego y ſłużebnice ſwey / ktoreśćie byli wolnemi vcżynili / y záſięśćie ie zniewolili ſobie / thák iż ſię ſtáli ſłużebniki y ſłużebnicámi wáſzymi.
  17. A dlá tegoż / ták mowi Pán / Nie chćieliśćie ſłucháć mnie / ábyśćie opowiedáli wolność káżdy bráthu ſwemu / y káżdy z wás bliźniemu ſwemu / Oto mowi Pán / Opowiedám wolność miecżowi / powiethrzu / y głodowi / á podám wás w trápienie wſzem kroleſtwám źiemie.
  18. Y podám ludźi thy co złámáli przymierze moie / á nie trzymáli mocnie ſłowá przymierzá / ktore przedemną ſlubowáli / gdy C rozćięli ćielcá ná dwie cżęśći / á przeſzli przez pośrodek ich.
      C Potym przymierzu rozćináli ćielcá ná dwie cżęśći potym miedzy nie przechodźili dáwáiąc znáć iżby rádſzey woleli ták ſię dáć rozćiąć niż przymierze łámáć: iáko to był vcżynił Abráhám o cżym pátrzáy w 1.Moi.15.v.10.

  19. A Kſiążętá Iudſkie y Kſiążęthá Ierozolimſkie / komorniki / kápłány / y wſzytek lud źiemie tey / ktorzy przeſzli miedzy dwie cżęśći ćielcá.
  20. Podám w ręce nieprzyiáćioł ich / y w ręce tych ktorzy cżyháią ná zginienie ich: á trupy ich ſtháną ſię pokármem ptákom powietrznym y beſtyiám źiemſkim.
  21. Podám też y Sedekiáſzá Krolá Iudſkiego y Kſiążętá ie° w ręce nieprzyiáćioł ich / y w ręce tych kthorzy im o gárdło ſthoią / y w ręce woyſká Krolá Bábilońſkiego / kthore teráz odćiągnęło od wás.
  22. Oto im roſkáżę / mowi Pán / áby ſię wroćili do miáſtá tego / y zwálcżą á wezmą ie / á popálą ie ogniem: y położę miáſtá Iudſkie w ſpuſtoſzenie / ták iż w nich żáden mieſzkáć nie będźie.

    Kápitułá 35.
    ¶ 1. Przekłádá Zydom przykłád Rechábitow / y thym wyrzucá im ná ocży iż ſą nie poſłuſzni roſkázániu Bożemu. 6. Roſkázánie Ionádábá oycá Rechábithow / do ſynow ſwych. 15. Wſzelákiemi obycżáymi ſtárá ſię iákoby Zydy przywiodł ku ſobie. 17. Groźi im prze ich odporność y niepoſłuſzeńſtwo. 18. Obietnicá Rechábitom vcżynioná prze ich poſłuſzeńſtwo.

  1. Rzecż ktorá ieſt vcżynioná od Páná do Ieremiáſzá zá cżáſow Ioákimá ſyná Iozyáſzowego Krolá Iudſkiego temi ſłowy.
  2. Idź do domu A Rechábithow / y mow z nimi / á w wiedź ie do domu Páńſkiego / do celle oſobney / y dáſz im pić wino.
      A Ci byli poſzli z Rechábá ſyná Hobábowego / ktorego zwáno Ietro świekier Moiżeſzow / A Ionádáb Syn Rechábow kthory był przyiáćielem Iehu krolá Izráelſkiego kázáł ſynom ſwym vcżynić ten ſlub / iż ták oni iáko y potomſtwo ich winá pić ná wieki nie mieli / y wſtrzymáwáć ſię mieli od inych rzecży kthore w 7.wierſzu ſą wypiſáne.

  3. Wźiąłem tedy z ſobą Iozániáſzá ſyná Ieremiáſzowego / kthory był ſyn Hábázyniego / y bráćią iego ze wſzytkimi ſyny iego / y wſzytek dom Rechábitow.
  4. Y w wiodłem ie do domu Páńſkiego / do celle ſynow Hánnán / ſyná Iegdáliego mężá Bożego / ktorá byłá nie dáleko celle Kſiążęcey / á ktorá byłá nád komorą Máázyáſzá ſyná Sellumowego / kthory ſtrzegł ſkárbnice.
  5. Poſtáwiłem tedy przed ſyny domu Rechábitow / kubki pełne winá / y cżáſze / y mowiłem do nich / Piyćie wino.
  6. Kthorzy odpowiedźieli rzekąc / Nie piiámy winá: ábowiem Ionádáb ſyn Rechábow oćiec náſz roſkázáł nám mowiąc / Wy nie będźiećie pić winá / áni wy / áni ſynowie wáſzy / áż ná wieki.
  7. Y nie będźiećie budowáć domu żádnego / náſieniá żádnego ſiáć nie będźiećie / y winnic rozſádzáć áni mieć nie będźiećie: ále mieſzkánie wáſze będźie w námiećiech po wſzytki dni wáſze / ábyśćie długo żyli ná źiemi w ktorey ieſteśćie gośćmi.
  8. Ieſtechmy tedy poſłuſzni głoſowi Ionádábá ſyná Rechábowego / oycá náſze° we wſzythkim thym co nám roſkázáł / ták iż nie piiámy winá po wſzytki dni náſze / my / żony / ſynowie y corki náſze.
  9. Y nie buduiemy domow ku mieſzkániu náſzemu / áni mámy winnic / roley / y náſieniá żádnego.
  10. Ale mieſzkámy w námiećiech: będąc poſłuſzni / á doſyć temu wſzytkiemu cżyniąc co nám roſkázáł Ionádáb oćiec náſz.
  11. Lecż gdy Nábuchodonozor krol Bábilońſki wtárgnął w źiemię náſzę / rzeklichmy / Podźmy á vćiecżmy do Ieruzálem przed woyſki Káldeycżykow y przed woyſki Aſsyryánow / y wmieſzkálichmy ſię w Ieruzálem.
  12. A ſłowo Páńſkie podáne thám było Ieremiáſzowi w ten ſpoſob.
  13. Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Idź á moẃ mężom Iudſkim mieſzcżánom Ierozolimſkim / Izáli nie chcećie ſię polepſzyć: ábyśćie ſłowám moim poſłuſzni byli / mowi Pán:
  14. Słowá Ionádábá ſyná Rechábowego / ktore roſkázáł ſynom ſwoim / iżby nie pili winá ſą wáżnieyſze bo oto nie piią go áż do dniá tego / poſłuſzni będąc B roſkázániu oycá ſwego: Ale otho iá mowiłem do wás ſtáráiąc ſię á nápomináiąc / á wżdyśćie mi poſłuſznymi nie byli.
      B Wyrzucá im ná ocży iáko Rechábitowie w więtſzey vcżćiwośći mieli oycá ſwego poſłuſzni iemu będąc niż lud on Páná Bogá ſwego.

  15. Poſyłáłem theż do wás wſzytki ſługi moie proroki / vſtáwicżnie ſię prácuiąc á roſkázuiąc / * áby ſię z wás káżdy náwroćił od ſwei drogi złey / Stáráyćież ſię tedy áby ſpráwy wáſze dobre były / á nie náſláduyćie bogow cudzych / áni im ſłużćie / á ták mieſzkáć będźiećie w źiemi / ktorąm wám dáł y oycom wáſzym: Aleśćie wy nie nákłonili ktemu vchá ſwego / ániśćie poſłuſzni byli.
      * Wyżſzey.18.v.11. y 25.v.5. Ionáſz.3.v.8.

  16. A ſynowie Ionádábá ſyná Rechábowego w więcżſzey wádze máią roſkázánie oycá ſwego / kthore im przykázáł / A lud then nie był mnie poſłuſznym.
  17. A dlá tegoż Pán Bog záſtępow / Bog Izráelſki ták mowi / Oto dopuſzcżę ná Iudę / y ná wſzytki mieſzkáiące w Ieruzálem wſzythko złe com vmyſlił przećiwko im: ábowiem vpomináłem ie / á niechćieli mię być poſłuſzni / wołáłem ná nie / á nie ozwáli mi ſię.
  18. Rzekł thedy Ieremiáſz do domu Rechábitow / Pán záſthępow Bog Izráelſki / thák mowi / Iżeśćie byli poſłuſznymi roſkázániu Ionádábá oycá wáſzego / á chowáliśćie / y pełniliśćie to wſzytko co on wám roſkázáł.
  19. Przeto Pán záſtępow Bog Izráelſki / ták mowi / Nigdy wygłádzone nie będźie potomſtwo Ionádábá ſyná Rechábowego / owſzem po wſzytki cżáſy będźie niektory co ſtánie przed ocżymá moimi.

    Kápitułá 36.
    ¶ 1. Ieremiáſz piſze w kſięgi ſłowá Boże przećiw Izráelowi. 9. Báruch cżytá kſięgi przed wſzytkim ludem. 14. Cżytá ie też y przed kſiążęty ludu. 20. Kſiążętá oznáymuią Krolowi co ſię zámyká w kſięchách Ieremiáſzowych. 22. Krol ie roſkázuie przynieść do ſiebie. 23. Iehudy páli kſięgi przed Krolem. 26. Krol roſkázuie Ieremiáſzá y Báruchá wſádźić do ćiemnice. 28. Pán roſkázuie Ieremiáſzowi áby drugie piſáł. 30. Ieremiáſz prorokuie przećiw Ioákimowi.

  1. Stháło śię roku cżwártego zá Ioákimá ſyná Iozyáſzowe° krolá Iudſkiego że tákowe ſłowo podáne ieſt od Páná do Ieremiáſzá.
  2. Weźmi kſięgi á piſz ná nich wſzytki ſłowá kthorem do ćiebie mowił przećiw Izráelowi / przećiw Iudźie / y przećiw inym wſzytkim národom od dniá onego iákom do ćiebie mowić pocżął / to ieſt od cżáſow Iozyáſzá / áż do dniá tego.
  3. A záżby ſię kiedy dom Iudſki vſłyſzáwſzy wſzytko nieſzcżęſćie com vmyſlił vcżynić przećiw iemu / náwroćił od ſwey złey drogi / á przepuśćił bych im złośći y grzechy ich.
  4. Wezwáł tedy Ieremiáſz Báruchá ſyná Neryego / kthory Báruch piſáł w kſięgi z vſt Ieremiáſzowych wſzytki ſłowá Páńſkie ktore mu powiedźiáł.
  5. Tedy Ieremiáſz roſkázáł Báruchowi mowiąc / Iám ieſth zádźierżán / á nie mogę wnidź do domu Páńſkiego.
  6. Ty tedy wnidźieſz tám / á będźieſz cżedł ná kſięgách ſłowá Páńſkie kthoreś piſáł z vſt moich / w domu Páńſkim gdźie będźie lud ſłyſzáł w dźień poſtu / potym też cżytáć ie będźieſz przed oblicżnośćią wſzytkich z Iudy / ktorzy ſię ſchodzą z miáſth ſwoich.
  7. Azá ſnádź Páná prośić będą á náwroći ſię káżdy z nich od złey ſwey drogi: ábowiem ieſt gniew wielki y popędliwość / ktorą Pán náznácżył przećiw ludowi temu.
  8. Thedy Báruch ſyn Neryego vcżynił wſzytko co Ieremiáſz prorok roſkázáł iemu / Y cżytáł z kſiąg w domu Páńſkim ſłowá Páńſkie.
  9. Roku piąthego zá Ioákimá ſyná Iozyáſzowego krolá Iudſkiego dźiewiąthego mieſiącá / zápowiedźiány ieſt poſt przed Pánem wſzytkiemu ludowi w Ieruzálem / y wſzytkiemu poſpolſthwu kthore ſię było zeſzło z miáſt Iudſkich do Ieruzálem.
  10. Cżytáł tedy Báruch z kſiąg ſłowá Ieremiáſzowe w domu Páńſkim w celli Gemáryáſzá ſyná Sáfáná Kánclerzá / ná wyżſzey ſieni w ſámym weśćiu nowey brony domu Páńſkiego / gdźie ſłyſzáł lud wſzytek.
  11. A gdy Micheáſz ſyn Gemáryego ſyná Sáfánowego vſłyſzáł z kſiąg wſzytki ſłowá Páńſkie.
  12. Zſtąpił z domu krolewſkiego od Celle kánclerzowey / á ono Kſiążętá wſzytki tám ſiedźiáły ſpołu / to ieſt Eliſámá Kánclerz / y Dáláiáſz ſyn Semeiego / Elnáthán ſyn Achoborow / y Gámáryáſz ſyn Sáfánow / y Sedekiáſz ſyn Hánániego / y ine wſzytki Kſiążętá.
  13. Thedy Micháeſz opowiedáł im wſzythki ſłowá ktore ſłyſzáł gdy ie cżedł Báruch z kſiąg gdźie ſłyſzáł lud wſzytek.
  14. A przetoż Kſiążętá poſłáli do Báruchá Iehudę ſyná Nátániego / ſyná Selemiáſzowego / ſyná Chuſy / mowiąc / Weźmi w ręce ſwe ty kſięgi ktoreś cżedł przed ludem á przyidź ſám: Wźiął tedy Báruch ſyn Neryego kſięgi w ręce y przyſzedł do nich.
  15. Y rzekli k niemu / Siądź á cżytáy teráz przed námi / y vcżynił ták.
  16. Gdy tedy ſłyſzeli wſzytki ony ſłowá / káżdy ſię zumiáł weyzráwſzy ieden ná drugiego / á rzekli do Báruchá / Záiſte my to wſzytko Krolowi oznáymiemy.
  17. Y pytáli go mowiąc: Wyłoż nám to teráz iákoś wypiſáł wſzytki thy ſłowá z vſt iego.
  18. Tedy powiedźiáł im Báruch / Sám mi po ſłowku powiedáł wſzytki ty ſłowá / á iám ie piſáł inkáuſtem ná kſięgách.
  19. Tedy rzekły Kſiążętá do Báruchá / Idź á ſkryi ſię z Ieremiáſzem / á niech nikt nie wie gdźie będźiećie.
  20. Y odeſzli ſámi ná páłác krolewſki / ále kſięgi ſchowáli w komorze Eliſámá Kánclerzá / y opowiedźieli Krolowi wſzytki ſłowá z onych kſiąg.
  21. Poſłáł tedy Krol Iehudę áby kſięgi przynioſł / á on ie wźiąwſzy z komory Eliſámá Kánclerzá cżytháł przed oblicżnoſćią krolewſką / y przed wſzemi Kſiążęty ktorzy ſtáli około Krolá.
  22. A Krol ſiedźiáł przy ogniu mieſiącá dźiewiątego w domu w ktorym cżáſu źimy śiádáł.
  23. Gdy tedy Iehudy przecżedł trzy álbo cżtyry liſty / oderznął ie ſzkrypturáłem / y wrzućił do ogniá ták áż wſzytki kſięgi w ogniu ná ogniſku zgorzáły.
  24. A żáden ſię nie vlękł áni rozdárł odźieniá ſwego / áni Krol / áni ſłudzy ktorzy ſłyſzeli wſzytki ty ſłowá.
  25. Wſzákoż Elnátán / y Dáláiáſz / y Gámáriáſz prośili krolá áby kſiąg nie kázáł pálić: Ale ich on ſłucháć nie chćiáł.
  26. Y owſzem Krol roſkázáł Ieremiáſzowi ſynowi Hámmelechowemu / y Sáráiáſzowi ſynowi Azryelowemu / y Selemiáſzowi ſynowi Abdeelowemu / áby poimáli Báruchá piſárzá / y Ieremiáſzá Proroká: Ale ie Pán pokrył.
  27. Y ſtáło ſię ſłowo Páńſkie do Ieremiáſzá gdy Krol ſpálił kſięgi y ſłowá ktore był ſpiſáł Báruch z vſt Ieremiáſzowych / w ten ſpoſob:
  28. Weźmi znowu drugie kſięgi / á nápiſz w nie wſzytki pirwſze ſłowá ktore były w pierwſzych kſięgách co ie ſpálił Ioákim Krol Iudſki.
  29. Y rzecżeſz Ioákimowi Krolowi Iudſkiemu / Pán thák mowi / Spáliłeś thy kſięgi mowiąc / Cżemuś ná nich piſáł iż Krol Bábilońſki przyidźie á zburzy tę źiemię / y wygubi z niey ludźi y zwierzętá.
  30. A przetoż Pán Bog ták mowi o Ioákimie Krolu Iudſkim / Nie zoſthánie żádny z potomſtwá iego / ktoryby miáł záſieść ſtolicę Dáwidowę / á trup iego będźie wyrzucony we dnie ná gorącość / á w nocy ná źimno.
  31. Náwiedzę nád nim / y nád náſieniem iego / y nád ſługámi iego złoſći ich / y dopuſzcżę ná nie / y ná mieſzcżány Ierozolimſkie / y ná lud Iudſki / wſzytko złe com opowiedźiáł o nich / lecż oni tego nie ſłucháli.
  32. Tedy Ieremiáſz wźiął drugie kſięgi á dáł ie Báruchowi ſynowi Neryego piſárzowi / kthory w nich piſáł z vſt Ieremiáſzowych onyż wſzythki ſłowá kſiąg kthore Ioákim popálił / á kthemu wiele inych ſłow było przydánych co były podobne pierwſzym.

