Kápitułá 1.

    ¶ 1. Swiątoſć / máiętnoſć / y ſtáránie Iobowe o dźieći ſwoie / gdy zá nie ſpráwuie ofiáry. 10. Cżárt vproſił áby go mogł kuſić. 13. Z dopuſzcżeniá Bożego trápi go odiąwſzy mu dźieći y máiętnoſć. 20. Wiárá y ćierpliwoſć iego.

  1. Był w źiemi A Vz Mąż niekthory imieniem B Iob / á cżłowiek then był C vprzeymy dobry y pobożny / á chroniący ſię złoſći.
      A Tá źiemiá ieſth Idumeá według świádectwá Ieremiáſzowego w Lámenćiech Káp.4.v.21. A thá źiemiá názwáná ieſth od Vzá ſyná Diſonowego. O cżym pátrzáy w Kſięgách 1.Mo.36.v.28. A był záſię iny Vz ſyn Arámow / od ktorego Syryá w kthorey ieſt Dámáſzek wezwáná ieſt według Iozefuſá. Był theż trzeći Vz ſyn Náchorow / o ktorym ieſt w Kſięgách 1.Moi.22.v.21. Ieronim Swięty ták mniemá / iż z támtąd ten Iob wyſzedł / Gdyż też iſćie przyiáćiele ktorzy byli przyſzli náwiedzáć go byli Edomcżycy: A przetoż ieſt rzecż podobná iż był z Idumeyſkiey źiemie ktorą zwáno Vz.
      B To imię niektorzy wykłádáią żáłuiący / ábo płácżący á niektorzy ćierpiący nieprzyiáźni / ábowiem był iáko cel do ktore° ſtrzeláno.
      C A wſzákoż był pogánin / ále Bog záwżdy chćiáł y miedzy pogány zoſtáwić nieiákie znáki chwáły ſwoiey / ná záwſtydzenie tym ktorzy zſthępuią z drogi práwdźiwey. A ſłowo to vprzeymy / rozumie ſię w piſmie ſzcżyry / cáły / á ktory nie myſli w ſercu nic inego iedno to co ieſt w vſćiech.

  2. Y vrodźiło mu ſię ſiedḿ ſynow á trzy corki.
  3. A máiętnoſć dobytká iego byłá / ſiedḿ tyſięcy owiec / trzy tyſiące wielbłądow / pięć ſet pár wołow / y pięć ſet oſlic / y bárzo wiele cżeládźi / ták iż on cżłowiek nádoſtátecżnieyſzym był miedzy wſzythkiemi ludźmi ná Wſchod ſłońcá.
  4. Synowie też iego mieli ten zwycżáy / iż ſpráwowáli bieſiády káżdy w ſwym domu ſwoiego dniá / Y ſłáli proſząc trzech ſioſtr áby z nimi iádáły y piły.
  5. A gdy ſię obeſzli porząd z onymi bieſiádámi / tedy ie Iob obſyłáł D áby ſię przygotowáli ku ſłużbie Bożey / á wſtáiąc ráno ſpráwowáł ták wiele pálonych ofiár iáko ich wiele było wſzytkich / Abowiem thák myſlił ſám w ſobie: Snádź zgrzeſzyli ſynowie moi / á E myſlili co złego o Bogu: A tákże cżynił po wſzytki dni.
      D W Zydowſkim ſtoi / poświącáł ie / ábowiem w Zákonie pirwey niż ſpráwowáno ofiáry / ći ktorzy ofiárowáli pierwey ſię ocżyſćiáli vżywáiąc nieiákich Cerymoniy według roſkázániá Bożego / A ty Cerymonie były iákoby iáká widomá náuká / ſkąd ſię vcżyli iż nie mogli mieć inſzego przyſtępu do Bogá dlá ſwoich plugáſtw y niecżyſtoty. Wſzákoż Krzeſćiáni thych Cerymoniy nie vżywáią / ále co ſię przez nie znácżyło / to oni trzymáią.
      E W Zydowſkiem ſtoi / błogoſłáwili / ktore ſłowo cżęſto kroć ſię w piſmie rozumie zá złorzecżeńſthwo / iáko o tym ſtoi w 1.Krol. Káp.21.v.10.y.13.

  6. Y przydáło ſię dniá niektorego / iż F Synowie Boży przychodźili przed Páná / miedzy ktoremi też przyſzedł G Szátán.
      F Rozumie tu o Anielech dobrych / iáko cżythámy w 1.Krol.22.v.19.
      G To nám okázuie iż cżárt rád nie rád muſi poddán być Bogu / á nie może ſie ni ocż kuſić iedno ile mu Bog dopuſći.

  7. Tedy Pán rzekł ku Szátánowi / H Skądże idźieſz: A Szátán odpowiedźiáł Pánu tymi ſłowy / Przechádzáłem ſię á I ſkrążyłem źiemię.
      H Pán choćiáż wiedźiáł ſkąd ſzedł / á przedſię go pythá przypodobuiąc ſię mdłoſći náſzey.
      I Tu ieſt okázán vrząd cżártowſki / iż on nic ine° nie cżyni iedno krąży iáko lew kogoby pozrzeć mogł.

  8. A Pán mu rzekł / Bácżyłżeś Iobá ſłużebniká mego / ktoremu niemáſz rownego ná źiemi / cżłowieká vprzeymego / dobrego y pobożnego / y ktory ſię chroni złego:
  9. Y odpowiedźiáł Szátán mowiąc / Y dármoż ćiebie Iob chwáli:
  10. Gdyżeś go ty ogrodźił ze wſząd y dom iego ze wſzythką máiętnoſćią: Izáż nie ſzcżęſćiſz wſzytkiego cokolwiek on ſpráwuie: ták iż máiętnoſć iego rozmnożyłá ſię ná źiemi:
  11. Ale ſćiągni iedno rękę twą / á tkni w to cokolwiek má / wſzák vyźrzyſz J iáko ćię będźie dobrorzecżył.
      J W Zydowſkim ſthoi / Ieſli ćię w twárz dobrorzecżyć nie będźie / Ale to przećiwnem obycżáiem rozumieć mámy.