    Kápitułá 37.
    ¶ 1. Sedekiáſz náſtáwá ná kroleſtwo ná mieyſcu Iechoniáſzá ſyná Ioákimowego. 3. Poſyłá do Ieremiáſzá áby ſię modlił zá nim. 6. Odpowiedź Ieremiáſzowá do Sedekiáſzá. 11. Ieremiáſz poimány iáko zbieg wſádzon ieſt do więźieniá. 17. Wybáwiony od Sedekiáſzá Krolá. 19. Nápominá Sedekiáſzá áby nie vfáł fáłeſznym prorokom. 20. Prośi Krolá áby go więcey nie dáwáł do więźieniá w ktorym był.

  1. Y * krolowáł Sedekiáſz ſyn Iozyáſzow ná mieſcu Iechoniáſzá ſyná Ioákimowego poſtánowiony Krolem w źiemi Iudſkiey przez Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego.
      * 2.Krol.24.v.17. 2.Kron.36.v.10.

  2. Ale nie chćiáł być poſłuſznym z ſługámi ſwemi áni z ludem źiemie oney ſłowám Páńſkim ktore mowił przez Proroká Ieremiáſzá.
  3. Poſłáł tedy Krol Sedekiáſz Iuchálá ſyná Selemiego / y Sofoniáſzá ſyná Mááſyego kápłáná do Ieremiáſzá proroká áby mu mowili / Modl ſię prośimy ćię Pánu Bogu náſzemu zá námi.
  4. Ná ten cżás chodźił Ieremiáſz wolno miedzy ludźmi / bo ieſzcże nie był wſádzon do więźieniá.
  5. Tedy woyſko Fáráonowe wyſzło z Egiptu / á gdy Káldeycżycy ktorzy byli oblegli Ieruzálem poſłyſzeli wieſć o nich odćiągnęli od Ieruzálem.
  6. Podáne ieſt tedy ſłowo Páńſkie do Ieremiáſzá w ten ſpoſob.
  7. Pán Bog Izráelſki ták mowi / Wy ták opowiedzćie Krolowi Iudſkiemu ktory wás przyſłáł ábyśćie ſię rádźili mnie / Oto woyſko Fáráonowe ktore wám przyćiągnęło było ná pomoc wroći ſię do Egipthu do źiemie ſwoiey.
  8. A Káldeycżykowie wrocą ſię y miáſto to oblęgą / wezmą / y popálą.
  9. Pán thák mowi / Nie omyláyćie ſerc ſwych mowiąc / Zápewne Káldeycżycy odćiągną od nás / boć nie odćiągną.
  10. Choćiáżbyſćie wy też wſzytko woyſko Káldeycżykow poráźili ktorzy przećiw wám wálcżą ták iżby żáden z nich nie zoſtáł iedno ránny á wſzákoż powſtánie káżdy z námiotu ſwego / á popálą miáſto to ogniem.
  11. Gdy tedy woyſko Káldeycżykow ruſzyli oboz od Ieruzálem dlá woyſká Fáráonowego.
  12. Ieremiáſz wyſzedł z Ieruzálem áby ſzedł do źiemie Beniámin / chcąc ſię wyłącżyć z pośrod ludu onego.
  13. A gdy iuż był v brány Beniámin / był thám wrotny ktorego imię było Ieryáſz ſyn Selemiáſzow ſyná Hánániego ktory połápił Ieremiáſzá Proroká mowiąc / Ty vćiekáſz do Káldeycżykow.
  14. Tedy mu odpowiedźiáł Ieremiáſz / Nie ieſt ták / Iá nie vćiekám do Káldeycżykow / Lecż go on ſłucháć nie chćiáł / ále Ieryáſz wźiąwſzy Ieremiáſzá vwiodł go do kſiążąt.
  15. A Kſiążęthá rozgniewáły ſię ná Ieremiáſzá / y vbiwſzy go roſkázáli wſádźić do ćiemnice w domu Ionátáná Sekretárzá ktory był ná ćiemnicę obrocony.
  16. Wſzedł tedy Ieremiáſz do táráſá y do wieżyce / y ſiedźiáł tám przez niemáły cżás.
  17. Ale Sedekiáſz Krol poſłáł áby był wyćiągnion / y pytáł go potáiemnie w domu ſwym mowiąc kniemu / Ieſliż to ieſt ſłowo Páńſkie: A on odpowiedźiáł / Y owſzem ieſt / Thy będźieſz podán w ręce Krolá Bábilońſkiego.
  18. Nád to Ieremiáſz powiedźiáł krolowi Sedekiáſzowi / W cżymem ćię obráźił / y ſługi twe / y lud otho ten / żeś mię podáł do więźieniá:
  19. Y gdźież ſą teráz prorocy wáſzy / ktorzy wám opowiedáli / Krol Bábilońſki nie przyidźie ná wás áni do źiemie tey:
  20. Słucháyże tedy proſzę ćię teráz / Krolu moy pánie / á teráz prośbá moiá niech płátná będźie przed thobą / nie poſyłáyże mię do domu Ionátháná Sekretárzá żebych thám nie vmárł.
  21. A przethoż roſkázáł Sedekiáſz Krol áby Ieremiáſz wſádzon był w przyſionku ćiemnice / á iżby mu ná káżdy dźień bochenek chlebá z vlice piekárſkiey dáwáno / áżby nie doſtáło chlebá we wſzytkim mieśćie: Tákżeć tám był Ieremiáſz w onym przyſionku ćiemnice.

    Kápitułá 38.
    ¶ 1. Sáfátyáſz ſyn Mátániego y ine Kſiążętá wepchnęli Ieremiáſzá do táráſu przeto iż opowiedáł zburzenie Ieruzálem. 7. Abdemelech Murzyn nápominá Krolá Sedekiáſzá z tego. 11. Wyćiągnion z táráſá przez Abdemelechá y poſtháwion przed Sedekiáſzem. 17. Nápominá Sedekiáſzá áby ſię podáł Káldeycżykom. 21. Vkázuie mu to co náń przypáść má ieſliby poſłucháć nie chćiáł. 25. Sedekiáſz nápráwiá Ieremiáſzá iáko má Kſiążętom odpowiedáć.

  1. Sáfátyáſz tedy ſyn Mátániego / y Godoliáſz ſyn Fáſurow / Iuchál ſyn Selemiego / y Fáſsur ſyn Melchiego ſłyſzeli ſłowá kthore mowił Ieremiáſz do ludu wſzythkiego w ten ſpoſob.
  2. Pán ták mowi / * Ktoryż oſtánie w mieſćie tem zginie od miecżá / od głodu y od moru / á ktory wynidźie do Káldeycżykow / żyw zoſtánie / y będźie mu duſzá iego w korzyśći / á będźie żył.
      * Wyżſzey.21.v.9.

  3. Ták mowi Pán / Miáſto to podáne będźie w ręce woyſká krolá Bábilońſkiego / y dobędźie go.
  4. Thedy kſiążętá rzekły Krolowi / Prośimy niech ten mąż vmrze / ábowiem oto tymi ſłowy pſuie ſerce ludźiám rycerſkim / ktorzy pozoſtáli w mieśćie tym / y wſzytkiemu ludowi / powiedáiąc im tákowe ſłowá / A mąż ten nic dobrego nieżycży ludowi temu / iedno zginieniá.
  5. Y rzekł Krol Sedekiáſz / Otho ieſt w ręku wáſzych / gdyż krol w żádney ſię wám rzecży przećiwić nie może.
  6. A przetoż roſkázáli wźiąć Ieremiáſzá y wepchniono go do táráſu Melchiego / ſyná Amelechowego / ktory był w przyſionku ſtráżnice / y ſpuśćili Ieremiáſzá po powroźiech w doł w kthorym wody nie było iedno błoto / y thák Ieremiáſz pogrążon ieſt we błoto.
  7. Ale gdy to Abdemelech Murzyn komornik / ktory był w domu Krolewſkim / vſłyſzáł iż Ieremiáſz wrzucon ieſt do táráſu: A ná then cżás ſiedźiáł Krol w bránie Beniáminowey.
  8. Wyſzedł Abdemelech z domu krolewſkiego / y mowił z Krolem w ty ſłowá:
  9. Pánie moy Krolu / Mężowie ći nie dobrze vcżynili we wſzythkim tym poſthępku przećiw prorokowi Ieremiáſzowi / kthorego roſkázáli wepchnąć do dołu / gdźie vmrze od głodu / bo iuż w mieśćie nie máſz więcey chlebá.
  10. A przetoż krol roſkázáł Abdemelechowi komornikowi / mowiąc / Weźmi zthąd z ſobą trzydźieśći mężow pod moc twą / á káż wyćiągnąć proroká Ieremiáſzá z dołu / pirwey niż vmrze.
  11. Wźiął tedy z ſobą Abdemelech męże / y przyſzedł do domu krolewſkiego ná mieſce pod ſkárbnicą / y z támthąd wźiął ſthárych poſzárpánych ſzmáćiſk / y ſpuśćił ie do Ieremiáſzá po powroźiech.
  12. Y rzekł Abdemelech Murzyn do Ieremiáſzá / Włoż ty ſtáre poſzárpáne ſzmáćiſká pod páchę twoię około powrozow / y vcżynił ták Ieremiáſz.
  13. Wyćiągnęli tedy Ieremiáſzá powrozámi / y wywlekli go z dołu / y mieſzkáł Ieremiáſz w przyſionku ćiemnice.
  14. A krol Sedekiáſz poſłáł / y roſkázáł przywieść do ſiebie Ieremiáſzá proroká do trzećiey brány ktorá byłá do domu Páńſkiego / Rzekł tedy Krol Ieremiáſzowi / Mám ćię pytháć o iednę rzecż / iedno nie chćiey nic táić przedemną.
  15. Rzekł potym Ieremiáſz Sedekiáſzowi / Ieſlić co powiem / thy mię zábić roſkáżeſz / á ieſlibychći rádźić chćiáł / wiem iż nie poſłucháſz.
  16. Tedy krol Sedekiáſz tháiemnie przyſiągł Ieremiáſzowi / mowiąc / Żywie Pán ktory nám duſzę iednę ſthworzył / iż ćię nie zábiię / áni podám w ręce tych ludźi / kthorzyć o gárdło ſthoią.
  17. Y rzekł Ieremiáſz do Sedekiáſzá / Ták mowi Pán záſtępow Bog Izráelſki / Ieſli zápewne nie wynidźieſz do kſiążąt krolá Bábilońſkiego / żyć będźie duſzá twá / y to miáſto nie będźie popálone ogniem / á ty będźieſz żył y wſzytko pokolenie twoie.
  18. Ale ieſliſz thy nie wynidźieſz do kſiążąt krolá Bábilońſkiego / miáſto to podáne będźie w ręce Káldeycżykow / y popálą ie ogniem / á ty nie vydźieſz ręku ich.
  19. Rzekł tedy krol Sedekiáſz Ieremiáſzowi / Boię ſię Żydow / kthorzy ſię vćiekli do Káldeycżykow / by mię ſnádź Káldeycżycy nie podáli w ręce ich / á náśmiewáliby ſię ze mnie.
  20. Y odpowiedźiáł Ieremiáſz / Nie podádząć / Słucháy proſzę ćię głoſu Páńſkiego ktorem mowię ku tobie / á będźie dobrze tobie / y duſzá twoiá żyć będźie.
  21. Ale ieſliż ſię będźieſz zbrániáł wyniść / tedy to ieſt ſłowo Páńſkie ktore mi pokázáł Pán.
  22. Oto wſzytki niewiáſty ktore zoſtáły w domu Krolá Iudſkiego / będą precż wywiedźione do kſiążąt krolá Bábilońſkiego / á oni rzekną / iż mężowie thwoi domowi oſzukáli ćię / á zmocnili ſię / Nogi twoie powiąznęły we błoćie / á oni odbieżeli ćiebie.
  23. Wywiodą wſzytki żony twoie y ſyny twoie do Káldeycżykow / y thy nie vydźieſz rąk ich / owſzem będźieſz poimán ręką Krolá Bábilońſkiego / á ſtánieſz ſię przycżyną iż to miáſto będźie ogniem popálone.
  24. Tedy rzekł Sedekiáſz do Ieremiáſzá / Niecháy żáden thych ſłow nie wie / tedy nie vmrzeſz.
  25. Ale ieſli kſiążętá dowiedzą ſię żem z tobą mowił / á przyidą k tobie mowiąc / Oznáyḿ nám coś mowił z krolem / á nie táy nic przed námi / á nie zábiiemy ćię / Y to też coć krol powiedźiáł.
  26. Tedy im ty powiedz / Prośiłem krolá pokornie / áby mię więcey nie kázáł wodźić do domu Ionátánowego / żebych tám nie vmárł.
  27. Potym wſzytki kſiążętá przyſzły do Ieremiáſzá / y pytáli go / kthory im odpowiedźiáł iáko Krol roſkázáł iemu / y przeſtháli z nim mowić / ábowiem ſię to było ieſzcże nie ogłośiło.
  28. Ale przedſię Ieremiáſz ſiedźiáł w przyſionku ćiemnice áż do dniá onego / ktorego było Ieruzálem wźięte: Y ſtáło ſię ták że ieſt wźięte Ieruzálem.

    Kápitułá 39.
    ¶ 1. Ieruzálem wźięte od Káldeycżykow. 4. Sedekiáſz vćiekł. 5. Záwiedźion ieſt od Nábuchodonozorá. 6. Dźieći iego ſą pobite przed nim. 7. Lupią mu ocży á wiodą go do Bábilonu. 11. Nábuzárdán má roſkázánie iżby miáł piecżą o Ieremiáſzu. 15. Abdemelech wybáwion ieſt iż dobrze vfáł Pánu.

  1. * Roku dźiewiątego zá Sedekiáſzá Krolá Iudſkiego / mieſiącá dźieſiątego / Nábuchodonozor Krol Bábilońſki ze wſzythkim ſwym woyſkiem przyćiągnął do Ieruzálem / y obległ ie.
      * 2.Krol.25.v.1. Niżey.52.v.4.

  2. A ták roku iedennáſtego zá Sedekiáſzá / mieſiącá cżwárthego / dźiewiątego dniá tegoż mieſiącá / przerwáno mury mieyſkie.
  3. Y wthárgnęły do niego wſzytki kſiążętá krolá Bábilońſkiego / y ſiedźieli w bránie średniey Nergelſárezer / Semegárnábu / Sárſáchim / Rábſáres / Nergelſárezer / Rábmág / y wſzytki ine kſiążętá krolá Bábilońſkiego.
  4. A gdy ie vyzráł Sedekiáſz Krol Iudſki / vćiekł / y wſzytcy ludźie rycerſcy z nim / y wyſzli w nocy z miáſtá drogą imo ogrod Krolewſki / furtką kthorá byłá miedzy dwiemá mury / y wyſzli drogą ku puſthyni.
  5. Ale woyſko Káldeycżykow gonili ie / y poimáli Sedekiáſzá ná polách Ierychá / y poimánego wiedli do Krolá Bábilońſkiego Nábuchodonozorá / do Rybláty ktore ieſt w źiemi Hemáth / á on wydáł dekret przećiw iemu.
  6. Tedy Krol Bábilońſki roſkázáł pośćináć ſyny Sedekiáſzowe przed ocżymá iego w Rybláćie / y pośćináł też Krol Bábilońſki wſzytki ſláchćice Iudſkie.
  7. Y roſkázáł wyłupić ocży Sedekiáſzowi / á okowáć go dwiemá łáńcuchy / áby był wiedźion do Bábilonu.
  8. Popálili theż Káldeycżycy dom Krolewſki / y domy mieſckie / y rozwálili mury Ierozolimſkie.
  9. A Nábuzárdán Hetmán wiodł do Bábilonu oſtátki ludu co pozoſtáli w mieśćie / y zbiegi ktorzy byli vćiekli k niemu / y oſtátki poſpolſtwá.
  10. Ale Nábuzárdán Hetmán zoſtáwił niektore vbogie kthorzy nic nie mieli w źiemi Iudſkiey / á dniá onego rozdáł miedzy nie winnice y role.
  11. A roſkázáł był Nábuchodonozor krol Bábilońſki Nábuzárdánowi Hetmánowi o Ieremiáſzu mowiąc.
  12. Weźmi go / á miey o nim piecżą / y nie cżyń mu przykrośći żádney / ále ták mu vcżyń iáko on ſám chce.
  13. Poſłáł thedy Nábuzárdán Hetmáná y Nábuſázbán / Rábſáres / y Nergelſárezer / Rábmág / y wſzytki ine kſiążętá Krolá Bábilońſkiego.
  14. Poſłáli po Ieremiáſzá á wywiedli go z przyſionku ćiemnice y dáli go Godoliáſzowi ſynowi Achikámowemu ſyná Sáfánowego / áby go w wiodł do domu / Y mieſzkáł w pośrodku ludu.
  15. Tedy ſłowo Páńſkie podáne było do Ieremiáſzá / gdy ieſzcże był zámknion w przyſionku ćiemnice / thym ſpoſobem.
  16. Idź á moḿ Abdemelechowi Murzynowi temi ſłowy / Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Oto przywiodę wſzytki ſłowá moie ná miáſto to ku złemu á nie ku dobremu / y wypełnią ſię dniá onego przed tobą.
  17. A onego dniá wybáwię ćię mowi Pán / Y nie będźieſz podán w ręce ludu tego ktorego ſię ty boiſz.
  18. Abowiem ćię wybáwię / ták iż nie będźieſz zábit miecżem / ále będźieſz miáł duſzę ſwą w korzyśći / iżeś mnie vfáł / mowi Pán.

    Kápitułá 40.
    ¶ 1. Ieremiáſz związány wolnie ieſth wypuſzcżon przez Nábuzárdáná. Wſzyſcy rotmiſtrzowie ćiągną do Godoliáſzá ſyná Achikámowego. 9. Godoliáſz rádźi Zydom ktorzy pozoſtáli od poimániá / áby ſłużyli Bábilońcżykom. 11. Zydowie zbieráią ſię do Godoliáſzá.

  1. Słowo ktore podáne było od Páná Ieremiáſzowi potym kiedy Nábuzárdán Hethmán wypuſćił go z Rámy / wźiąwſzy go gdy on ná ten cżás był w okowách miedzy inymi więźńmi / ktore wieść miáno do Bábilonu / ták z Iudy iáko y z Ieruzálem.
  2. Gdy tedy do onego Hetmáná przywiedźion był Ieremiáſz / rzekł do niego / Pán Bog twoy opowiedźiáł to wſzytko nieſzcżęśćie przećiw miáſtu temu.
  3. A Pán to ſám ná nie przepuśćił y doſyć temu vcżynił / iáko o tym powiedźiáł / ábowiemeśćie zgrzeſzyli przećiw Pánu / ániśćie chćieli ſłucháć głoſu iego / y dlá te° ſię to wám przydáło.
  4. Teráz tedy / otho rozwięzuię ćię dźiś z okow kthore były ná rękách twoich / á ieſlić ſię zdá / idź ze mną do Bábilonu / á poidźieſzli iá ſię o ćię ſtáráć będę / á ieſliſz ći ſię nie podobá ábyś miáł iść zemną do Bábilonu / tedy tu zoſtáń / oto wſzytkę źiemie tobie ná wolą dáwám / á gdźie ſię tobie nálepiey zdá / tám idź.
  5. A pierwey niż on ná to odpowiedźiáł / rzekł Nábuzárdán / Wroć ſię do Godoliáſzá ſyná Achikámowego / ſyná Sáfánowego / kthorego krol Bábilońſki przełożył nád miáſty Iudſkimi / á mieſzkáy z nim w pośrod ludu / ábo tám idź gdźie ſię iedno tobie podobá. Ktemu ieſzcże ten rothmiſtrz dáł mu ná ſtráwę / y nieiákie vpominki / á puſćił gi wolno.
  6. Przyſzedł tedy Ieremiáſz do Godoliáſzá ſyná Achikámowego / do Miſpy / y mieſzkáł tám z nim w pośrod ludu ktory pozoſtáł w źiemi.
  7. A wſzytcy Rothmiſtrze woyſká Iudſkiego ktorzy byli w polách / oni y żołnierze ich / poſłyſzeli iż krol Bábilońſki poſtánowił Godoliáſzá ſyná Achikámowe° / nád wſzytką źiemią / á iż mu zlećił męże y niewiáſty / dźiátecżki y vbogie oney źiemie / ktorzy ieſzcże nie byli wywiedźieni do Bábilonu.
  8. Y przyſzli do Godoliáſzá do Miſpy / Izmáel ſyn Netániego / Iochánán / y Ionáthán ſynowie Káre° / y Sáreás ſyn Tenehumetow / y ſynowie Ofáiego / Nethofádſkiego / y Iezániás ſyn Máhácháthow / oni y mężowie ich.
  9. Przyſiągł im tedy Godoliáſz ſyn Achikámow ſyná Sáfánowego / y mężom ich / mowiąc. * Nie boyćie ſię ſłużyć Káldeycżykom / zoſtháńćie w źiemi / á ſłużćie Krolowi Bábilońſkiemu / y będźie z wámi dobrze.
      * 2.Krol.25.v.24.

  10. Otho iá mieſzkám w Miſpie / ábych ſtánął przed Káldeycżyki ktorzy do nás przyidą / ále wy zbieráyćie winá y owoce lethnie / y oliwy / á tego náchowáyćie w nácżyniách wáſzych / y mieſzkáyćie w mieśćiech ſwych ktore trzymáćie.
  11. Żydowie theż wſzyſcy kthorzy byli w Moábie / y miedzy ſyny Ammonowymi / y w Edom / y wſzytcy ini ktorzy byli w inych źiemiách / gdy vſłyſzeli iż Krol Bábilońſki pozoſtáwił nieco ludu w Iudźie / á iż nád nimi poſthánowił Godoliáſzá ſyná Achikámowego ſyná Sáfánowego.
  12. Wroćili ſię wſzythcy ze wſzytkich mieſc gdźie wygnáni byli / y przyſzli do źiemie Iudſkiey do Godoliáſzá w Miſpie / y zbieráli doſtátek winá y owocow letnich.
  13. Iohánán też ſyn Káre° / y wſzytcy rotmiſtrzowie woyſká ktorzy w polu leżeli / przyſzli do Godoliáſzá w Miſpie.
  14. Y rzekli do niego / Wiedz iż Báális krol ſynow Ammonowych / poſłáł Izmáelá ſyná Nátánie° / áby ćię gárdłá zbáwił: Ale Godoliáſz ſyn Achikámow niechćiáł im wierzyć.
  15. Nád to Iohánán ſyn Kárego mowił táiemnie z Godoliáſzem w Miſpie / tymi ſłowy. Proſzę niech poydę á zábiię Izmáelá ſyná Nethániego / iż ſię o tym nikth nie dowie / Bo przecżby on ćiebie zábić miáł / iżby Żydowie wſzythcy byli rozproſzeni ktorzy ſię zebráli około ćiebie / á iżby tám oſtátek Żydow poginęło:
  16. Ale Godoliáſz ſyn Achikámow rzekł do Iohánáná ſyná Kárego / Nie cżyń tego / bo ták nie ieſth iáko powiedáſz o Izmáelu.

    Kápitułá 41.
    ¶ 1. Godoliáſz zábit od Izmáelá ſyná Netánie°. 4. Ośmdźieſiąt mężow z Sichem zábići ſą od Izmáelá z ktorych ledwo dźieſięć zoſtáło. 10. Záwiodł oſtátek Zydow ktorzy byli w Miſpá do więźieniá. 11. Przywroceni ſą od Iohánáná ſyná Káre° á przywiedźieni do Miſpy.

  1. Y ſtháło ſię mieſiącá ſiodmego / iż Izmáel ſyn Náthániego ſyná Eliſámowego z pokoleniá Krolewſkiego / y niekthorzy z rády krolewſkiey y dźieſięć mężow z nim / przyſzli do Godoliáſzá ſyná Achikámowego / w Miſpie / y iedli tám ſpołu chleb w Miſpie.
  2. Y powſtáł Izmáel ſyn Nátániego y dźieſięć mężow ktorzy z nim byli y ránili miecżem Godoliáſzá ſyná Achikámowe° / ſyná Sáfánowego á zábili go / ktorego był krol Bábilońſki przełożył nád wſzytką źiemią.
  3. Pobił też Izmáel y wſzytki Żydy ktorzy byli w Miſpie z onym Godoliáſzem / y Káldeycżyki ktorzy tám ná ten cżás byli / męże wálecżne.
  4. Potym názáiutrz gdy zábit ieſt Godoliáſz / pirwey niż ſię tego kto dowiedźiáł.
  5. Niekthorzy mężowie z Sychem z Sylo y z Sámáryey przyſzli / tho ieſt / ośḿdźieſiąt mężow A ogoliwſzy brody / y rozdárſzy ná ſobie odźienie / á z podrápánymi twárzámi / á mieli dáry y kádźidło w rękách ſwoich / áby ie B ofiárowáli w Domu Páńſkim.
      A Okázuiąc znák żáłoby gdy vſłyſzeli o zborzeniu miáſtá.
      B Abowiem ſię byli ieſzcże nie oſłyſzeli żeby Kośćioł miáł być zepſowán.

  6. Przećiw ktorym wyſzedł Izmáel ſyn Nátániego z Miſpy / á ſzedł C płácżąc / A gdy im záſzedł drogę / rzekł do nich / Podźćie do Godoliáſzá ſyná Achikámowego.
      C Then płácż był zmyſlony á był ná zginienie ludźi onych.

  7. Gdy tedy przyſzli w pośrzod miáſtá / Izmáel ſyn Náthániego pośćináł ie nád przekopem / on ſám y mężowie ktorzy z nim byli.
  8. Ale ználázło ſię dźieſięć mężow miedzy nimi / ktorzy rzekli Izmáelowi / Nie zábiiáy nás / ábowiem mámy ſkárby w polách / pſzenicę y ięcżmień / oliwę y miod: Thedy ſię powśćiągnął / á nie zábił ich z iną bráćią ich.
  9. A przekop on w ktory powmiátowáł Izmáel trupy onych mężow ktore był pobił dlá Godoliáſzá / był przekop ktory dáł wybráć Krol Aſá dlá Bááſy Krolá Izráelſkiego / A Izmáel ſyn Náthániego nápełnił gi zábitemi.
  10. Potym Izmáel wiodł wſzytki oſtátki ludu ktore były w Miſpie w poimánie / corki krolewſkie / y wſzytek lud ktory był zoſtáł w Miſpie / ktore Nábuzárdán hetmán porucżył był Godoliáſzowi ſynowi Achikámowemu / tenże Izmáel ſyn Náthánie° wiodł w poimánie / chcąc vydź z nimi do ſynow Ammonowych.
  11. Ale Iohánán ſyn Kárego y wſzyſcy rotmiſtrze woyſká kthore z nim było / gdy vſłyſzeli onę niecnotę ktorą zbroił Izmáel ſyn Náthániego.
  12. Wźiąwſzy z ſobą wſzythek lud ſwoy / ćiągnęli áby zwiedli bithwę z Izmáelem ſynem Náthániego / y náleźli go v wod wielkich kthore ſą w Gábáonie.
  13. A gdy lud wſzytek ktory był z Izmáelem / vyzreli Iohánnáná ſyná Kárego / y wſzytki rotmiſtrze ktorzy z nim byli vrádowáli ſię.
  14. Wſzythek tedy lud ktory był Izmáel poimáł w Miſpie / wroćił ſię / á ſzedł do Iohánnáná ſyná Káre°.
  15. A Izmáel ſyn Náthániego vćiekł z ośmią mężow przed Iohánnánem / á przyſzedł do ſynow Ammonowych.
  16. A Iohánnán Syn Kárego / y wſzytcy rotmiſtrze woyſká kthorzy z nim byli / wźięli oſtátek ludu / ktore byli wydárli z rąk Izmáelá ſyná Náthániego z Miſpy / potym iáko on był zábił Godoliáſzá ſyná Achikámowego / ludźi rycerſkie / y niewiáſty / y dźiátki / y komorniki / ktore był odwiodł z Gábáonu.
  17. Y odſzedſzy mieſzkáli w Geruthchimchám / ktorá ieſt wedle Bethlehem / áby vſzli do Egiptu.
  18. Przed Káldeycżyki / ábowiem ſię ich báli dlá tego / że Izmáel ſyn Nátániego zábił Godoliáſzá ſyná Achikámowego / ktorego był Krol Bábilońſki vcżynił w źiemi przełożonym.

    Kápitułá 42.
    ¶ 1. Zydowie po śmierći Godoliáſzá / proſzą od Ieremiáſzá iżby ſię modlił zá nimi. 5. Przyſięgáią iż chcą być poſłuſzni Ieremiáſzowi. 10. Rádźi im áby w Iudſkiey źiemi mieſzkáli / á z wielkimi groźbámi zákázuie im vćiekáć do Egiptu przed ſtráchem Bábilońcżykow.

  1. Tedy wſzythcy Rothmiſtrzowie woyſká / y Iohánnán ſyn Kárego / y Iezániáſz ſyn Oſáie° / y wſzytek lud ták máłych iáko y wielkich przyſzli.
  2. A rzekli Ieremiáſzowi prorokowi / Prośbá náſzá niecháy od ćiebie przyięthá będźie / á modl ſię zá nás Pánu Bogu twemu / á zá thymi oſtátki wſzytkimi: Abowiem z wiel bárzo nás málucżko zoſtháło / iáko to ſám widźiſz ocżymá ſwemi.
  3. Niecháyże nám Pán Bog twoy obiáwi drogę po ktoreybychmy chodźić mieli / y tho cobychmy cżynić mieli.
  4. Rzekł im tedy Prorok Ieremiáſz / Słyſzę / otho będę ſię modlił Pánu Bogu wáſzemu wedle they prośby wáſzey / A káżde ſłowo ktore vſłyſzę od Páná oznáymię wám / y nie zátáię nic przed wámi.
  5. Thedy rzekli Ieremiáſzowi / Pán niecháy świádkiem práwdy y wiáry będźie miedzy námi / ieſlibychmy nie cżynili doſyć według ſłowá káżdego / z kthoremby ćię Pán Bog twoy poſłáł do nás.
  6. A choćiáż źle choćiáż dobrze / iednák my poſłuſzni będźiemy głoſowi Páná Bogá náſzego do kthorego ćię poſyłámy / áby ſię nám dobrze ſtáło / gdy ſłucháć będźiem głoſu Páná Bogá náſzego.
  7. Przydáło ſię tedy ku końcowi dźieſiąći dni / że ſłowo Páńſkie podáne ieſt do Ieremiáſzá.
  8. Tedy przyzwáł Iohánáná ſyná Kárego / y wſzytki rotmiſtrze hufcow ktore były z nim / y wſzytkiego poſpolſtwá od máłego do wielkie°.
  9. Y rzekł do nich / Pán Bog Izráelſki do kthoregośćie mię poſłáli ábych ofiárowáł iemu modlitwy wáſze przed oblicżnoſćią ie° / ták mowi.
  10. Ieśli zápewne w tey źiemi mieſzkáć będźiećie / pobuduię wás á nie zepſuię / wſzcżepię wás á nigdy nie wykorzenię / bo mi iśćie żál nieſzcżęſćiá ktorem dopuśćił ná wás.
  11. Nie chćieyćie ſię obáwáć Krolá Bábilońſkiego / ktorego oblicżność ieſt wám ſtráſzná / nie boyćie ſię go / mowi Pán / ábowiem ieſtem z wámi / ábych wás wybáwił y wyzwolił z rąk iego.
  12. Vcżynię nád wámi miłoſierdźie / ták iż ſię y on nád wámi zmiłuie / á on wás przywroći do źiemie wáſzey.
  13. Ale ieſli rzecżećie / Nie będźiem mieſzkáć w źiemi tey / áni poſłuchámy głoſu Páná Bogá náſzego.
  14. Mowiąc ktemu / Nicći z thego / owſzem poydźiemy do źiemie Egiptſkiey / żebychmy ná wálki nie pátrzáli / á iżbychmy nie ſłyſzeli głoſu trąb / á iżbychmy nie zgłodnieli bez chlebá / á tám mieſzkáć będźiemy.
  15. Przethoż ſłucháyćie teráz ſłowá Páńſkiego wy oſthátkowie Iudy / Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Ieſli ſię pewnie obroćićie do Egipthu / á wnidźiećie tám ku mieſzkániu.
  16. Pewnie miecż ktorego ſię boićie tám wás znáydźie w źiemi Egiptſkiey / á głod o ktorym ſię fráſuiećie ogárnie wás / y támże pomrzećie.
  17. A thák wſzyſcy ludźie ktorzy ſię obrocą do Egiptu / iżby tám mieſzkáli / pomrą miecżem / głodem / y morem / Żáden z nich nie pozoſthánie / áni vydźie thego nieſzcżęśćiá ktore dopuſzcżę ná nie.
  18. Abowiem Pán záſthępow Bog Izráelſki thák mowi / Iáko gniew moy y popędliwość moiá rozláłá ſię ná mieſzcżány Ierozolimſkie / thák rozgniewánie moie rozleie ſię ná wás gdy wnidźiećie do Egipthu / y ſthániećie ſię klątwą / y prźiydźiećie w podźiw / w przeklęctwo y w poháńbienie / á nigdy mieyſcá tego nie oglądáćie.
  19. O wy oſtátkowie Iudſcy / Pánći do wás mowi / ábyśćie nie wchodźili do Egiptu / oświádcżám ſię tedy dźiś wám iżem wás vpomináł.
  20. Sámiśćie ſię zdrádźili / gdyśćie mię poſłáli do Páná Bogá wáſzego mowiąc / Modl ſię Pánu Bogu náſzemu zá nás / y oznáyḿ nám cokolwiek Pán Bog náſz opowie tobie / á my to vcżyniemy.
  21. A przetożem dźiś to wám opowiedźiáł / áleſćie wy ſłucháć nie chćieli głoſu Páná Bogá wáſzego / áni wſzytkiego thego dlá cżego mię do wás poſłáł.
  22. Teráz tedy pewnie wiedzćie iż wy pomrzećie głodem / y morem / ná mieyſcu do ktore° prágniećie wnidź ku mieſzkániu.