  12. A ták Pán rzekł do Szátáná / Oto dáwám pod moc twoię máiętnoſć iego / iedno ſię thylko ná ſámego nie tárgáy: Y odſzedł Szátán od Páná.
  13. Stáło ſię tedy dniá niektorego / iż ſynowie y corki iego iedli y pili wino w domu brátá ſwego pierworodnego.
  14. Zátym przyſzedł poſeł do Iobá / y powiedźiáł / Gdy wołmi oráno á oſlice páſiono ná páſzách ich.
  15. Wtárgneli Sábeycżycy y zábráli ie / á ſłużebniki pomordowáli / iedno żem iá ſám vſzedł ábychći oznáymił.
  16. A niżli then domowił / przyſzedł drugi oznáymuiąc / Ogień Boży ſpádł z niebá / á ſpálił owce y ſłużebniki / chybám iá ſám vſzedł ábychći oznáymił.
  17. A gdy ten ieſzcże domáwiáł / przyſzedł drugi opowiedáiąc / Káldeycżycy rozdźieliwſzy ſię ná trzy hufce / náiecháli y zábráli wielbłądy / á pomordowáli ſłużebniki / iednom iá ſám vćiekł ábymći o tym dáł znáć.
  18. A niżli ten ieſzcże domowił / przybieżáł drugi oznáymuiąc / Synowie twoi y corki iedli y pili wino w domu brátá ſwego pierworodnego.
  19. A oto przyſzedſzy wiátr gwáłtowny od puſzcżey / zátrząſnął cżtermi węgły domu ktory vpádł ná dźieći / á tákże pomárli / iednom iá ſám vſzedł ábychći to oznáymił.
  20. Thedy Iob wſtáwſzy rozdárł płáſzcż ſwoy / y dáł ogolić głowę ſwą á vpádſzy ná źiemię chwálił Páná.
  21. Mowiąc thymi ſłowy / Nágom wyſzedł z żywotá mátki moiey / y nágo ſię támże wrocę / Pán był dáł / y Pán pobráł: Niecháyże będźie błogoſłáwione K imię Páńſkie.
      K W Greckiey Bibliey przydáne ſą ty ſłowá Iáko ſię Pánu vpodobáło ták ſię ſtáło.

  22. Owá Iob w tym wſzytkim by námniey nie zgrzeſzył / áni przywłáſzcżył Pánu nic nieprzyſtoynego.

    Kápitułá 2.

    ¶ 1. Szátánowi dopuſzcżá Bog trápić Iobá ná ćiele. 9. Zoná go námáwiá áby opuſćił Bogá. 11. Trzey przyiáćiele Iobowi przyſzli ćieſzyć go.

  1. Przydáło ſię dniá niektorego / iż przyſzli ſynowie Boży áby ſtáli przed Pánem / miedzy kthorymi też przyſzedł y Szátán áby też ſtáł przed Pánem.
  2. Y rzekł Pán ku Szátánowi / Skąd że wżdy idźieſz: A on odpowiedźiáł Pánu / Obſzedłem y okrążyłem źiemię.
  3. Zátym rzekł Pán do Szátáná / Bácżył żeś Iobá ſłużebniká mego: gdyż iemu nie máſz rowniá ná źiemi / cżłowieká vprzeymego / dobrego / y pobożnego / á chroniącego ſię złoſći / á ktory ieſzcże trwá w vprzeymoſći ſwoiey: Y wzbudźiłeś mię thy náń iżbym go bez przycżyny ſtráćił.
  4. Ná tho Szátán odpowiedźiáł Pánu / Káżdyć dá ſkorę zá ſkorę / y wſzythko cokolwiek má zá zdrowie ſwoie.
  5. Lecż teráz ſćiągni náń rękę twoię / á dothkni ſámego y ćiáłá iego / wſzák vyzryſz iáko ćię będźie dobrorzecżył.
  6. Tedy Pán rzekł Szátánowi / Oto go puſzcżám ná wolą twoię / tylko go żywo zoſtáw.
  7. A wyſzedſzy Szátán od Páná / záráźił Iobá kroſtámi złemi / od podeſzwy nożney áż do wierzchu głowy.
  8. Tedy on wźiąwſzy ſkorupę ktorą by ſię drápáł / vſiádł w popiele.
  9. Do ktorego rzekłá A żoná iego / Y ieſzcżeż przedſię B trwáſz w proſtoćie twoiey: C Dobrorzecżże Bogu áż zdechnieſz.
      A Szátán nápráwił żonę iego / áby ſię náprzod tą bronią z nim potykáł ták iáko to cżynił y z Adámem.
      B Iákoby ták rzekłá / Przedthymeś ták bárzo vfáł Bogu iżeś go názywáł tárcżą y obroną ſwoią / á zdáłoć ſię że ćie nigdy opuſćić nie miáł / á theráz widźiſz coć ſię ſtáło / á wżdyś ieſzcże thák ſzálon iż trwáſz w proſtoćie ſwoiey.
      C To mowi nágráwáiąc go / iákoby rzekłá / choćiá Bogá chwáliſz przedſię zdechnieſz.

  10. Ktorey on odpowiedźiáł / Mowiłáś to iáko iedná z niewiáſt ſzálonych: Ieſliżechmy bráli dobrá od Páná / á nieſzcżęſćiá przecżże prźiymowáć nie mámy: A w tym wſzytkim Iob vſty ſwemi nie zgrzeſzył.
  11. Gdy tedy vſłyſzeli D trzey przyiáćiele Iobowi / wſzythko to nieſzcżeſćie ktore mu ſie przydáło / przyſzli káżdy od mieyſcá ſwego / to ieſt Elifáz Temánitcżyk / Báldád Suhitcżyk / y Sofár Náámátcżyk: Abowiem ſię byli zmowili poſpołu go náwiedźić y ćieſzyć.
      D Ci trzey byli możni y zácni Pánowie z Arábiey o ktorych ſieḿdźieſiąt wykłádácżow powiedáią że byli krolmi / ieden Themánitſkim / drugi Suhitſkim / á trzeći Náámátſkim / ktemu byli ludźie mądrzy y vcżeni á wielcy przyiáćiele Iobowi: Y przyſzli byli thym vmyſłem chcąc go ćieſzyć á cżynić doſyć powinowáctwu przyiáćielſkiemu / ále gdy obácżyli że był kárán od Páná niezwycżáynym obycżáiem / mniemáli że ſię Pán przećiw niemu roſrożył zá iego grzechy / á mieli o nim złe rozumienie / iákoby być miáł cżłowiekiem pokrytym / á ktory pod pokrywką nábożeńſtwá omyláł ich mniemánie.

  12. Kthorzy podniożſzy náń z dáleká ocży ſwoie nie poználi go / y płákáli głoſem wielkim / rozdárſzy káżdy ná ſobie ſzátę ſwą / ſypiąc proch ná głowę ſwoię á miecąc ku gorze.
  13. Y ſiedźieli przy nim przez ſiedḿ dni y przez ſiedḿ nocy ná źiemi / nie śmieiąc by ſłowá żáden rzec ku niemu / widząc iáko był źięt bárzo gwáłtowną boleſćią.

    Kápitułá 3.

    ¶ 1. Iob złorzecży dźień národzeniá ſwego. 11. Prágnie vmrzeć w cżym vkázuie iż śmierć ieſt koniec wſzytkiey nędze.

  1. Potym Iob vſtá ſwe otworzywſzy / A złorzecżył dniowi ſwoiemu.
      A Przed tym Iob doſyć mężnie ſobie pocżynáł y z wielką ſtáthecżnoſćią: Teráz iuż wątpi y wáhá ſię / A wſzákoż thego ſię mocnie trzymá że chce być poſłuſzny Bogu / y przy tym z vmyſłem dobrym trwáć / Ale ſercá ſwego z tą doſkonáłoſćią iákoby chćiáł nie może ſpráwowáć / á tho dlá ſkáżoney náthury ſwoiey ktorą przećiwko niemu wálcżyłá / á bárzo mu byłá ná przekáźie / A dlá tegoż w tym chrámáł y vpádł / ták rownie iáko y Páweł S. w onym potykániu duchá y ćiáłá / O cżym máſz świádectwo w liſćie do Rzym.7.v.18. A wſzákoż iednák Iob otrzymáł potym zwyćięſtwo / choć przedſię był w tym zránion.