    Kápitułá 43.
    ¶ 2. Azáryáſz ſyn Ozáiáſzow y Iohánnán ſyn Kárego zádáią niepráwdę Ieremiáſzowi. 4. Iohánnán wiedźie do Egipthu oſtátki ludu / Ieremiáſzá y Báruchá. 8. Ieremiáſz opowiedá ſpuſtoſzenie Egipthu przez Bábilońcżyki.

  1. Przydáło ſię tedy gdy Ieremiáſz odpráwił wſzythki ony ſłowá Páná Bogá ich do ludu wſzytkiego / z ktorymi Pán Bog ich poſłáł go był do nich.
  2. Tedy Azáryáſz ſyn Ozáiáſzow / y Iohánnán ſyn Kárego / y wſzyſcy ludźie pyſzni rzekli do Ieremiáſzá / Fáłſz ty powiedáſz / Pán Bog náſz nie poſłáł ćię ábyś mowił / Nie idźćie do Egipthu iżbyśćie tám mieſzkáli.
  3. Ale Báruch Syn Neryego podſzcżuwá ćię ná nás áby nás podáł w ręce Káldeycżykom / á iżby nás pobił y przenioſł do Bábilonu.
  4. Iohánnán thedy ſyn Kárego / y wſzyſcy Rotmiſtrzowie / y wſzytek lud nieſłucháli głoſu Páńſkiego / áby mieſzkáli w źiemi Iudſkiey.
  5. Ale Iohánnán ſyn Kárego / y ini Rotmiſtrzowie zábráli oſtátki ludu Iudſkiego kthore ſię byli zeſzli ze wſzytkich národow kędy wygnáni byli / chcąc mieſzkáć w źiemi Iudſkiey.
  6. Ták męże iáko niewiáſty / dźieći y corki Krolewſkie / á wſzytki ktore Nábuzárdán Hetmán pozoſtáwił z Godoliáſzem ſynem Achikámowym / ſyná Sáfánowego / z prorokiem Ieremiáſzem / y z Báruchem ſynem Neryego.
  7. Y weſzli do źiemie Egiptſkiey: bo nie ſłucháli głoſu Páńſkiego / Y przyſzli áż do Táfnes.
  8. Tedy ſłowo Páńſkie podáne ieſt do Ieremiáſzá w Tháfnes / thym ſpoſobem.
  9. Weźmi kámienie wielkie w ręce / á ſkriy ie w wápno do cegielniey ktorá ieſt przy domu Fáráonowym w Tháfnes / przed oblicżnośćią ludu Iudſkiego.
  10. Y rzecżeſz do nich / Pán záſtępow Bog Izráelſki / ták mowi / Oto poſlę y przywiodę Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego ſługę mego / y poſtáwię ſtolicę iego ná tych kámienioch kthorem tu ſkrył / á on ná nich rozbiie námioty ſwoie.
  11. A gdy przyidźie zwoiuie źiemię Egiptſką / Ty ktore ná śmierć / podá ná śmierć / á ktore do więźieniá / podá w więźienie / á ty ktore pod miecż podá pod miecż.
  12. Y zápálę iá ogień w domiech bogow Egiptſkich y popáli ie / á ony pobierze do więźieniá / Y A oblecże ſię źiemią Egiptſką iáko ſię obłocży páſtuchá w łoktuſze ſwoie / á z támtąd w pokoiu wynidźie.
      A Thymi ſłowy dáwá znáć z iáką wielką korzyśćią miáł wynidź krol Bábilońſki z Egipthu do źiemie ſwey.

  13. Pokruſzy ſłupy w kośćiele Słońcá ktory ieſt w źiemi Egiptſkiey / y domy bogow Egiptſkich popáli.

    Kápitułá 44.
    ¶ 1. Prorokuie przećiwko Zydom ktorzy byli odeſzli do Egiptu po ſpuſtoſzeniu Ieruzálem. 8. Kárze ie iż trwáią w grzechoch oycow ſwoich. 11. Oznáymuie im iż máią pomrzeć w Egiptćie. 15. Zydowie trwáią w ſwey krnąbrnośći / á wyznáwáią iż chcą chwálić gwiázdy niebieſkie. 20. Przytácżá przycżynę wſzego ich złego przeto iż nie opuśćili ſwoiego báłwochwálſtwá. Y z tego ſrodze kárze ie Ieremiáſz. 27. Opowiedá im iż do ſzcżąthká będą wygłádzeni w Egiptćie. 30. Prorokuie przećiw Fáráonowi Efrá Krolowi Egiptſkiemu.

  1. Słowo kthore było podáne do Ieremiáſzá / o wſzytkich Żydźiech kthorzy mieſzkáli w źiemi Egipthſkiey / mieſzkáiących w Mágdál / y w Táfnes / y w Nof / y w źiemi Pátros / tym ſpoſobem.
  2. Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Wyśćie widźieli wſzytko złe ktorem przywiodł ná Ieruzálem / y ná wſzytki miáſtá Iudſkie / kthore oto dźiś ſpuſthoſzone ſą / á żáden w nich nie mieſzká.
  3. Dlá złośći ktorą broili pobudzáiąc mię ku gniewu / idąc á kádząc / y chwáląc bogi cudze / kthorych oni nie ználi / áni wy / áni oycowie wáſzy.
  4. Y poſyłáłem do wás wſzytki ſługi moie proroki / nápomináiąc y cżęſto poſyłáiąc / á mowiąc / Nie cżyńćie proſzę wás rzecży tey obrzydłey / ktorą iá mám w nienáwiśći.
  5. Ale nie ſłucháli áni nákłonili vchá ſwego iżby od złośći ſwey odſtąpić mieli / á iżby nie ofiárowáli bogom cudzym.
  6. A dlá tego gniew y popędliwość moiá wyláłá ſię / á zápáliłá ſię w mieśćiech Iudſkich / y w vlicách Ierozolimſkich / á obrocone ſą w puſtynią y w zborzenie / iáko ſię to dźiś okázuie.
  7. Teráz theż Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Cżemu broićie thákową złość ſámi przećiw ſobie / áby z wás wykorzenieni byli / mąż y niewiáſtá / dźiećię y sſące z pośrodku Iudy / á iżby nic z wás nie zoſtáło:
  8. Obruſzáiąc mię ſpráwámi rąk wáſzych / kádząc bogom cudzym w źiemi Egiptſkiey / do ktoreieśćie weſzli ku mieſzkániu / á iżbyśćie byli wykorzenieni / á ſtháli ſię przeklęcthwem y poháńbieniem v wſzytkich národow ná źiemi.
  9. Izáliśćie zápámiętáli złośći oycow wáſzych / y złośći krolow Iudſkich y złośći żon ich / tudźież y złośći wáſzych / tákże y żon wáſzych / ktorych ſię dopuſćili w źiemi Iudſkiey y w vlicách Ierozolimſkich:
  10. Nie vpokorzyli ſię áż do dniá dźiſiejſze° / niebáli ſię / áni chodźili w zákonie moim / áni w vſtáwách moich / ktorem podáł wám y oycom wáſzym.
  11. A ták mowi Pán záſtępow Bog Izráelſki / * Otho iá nieprzyiáćielſkie obrocę ná wás oblicże ſwoie / iżbych wykorzenił wſzythko Żydowſtwo.
      * Amos.9.v.4.

  12. Y pobiorę oſtátki Iudſkie ktorzy ſię vćiekli do Egiptu áby tám mieſzkáli / y będą wſzyſcy wytráceni w źiemi Egiptſkiey / polęgą od miecżá y od głodu zniſzcżeią / á od náymnieyſzego áż do náywięcżſzego pomrą miecżem y głodem / y ſtháną ſię obrzydzeniem y zdumieniem przeklęctwem y poháńbieniem.
  13. Pokáżę ty kthorzy mieſzkáią w źiemi Egipthſkiey / iákom pokáráł Ieruzálem / miecżem / głodem / y morem.
  14. Y nie vydźie áni pozoſthánie żáden Żydowin z tych kthorzy przyſzli mieſzkáć do źiemie Egiptſkiey / áby ſię wroćić miáł do źiemie Iudſkiey / do ktorey ſię wroćić y mieſzkáć w niey nádźiewáią / Záiſthe ſię żádni nie náwrocą / chybá ktorzy vćieką.
  15. Ale wſzyſcy mężowie ktorzy wiedźieli iż żony ich ofiáry cżyniły bogom cudzym / tákże y wſzytki niewiáſty ktore tám ſtáły w wielkiey gromádźie / y ludźie wſzyſcy ktorzy mieſzkáli w źiemi Egiptſkiey w Páthros / odpowiedźieli Ieremiáſzowi ták mowiąc.
  16. Nie będźiemy od ćiebie prźiymowáć ſłowá żádnego / ktore knám mowiſz imieniem Páńſkim.
  17. Ale doſyć vcżynimy káżdemu ſłowu ktoreby wyſzło z vſth náſzych / á będźiemy ofiárowáć A gwiázdám niebieſkiem / y będźiem im ſpráwowáć ofiáry mokre / iákochmy to cżynili / y oycowie náſzy / Krolowie náſzy / y kſiążętá náſze w miáſtách Iudſkich y w vlicách Ierozolimſkich / á ná then cżás mielichmy doſyć chlebá / y wſzytko ſię nám ſzcżęśćiło / á nic złegochmy nie widźieli.
      A W Zydowſkim ſtoi krolewnie niebieſkiey.

  18. Ale iákożechmy przeſtháli kádźić gwiázdám niebieſkiem / y ſpráwowáć ofiár mokrych / wſzytkich nám rzecży nie doſtháwá / á wytrácenichmy miecżem y głodem.
  19. † Y gdychmy kádźili gwiázdám niebieſkiem / y ſpráwowálichmy ofiáry mokre / izálichmy im piekli plácki / y kropilichmy mokre ofiáry bez woley mężow náſzych / okázuiąc im w tym wdźięcżność:
      † Wyżſzey.7.v.18.

  20. Thedy rzekł Ieremiáſz do ludu wſzytkie° / do mężow / y do niewiáſt / y do wſzego poſpolſtwá do tych ktorzy mu odpowiedáli / mowiąc.
  21. Izáli Pán nie wſpomniáł ná kádzenie ktoreśćie wy cżynili w mieśćiech Iudſkich / y w vlicách Ierozolimſkich / wy y oycowie wáſzy / Krolowie y Kſiążętá wáſze / y wſzythek lud w źiemi: Izáż ſobie thego nie przywiodł ná pámięć:
  22. Pán tedy te° iuż dáley wyćierpieć nie mogł dlá złośći wynáláſkow wáſzych / y dlá przemierzłośći ktoreśćie broili / przetoć źiemiá ſpuſtoſzoná / położoná ieſt w zdumienie y przeklęctwo / ták iż w niey nikth nie mieſzká / iáko ſię to dźiś okázuie.
  23. A przetoż iżeśćie wy kádźili báłwánom / y zgrzeſzyliśćie Pánu / á nie ſłucháliśćie głoſu iego / y nie chodźiliśćie w zákonie iego / áni w vſtáwách iego / áni w nápominániu iego / dlá tegoć ſię to nieſzcżęśćie obáliło ná wás / iáko to dźiś ná oko widźićie.
  24. Ieſzcże też rzekł Ieremiáſz do ludu wſzytkiego / y do wſzythkich niewiáſt / Wy wſzyſcy Żydowie kthorzy ieſteśćie w źiemi Egipthſkiey / ſłucháyćie ſłowá Páńſkiego.
  25. Thák mowił Pán záſthępow Bog Izráelſki / Wy y żony wáſze / mowiliśćie vſty ſwemi / á cżyniliſćie rękámi ſwemi mowiąc / Vcżynimy doſyć ſlubom náſzym ktorechmy poſlubili / ábychmy kádźili gwiázdám niebieſkiem / á ſpráwowáli im ofiáry mokre: Vcżyniliśćie doſyć ſłowám ſwym / y rzecżą wypełniliśćie ie.
  26. Słucháyćież tedy ſłowá Páńſkiego / wy wſzyſcy Żydowie / kthorzy mieſzkáćie w źiemi Egiptſkiey / Otom przyſiągł przez imię moie wielkie mowi Pán / iż imię moie nie będźie dáley ſłyſzáno z vſth żádnego mężá Żydowiná we wſzytkiey źiemi Egiptſkiey / kthoryby rzekł / Żywie Pán.
  27. Otho cżuć będźie nád nimi ku złemu / á nie ku dobremu / Y wſzyſcy mężowie Iudſcy ktorzy ſą w źiemi Egipthſkiey / wytráceni będą miecżem y głodem / áż do ſzcżątká wygłádzeni będą.
  28. A bárzo málucżká licżbá ludźi / ktorzy vydą miecżowi / wroći ſię z źiemie Egipthſkiey do źiemie Iudſkiey / á poznáią wſzyſcy co pozoſtáną z Iudy / ktorzy weſzli ku mieſzkániu do źiemie Egiptſkiey / ktore ſłowo będźie pewnieyſze / ieſliſz moie cżyli ich.
  29. To tedy będźiećie mieć zá známię / mowi Pán / iż náwiedzę wás ná mieyſcu tym / ábyśćie wy poználi iż práwdźiwie ſłowá moie ku złemu vtwierdzą ſię nád wámi.
  30. Pán ták mowi / B Oto iá podám Fáráoná Hofrá Krolá Egiptſkiego w ręce nieprzyiáćioł iego / y w ręce tych ktorzy cżyháią ná gárdło iego / thák iákom podáł Sedekiáſzá Krolá Iudſkiego Nábuchodonozorowi Krolowi Bábilońſkiemu nieprzyiáćielowi iego / ktory mu ſtáł o zdrowie iego.
      B To ſię ſtáło w piąći lát po zborzeniu Ierozolimſkim gdy Nábuchodonoſor zwálcżywſzy Ammonity y Moábity ćiągnął do Egiptu á tám zábił Fáráoná / y ná iego mieyſce poſtánowił Krolá inego kthory mu dáwáł dáń / z támtądże zágnáł do Bábilonu wſzythki Zydy ktore záſtáł thám. O cżym pátrz Iozefuſá w.10.kſię. kápitu.11.

    Kápitułá 45.
    ¶ 1. Báruch żáłuie ſkáżeniá Ieruzálem / y ieſt poćieſzon od Páná. 5. Pán obiecuie mu iż nie zginie w ſpuſthoſzeniu Ieruzálem.

  1. Słowo ktore opowiedźiáł Ieremiáſz do Báruchá ſyná Neryego / gdy piſáł w kſięgi ſłowá tj z vſt Ieremiáſzowych / roku cżwártego zá Ioákimá ſyná Iozyego Krolá Iudſkiego / mowiąc.
  2. Pán Bog Izráelſki ták mowi do ćiebie Báruchu.
  3. Tyś mowił / A Biádá mnie / iż thák Pán przydáł żáłośći ſmutkowi memu / vprácowáłem ſię w płácżu ſwym / á nie mogłem ználeść odpocżynku.
      A Báruch dlá dwu przycżyn ſię vſkárżá / pierwſzá iż nie mogł doſtąpić duchá prorockiego / drugá iż Ieremiáſz był w więźieniu.

  4. Ty powieſz thák iemu / Thák mowi Pán / Oto borzę to com zbudowáł / á wyrywám to com wſzcżepił / y wſzytkę tę źiemię.
  5. A thy przecż ſię ſtháráſz o rzecży wielkie: Nie żądáy ich: ábowiem oto przepuſzcżę nieſzcżęśćie ná wſzelkie ćiáło / mowi Pán / á tobie dám duſzę twą B w korzyśći gdźie ſię kolwiek obroćiſz.
      B Iákoby rzekł / dáruię iá ćiebie zdrowiem / ktoreć ſtánie zá tho iákobyś też miáł doſtáć nábogátſzych łupow.

    Kápitułá 46.
    ¶ 1. Prorokuie przećiw Egiptowi y przećiw woyſku Fáráonowemu. 13. Opowiedá przyśćie Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego do Egiptu. 19. Groźi Egipthcyánom iż máią być záwiedźieni do więźieniá. 27. Cieſzy Zydy á prorokuie przywrocenie ich do oycżyzny.

  1. Słowo Páńſkie ktore podáne było do Ieremiáſzá proroká przećiw A pogánom.
      A To ieſt / kthorzy okolicżnie przylegli źiemi Zydowſkiey.