  2. A wołáł Iob ták mowiąc.
  3. * Achby B zginął dźień w ktorym ſię vrodźił / y noc w ktorą rzecżono pocżął ſię mężcżyzná.
      B Tu gdy oto ták złorzecży / żádnym obycżáiem nie może ſię wymowić z grzechu / ále tákowy to ieſt grzech iáko ráná onych ktorzy potykáiąc ſię zwyćiężcámi zoſtáwáią / ábowiem tym ſłáwnieyſze bywá zwyćięſtwo ich / im więcey ná ſobie rán odnoſzą / A wſzyſcyć ludźie święći ná ty niedoſtátki boleią / ktorych im Pán zá grzech nie pocżytá.

      * Iere.20.v.14.

  4. Dźień on niecháy będźie ćiemny / á niecháy o nim nie wie Bog ná wyſokoſći / áni go niecháy żádná świátłoſć nie oświecá.
  5. Niecháy go oſzpecżą ćiemnoſći y ćień śmierći / niecháy go ogárną obłoki / á niecháy będźie ſtráſzny dlá gorącoſći dni.
  6. Niechże ſię ſtánie oná noc ćiemná / á niecháy nie będźie policżoná miedzy dni w roku / á niecháy nie idźie w licżbę Mieſiącow.
  7. Noc oná niecháy będźie opuſtoſzáłá / á niecháy ſię w nię nie przytráfiá krzyk weſoły.
  8. Niecháy ią przeklináią ći co przeklináią dźień / kiedy ſię gotuią ku wzruſzániu płácżu ſwego.
  9. Niecháy ſię przy iey zmierzkániu záćmią gwiázdy / niech cżeká świátłá kthore nie prźiydźie / á niecháy nie oglądá świtániá.
  10. Dlátego iż oná nie záwárłá drzwi żywotá mátki moiey / á nie ſkryłá boleſći od ocżu moich.
  11. Przecżżem nie vmárł wnet z żywotá / ábo przecżżem z niego wyſzedł iżem wnet nie zginął:
  12. Przecżże mię ná kolánách piáſtowáno: á przecżżem pierśi ſáć dáwáno:
  13. Abowiem teráz C odpocżywáłbych beſpiecżnie / y ſpáłbych świebodnie / á miáłbych był pokoy.
      C Acżkolwiek wiedźiáł o przyſzłym żywoćie / y onim práwie dobrze rozumiáł á wſzákoż thák ieſt ſwym nieſzcżęſćiē vtrápiony / iż w oney ſwey mdłoſći mowi ty ſłowá iákoby więc śmierć miáłá być dokońzeniem nieſzcżęſćiá káżdego.

  14. Z Krolmi y z ludźmi porádnymi tego świátá / ktorzy ſobie budowáli D mieyſcá ſpuſtoſzáłe.
      D To ieſt ćiktorzy Zámki ſpuſtoſzáłe budowáli ku pámiątce ſwey y wiecżney ſłáwie / A wſzákoż przedſię zá rowne z vbogiemi pomárli.

  15. Thákże y z Kſiążęty ktorzy mieli doſyć złotá / á w domoch ſwych mieli pełno śrebrá.
  16. Abo przecżem ſię nie ſtáł iáko mártwy płod á nie widány / ábo iáko niemowiątká ktore świátłoſći nie widźiáły:
  17. Támći ludźie niepobożni przeſtáwáią burdy cżynić / y z prácowáni odpocżywáią.
  18. Tám więźniowie poſpołu ſobie wytchną / á nie vſłyſzą głoſu vćiſkáiącego.
  19. Tám ſię zrowná máły z wielkim / á ſługá wolnym ieſt od páná ſwego.
  20. Ale cżemuż nędznemu dopuſzcżá świátłoſći / á żywotá tym ktorzy ſą vtrápionego ſercá.
  21. Ktorzy cżekáją ſmierći á nie prźiydźie / á pilniey iey ſzukáią niż ſkárbu.
  22. Ktorzyby byli bárzo rádźi y weſeli gdyby ſię do grobu doſtáli.
  23. Tákże y mężowi kthory nie wie E drogi / á ktoremu ią Bog zágrodźił.
      E To ieſt ktory nie wie drogi kędyby ſię obroćić miáł / á iáko vśmierzyć ſwoie ćięſzkoſći / z ktorych nie wie kiedy y iáko má wynidź.

  24. Abowiem niżli ieſć pocżnę wzdycháłem / á rzewne nárzekánie moie ieſt iáko wody gwáłtownie ſię dobywáiące.
  25. Abowiem to cżegom ſię bárzo báł potkáło mię / á cżegom ſię lękáł przypádło ná mię.
  26. Nie mám pokoiu áni beſpiecżeńſtwá / ábowiem przyſzłá ná mię tákowá trfogá.

    Kápitułá 4.

    ¶ 2. Iobá ſztrofuie Elifáz z niećierpłiwoſći. 7. Vkázuiąc mu iż to trápienie ćierpi dlá grzechow ſwoich. 17. Gdyż cżłowiek ieſt nie ſpráwiedliwy przećiw Pánu Bogu. 18. Y ſámi Anyołowie.

  1. Tedy Elifáz Themánitcżyk odpowiedźiáł mu tymi ſłowy.
  2. Nie będźieſz ći przykro ieśliż z tobą rozmáwiáć będźiem: Ale kthoż ſię ſtrzymáć może áby mowić nie miáł.
  3. Otoś ſám wiele inych vcżył / y potwierdzáłeś ręce mdłe.
  4. Słowá twe podnoſiły A vpádáiącego / á mdłe koláná poſiláłeś.
      A Tho ieſt / Ieſliś kogo widźiáł w vtrápieniu mdłe° / thedyś go według twey ſtátecżnoſći vtwierdzáł.

  5. A theráz iż ćię dolegá nie ćierpliwie znoſiſz / á iż ćię trochę dotknęło trwożyſz ſobą.
  6. B Izáli vfánie twe nie poſzło z boiáźni / á vprzeymoſć ſpráw twoich izáli nie ieſt ocżekáwánie twoie:
      B To ieſt nád źiewáłeś ſię przeto żeś ſię Bogá báł / á pobożnie żył / doſtáć cżego od Bogá.

  7. Rozmyſl proſzę ćię ieśliż ktho kiedy z niewinnych zginął / ábo gdźieby ludźie cnotliwi zniſzcżonymi byli.
  8. Iákom widáł C ty co orzą złoſći / y ſieią przewrotnoſći / że toż záſię żęli.
      C To ieſt ći ktorzy w złoſćiách żywią / thedy też zá ſwoię złoſć ſłuſzną zápłátę odnoſzą.

  9. Abowiem D tchnieniem Bożem giną / á od wiátru gniewu iego niſzcżeią.
      D W tych ſłowiech wolą y poſtánowienie Boże oznáymuie / ktoremu mocy ludzkie ſprzećiwić ſię nie mogą / thák iáko drobny proch przed wielkim wiátrem / co dowodźi przykłádem w wirſzu tym co zánim idźie.

  10. Ryk lwi y głos lwice / y zęby lwiąt wyrwáne ſą.
  11. Ginie lew iż nie má łupu / á lwiętá ſię roſproſzyły.
  12. Ktemu E doſzłá mię rzecż táiemná / ktoreiem trochę zrozumiáł vſzymá memi.
      E To ieſt / nie wiedźiáłem rzecży niektorey co ſię dotycże ſpráwiedliwoſći Bożey / y ſądow iego przećiw niewiernikom / A wſzákożem nie co o tym zrozumiáł iáko w nocy / Co záś ſámże wykłádá iż ſię mu to przydáło w widzeniu nocnym.

  13. W rozmyſlániu widzeniá nocnego gdy ſen ná ludźi przypádá.
  14. Przyſzedł ná mię ſtrách y lękánie ták iż ſię zátrwożyły wſzytki koſći moie.
  15. A wiátr ktory wſtáł około mnie / ſpráwił tho iż ná mnie wſtáwáły włoſy.
  16. Tedy iákoby kto ſtánął ktoregom iá w twárz poznáć nie mogł / á było nieiákie wyobráżenie przed ocżymá memi / á w onym milcżeniu ſłyſzáłem głos tákowy.
  17. Izáż ieſt ſpráwiedliwſzy cżłowiek niżli Bog: Izáli ktory mąż ieſt cżyſtſzym niżli Stworzyćiel iego:
  18. * Oto nie nálázł w ſłużebnikách ſwych ſtátecżnoſći / gdyż y w Anielech ſwych niedoſtátek bácży.
      * Niżey.15.v.15. 2.Piotr.2.v.4. Iudy.v.6.

  19. Iákoż dáleko więcey w thych co mieſzkáią w F domiech gliniánych / á ktorych ſą grunty z prochu / y ktorzy będą popſowáni od molow.
      F To ieſt w thym ćiele z źiemie ſtworzonem.

  20. Od poránku áż do wiecżorá bywáią pokruſzeni / á gdy ſię żáden nie obácży / wiecżnie poginą.
  21. Izáż zácnoſć ich nie ginie ſpołu z nimi: y vmieráią ſtráćiwſzy mądroſć.

    Kápitułá 5.

    ¶ 1. Elifáz przedſię ſtoi przy ſwey powieſći / okázuiąc iáko ieſt nicżemne ſzcżęſćie ludźi niepobożnych. 9. Wyſłáwiá przytym ſpráwy Boże dźiwne á rozumem nieogárnione.

  1. Záwołáyże teráz / ázá będźie kto coć ſię ozowie / á obeyzry ſię ná ktorego A ſwiętego.
      A To ieſt Aniołá / Iákoby ták chćiáł rzec / Zádnego nie máſz z Aniołow by námnieyſzego ktoryby ſię miáł ozwáć / okázuiąc iż cżłowiek dáleko podleyſzy ieſt od Aniołow / á tym więcey od Bogá.

  2. B Zápráwdę zábiiá gniew cżłowieká ſzálonego / á C záwiſć vmárzá nieumieiętnego.
      B Okázuie iż rzecży przećiwne przypádáią ná ludźi zá ich grzechy / Przetho pod przezwiſkiem cżłowieká ſzálonego / rozumie grzeſzniká ktory ſię Bogá nie boi.
      C To ieſt chćiwoſć zbytecżná dobrego mieniá / dlá kthorey giną tákowi / gdy ſię im pożądliwoſći nie ſzáńcuią.

  3. Acżćiem widźiáł ſzálonego iż ſię roſkorzenił / álem wnet D przeklináł mieſzkánie iego.
      D Widząc iż roſkorzenienie ich y okázáłoſć ſzcżęſćiá ku złemu końcowi przychodźi.

  4. Dźieći iego będą dáleko od zbáwieniá / á poginą w E bránie / y nie będźie nikt coby ich rátowáć miáł.
      E To ieſt ná ſądźie poſpolitym będą oſądzeni y zdáni / ábowiem náſládowáli złoſći oycowſkich.

  5. Głodny pozrze żniwo iego / á wydrze ie z pośrzod ćierniá / prágnący z chćiwoſćią połknie bogácthwá iego.
  6. Abowiem káránie nie pochodźi z prochu / áni vtrápieniá wydáłá z ſiebie F źiemiá.
      F Ziemiá nie ſtáwá ſię nie płodną dlá złoſći ſwoiey / ále dlá złoſći cżłowiecżey / ábowiem grzech pierworodny ieſt pocżątkiem wſzytkich vćiſkow / á grzech poſpolity ieſt przycżyną oſobliwego vtrápieniá.

  7. Bo cżłowiek národzon ieſt ku vtrápieniu / iáko y ſkry áby lećiáły ku gorze.
  8. A wſzákoż chćiáłbych pytáć Bogá / á ſpráwę ſwą położyłbych przed nim.
  9. Kthory cżyni ſpráwy zácne co nie mogą być ogárnione / á rzecży dźiwne ktore nie mogą być oblicżone.
  10. Ktory dáwá deſzcż ná źiemię / á wody ſpuſzcżá ná vlice.
  11. Aby pokorne wyſtáwił ná mieyſcu wyſokiem / á ſmętni áby byli wywyżſzeni ku zbáwieniu.
  12. * Ktory wniwecż obrácá myſli ludźi chytrych / ták iż ręce ich nic ſkutecżnego nieſpráwią.
      * 1.Korin.3.v.19.

  13. Kthory mędrki podchwytáwá w ich chytroſći / á rádę przewrothnych podwrácá.
  14. Iż we dnie zátácżáią ſię iáko w ćiemnoſćiách / á w Południe mácáią iáko w nocy.
  15. Ale záchowywá vbożuchnego od G miecżá / y z páſzcżęki á z ręki możnieyſzego.
      G Tho ieſt od potwárzy ktore ſą oſtre iáko miecże.

  16. Y ieſt nieiáká nádźieiá vtrápionemu á H złoſć muſi vſtá ſwe zámknąć.
      H W tym vkázuie iż Bogu nie może nikt nic przycżyſć nie ſłuſznego gdy kogo kárze.

  17. I Oto błogoſłáwiony ieſt ten cżłowiek ktorego Pán kárze / nie odmiátuyże tedy kárániá Wſzechmocnego.
      I Sztrofuie Iobá pod pokrywką / iákoby on będąc cżłowiekiem przykrytē był opuſzcżon od Bogá / á miáł okázowáć w ſobie nie ćierpliwoſć przychodząc ku roſpácży.

      Przypo.3.v.11. Iákub.1.v.12. Zyd.12.v.5. Ziáwie.3.v.19.