  2. Przećiw Egiptowi / przećiw woyſku Fáráoná Nechá Krolá Egiptſkiego / ktore było położone nád rzeką Eufrátes w Chárchemis / ktore poráźił Nábuchodonozor Krol Bábilońſki / roku cżwártego Ioákimá ſyná Iozyáſzowego Krolá Iudſkiego.
  3. B Gotuyćie páwezy y tárcże / y wyiedźćie ku bitwie.
      B Iákoby rzekł wy Egiptcyánie gotuyćie ſię ná woyſko / pewnie ná wás przyidźie nieprzyiáćiel.

  4. Záprzęgáyćie konie / Iezdni wſiádáyćie / ſtáńćie w hełmiech / wyćieráyćie oſzcżepy / obłocżćie páncerze.
  5. C Cżemużem ie widźiáł trwożliwe: á vſtępuiące ſię ná zád: mocárze ich zbići ſą / á prędko z vćiekáli / áni ſię obeyrzeli ná zád: ábowiem był ſtrách ná nie ze wſząd / mowi Pán.
      C Prorok miáł to widzenie iż Egiptcyáni byli poráżeni y vćiekáli przed Bábilońcżyki.

  6. Prędki nie vćiecże / áni vydźie wálecżny / vthykáli śię y vpádli ku pułnocy nád brzegiem rzeki Eufrátes.
  7. D Ktoryż ieſt ten co ſię burzy iáko ieźioro: á wody iego flágámi ſię wzruſzáią:
      D Dáwá znáć o Nechu ktory ćiągnął z woyſkiem do Chárchemis.

  8. Egipth ſię burzy iáko ieźioro / á wody iego wzruſzyły ſię flágámi / y mowił / Wynidę / á okryię źiemię / y wygubię miáſto ze wſzytkimi co w nim mieſzkáią.
  9. Ruſzćie ſię konie / zágrzmićie wody / wyiedźćie mocárze / Murzyni y wy z Libiey noſzący tárcż / y Lidyánie ſtrzelcy.
  10. Abowiem dźień ten Páná Bogá záſtępow / dźień ieſt pomſty / áby ſię pomśćił nád nieprzyiáćioły ſwemi / ktore miecż pożrze y náſycon á nápoion będźie krwią ich: ábowiem Pán Bog záſtępow má E ofiárę w źiemi Pułnocney nád rzeką Eufrátes.
      E Mord kthory ſię dźieie nád thymi kthorzy dlá grzechow ſwych bywáią mordowáni názywá Prorok ofiárą.

  11. Wſtęp do F Gáláádu / á weźmi żywice G pánno corko Egiptſká: ále prożno ſobie zbieráſz lekárſtwá / bowiem nie będźieſz vlecżoná.
      F O Gáláádźie pátrz w.2.Krol.5.v.29. gdźie ná onym mieyſcu rodźił ſię bálſám ábo żywicá známienitá ku goieniu rán / A tu dáwá znáć iż żádne máśći Egiptcyánom pomoc nie miáły.
      G Názywá Egiptcyány pánną okázuiąc iż ieſzcże od żádnego nieprzyiáćielá náruſzonemi nie byli.

  12. Národowie ſłyſzeli o ſromoćie twoiey / á wołániem twym nápełnioná ieſt źiemiá: ábowiem mocárz potrąćił mocárzá / á obádwá ſię ſpołu powálili.
  13. Rzecż ktorą vcżynił Pán do Ieremiáſzá o przyśćiu Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego / ku ſpuſtoſzeniu źiemie Egiptſkiey.
  14. Oznáymuyćie w Egiptćie / á rozgłáſzáyćie w Mágdálu y obiáwiáyćie w Nof / y w Táfnes tymi ſłowy / Stháń á bądź gothow / ábowiem miecż poźrze wſzytko to co ieſt około ćiebie.
  15. Cżemuż ieſt przepłoſzon mocárz twoy á oſtáć ſię nie mogł: iż go zápędźił Pán.
  16. Dopuśćił wielu ich vpáść / ták iż wſzyſcy obálili ſię ieden ná drugiego / y rzekli / Wſtáń á wroćmy ſię do ludu náſzego y do źiemie w kthoreieſmy ſię zrodźili przed miecżem poráżáiącym.
  17. Thám záwołáią / Fáráo Krolu Egiptſki do trfogi / Ale on omieſzkáł cżáſu náznácżonego.
  18. Żywę iá / mowi Krol / kthorego imię ieſt Pán záſtępow / iáko Thábor ieſt miedzy gorámi / y iáko Kármel ná morzu / ták y H on prźiydźie.
      H To ieſt / Nábuchodonozor kthory pewnie przyſzedſzy poráźi Egiptcyány.

  19. O corko mieſzkáiącá w Egiptćie / gotuyże ſię ku prowádzeniu z ſprzętem ſwym: ábowiem Nof ſtánie ſię puſtynią / á opuſthoſzę ie iż w nim nikt mieſzkáć nie będźie.
  20. Egipth ieſt iáko piękná ćielicá / niſzcżenie prźiydźie od pułnocy / y pewnieć prźiydźie.
  21. I Náiemnicy iego ſą w pośrod iego iáko ſyći ćielcowie / ábowiem ſię też y oni obrocą / á vćieką ſpołu / y nie oſthoią ſię: bo dźień poráżki ich przyſzedł ná nie / y cżás náwiedzeniá ich.
      I To ieſt lud ſłużebny.

  22. K Głos iego iáko wężowy wynidźie / ábowiem z woyſkiem L poydą / á prźiydą przećiw niemu z ſiekierámi / iáko ći co drwá rąbáią.
      K Egiptcyáni będąc oblężeni od Káldeycżykow będą wołáć y nárzekáć piſzcżąc iáko wężowie.
      L To ieſt / Káldeycżycy nieprzyiáćiele ich.

  23. Podrąbią M lás iego / mowi Pán: ábowiem im licżby niemáſz / bo ich mnoſtwo więcżſze niż ſzáráńcżey / y licżby im nie będźie.
      M To ieſt wygubię woyſko Egiptſkie ktore tu przyrownáwá láſowi.

  24. Corká Egiptſká będźie poſromoconá / á podáná w ręce ludu pułnocnego.
  25. Pán záſthępow Bog Izráelſki ták mowi / Oto náwiedzę poſpolſtwo N z No y Fáráoná z Egiptem / y bogi ie° / Krole ie° / ták ſámego Fáráoná / iáko y ony co w nim vfáli.
      N Niktorzy wykłádáią Alexándryą.

  26. Y podám ie w ręce tych / kthorzy im o żywot ſtoią / y w ręce Nábuchodonozorá Krolá Bábilońſkiego / w ręce ſłużebnikow iego / y pothym w nim mieſzkáć będą / iáko y przed tym / mowi Pán.
  27. * A thy Iákobie ſługo moy / nie boy ſię / áni ſię lękáy Izráelu / ábowiem oto wybáwię ćię z dáleká / y náſienie twoie z źiemie poimániá twego / A wroći ſię Iákob á odpocżynie / y poſzcżęśći ſię iemu / á żáden nie będźie coby go ſtráſzył.
      * Ezáiáſz.44.v.2. Wyżſzey.30.v.10.

  28. Ieſzcże też ty Iákobie ſługo moy nie boy ſię / mowi Pán: bo iá z tobą ieſthem / Vcżynię theż dokońcżenie wſzech pogánow do ktorychem ćię wygnáł / lecż nie vcżynię dokońcżeniá twego / ále ćię káráć będę z rozſądkiem / á nie wygubię ćię do ſzcżątká.

    Kápitułá 47.
    ¶ 1. Prorokuie przećiw Filiſtynom / Tyriycżykom y Sydoniánom.

  1. Rzecż kthorá podáná ieſt do Ieremiáſzá od Páná przećiw Filiſthynom / przed tym niż Fáráo dobył Gázy.
  2. Pán ták mowi / A Oto wody ktore idą z Pułnocy ſą iáko powodź gwáłtowná / zátopią źiemię y wſzytko co ieſt ná niey / miáſto y mieſzkáiące w nim / wołáć będą ludźie / á wſzyſcy mieſzkáiący ná źiemi rozpłácżą ſię.
      A Rozumie tu woyſká Káldeyſkie.

  3. Przed thętnániem y dźwiękiem kopyt wáśniwych koni iego / przed grzmieniem wozow iego / y trzáſkiem koł iego: Oycowie nie obeyrzeli ſię ná ſyny co ták zemdláły ręce ich.
  4. Dlá dniá ktory przyſzedł ná zwoiowánie wſzytkich Filiſthynow / y ná wykorzenienie Tyru y Sydonu / y wſzytkich oſtátkow ich pomocnikow / ábowiem Pán borzy Filiſtyny / ktorzy pozoſtáli ná wyſpie Káfthor.
  5. Obłyśienie głowy przyſzło ná Gázę / y Aſkálon wykorzenione ieſt z oſtátkiem doliny: Y długoż będźieſz drápáć oblicże ſwoie:
  6. O ty miecżu Páńſki / y dokądże ſię nie vſpokoiſz: wroć ſię do nożen ſwoich / vśmierz ſię / á vmilkni.
  7. Ale iáko ſię może vſpokoić: kiedy mu Pán roſkázuie przećiw Aſkálonu / y przećiw brzegowi morſkiemu / kędy go on poſtáwił:

    Kápitułá 48.
    ¶ 1. Prorokuie o ſkáżeniu Moábithow. 7. Przepowiedá iż máią być záwiedźieni do więźieniá / przetho iż położyli vfánie ſwe w bogáctwách ſwoich. 13. Vkázuie iż prożno vfáią w báłwániech ſwoich. 27. Fuká ie iż z ſyny Izráelſkimi w vtrápieniu ich źle ſię obchodźili. 29. Sztrofuie pychę y nádętość ich. 31. Przedſię mowi o vpádku y zepſowániu ich. 47. Obiecuie im wrocenie z poimániá.

  1. O Moábie Pán Záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Biádá nád Nábo / ábowiem ono ieſt zháńbione y ſpuſtoſzone / Káryátháim wźięte ieſt / ono kthore było mocne zeſromocone ieſt / y przelękło ſię.
  2. Moáb iuż ſię więcey chlubić nie będźie z Heſebon / ábowiem źle myſlono przećiw iemu / Podźćie á wykorzeniemy ie áby nie było národem: Też y ty Mádmen podćięte będźieſz / á miecż ná ćię prźiydźie.
  3. Głos wołániá przyſzedł z Horonáim / ſpuſthoſzenie y poborzenie wielkie tám będźie.
  4. Moáb ieſt ſtárte / tám ſłyſzeć głos málucżkich iego.
  5. Abowiem ono poydźie z płácżem ku gorze Luith / dlá tego iż ku dołowi Horonáim nieprzyiáćiele vſłyſzeli wołánie zburzeniá.
  6. Vćiekáyćie á wybáwćie duſze wáſze / á ſtániećie ſię * iáko wrzos ná puſzcży.
      * Wyżſzey.17.v.6.

  7. Abowiem dlá tego żeś miáło nádźieię w ſpráwách ſwoich / y w ſkárbiech ſwych / będźieſz wźięte / A y Chámos poydźie w poimánie / á Kápłáni y Kſiążętá iego ſpołu z nim.
      A To ieſt Báłwán Moábſki kthory Káldeycżycy zánieſli do Bábilonu.

  8. Prźiydźie ſkáżcá ná wſzytki miáſtá / á żádne miáſto nie vydźie / doliná zginie / y doliny będą ſpuſtoſzone / ták iáko to mowił Pán.
  9. Dáyćie Moábowi ſkrzydłá áby prędko vlećiáł / bo miáſthá iego prźiydą w ſpuſthoſzenie / á żáden w nich mieſzkáć nie będźie.
  10. B Przeklęty ktory ſpráwę Páńſką zdrádnie ſpráwuie / y przeklęty ktory záwſćiągnie miecżá ſwego od wylewániá krwie.
      B Biádá temu ktory będźie folgowáł komu żeby go zábić nie miáł / á to zábiiánie názywá ſpráwą Páńſką choć tá ſpráwá byłá ludźi złych Káldeycżykow / ktorzy z hárdośći y z okrućieńſtwá vdáwáli ſię ná to / ále Pán dobrze vżywáł tego nácżyniá złego ku wykonániu ſpráwy ſwey / á ku doſyć vcżynieniu ſądom ſwym.

  11. Moáb od młodośći ſwoiey beſpiecżne było / y leżáło ná ſwoich drożdzách / áni było przetocżone z nácżyniá w nácżynie / y nie chodźiło w poimánie / á dlá thego w ſwem ſmáku zoſtáwáło / á nie zmieniłá ſię wonność iego.
  12. A przetoż oto dni przychodzą / mowi Pán / w ktore puſzcżę ná nie thy ktorzy ie przenioſą / á przeprowádzą y wycżerpáią nácżyniá iego / y potłuką fláſze iego.
  13. Zeſromocone będźie Moáb dlá Chámoſá † iáko dom Izráelſki zeſromocon był o C Bethel / ktore było vfániem iego.
      C To ieſt / kędy chwálili ćielce złote.

      † 1.Krol.12.v.29.

  14. Iákoż rzecżećie / ¤ My ieſtechmy mocni y możni mężowie ku boiowi:
      ¤ Ezái.16.v.6.

  15. Gdyż Moáb rozborzone będźie / y miáſtá ie° popálone będą / á przebráni młodźieńcy iego poydą w zámordowánie / mowi Krol / ktorego imię ieſt Pán Záſtępow.
  16. Bliſko temu iż vpád Moábá przydźie / á nieſzcżęśćie iego bárzo prętko zbieży.
  17. Wás wſzytkich cośćie ſą okolicżni iego / niech ruſzy krzywdá iego / y wy wſzyſcy kthorzyśćie świádomi imieniá iego / mowćie / Iáko ſię złámáłá láſká mocná y láſká chwálebná:
  18. O corko ktorá mieſzkáſz w Dybon / zſtęp z chwáły twey á ſiądź w vprágnieniu / ábowiem ſkáżcá Moábá wyſtąpi przećiw tobie / y rozrzući twierdze twoie.
  19. Thy mieſzcżko Aroer ſtáń przy drodze á przypátrzáy ſię / pytháy ſię tego ktory bieży á vćieká / á moẃ / Y coż ſię ſtáło:
  20. Záwſtydzone ieſt Moáb / bo ieſt potárthe / rozkwilćie ſię á wołáyćie / á oznáymuyćie w Arnon iż Moáb ieſt ſpuſtoſzone.
  21. A iż ſąd przyſzedł ná źiemię w rowninách D ná Helon / y Iázá / y Mefááth.
      D Tho ſłowo y ine ſą włáſne imioná miáſt Moábſkich.

  22. Ná Dybon / ná Nebo / y ná dom Dyblátháim.
  23. Ná Káryátháym / ná Bethgámul / ná Bethmáon.
  24. Ná Káryoth / Bozrá / y ná wſzytki miáſtá źiemie Moábſkiey / thák dálſze iáko y bliżſze.
  25. Rog Moábſki odćięty ieſt / á rámię iego ieſt ſtárte / mowi Pán.
  26. E Opoyćie ie / ábowiem powſtáło przećiw Pánu / niech Moáb wálá ſię w blwoćinách ſwoich / á zoſtánie w náśmiewiſku.
      E Obrácá rzecż ſwą do Káldeycżykow iákoby rzekł / ták ie trápćie áż poſzáleią.

  27. Izáliż ſię też nie náśmiewáło z Izráelá / iákoby był policżon miedzy złodźieymi: ábowiem ileś kroć mowiło o nim / z rádośćiąś ſkákáło.
  28. Wy mieſzcżánie Moábſcy odbieżćie miáſt / á mieſzkáyćie w ſkále / y bądźćie iáko gołębicá ktorá śćiele gniázdo ſwe w máclochu.
  29. Słyſzelichmy pychę Moáb / ábowiem ieſt názbyt hárde / theż nádętość iego y chlubę iego / wſzetecżeńſtwo y wynioſłe ſerce iego.
  30. Poznáłem / mowi Pán / okrućieńſtwo iego / á nie zſtáie go z to / kłámſtwá tho ſą iego / y nic tákiego nie cżyni.
  31. A dlá tego roſkwilę ſię nád Moáb / á záwołám do wſzytkich w Moáb / á dlá mężow w Kirtheres roſpłácżę ſię.
  32. O máćico Sybmá / płákáć będę nád tobą iákom płákáł nád Iázerē / gáłązki twe przeſzły zá morze / przyſzły áż do morzá Iázer: Skáżcá wtárgnął ná żniwo twoie / y ná zbieránie winnic twych.
  33. * Weſele y rádość odięthe ieſt z Kármel / tákże y z źiemie Moáb / á odięte ieſt wino z práſy: Then ktory tłocży wino nie záśpiewá / á śpiewánie dáley nie będźie śpiewániem.
      * Ezá.16.v.10.