  18. Abowiem on ieſt kthory vderzywſzy záwięzuie ránę / zrániwſzy ſám że rękomá ſwemi lecży.
  19. J Z ſzeſći przygod wyrwie ćię / á w ſiodmey nie tknie ſię ćiebie nic złe°.
      J Tu kłádźie pewną licżbę trápieniá / zámykáiąc w tym wſzytki ine doległoći.

  20. Wybáwi ćię od śmierći cżáſu głodu / á ná wálkách od ſrogoſći miecżá.
  21. Vchroniſz ſię od ięzyká ktory ieſt iáko bicż / á nic ſię nie vlęknieſz gdy prźiydźie vtrápienie.
  22. Będźieſz ſię śmiáł w vtrápieniu y w głodźie / á nie będźieſz ſię báł zwierząt źiemſkich.
  23. Będźieſz miáł K przymierze z kámieńmi polnemi / á źwierzętá dźikie będą z tobą w pokoiu.
      K To ieſt nie obráźi ćię żáden kámień.

  24. Poznáſz też iż przybytek twoy zoſtánie w pokoiu / á będźieſz opátrowáł mieſzkánie twe bez grzechu.
  25. Vznáſz theż iż národ twoy będźie rozmnożon / á potomſtwo twoie będźie iáko źiołá polne.
  26. W ſtároſći zeydźieſz do grobu / iáko zboże gdy ie w brog wkłádáią cżáſu ſwego.
  27. Oto L cżegoſmy ſię wywiádowáli tákći ieſt / á ták ſłucháy tego á rozwáżáy to ſám v ſiebie.
      L To ieſt. Iż Bog nie kárze ſpráwiedliwych / á iż ſpráwiedliwoſć ie° nie może być zrownáná z ſpráwiedliwoſćią ludzką / á iż nie długo ludźie pokryći trwáią / ktemu iż nieſzcżęſćie przypádá ná ludźi zá ich grzechy.

    Kápitułá 6.

    ¶ 2. Iob pokázáć chce trápienie ſwe być ćiężſze niźli grzech ſwoy. 9. Prágnie ſmierći. 13. Okázuie niewiernoſć y nie vſtáwicżnoſć przyiáćioł ſwoich.

  1. Ná to Iob odpowiedźiáł thymi ſłowy.
  2. Oby z pilnoſćią nárzekánie moie kto rozwáżył / á iżby nędzá moiá ſpołu byłá ná wágę włożoná.
  3. Tedyćby było ćiężſze niż piáſek morſki / á przetoż mi y ſłow nie ſtáwá.
  4. Abowiem ſtrzáły Wſzechmocnego przeniknęły mię / ktorych iád zniſzcżył duchá mego / á ſtráchy Boże woiuią mię.
  5. A Izáli rycży ośieł leśny widząc tráwę: ábo woł izáli rycży nád pokármem ſwoim:
      A Iákoby rzekł / Mniemáſz ábych ſię iá bez przycżyny vſkárżáć miáł / kiedy y źwięrzętá máiąc doſtáthki ſwe / nie cżynią tego.

  6. B Izáli kto może ieſć rzecż nie ſmácżną bez ſoli: ábo ieſtli iáki ſmák w biáłku iáiowym:
      B Iákoby rzekł / Cżłowiek nie może ieſć potráwy nieſmácżney / cożby ieſzcże miáł ieſć gorzką / iákie ſą rzecży ktore iá ćierpię.

  7. To cżegom ſię przed thym tknąć nie chćiáł / toć teráz ieſt iáko C pokármem ćiáłu moiemu.
      C Drudzy cżytáią / Są niemocy ćiáłu moiemu.

  8. Boże dáy áby ſię to ſtáło ocż proſzę / á iżby Bog dopuſćił cżego ſię nádźiewám.
  9. D Iżby mię chćiáł Bog zetrzeć / á puſćił wolno rękę ſwoię y wyćiął mię.
      D Słowá ſą cżłowieká vtrápionego / ktoremi ſię vſkárżá wedle ćiáłá.

  10. Miáłbych to ſobie zá poćiechę / á rádowáłbym ſię w boleſći choćiáby mi nic nie folgowáł / E iednák ſię nie będę zbrániáł ſłowom Swiętego.
      E Tho ieſt nie będę bluźnił imieniá Páńſkiego.

  11. Abowiem coż ieſt zá moc moiá żebych wytrwáć mogł: ábo kthory koniec moy będźie ieśliby ſię dáley przedłużył żywot moy:
  12. Izáż moc moiá ieſt kámienná: á ćiáło moie miedźiáne:
  13. Azáż nie ieſt thák iż ſobie pomoc nie mogę / á śiły moie odięte mi ſą.
  14. Miáłoćby być iákie dobrodźieyſtwo vtrápionemu okázáne od bliźniego ſwego / ále on opuſćił boiáźń Wſzechmocnego.
  15. F Bráćiá moi omylili mię iáko pothok / á vpłynęli iáko powodź w rzekách.
      F Przyrownywá przyiáćioły nieuſtáwicżne pothokom byſtrym / ábowiem ieſt włáſnoſć potokow cżáſu ſuſzey iż wyſycháią / á wody w nich nie bywá / á cżáſu źimy wymárzáią / A ták gdy wody potrzebá nie bywá iey / á záſię w deſzcż gdy wody nie potrzebá thedy w nich bywá názbyt wody: A tákowić ſą omylni przyiáćiele.

  16. Kthore bywáią mętne od lodu / y od śniegu gdy ſię w nich roztáią.
  17. A záſię cżáſu ſuſzey wiginą / á od gorącoſći vſtáwáią z mieſcá ſwego.
  18. Vdáwáią ſię iną drogą / y nieſzcżeią á práwie giną.
  19. Podrożni ludźie ktorzy idą z kráiny Themán / obácżyli ie / á ktorzy ſzli do Sebá mieli w nich nádźieię.
  20. Ale ſię záwſthydźili iż w nich nádźieię mieli / á gdy tám przyſzli záſromáli ſię.
  21. Záiſte wy ieſteſćie G iemu podobni / ábowiem vyrzáwſzy ćięſzkie ſkáránie moie vlękliſćie ſię.
      G To ieſt potokowi.

  22. Izálim mowił ábyſćie mi co przynieſli: ábo iżbyſćie mi co dáli z máiętnoſći wáſzych:
  23. Abo iżbyſćie mię wybáwili od vćiſkáiącego: ábo wykupili z rąk okrutnikow:
  24. Náucżćież mię á vmilknę / á w cżymbych zbłądźił oznáyḿćie mi.
  25. O iákoż ſą mocne ſłowá práwdźiwe / á coż pomożećie tym wáſzym poſwárkiem:
  26. Izáli ſobie lekce powáżyćie ſłowá vtrápionego: iákoby nic inego nie były iedno wiátr:
  27. Zápráwdę gniew wáſz thárgnie ſię y ná ſierotkę / gdyż ſię ták chytrze obchodźićie z przyiáćielem ſwoim.
  28. A przethoż teráz chćieyćie ſię mi przypátrzyć / ieśliżebych chćiáł kłámáć przed wámi.
  29. Mowćież znowu proſzę wás á nie ſądźćie złoſćiwie / pocżnićież záś á vznáyćie w tym ſpráwiedliwoſć moię.
  30. Ieśliż ieſt w ięzyku mym złoſć / á vſtá moie nie cżuiąli gorzkoſći.

    Kápitułá 7.

    ¶ 1. Iob vkázuie iż żywot ludzki nic nie ieſt inego iedno prácá y nędzá vſtáwicżná.

  1. Izáli cżłowiekowi cżás nie ieſt zámierzony ná źiemi / á dni iego iáko dni náiemnicże.
  2. Iáko ſługá prágnie A ćieniá / á iáko náiemnik cżeká zápłáty zá prácą ſwoię.
      A To ieſt nocy áby odpocżynął.

  3. Thákżeć y mnie iákoby práwem dźiedźicżnem przyſzły Mieſiące B prożne / á nocy prácowithe ſą mi náznácżone.
      B To ieſt / W ktorychem miáł nádźieię odpocżynieniá á nie miáłem go.

  4. Ieſlim ſię vkłádł tedym mowił / Y kiedyż wżdy wſthánę: A gdy rozmierzám wiecżor / tedy C vſtáwám obrácáiąc ſobą áż do świtániá.
      C W Zydowſkiem ſtoi / Náſycon bywám.

  5. Ciáło moie przyoblecżone ieſt robáki y plugáſtwem z prochu / ſkorá moiá popádáłá ſię áż mi obmierzłá.
  6. D Dni moie przemiiáią pręcey niż cżołnek tkácki / á bez nádźieie máią koniec ſwoy.
      D Ty ſłowá mowi ku Bogu ktorego proſi áby vmnieyſzył dni iego / áżby corychley oglądáł koniec boleſći ſwoich / A woli śmierć niż dobrá docżeśne o kthorych cżynił wzmiánkę Elifáz / to ieſt iż ſpráwiedliwi ktorzy ćierpią pewni ſą iż docżekáią dni dobrych.

  7. Wſpomniż iż żywot moy ieſt iáko wiátr / á oko moie nie oglądá powtore ſzcżęſćiá.
  8. Niecháyże nie pátrzy ná mię oko tych ktorzy mię widzą / ále dwie E ocży twoie obroć ná mię / álić mnie nie ſtánie.
      E To ieſt moc twoiá ieſt thák bárzo wielká / iż tylko ſámem weyzreniem twoiem możeſz mię wniwecż obroćić.

  9. Iáko vſtháwá y przemiiá obłok / tákże ten F ktory zſtąpi do grobu nie wynidźie.
      F Nieprzy tu zmártwychwſthániá / gdyż go potym bronić będźie / Ale potrzebá pilnie bácżyć / iż ſię on tu oglądá ná przyrodzenie cżłowiecże / ktory iák ſkoro ráz vmrze iuż ſię potym nie wroći ku żywotowi przyrodzoną ſwą mocą.

  10. Nie wroći ſię więcey do domu ſwego / áni go dáley pozná mieyſce iego.
  11. A przetoż nie záwſćiągnę vſt moich ábych cżego nie miáł mowić w vtrápieniu duchá mego / á iżbych ſię nie vſkárżáł w gorzkoſći duſze mey.
  12. G Izáżem iá ieſt Morze ábo Wieloryb żeś około mnie poſtáwił ſtráż.
      G Iákoby chćiáł rzec / Siły moie nie ſą ták doſtátecżne iáko morzá ábo wielorybá / iż mię ſćiſkáſz tákowem vtrápieniem ktorego vydź nie mogę.

  13. Ieślibym rzekł / Vćieſzę ſię ná łożku moim / á nárzekániá mego vlży mi poſćiel moiá.
  14. Tedy mię ſtráſzyſz ſny / á widzeniem wzruſzáſz mię.
  15. A przetoż duſzá moiá obráłá ſobie obieſzenie / á śmierć rádſzey niżliby zoſtáć miáłá w koſćiách moich.
  16. Ieſtem źięt tęſkliwoſćią / á niechcę żyć wiecżnie: A przetoż mię iuż zániecháy / ábowiem dni moie ſą prożne.
  17. Y coż ieſt cżłowiek iż go ták zácnym cżyniſz / á iż thák máſz chuć ku niemu:
  18. Náwiedzáſz ná káżdy záránek / á ná káżdy cżás doświádcżáſz go.
  19. Y pokądże mię nie vcżyniſz wolnym / á nie dáſz mi cżáſu ku wytchnieniu żebych tylko H przełknął ſlinę moię.
      H Iákoby rzekł / Ták mię bárzo ſćiſkáſz vtrápieniem / że więc y námniey wytchnąć nie mogą.

  20. Zgrzeſzyłem o ſtrożu ludzki / y iákożći zá to doſyć vcżynić mám: I Cżemużeś mię poſtáwił przećiwko ſobie: ták iżem ieſt ćiężek ſám ſobie.
      I Tho ieſt / Przecż mię thák ſámego trápiſz / thák iż mi obmierzł żywoth moy.

  21. Przecż nie zdeymieſz ze mnie złoſći moiey: A przecżże nie przepuſćiſz niepráwoſći moiey / ábowiem ſię theráz vkłádę w prochu / á ieſliżby mię pilnie ſzukáł iuż mię nie záſtánieſz.

    Kápitułá 8.

    ¶ 1. Báldád vpominá Iobá áby ſię przyznáł że ieſt ſkárán dlá grzechow / á to ſpráwiedliwym ſądem Bożym. 13. Nádźieiá y koniec ludźi pokrytych.

  1. Tedy odpowiedźiáł Báldád Suitcżyk tymi ſłowy.
  2. Y pokądże rzecży tákowe mowić będźieſz: á ſłowá vſt twoich pokąd będą A iáko wiátr gwáłtowny:
      A Báldád ſztrofuie Iobá iákoby cżłowieká pokrytego / ktory ſię tylko broni niepotrzebnemi ſłowy / á okázuie y dowodźi mu że ieſt ſpráwiedliwie pokárán od Bogá zá grzechy ſwoie.

  3. Izáżby Bog miáł podwroćić ſąd: á Wſzechmocny miáłby wynicowáć ſpráwiedliwoſć:
  4. Ieſli dźieći twoie zgrzeſzyły przećiw Niemu / tedyć ná nie przepuſćił ſłuſznie káránie zá ich złoſć:
  5. A ieſliż ſię thy w cżás náwroćiſz ku Bogu / á będźieſz ſię modlił Wſzechmocnemu.
  6. Ieſliż też będźieſz cżyſtym á ſpráwiedliwem / tedyć powſtánie dlá ćiebie / á vſpokoi mieſzkánie ſpráwiedliwoſći twoiey.
  7. A będźie pierwſze twoie ſzcżęſćie nie wielkie zrownáne ku temu poſlednieyſzemu co ſię bárzo rozmnoży.
  8. Przeto proſzę pytáy ſię ludźi ſtárádáwnych / á dowiáduy ſię od oycow ich.
  9. Abowiemći my práwiechmy ſię wcżorá zrodźili / á nic nie vmiemy / gdyż * dni náſze ſą iáko ćień ná źiemi.
      * Niżey.14.v.2. Pſál.144.v.4.