  34. Podáli głos ſwoy przed wołániem Heſebonu áż do Eleále y áż do Iázy / od Soár áż do Heronáim F ćielice trzećioletniey / ábowiem też y wody Nimrym obrocą ſię w ſpuſtoſzenie.
      F Przyrownywá zákwithnienie ludu Moábſkiego z ćielicą trzećioletnią.

  35. Y vcżynię / mowi Pán / iż vſtánie w Moáb ten ktory cżyni ofiáry ná mieyſcách wyſokich / á kádźi bogom ſwoim.
  36. A dlá tegoż ſerce moie zábrzmi dlá Moáb iáko piſzcżáłká / á ſerce moie wydá głos iáko piſzcżáłki do mężow w Kirheres / dlá tego iż bogáctwá ich ktorych ſobie nábyli poginęły.
  37. † Abowiem káżdá głowá obłyśioná będźie / á káżdá brodá ogoloná będźie / ręce wſzytki podrápáne będą / á wor będźie ná biodrách ich.
      † Ezái.16.v.8. Ezech.7.v.18.

  38. A będźie wſzędy nárzekánie ná wſzytkich dáchoch Moáb y vlicách iego / ábowiem ſthárłem Moáb iáko nácżynie w kthoremem ſię nie kocháł / mowi Pán.
  39. Iákożći ieſt potárthe: Wyićież / Coż ſię ſtáło iż ták tył podáwá: ábowiem Moáb ſtáł ſię pośmiewiſkiem y przeſtráchem wſzytkim co byli w okolicy iego.
  40. Abowiem thák mowi Pán / Oto nieprzyiáćiel leći iáko orzeł / á rozſzerzy ſkrzydłá ſwe nád Moábem.
  41. Zdobywáno miáſt y báſzty wźięto á ſerce mocárzow Moábſkich będźie dniá onego iáko ſerce niewiáſty rodzącey.
  42. Y będźie zborzone Moáb / ták iż národem nie będźie / ábowiem przećiw Pánu powſtáł.
  43. O mieſzcżáninie Moábſki / przeſtrách / doł / y śidło nád tobą / mowi Pán.
  44. ¤ Kthory vydźie z przeſtráchu / wpádnie w doł / á ktory wynidźie z dołu / wpádnie w śidło / ábowiem iá przywiodę ná Moábá rok náwiedzeniá iego / mowi Pán.
      ¤ Ezái.24.v.18.

  45. Stánęli pod ćieniem Heſebonu vćiekáiąc od gwáłtu / przetho iż ogień wydárł ſię z Heſebonu y płomień z Syonu / y pożrze iednę cżęść Moábá y wierzchy ludźi burzliwych.
  46. Przeklęctwo nád thobą Moáb / lud Chámos wyginął / ábowiem ſynowie twoi poimáni ſą / y corki twe powiązáne.
  47. Ale przywrocę z więźieniá Moábá w G oſtátecżnych cżáſiech / mowi Pán / A do tądći ieſt ſąd o Moábie.
      G Ty dni oſtátecżne ſą cżáſy Meſyáſzowe gdy do ſpołecżnośći Kośćiołá pogáni powołáni byli.

    Kápitułá 49.
    ¶ 1. Fuká Ammonity przeto iż poſiedli kilká miáſt ſynow Izráelſkich. 5. Przepowiedá iż máią być záwiedźieni do więźieniá / y potym wybáwieni z niego. 7. Prorokuie przećiw Edomcżykom. 23. Przećiw Dámáſzku y Syriey. 28. Przećiw Cedár. 34. Przećiw Elámitom ábo Perſom.

  1. Pán ták mowić rácży do ſynow Ammonowych / Izráel záli żádnych ſynow ábo dźiedźicá nie má: Cżemuż tedy A Krol ich poſiádł źiemię B Gád / á cżemu lud iego mieſzká w mieśćiech iego:
      A Drudzy cżytáią Melchomá Báłwáná Ammonitſkiego.
      B Gdy dźieſięćioro pokolenie záwiedźione było do Bábilonu / tedy Ammonitowie poſiedli źiemice pokoleniá Gád.

  2. A dlá tego otho dni przychodzą / mowi Pán / gdy przepuſzcżę iż vſłyſzą pobudkę nád Rábbáth ſynow Ammonowych / y będźie obrocone w kupę rumu / á miáſtecżká ie° będą popálone ogniem / á poſiędźie ie Izráel / kthorego oni byli poſiedli / mowi Pán.
  3. Roſkwil ſię Heſebonie / ábowiem ieſt ſpuſtoſzone Háy / wy corki Rábbáth wołáyćie / á opáſzćie ſię wormi nárzekáyćie á tułáyćie ſię około płotow / ábowiem krol wáſz poydźie do więźieniá / á z nim ſpołu kſiążęthá y kápłáni iego.
  4. Cżemuż ſię kocháſz w dolinách: á doliná twoiá opływá / o corko ſwowolná / dufáłáś ſkárbom ſwoim / á mowiłáś / Ktoż kiedy przyidźie ná mię:
  5. Oto dopuſzcżę ná ćię ſtrách / mowi Pán Bog záſtępow / od wſzytkich tych ktorzy ſą około ćiebie / á rozproſzeni będźiećie káżdy z wás / gdźie kogo ſzcżęśćie przynieſie / y nie będźie nikogo ktoryby tułáiące przeprowádźił.
  6. Potym C przywiodę ſyny Ammonowe z poimániá / mowi Pán.
      C A to ſię pothym wypełniło zá cżáſow Meſyáſzá ktory ieſth błogoſłáwieńſtwem pogánom.

  7. Pán záſtępow ták mowi do Edomcżykow / Izáli nie máſz mądrośći w D Themán: Izáli rádá ſynow zginęłá / á w niwecż ſię obroćiłá roſtropność ich:
      D To ieſt w Idumei ktorą tu thym przezwyſkiem názywá od Temáná ſyná Elifázowego ſyná Ezáu.

  8. Vćiekáyćie wy mieſzkáiący w Dedán / podáyćie tył / á ſchowáyćie ſię ná mieyſcách ſkrythych / ábowiem przywiodłem zginienie ná E Ezáu / y cżás náwiedzeniá iego.
      E Mowi tu do Edomcżykow ktorzy poſzli z Ezáu.

  9. Ieſliż F zbierácże winá przyidą / nie zoſtáwią by iágodki / á ieſli złodźieie w nocy / rozerwą áż doſyć mieć będą.
      F Tymi ſłowy dáwá znáć iż wſzytko chce wytráćić.

  10. Abowiem iá obnáżyłem Ezáu / y odkryłem ſkryte mieyſcá iego / á nie może ſię zákryć / náſienie iego wyniſzcżone będźie / bráćiá y ſąſiedźi iego iż go nie ſtánie.
  11. G Zoſtáẃ śirotki twoie / á iá wychowám ie / y wdowy thwoie vfáć mnie będą.
      G Rozumie tu prorok o tákowym zburzeniu że nikt nie będźie kthoby w opiekę ſwą miáł wźiąć ich ſierothy y wdowy.

  12. Abowiem thák mowi Pán / Otho H oni przećiw kthorym nie wyſzło ſkázánie żeby pili z I kubká / będą pić z niego / Y ty vydźieſzli go też: iśćie nie vydźieſz / owſzem gi pić muśiſz.
      H To ieſt lud moy Izráelſki.
      I Przez kubek rozumie káránie y rozgniewánie Boże.

  13. Bom iá záprzyſiągł ſám przez ſię mowi Pán / iż K Bozrá ſpuſtoſzone będźie / á przyidźie w poháńbienie / w zborzenie y w przeklęctwo / y wſzytki miáſtá iego opuſtoſzeią ná wieki.
      K Bozrá ieſt miáſto przednieyſze Edomcżykow.

  14. * L Słyſzáłem ſłáwę od Páná / y poſłáne tákie poſelſtwo do Pogánow / Zbierzćie ſię / á ćiągnićie przećiw iemu / á powſtáńćie ku boiowi.
      L Słyſzáłem iż poſłáł Pán poſły ſwe do nieprzyiáćioł twoich áby ie pobudźił ku wálce przećiw tobie.

      * Abd.1.v.1.

  15. Abowiem oto iám ćiebie miedzy pogány poſtáwił námnieyſzym / y iáko wzgárdzonym miedzy ludźmi.
  16. Hárdość twoiá y pychá ſercá twego zdrádźiłá ćię / ty ktory mieſzkáſz M w iámách ſkálnych / á dźierżyſz ſię wyſokośći gory / byś też ſobie vplotł gniázdo ták wyſoko iáko Orzeł / iednák ćię z thámtąd ſtárgnę / mowi Pán.
      M To ieſt ná mieyſcách obronnych y niedobytych.

  17. Będźie też y Edom ſpuſthoſzone ták bárzo / iż kiedy kto tám tędy przeydźie / zádźiwuie ſię / á świſtáć będźie nád wſzytkimi plágámi iego.
  18. † Rownie thák iáko Sodomá y Gomorrhá podwroconá ieſt y mieſcá ich okolicżne / mowi Pán / iż tám nikth zmieſzkáć nie może / áni ſyn cżłowiecży tám mieſzkáć będźie.
      † 1.Mo.19.v.25.

  19. ¤ Oto iáko lew N wychodźi przed powodźią Iordánu ku mieſzkániu beſpiecżnemu / á gdy ſię chce vſpokoić / przepuſzcżę iż nátychmiáſt mu biegáć / á ktoż będźie godny ábych go wyſtháwił przećiwko niey: ábowiem ktoż ieſt mnie rownym: á kto mnie zámierzy cżás: ♀ Y ktoryż to ieſt páſtyrz coby ſię mnie przećiwił:
      N To ieſt nieprzyiáćiel twoy.

      ¤ Niżey.50.v.44. ♀ Iob.41.v.1.

  20. A dlá tegoż ſłucháyćie rády Páńſkiey ktorą vrádźił przećiw Edomcżykom / á myſli iego ktore vmyſlił przećiw mieſzkáiącym w Themán / Málucżcy od trzody będą ie włocżyć precż / á poborzą ſpołu z niemi mieſzkániá ich.
  21. Ziemiá ſię wzruſzyłá przed głoſem vpádku ich / á wołánie głoſu ich ſłyſzáne ieſt w Morzu Cżyrwonym.
  22. Oto wyleći iáko orzeł / y poleći á rozćiągnie ſkrzydłá ſwe nád Bozrá y ſthánie ſię ſerce mocnych z Edom dniá onego iáko ſerce niewiáſty rodzącey.
  23. ♀ O Dámáſzku / poháńbioneć ieſt Hemáth y Arfád / ábowiem ſłyſzeli wieśći złe y roſtárgnieni ſą w myſlách / iákoby on ktory ieſt ná morzu kthory przed ſtráchem vſpokoić ſię nie może.
      ♀ Dámáſzek było ſtolicą kroleſthwá Syryiſkiego / á w tym ſłowie zámyká wſzytko kroleſtwo ktoremu podległe były ine miáſtá ktore tu dáley wylicżá.

  24. Dámáſzek ieſt roſtárgnione / á vdáło ſię ku vćiekániu / ſtrách ie ogárnął / vćiſki y boleśći dźierżáły ſię go iáko niewiáſty rodzącey.
  25. Y iákoż nie zoſtáło miáſto ſłáwne y miáſto weſołe:
  26. A przetoż vpádną młodźieńcy iego ná vlicách iego / y wſzytcy mężowie wálecżni poginą dniá onego / mowi Pán záſtępow.
  27. Roſpálę ogień ná gorze Dámáſzku / á wyniſzcżę páłáce P Benádádowe.
      P To ieſth Krolá Dámáſzkowego.

  28. Do Q Cedár y do Kroleſtw Azor ktore Nábuchodonozor krol Bábilońſki poráźił / thák mowi Pán / Wſtáńćie á wynidźćie przećiw Cedár / á do gruntu podwroććie ludźi od wſchodu ſłońcá.
      Q Cedár ieſt źiemicá w Arábiiey puſtey.

  29. R Wezmą námioty ich y trzody ich opony ich ze wſzytkim nácżyniem ich thákże y wielbłądy ich wywiodą / á wołáć będą przećiw im / Strách ieſt w okolicy.
      R To ieſt nieprzyiáćiele ich.

  30. Vćieknićie z tąd / vſtąpćie co náprędzey / ſkriyćie ſię w mieyſcách głębokich wy mieſzkáiący w Azor / mowi Pán / ábowiem Nábuchodonozor krol Bábilońſki zácżął rádę przećiwko wám.
  31. Wſtáńćie á idźćie do národu ſpokoynego / y mieſzkáiącego w beſpiecżeńſtwie / mowi Pán / kthorzy áni brán / áni záwor nie máią / ále mieſzkáią ſámi.
  32. Wielbłądy ich podáne będą ná łup / y wielkość bydłá ich ku ſzárpáninie / y rozproſzę ie po wſzythkim wietrze áż do oſtátecżnych gránic / á ze wſzech kroleſtw przywiodę vpádek ich / mowi Pán.
  33. S A ſthánie ſię Azor mieſzkániem ſmokom y zoſtánie puſtynią ná wieki / Nikt thám nie zámieſzká / áni w niey ſyn cżłowiecży poſtoi.
      S Azor było miáſto zácne w Kroleſtwie ſynow Ammonowych.

  34. Rzecż Páńſká ktorá podáná ieſt Ieremiáſzowi prorokowi przećiw T Elám / ná pocżąthku pánowániá Sedekiáſzá krolá Iudſkiego w ten ſpoſob.
      T To ieſt przećiwko Perſom.

  35. Pán záſtępow ták mowi / Oto złámię łuk Elámithow przodek mocy ich.
  36. A przywiodę przećiw Elámitom wiátry ze cżterech kąthow źiemie / y rozproſzę ie po wſzytkich tych wietrzech / á żáden národ niebędźie gdźie by nie mieli przyidź ći kthorzy będą wygnáni z Elám.
  37. Zátrwożę Elámity przed oblicżym nieprzyiáćioł ich / y przed oblicżym wſzytkich tych ktorzy cżyháią ná żywot ich / y przywiodę ná nie nieſzcżęśćie y gniew popędliwośći moiey / mowi Pán / á poſlę zá niemi miecż / áż ie wyniſzcżę.
  38. Y poſtáwię ſtolicę moię w Elámie / á z thámtąd wytrácę Krole y kſiążętá / mowi Pán.
  39. Ale cżáſow oſtátecżnych przywrocę więźnie z Elám / mowi Pán.

    Kápitułá 50.
    ¶ 1. Opowiedá prorok Ieremiáſz zborzenie Bábilońcżykow y Káldeycżykow / ktorzy Belowi y Merodáchowi báłwánom ſwoim vfáli. 3. Przythym oznáymuie przyśćie Medow y Perſow do Bábilonu / áby ie zborzyli do gruntu / y źiemie ich ſpuſtoſzyli. 4.y.9. Wypiſuie wybáwienie ludu Izráelſkiego z więźieniá / z kthorego byli wypuſzcżeni gdy Cyrus Krol Perſki wźiął Bábilon y wroćili ſię do Ieruzálem. 11.y.17. Okázuie przycżynę ſpuſtoſzeniá Bábilońſkiego. 19. Obiecuie Pán Bog z miłoſierdźiá ſwego wybáwienie Zydom y grzechow odpuſzcżenie. 21. A iżby pewnieyſze być okázáł proroctwo ſwoie / powtárzá rzecż o ſkáżeniu Bábilońſkim. 44. Ná oſtátek twierdźi rádę Páńſką być nie odmienną.

  1. Páńſkie ſłowo ktore opowiedźiáł o Bábilonie y o źiemi Káldeyſkiey / przez Ieremiáſzá proroká.
  2. Opowiedáyćie w národźiech / á dáyćie ſię im ſłyſzeć / podnieśćie chorągiew / rozgłáſzáyćie / á nic nie táyćie / mowćie / Wźięte ieſt Bábilon / A Bel poháńbion ieſth / Merodách ſtłucżon / báłwány iego poháńbione / y bogowie iego pokruſzeni ſą.
      A Bel y Merodách byli bogowie Bábilońſcy ktorym oni oſobliwie wierzyli.

  3. Abowiem B národ wyćiągnie przećiw iemu od pułnocy / á położy źiemię iego w ſpuſtoſzenie / y nie będźie nikt coby w niey mieſzkáł ták z ludźi iáko y zwierząt / wſzytcy ſię ruſzyli y wyſzli.
      B To ieſt Perſowie y Medowie.

  4. W onych C dnioch y w onych cżáſiech / mowi Pán / ſynowie Izráelſcy przyidą y ſynowie Iudſcy ſpołu / á idąc płákáć będą / á przydą y ſzukáć będą Páná Bogá ſwego.
      C To ſię ná then cżás wypełnić miáło / gdy Cyrus wźiął Bábilon á dáł Zydom wolność. Ezd.1.