  10. Oni ćię náucżą y oznáymiąć / á powiedząć z ſercá zdánie ſwoie.
  11. Izáli vroſćie śitowie oprocż wilgotnoſći / ábo wiſz przez wod:
  12. Gdy ieſzcże w ſwey cżerſtwoſći nie będźie podćięt / á wſzákoż przed wſzytkimi inſzemi rzecżámi źielonemi vſchnie.
  13. Tákżeć ſą drogi tych wſzytkich ktorzy zápomináią Bogá / y tákći ginie nádźieiá cżłowieká pokrytego.
  14. Nádźieiá iego będźie wniwecż obroconá / á iego vfánie będźie iáko gniázdo páiąkowe.
  15. Podeprze ſię domu ſwego / á nie oſtoi ſię / będźie gi podpieráł / ále nie będźie trwáły.
  16. Też B iáko drzewo ieſt źielone ſtoiące ná ſłońcu / z ktorego wychodzą roſzcżki w ogrodźie iego.
      B Okázuie tym podobieńſtwem / iż vtrápieniá kthore ćierpią ſpráwiedliwi / bywáią ku ich lepſzemu / A przyrownywá ony vtrápieniá drzewu ktore przeſádzáią / áby ſię odmłádzáło y owoc dáwáło.

  17. Korzenie iego ſplátháią ſię nád źrzodłem / á powikłáią ſię ták mocno iáko budowánie kámienne.
  18. A gdy z korzeniá z mieyſcá ſwego będźie wyrzucone / ták iż żáden nie rzecże áby ie kiedy widźieć miáł.
  19. Tedy thák będąc przeſádzone / prźiymie ſię tym lepiey / á vroſćie w iney źiemi.
  20. Tákżeć y Bog nie wzgárdźi cżłowieká dobrego / á nie podá ręki złośnikom.
  21. Ieſzcżeć vſthá twe nápełni śmiechu / á wárgi twe rádoſći.
  22. Oni ktorzy ćię máią w nienáwiſći / záwſtydzą ſię / á mieſzkánie ludźi niepobożnych trwáć nie będźie.

    Kápitułá 9.

    ¶ 2. Iob vkázuie iż nie máſz żádnego coby miáłbyć vſpráwiedliwion przed Bogiem. 20. Wyznáwá ſię być grzeſznym y nicżemnym.

  1. Ná to Iob odpowiedźiáł temi ſłowy.
  2. Známći zápráwdę iż ták ieſt / że cżłowiek nie może być ſpráwiedliwem ták iáko Bog.
  3. Abowiem ieſliby ſię z nim chćiáł oto ſpieráć / nie odpowie mu ná iednę rzecż z tyſiącá.
  4. Bo ieſt ſercá roſtropnego y możnym w ſwey mocy: Y komuż ſię ſzcżęſćiło kto ſię mu vpornie ſtáwił:
  5. Onći ſám ieſt ktory przeſtháwiá gory / á nie cżuią gdy ie podwroći w gniewie ſwoim.
  6. Ktory poruſzá źiemię z mieyſcá ſwego / ták iż ſię ſtrząſáią ſłupy iey.
  7. Kthory ſłońcu roſkázuie áby nie wſchodźiło / á gwiázdy iáko ſygnetem A piecżętuie.
      A To ieſt nie dá im świećić.

  8. Kthory ſám roſpoſtárł niebá / á chodźi po wierzchu Morzá.
  9. Kthory ſpráwił B Arkturum / y Orioná / y Hiiády / y ſtrony Południowe.
      B Ty przezwiſká ſą gwiázd niektorych w ſtronách Pułnocnych ktore my Polácy ſnádź ták poſpolićie zowiemy / Woz / Báby / Koſy.rc.

  10. Ktory zácne ſpráwy okázuie / ktorych rozumem nie doſćignie y dźiwne rzecży ktorych nikt wylicżyć nie może.
  11. C Oto kiedy mię przemiiá nie vyzrę go / á gdy ſię przechádzá y tám y ſám / nie bácżę go.
      C Tho ieſt Bog wiele rzecży cżyni przedemną / á wżdy ich bácżyć nie mogę iż on ieſt ſpráwcą tego.

  12. D Oto gdy co porwie ktożto wroćić może: ábo kthoż mu rzecże / Coż cżyniſz:
      D Okázuie iż ſądy Páńſkie náwſtecż wrocone być nie mogą.

  13. Bog nie E powſćiągnie gniewu ſwego / á przed nim ſię kurcżą pomocnicy ludźi pyſznych.
      E Tho ieſt / żeby ſię kogo báć miáł.

  14. Iákoż tedy dáleko mniey iá mogę przećiw niemu mowić / á vżywáć ku niemu ſłow ochędożnych:
  15. Kthoremu nic odpowiedźieć nie mogę choćiáżbych był y ſpráwiedliwem / owſzem ſię Sędźiemu memu podám w pokorę.
  16. Gdym go wzywáł ozwáł mi ſię / á F wſzákoż nie wierzę żeby wyſłucháł głoſu moiego.
      F To ſię ſćiągá ná mdłe Iobowe przyrodzenie ktore ſpráwuie / iż będąc w ſwych boleſćiách obietnicám Bożym nie vfá.

  17. Abowiem mię wywroćił wichrem / á rozmáite rány dopuſćił ná mię nie winnie.
  18. Nie dopuſzcżá mi odetchnąć / owſzem mię nápełnił gorzkoſćią.
  19. Ieſlibym iá chćiáł mocą co z nim cżynić / oto on mocnieyſzy ieſt / ieſliże práwem poſtąpię / ktoż zá mną pomoże:
  20. Ieſli ſię będę miáł ſám zá ſpráwiedliwego / tedy mię vſtá moie potępią / ieſliż ſobie będę chćiáł przywłáſzcżyć doſkonáłoſć / thedy mię wnet oſądźi przewrotnym.
  21. A choćiáżbym był y doſkonáłym / á wſzákoż iednák nie ieſtem świádom duſze moiey / y obrzydł mi żywot moy.
  22. A thák wſzytko zá iedno / co y iá mowię / G zá rowne Bog dobrego y złego niſzcży.
      G Tu Iob ſćiśniony boleſćiámi ledáco mowi przećiwko Bogu / Ale y inſzą rzecż miáł w vmyſle ſwoim / przetoż mu tego zá bluźnierſthwo nie pocżytáno.

  23. Ieſliż chluſtá bicżem przecżże nie wnet zábiie: ále ſię ieſzcże śmieie z ſtárániá niewinnych:
  24. Podáná ieſt źiemiá w opánowánie H złośnikowi / ktory zákrywá oblicże ſędźiom iey / á ieſliż on tego nie cżyni / gdźież ieſt y kto ieſt:
      H Tu rozumie o okrutniku ktory roſkázuie ſądźić ſąd nie ſpráwiedliwie.