  5. Pytáć ſię będą drogi do Syonu / á tu ſię obrocą twárzy ich / Zeydźćie ſię á poſlubćie ſię Pánu przymierzem wiecżnym / ktore nigdy nieprzyidźie w zápámiętánie.
  6. Lud moy był iáko owcá vpłoſzoná / páſtyrze ich dopuśćili ſię im błąkáć / á wygnáli ie ná gory / tułáły ſię od gory do págorku / á zápomniáły ſtánowiſká ſwego.
  7. Wſzytcy ktorzy ie znáydowáli pożyráli ie / á mowili nieprzyiáćiele ich / My nic złego nie cżyniemy gdyż oni zgrzeſzyli Pánu / ktory był mieſzkániem ſpráwiedliwośći y nádźieią oycow ich.
  8. Wynidźćie z pośrodku Bábilonu á wynidźćie z źiemie Káldeycżykow ſtáńćie ſię iáko kozłowie przed trzodą-
  9. Abowiem otho wzbudzę y przywiodę ná Bábilon zgromádzenie wielá národow z źiemie pułnocney y ſpráwią woyſká przećiw iemu / y ták wźięte będźie / á ſtrzáły iego będą iáko ſtrzelcá łucżnego / z ktorych żádná dármo wyſthrzeloná nie będźie.
  10. Káldeá podáná będźie ná łup / á wſzytcy ktorzy ią złupią náſyceni będą / mowi Pán.
  11. Dlá thego iżeśćie ſię rádowáli y weſelili depcąc dźiedźictwo moie / y dlá tego iżeśćie ſię vtucżyli im / iáko ćielicá tráwą / á poryzáliśćie iáko wáśniwe konie.
  12. D Mátká wáſzá bárzo ieſt poſromoconá / rodźićielká wáſzá záwſtydźiłá ſię / ſtánie ſię poſlednieyſzą miedzy národy / będźie puſthá / płoná y ſuchá.
      D To ieſth źiemiá Káldeyſká kthorá byłá pánią wſzytkich inych kroleſtw.

  13. Nie będą w niey dáley mieſzkáć dlá gniewu Páńſkiego / ále będźie do ſzcżątká puſtá / ktokolwiek przeydźie przez Bábilon zdumieie ſię / y świſnie nád wſzytkimi plágámi iego.
  14. Zſzykuyćie woyſká przećiw Bábilonu wſzędy w około / wy wſzytcy co łuk ćiągniećie / ſtrzeláyćie do niego / nie ſzánuyćież ſtrzáł ábowiem ono zgrzeſzyło przećiw Pánu.
  15. Krzycżćie ná nie ze wſzech ſtron boć ſię muśi podáć / vpádły grunty iego / mury iego rozrzucone ſą / ábowiem nád niem pomſtá Páńſká / Vcżyńćie nád niem pomſtę / á oddáyćie mu iáko ono inem oddáwáło.
  16. Wykorzeńćie rozſiewácżá z Bábilonu / y tego ktory trzymá śirp cżáſu żniwá / przez miecż borzący káżdy z nich obroći ſię do ludu ſwoiego / y káżdy vćiecże do źiemie ſwoiey.
  17. Izráel ieſt iáko trzodá rozproſzoná / lwi ie roſproſzyli / E Krol Aſsyryiſki ten go nápirwey żrzeć pocżął á potym ten Nábuchodonozor krol Bábilońſki oſtátecżnie pogryzł F kośći iego.
      E To ieſth / Teglát Fáláſsár ktory náprzod záwiodł do więźieniá dźieſięćioro pokolenie.
      F A to gdy záwiodł dwoie pokoleniá w poimánie Iudę y Beniámin.

  18. A przetoż Pán záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Otho náwiedzę Krolá Bábilońſkiego / y źiemię iego iákom náwiedźił Krolá Aſsyriyſkiego.
  19. Y przywrocę záś Izráelá do mieſzkániá iego / á páść ſię będźie w Kármelu / y w Báſán / á duſzá iego náſyconá będźie ná gorách Efráim y w Gáláád.
  20. W onych dnioch y w onych cżáſiech / mowi Pán / Będą ſzukáć niepráwośći Izráelſkich / á nigdźiey ſię nie pokáżą / grzechow Iudſkich / á nie będą ználeźione / ábowiem odpuſzcżę tym ktore pozoſtáwię.
  21. G Wyćiągni przećiw źiemi odporney / y owſzem przećiw mieſzkáiącym w niey / ábyś ie náwiedźił / Roſypuy á borz zá niemi / mowi Pán / á cżyń wſzytko iáko iá káżę tobie.
      G Tu Pán cżyni rzecż do Cyruſá y do woyſká iego.

  22. Głos wálki ieſt w źiemi y ſpuſtoſzenie wielkie.
  23. Iákożći ieſth ſtłucżon á złámán H młot wſzytkiey źiemie / iáko ſię ſtáło z puſtynią Bábilon miedzy národy.
      H Názywá thym przezwyſkiem krolá Bábilońſkiego ktory był pohołdowáł y zwálcżył ine Krole.

  24. Vśidliłem ćię y ieſteś wźięthe o Bábilon / á tyś o tym nie wiedźiáło / Náleźiono ćię y vchwycono / ábowiemeś ku gniewu wyzwáło Páná.
  25. Pán otworzył ſkárb ſwoy / á wynioſł nácżynie gniewu ſwego / bo ſpráwá Páná záſtępow ieſt w źiemi Káldeycżykow.
  26. Przyidźiećie do niey áż do końcżyn / otworzćież ſzpichlerze iey / podeptuyćie ią iáko ſnopie / rozborzćie ią ták iżby w niey nic nie zoſtáło.
  27. Pozábiiáyćie wſzythki ćielce iey ktorzy ſię godzą ku zábiiániu / Przeklęctwo nád nimi / ábowiem przyſzedł dźień y cżás náwiedzeniá ich.
  28. Głos vćiekáiących y tych co vchodzą z źiemie Bábilońſkiey / ku oznáymieniu pomſty Páná Bogá náſzego y pomſty kośćiołá iego.
  29. Zgromádzćie ſię około Bábilonu wſzytcy ſtrzelcy / wſzyſcy co ćiągniećie łuk / rozbiyćie námioty około niego / áby żáden nie vſzedł / Oddáyćie mu iáko ono inym oddáwáło / cżyńćie z niem iáko też ono inym cżyniło / boć ſię pyſzniło przećiwko Pánu / y przećiw świętemu Izráelſkiemu.
  30. A dlá thego polęgą młodźieńcy iego ná vlicách iego / y wſzytcy mężowie wálecżni pobići będą dniá onego / mowi Pán.
  31. Oto iá mám z tobą co cżynić o pyſzny / mowi Pán Bog záſtępow / bo iuż przyſzedł dźień twoy / y cżás náwiedzeniá twego.
  32. Pyſzny potknie ſię y pádnie / á żáden go nie podnieſie / zápálę ogień w miáſtách iego / á zniſzcży wſzytko około niego /
  33. Pán Bog záſtępow thák mowi ſynom Izráelſkim y ſynom Iudſkim / Społu ſię gwáłt dźieie / wſzytcy ktorzy ie poimáli trzymáią ie / y nie chcą ich wolno puśćić.
  34. Ale odkupićiel ich możny ieſt ktorego imię ieſt Pán záſtępow / weźmie ná ſię krzywdę ich / áby dáł odpocżynienie źiemi / á poruſzył mieſzkáiące w Bábilonie.
  35. Miecż ieſt ná Káldeycżyki / mowi Pán / y ná mieſzcżány Bábilońſkie / ná Kſiążęthá iego y ná mędrce iego.
  36. Miecż ieſt nád wieſzcżki iego ktorzy ſię zbłáźnią / miecż ieſt nád mocárzmi ktorzy ſię polękáią.
  37. Miecż ieſt nád końmi y nád wozmi / y nád wſzytkim ludem ktorzy ſą w pośrod iego / y ſtáną ſię iáko niewiáſty / miecż ieſt nád ſkárby ktore będą rozſzárpáne.
  38. Suchość ieſt nád wodámi iego y wyſchną / bo ieſt źiemiá obrázow rythych á chłubią ſię w ſwych záboboniech.
  39. A dlá tego tám mieſzkáć będą I Ziim y Iim / á ſpołu theż ſtruſowie mieſzkáć w nim będą / A nie będą mieſzkáć w niem ná wieki / áni w nim będźie mieſzkániá od národu do národu.
      I O tych przezwyſkách pátrz Ezá.13.v.21.

  40. * Ták iáko Pán podwroćił Sodomę y Gomorrhę / y mieyſcá ich okolicżne mowi Pán / Nie będźie thám nikt mieſzkáł / áni tám poſtoi ſyn cżłowiecży.
      * 1.Mo.19.v.25. Ezá.13.v.19.

  41. Otho lud przyidźie z pułnocy y národ wielki / y wiele krolow wzbudźi ſię z rożnych ſtron źiemie.
  42. Pochwycą tárcż y łuk / okrutnymi będą á nie zmiłuią ſię / głos ich záhucży iáko morze / á wſiędą ná konie á gotowi będą iáko ludźie ku bitwie / y ſzykowáni przećiw tobie / o corko Bábilońſká.
  43. Krol Bábilońſki vſłyſzáł ſłáwę ich / ręce iego zemdláły / á vćiſk ogárnął go y boleść iáko niewiáſtę rodzącą.
  44. † Oto ſię wyrwie iáko lew przed powodźią Iordánu do mieſzkániá mocnego / ábowiem dám iemu vleżeć / y roſpędzę z támtąd / á kthoż będźie godny ábych go wyſtháwił przećiwko niey: ¤ ábowiem y kthoż mnie rowny ieſth: á ktho mnie zámierzy cżás: á kthory ieſt páſtyrz coby ſię miáł mnie przećiwić:
      † Wyżſzey.49.v.19. ¤ Iob.41.v.1.

  45. A przetoż ſłucháyćie rády Páńſkiey kthorą vrádźił o Bábilonie / y myſli iego ktore vmyſlił przećiw źiemi Káldeycżykow / Záiſte málucżcy od trzody włocżyć ie będą / á położą w ſpuſtoſzenie mieſzkániá ich ſpołu z niemi.
  46. Ziemiá ſię wzruſzyłá przed głoſem wźięćiá Bábilonu / á wołánie ſłyſzáne było miedzy národy.

    Kápitułá 51.
    ¶ 1. Opowiedá ſkáżenie Bábilonu przez Medy y Perſy. 5. Okázuie przycżynę ſkáżeniá iego. 7. Vkázuie iáká miáłá być rozgá Páńſká ku kárániu wſzech národow źiemie. 10. Wierni ſię ráduią z pomſty kthorą Pán wźiął z Bábilonu. 12. Náśmiewá ſię z ſzálonego vfániá Bábilońcżykow / ktorą pokłádáli w śidłách ſwych. 14. Náucżá iákiego zwyćięſtwá vżyć mieli Medowie przećiw Bábilońcżykom / ktore idź miáło od ſámego Bogá. 17. Náśmiewá ſię z prożnośći báłwochwálcow. 19. Vkázuie rożnicę Bogá práwdźiwego y fáłeſznych bogow. 25. Mowi powtore o Bábilonie y o ſkáżeniu iego. 34. Wierni poimáni ſkárżą ſię ná okrućieńſtwo Nábuchodonozorá. 36. Pán obiecuie iż vcżyni pomſtę ná nieprzyiáćioły ſwemi. 59. Ieremiáſz dáie kſięgi Sáráiáſzowi w ktorych było zámknione ſkáżenie Bábilonu.

  1. Pán ták mowi / Otho iá wzbudzę nád Bábilonem / y nád mieſzcżány iego ktorzy ſerce ſwe podnieſli przećiw mnie / wiátr puſtoſzący.
  2. Y przypuſzcżę do Bábilonu rozboyniki ktorzy ie rozborzą / y wyplądruią źiemię iego / przeto iż zewſząd obtocżą cżáſu vtrápieniá iego.
  3. Y rzecże Pán do thego ktory ćiągnie łuk ſwoy / y do onego ktory ſię chłubi w páncerzu ſwym: Nie przepuſzcżáyćie młodźieńcom iego / do gruntu wygłádźćie wſzytko woyſko iego.
  4. Pobići polęgą w źiemi Káldeyſkiey / á pokłoći po vlicách iey.
  5. Abowiem Izráel y Iudá nie zoſtháną A wdowámi przez Bogá ſwoiego Páná Záſtępow / ácżkolwiek źiemiá ich nápełnioná ieſt grzechy przećiw Swiętemu Izráelſkiemu.
      A To ieſt nie będźie lud iego opuſzcżonym przez rátunku.

  6. Vćiekáyćie z pośrzodku Bábilonu / á káżdy z wás niech záchowá zdrowie ſwoie / ábyśćie y wy nie byli zátráceni w złośći iego / ábowiem cżás pomſty Páńſkiey odpłáći mu zápłátę iego.
  7. Bábilon było iáko kubek złoty w ręce Páńſkiey / opáiáiąc wſzytkę źiemię / národowie pili wino iego / á dlá tegoż poſzáleli.
  8. * Bábilon z trzáſkiem vpádło / á zborzone ieſt: Roſpłácżćież ſię nád nim / weźmićie żywicę ná iego boleśći / ázá może być vzdrowione.
      * Ezái.21.v.9. Ziáw.14.v.8.

  9. Mychmy lecżyli Bábilon / ále ſię nie zgoiło / opuśććież ie / á podźmy káżdy do źiemie ſwey / ábowiem ſłuſzne káránie iego przyſzło áż pod niebo / á dotyká ſię obłokow.
  10. Pán ſpráwiedliwośći náſze iáśnie okázáł / podźmy á opowiedzmy ſpráwę Páná Bogá náſzego w Syonie.
  11. Wypoleruyćie ſtrzáły á nápełnićie ſáháydáki / Pán wzbudźił duchá Krolow Medſkich / ábowiem vmyſlił wytráćić Bábilon / gdyż ieſt pomſtá Páńſká y pomſtá Kośćiołá iego.
  12. Podnieśćie chorągieẃ ná murzech Bábilońſkich / dwoiáką ſtráż oſádźćie / poſtháwćie wárterze / vcżyńćie záſádzki / ábowiem Pán vmyſlił / y wykoná wſzythko co wyrzekł przećiw mieſzcżánom Bábilońſkim.
  13. O ty ktore mieſzkáſz nád wodámi wielkimi á obfituieſz w ſkárby / przyſzedł koniec twoy y kres łákomſtwá twego.
  14. † Pán záſtępow záprzyſiągł przez duſzę ſwoię / mowiąc / Záiſte iá ćiebie nápełnię ludźmi iáko mſzycámi / á oni zákrzycżą ſpołu nád tobą ná trwogę.
      † Amos.6.v.8.

  15. ¤ Onći to ieſt ktory ſpráwił źiemię mocą ſwą / á zgotowáł świát mądrośćią ſwoią / y roſtropnośćią ſwą roſpoſtárł niebioſá.
      ¤ 1.Mo.1.v.6. Pſálm.136.v.6. Wyzſzey.10.v.12.

  16. Gdy głos ſwoy wydá / wody pod niebem záhucżą / á podnośi chmury od końcżyn źiemie / obrácá łyſkáwice w dżdże / á wywodźi wiátry z mieyſc ich.
  17. Szálony ieſt cżłowiek z mądrośćią ſwoią / káżdy rzemieśnik dlá ſwych obrázow zeſromocon ieſt / ábowiem wſzytko co vleie / kłámſtwo ieſt / á nie máſz tám duchá.
  18. Prożność ieſt á robotá obłudná / poginą cżáſu náwiedzeniá ſwego.
  19. Nie tákowyć ieſt B dźiáł Iákobow / ábowiem on ieſt ktory wſzytko ſpráwił / á ieſt ſceptrum dźiedźictwá iego / Pán záſtępow ieſt imię iego.
      B To ieſt Bog.

  20. Ty ieſteś młot moy ku potłucżeniu zbroie / á przez ćię potłukę národy y Kroleſtwá podwrocę.
  21. A przez ćię potrę koniá y iezdnego / potrę przez ćię woz y tego co ná nim iedźie.
  22. Y potłukę tobą mężá y niewiáſtę / vderzę tobą ſtárcá y dźiećię / potłukę też ſpołu młodźieńcá y pánienkę.
  23. Potłukę przez ćię páſtyrzá y trzodę iego / orácżá y z iárzmy iego / potłukę przez ćię Kſiążętá y hetmány.
  24. A odpłácę Bábilonowi / y wſzytkim obywátelom Káldeyſkim wſzytkę ich złość ktorą oni okázáli przećiw Syonu przed ocżymá wáſzemi / mowi Pán.
  25. Oto iá z tobą cżynić mám Goro ſkáżoná / mowi Pán / ktorá pſuieſz wſzytkę źiemię / rośćiągnę iá też nád tobą rękę ſwą / á wywálę ćię z opoki / ábych ćię vcżynił gorą popáleniá.
  26. Nie będźie z ćiebie wyięt kámień ku ſpoieniu węgłá / áni żáden kámień ná záłożenie gruntow / ále ná wieki zepſowáná zoſtánieſz / mowi Pán.
  27. Podnieśćie chorągieẃ ná źiemi / trąbćie w trąbę miedzy národy / zgotuyćie pogáńſtwo przećiw niey / zgromádźćie przećiw niey kroleſtwá / Arárát / Minny / y Aſchenáz / poſtánowćie nád nią Hethmány / przywiedzćie ná nie konie iáko koſmáte gąśiennice.
  28. Zgotuyćie ná nię národy / Krole Medſkie / Kſiążętá ich / y wſzytki hetmány ich / ze wſzytką źiemią pánowániá iego.
  29. A zádrży źiemiá y rozżáli ſię / bo to co Pán vmyſlił przećiw Bábilonowi zmocniło ſię / áby źiemiá iego byłá zborzoná y ſpuſtoſzoná.
  30. Mocárze Bábilońſcy przeſtháli wálcżyć / muśieli zućiekáć ná zámki / męſtwo ich wyśiliło ſię / á ſtáli ſię iáko niewiáſty / mieſzkániá iego popálone ſą / á záwory iego połámáne ſą.
  31. Goniec będźie potykáł gońcá / á poſeł poſłowi zábieży drogę / áby opowiedźieli wieść Krolowi Bábilońſkiemu / iż miáſto iego wźięte od iednego końcá áż do drugiego.
  32. A brody iego oſádzone / y wſzędy C ogień wyſuſzył wody / mężowie iego wálecżni vſtráſzeni ſą.
      C Abowiem thák hiſtorykowie piſzą iż Cyrus obroćił indźie rzekę Eufrátes á onym ſtárym rzecżyſkiem przypuśćił lud ſwoy w miáſto.

  33. Abowiem Pán Záſtępow Bog Izráelſki ták mowi / Corká Bábilońſká ieſt iáko boiſko / przyſzedł cżás w ktory muśi być podeptáná / Ieſzcże málucżko á prźiydźie cżás żniwá iego.
  34. Nábuchodonozor Krol Bábilońſki pożyráł mię / y poćieráł mię / vcżynił mię nácżyniem prożnem / D połknął mię iáko Smok / nápełnił brzuch ſwoy roſkoſzámi moimi / á potym mię wygnáł.
      D Pán krzywdę ludu ſwego pocżytá zá ſwą włáſną.

  35. Łup bogáctw moich y ćiáłá mego wołáią przećiw Bábilonowi / mowić będźie mieſzkáiącá w Syonie / Kreẃ moiá nád obywátelmi Káldeyſkimi / rzecże Ieruzálem.
  36. A dlá tegoż rzekł Pán / Oto záſtáwię ſię o twoię krzywdę / á pomſzcżę ſię zá ćię / wyſuſzę E morze iego / y wyſuſzę F źrzodłá iego.
      E Przez Morze rozumie obfite bogáctwá miáſtá Bábilońſkiego.
      F To ieſt pocżątek rodu iego.

  37. Bábilon obrocone będźie w kupy rumu / á ſthánie ſię mieſzkániem Smokom / będźie w podźiwienie / y w poświſthowánie przez mieſzkáiących.
  38. Rycżeć ſpołu będą iáko Lwi / á krzycżeć będą iáko ſzcżeniętá lwie.
  39. Vcżynię im gody ná roſpálenie ich / á popoię ie áby ſię weſelili á poſnęli ſnem wiecżnym / á iuż więcey áby ſię nie ocucáli / mowi Pán.
  40. Wywiodę ie iáko bárány ku zábićiu / á iáko ſkopy y kozły.
  41. Y iáko ieſt dobyte G Seſách: y iáko wźięthe ieſt náſłáwnieyſze po wſzytkiey źiemi: y iákoż ſię ſtáło Bábilon w zdumienie miedzy ludźmi:
      G O tym pátrz wyżſzey káp.25.v.26.

  42. H Morze podnioſło ſię nád Bábilonem / okryte ieſt wielkoſćią wod iego.
      H Thu záſię przez morze rozumie woyſko Perſkie y Medſkie.

  43. Miáſthá iego przyſzły w podźiwienie iáko źiemiá płoná y puſtá / w ktorey żáden nie zmieſzká / á żáden cżłowiek támtędy nie przeydźie.
  44. Náwiedzę też Belá w Bábilonie / y wydrę z páſzcżęki iego to co on I pożárł / á národowie nie zbieżą ſię więcey do niego: y mury Bábilońſkie będą podwrocone.
      I To ieſt / ofiáry iemu cżynione / á ktory był w tákiey cżći że nie tylko ofiárowáno mu dáry ále y dźiátki.

  45. O ludźie moy / wychodźćie z pośrodku iego / á wybáẃ káżdy duſzę ſwoię od zápáleniá gniewu Páńſkiego.
  46. By ſnádź ſerce wáſze nie zemdláło / á iżbyśćie ſię nie polękáli wieśći / ktore będźie ſłyſzeć ná źiemi: bo nowiny przychodźić będą w tym roku / y pothym drugiego roku prźiydźie wieść y gwáłt w źiemi / á pán prźiydźie ná páná.
  47. A dlá tegoż / Oto dni przychodzą w ktore iá náwiedzę báłwány Bábilońſkie / y wſzytká źiemiá iego záháńbioná będźie y wſzyſcy pobići polęgą w pośrod iego.
  48. Niebo y źiemiá rozweſelą ſię nád Bábilonem y tho wſzytko co w nich ieſt: ábowiem woiownicy prźiydą do niego od pułnocy / mowi Pán.
  49. A iáko Bábilon było przycżyną iż polegli pobići Izráelſcy / ták polęgą pobići Bábilońſcy po wſzythkiey źiemi.
  50. Wy kthorzyśćie vſzli miecżowi / idźćie á nie pozoſtáwáyćie / wſpomnićie z dáleká ná Páná / á niech wám prźiydźie ná pámięć Ieruzálem.
  51. Záwſtydzeni ieſtechmy / bochmy ſłyſzeli poſromocenie / Wſthyd okrył oblicżá náſze / bo cudzoźiemcy przyſzli ná ſwięthe mieyſce domu Páńſkiego.
  52. A dlá tegoż dni przychodzą mowi Pán / w ktorych náwiedzę báłwány iego / á po wſzythkiey źiemi iego wzdycháć będźie zrániony.
  53. Choćiáżby też Bábilon wynioſło ſię áż do niebá / á otocżyło ſię mury náywięcżſzemi: á wſzákoż woiownicy prźiydą k niemu ná me rozkázánie / mowi Pán.
  54. Głos wołániá ſłyſzán ieſt z Bábilonu á wielká poráżká od źiemie Káldeyſkiey.
  55. Abowiem Pán rozborzył Bábilon / á popſowáł w nim głos wielki / y náwáłnośći iego záhucżą iáko wielkich wod / á zábrzmi głos ich.
  56. Abowiem przyſzedł woiownik przećiw Bábilonu / mocárze iego poimáni ſą / á łuki ich złámáne: ábowiem Bog nágrody Pán nágrodźi im ſowićie.
  57. Popoię Kſiążętá iego y mędrce / przełożone / vrzędniki / y mocárze iego / Záſną ſnem wiecżnym / á nie ocucą ſię / mowi Krol ktorego imię ieſt Pán záſtępow.
  58. Pán záſtępow ták mowi / Then mur ſzeroki Bábilońſki złámán będźie / y brány iego wyſokie ſpálone będą ogniem / á ludźie dármo będą prácowáć áby ten ogień vgáśili.
  59. Słowo kthore roſkázáł Prorok Ieremiáſz Sáráiemu ſynowi Netyiego ſyná Máházyego / gdy ſzedł z Krolem Sedekiáſzem do Bábilonu / roku cżwártego pánowániá iego / á był Sáráiás náprzednieyſzy podkomorzy.
  60. Nápiſáł tedy Ieremiáſz wſzytko trápienie co ná Bábilon przydź miáło w kſięgi / y wſzytki ty ſłowá ktore ſą nápiſáne przećiw Bábilonowi.
  61. Rzekł potym Ieremiáſz do Sáráiáſzá / Gdy prźiydźieſz do Bábilonu / á oglądáſz ie / y cżytáć będźieſz wſzytki ty ſłowá.
  62. A rzecżeſz / Pánie / mowiłeś przećiw mieyſcu themu iżeś ie zborzyć miáł / ták bárzo iżby w nim żádnego mieſzkáiącego nie zoſtáło / od cżłowieká áż do bydlęćiá / owſzem áby było wiecżnie ſpuſtoſzone.
  63. A gdy przecżytáſz kſięgi ty / vwiążeſz kámień v nich / y wrzućiſz ie w pośrod Eufráteſá.
  64. Y rzecżeſz / Thák vtonie Bábilon á nie powſthánie więcey z nieſzcżęśćiá / kthore iá przywiodę ná nie / y thákże vſthánie. A do tądći ſą ſłowá Ieremiáſzowe.

    Kápitułá 52.
    ¶ 1. Powtárzá o ſkáżeniu Ieruzálem / O poimániu Sedekiáſzá / y pobićiu ſynow iego. 17. Kośćioł złupiony przez Káldeycżyki / á nácżyniá iego zánieſione ſą do Bábilonu. 24. Sáráiáſz pierwſzy kápłán y ini odwiedźieni ſą do Nábuchodonozorá / y ſą przed nim pobići. 28. Licżbá tych ktorzy byli záwiedźieni do Bábilonu przez Nábuchodonozorá. 31. Krol Ioáchin wybáwiony z więźieniá przez Ewil Merodáchá Krolá Bábilońſkiego.

  1. * Ná ten cżás było Sedákiáſzowi dwádźieśćiá y ieden rok gdy wſtąpił ná kroleſtwo / y pánowáł iedennáśćie lát w Ieruzálem / á imię mátki iego było Hámuthál / corká Ieremiáſzowá A z Lobny.
      A O they Lobnie pátrz w.2.kſięg. Kron. Ká.21.v.10.

      * 2.Krol.24.v.18. 2.Kron.36.v.11.

  2. Y cżynił złość przed Pánem we wſzytkim iáko y Ioiákim cżynił.
  3. Abowiem gniew Páńſki był nád Iudą y nád Ieruzálem / áż ie odrzućił od oblicżnośći ſwoiey: bo Sedekiáſz odpornym był Krolowi Bábilońſkiemu.
  4. I ſtháło ſię dźiewiąthego roku kroleſtwá iego / dźieſiątego mieſiącá / dniá dźieſiąthego / iż Nábuchodonozor Krol Bábilońſki przyćiągnął ze wſzythkim ſwym woyſkiem pod Ieruzálem / y obległ ie wſzędy wkoło wyſypuiąc wáły.
  5. Y było miáſto w oblężeniu áż do iedennáſtego roku pánowániá Sedekiáſzowego.
  6. Ale mieſiącá cżwárthego / dniá dźiewiątego / głod wźiął moc w mieśćie / á ſpiże niedoſtháło ludowi onei źiemie.
  7. I miáſto rozwálone ieſt / y wſzytcy ludźie rycerſcy zućiekáli / y wyſzli z miáſtá w nocy fortką / ktorá byłá miedzy dwiemá mury bliſko ogrodu Krolewſkiego / y vćiekli drogą ku puſtyni / A Káldeycżycy leżeli około miáſtá.
  8. Tedy woyſko Káldeycżykow goniło / y poimáło Krolá Sedekiáſzá ná puſzcży Ierycho / á wſzytek pocżet ludu iego / rozpierzchnął ſię od niego.
  9. A gdy poimáli Krolá / poſłáli go do Krolá Bábilońſkiego w Ryblát ktore ieſt w źiemi Hemát / á on wydáł dekret przećiwko iemu.
  10. Krol tedy Bábilońſki dáł pośćináć ſyny Sedekiáſzowe przed nim / y kázáł pomordowáć wſzytki Kſiążętá Iudſkie w Rybláth.
  11. Dáł też ocży wyłupić Sedekiáſzowi / y związáwſzy go łáńcuchy roſkázáł krol Bábylońſky záwieść do Bábilonu wſádźicż do ćiemnice / gdźie był áż do śmierći.
  12. A piątego mieſiącá dniá dźieſiątego tegoż mieſiącá / roku ktory dźiewiątynáſty był pánowániá Krolá Nábuchodonozorá krolá Bábylońſkiego / Nábuzárdán Hetmán ktory był ſługą Krolá Bábilońſkiego przyecháł do Ieruzálem.
  13. Y ſpálił ogniem dom Páńſki / y dom Krolewſki / y wſzytki domy Ierozolimſkie y wſzytki domy przednieyſze.
  14. A wſzythko woyſko Káldeycżykow ktore było z przerzecżonym Hetmánem / rozmiotli wſzytky mury około Ieruzálem.
  15. Przytym Nábuzárdán Hethmán / zágnáł w więźienie ludźi vbogie y oſtátki poſpolſtwá / ktore było pozoſtáło w mieśćie / y ty co byli zućiekli do Krolá Bábilońſkiego y oſtátki ludu.
  16. A wſzákoż ſámże Nábuzárdán Hethmán pozoſtháwił niektore vbogie w źiemi / winárze y orácże.
  17. Połámáli też Káldeycżycy ſłupy miedźiáne ktore były w domu Páńſkim y podſtáwki / y koćieł wielky miedźiány ktory był w domu Páńſkim / y zánieśli do Bábilonu wſzytkę ich miedź.
  18. Pobráli theż kotły / łopáty / inſtrumenty Muzyki / miednice / cżáſzki / y wſzytko nácżynie miedźiáne / ktorym poſługowáno.
  19. A Hethmán pobráł wiádrá y kádźiłdnice / bánie / gárnce / ſwiecżniki / moźdźerze / y kubki / y wſzythki nácżyniá złote y ſrebrne.
  20. Y dwá ſłupy / koćieł ieden / dwánáśćie wołow miedźiánych / ktorzy byli pod podſtháwki / co ie był ſpráwił Sálomon Krol w domu Páńſkim / á miedźi tego wſzytkiego nácżyniá niebyło wági.
  21. Wyſokość ſłupu iednego byłá ná ośmnáśćie łokiet / á łáńcuſzek około niego ná dwunáśćie łokiet á miąſzſzość iego byłá ná cżterzy pálce / á wnątrz był dęty.
  22. A ná wierzchu byłá gáłká miedźiáná ktorey wyſokość byłá ná piąći łokiet / robotą plećioną / á iábłká gránáthowe w okrąg około gáłki / wſzytko z miedźi / A tákowyż theż był kſztáłt ſłupu drugiego y iábłek.
  23. Z iedney ſtrony widáć było dźiewięćdźieſiąt y ſześć iábłek / á wſzytkich iábłek było ſtho wſzędy wkoło w oney roboćie plećioney.
  24. Wźiął też Hethmán Sáráiáſzá náprzednieyſzego kápłáná / y Zofoniáſzá wtorego po nim / y trzy ſtroże weśćiá.
  25. A z miáſtá wźiął komorniká / ktory był przełożonym nád rycerzmi / y ſiedm mężow ſług Krolewſkich ktore ználeźiono w mieśćie / y przednieyſzego ſekretárzá woyſká ktory popiſowáł lud źiemie ku boiowi / y ſześćdźieſiąt mężow z ludu źiemie / ktorzy ſą ználeźieni w mieśćie.
  26. Nábuzárdán Hetmán zábráł ie / y odwiodł ie do krolá Bábilońſkiego do Rybláthy.
  27. Y dáł ie pobić á pomordowáć Krol Bábilońſki w Rybláth w źiemi Hemát / y przenieſione ieſth Iudá z źiemie ſwoiey.
  28. A táć licżbá ludu kthory Nábuchodonozor zábráł ſiodmego roku / trzy tyſiące Żydow y dwádźieśćiá y trzech.
  29. Roku oſmnáſtego zá Nábuchodonozorá / Zágnáno ośm ſeth y trzydźieśći y dwu mężow.
  30. A dwudźieſtego y trzećie° roku / zá tegoż Nábuchodonozorá / Nábuzárdán Hethmán zágnáł ſiedm ſet y cżterdźieśći y pięć Żydow. Ktorych wſzythkich było / cżtery tyſiące y ſześć ſeth.
  31. ¤ Roku trzydźieſthego śiodmego / przewiedźieniá Krolá Ioáchiná / Krolá Iudſkiego mieſiącá dwunáſtego / dniá dwudźieſtego piąthego thegoż mieſiącá / Ewilmerodách Krol Bábilońſki thego roku ſkoro krolowáć pocżął / wypuśćił Ioáchiná Krolá z więźieniá / y przywroćił go ku pierwſzemu doſtoieńſtwu.
      ¤ 2.Krol.25.v.27.

  32. Y mowił z nim łáſkáwie / á ſtolicę iego zácniey wywyżſzył / niż inych Krolow co z nim byli w Bábilonie.
  33. Y odmienił ſzáty więźieniá iego / á záwżdy iádł z nim ſpołu po wſzytki dni żywotá ſwego.
  34. A dáwáno mu obroki ná káżdy dźień z ſpiżárń Krolá Bábilońſkiego przez wſzytek cżás żywotá iego / áż do śmierći.
Spis Kapituł, Indeks Kſiąg