  25. Dni moie prętſze były niż poſeł / vćiekły nie widząc nic weſołego.
  26. Przebiegły prętko iáko łodźie I przez Ebet / á iáko leći orzeł do pokármu.
      I Ieſt rzeká bárzo byſtrá w Arábiey.

  27. Ieſlim kiedy mowił ſám w ſobie / Zápomnię vſkárżániá mego / á odłożywſzy ſmętek moy vćieſzę ſię.
  28. Tedym ſię lękáł wſzytkich boleſći moich / wiedząc że mię przez kárániá nie opuſćiſz.
  29. Ieſliżem ieſt niepobożnym / przecżże ſię thák po prożnicy J prácowáć mám:
      J Abowiem Bog nie wyſłucháwá złoſnikow.

  30. A choćbym ſię obmywáł wodámi śnieżnymi / y ocżyſćiłbym co nálepiey ręce ſwe.
  31. K A wſzákoż zánorzyſz mię w dole / y ſplugáwi mię odźienie moie.
      K Drudzy wykłádáią / będą ſie mną brzydźić ſzáty moie. Bo vmárłemu ſzát nie potrzebá.

  32. Abowiem on nie ieſt cżłowiekiem iáko iá / ábych mu śmiáł odpowiedźieć / ábo iżbych z nim miáł idź w práwo.
  33. Boby miedzy námi nikt nie mogł być iednácżem / á kthoryby miáł rozwieſć náſzę przą.
  34. Niecháyże odemnie odeymie rozgę ſwą / á ſtrách iego niecháy mną więcey nie trfoży.
  35. Tedy mowić będę á nie będę ſię báł bo L nie ieſtem táki ſám v ſiebie.
      L To ieſt / Nie ieſtem tákowy iákowym mnie mniemáćie.

    Kápitułá 10.

    ¶ 1. Iob ſię vſkárżá przed Bogiem ćięſzkoſći ſwoich. 9. Rownáiąc pierwſze dobrodźieyſtwá z teráźnieyſzym vtrápieniem okázuie wielką ſrogoſć Bożą. 18. Prágnie tego iżby był nigdy nie był. 20. Proſi o cżás ku pokućie. 21. Opiſánie śmierći.

  1. A Duſzá moiá odiętá ieſt z żywotá mego / á przetoż będę mowił przećiwko ſobie / á będę mowił w gorzkoſći duſze moiey.
      A Iákoby rzekł / Oto pokim ieſzcże żyw / więceiem podobien vmárłemu niż żywemu / dlá wielkich boleſći ktore mię trápią: A przetoż ſám ná ſię vſkárżáć ſię będę á nie ná Bogá: Dlá thego Iob obmáwiá ſię w powieſćiách ſwoich ktore mowił przećiw Bogu / przypiſuiąc ie kreẃkoſći ſwoiey / ktorá ieſt nieznośnymi boleſćiámi ogárnioná: A thák mu żádne bluźnierſtwá nie mogą być przycżytáne.

  2. Rzekę ku Bogu / Nie potępiáyże mię / rácżey mię náucż ocż ták B ſpor zemną wiedźieſz.
      B To ieſt / Dlá cżego mię trápiſz.

  3. Y zdáſzći ſię to dobrze że mię thák vćiſkáſz / á iż odrzucáſz ſpráwę rąk twoich / oświecáiąc rádę ludźi niepobożnych:
  4. A záż ty máſz C ocży ćieleśne / ábo pátráſz iáko cżłowiek:
      C To ieſt / Izáli ſię ták ſpráwuieſz iáko ini ludźie / ktorzy wźiąwſzy ráz przećiw komu nienáwiſć / iuż náń więcey pátrzyć nie mogą.

  5. D Dni twoie záż ſą iáko dni cżłowiecże: á látá twe iáko látá ludzkie:
      D To ieſt / Izáżeś ieſt ták odmienny iáko ſię ludźie odmieniáią z ſwoimi cżáſy.

  6. Iż ſię chceſz wywiedźieć niepráwoſći moiey / á iż ſię chceſz wybádáć grzechu moiego:
  7. Ty wieſz żećiem ſię złoſćiwie nie ſpráwowáł / á wſzákoż nie ieſt ktoby miáł wyrwáć z ręku twoich.
  8. Ręce twoie wykſztáłtowáły mię ze wſzech ſtron / y máſzże mię ſtráćić.
  9. Rozmyſl ſię proſzę ćię iżeś mię iáko z gliny vlepił / á záś mię w proch obroćiſz:
  10. Izáżeś mię nie wyláł iáko mleko: á iáko ſer vtworzyłeś mię:
  11. Skorą y ćiáłem przyoblokłeś mię / á z koſći y z żył ſpoiłeś mię.
  12. Zywotem y dobrodźieyſtwy obdárzyłeś mię / á opátrznoſćią twą záchowáłeś duchá mego.
  13. A choćiáżeś to záchowáł w ſercu ſwoim / á wſzákoż wiem że ſię to dźieie z woley twoiey.
  14. Ieſliżem zgrzeſzył / dáſz mię do więźieniá / á dlá niepráwoſći mey nie przepuſćiſz mi.
  15. Biedá mnie ieſlim ſię źle ſpráwowáł / á choćiáżem ieſt y ſpráwiedliwym / á wſzákoż nie śmiem podnieſć głowy moiey / będąc ták nápełniony poháńbieniem / á widząc vtrápienie moie.
  16. E O gdyby iuż moc wźięło / ábyś mię porwáł iáko lew / á obroćiwſzy ſię żebyś ſię tym dźiwniey zemną obchodźił.
      E Sćiśniony vtrápieniem / prágnie vmrzeć / A ták ty ine ſłowá pochodzą z kreẃkoſći / ktorá wálcżyłá przećiw duchowi.

  17. Odnowiáiąc nádemną káránie twoie / y rozmnożáiąc gniew twoy około mnie / á ruſzáiąc ná mię woyſko rozlicżnych ćięſzkoſći.
  18. Przecżżeś mię wywiodł z żywothá: Ach bym był vmárł żeby mię było oko nie widźiáło.
  19. Byłbych był iákobych nigdy nie był by mię było wnet z żywotá do grobu donieſiono.
  20. Izáż nie krotkie ſą dni moie: á przethoż przeſtáń mię á zániecháy ábych málucżko wytchnął.
  21. Pirwey niż poydę ſtąd ſię nie wrocę / do kráiny ćiemnoſći / y do ćieniá śmierći.
  22. Do źiemie ćiemney iáko chmurá / kędy ieſt ćień ſmierći / á nie máſz rządu żádnego / ále świátłoſć tám ieſt iáko ćiemnoſć.

    Kápitułá 11.

    ¶ 2. Sofár Iobá nieſpráwiedliwie winuie. 7. Okázuie iż Bog ieſt żádną rzecżą nieogárniony. 13. A pokutuiącemu miłoſierny. 10. Wypiſuie ſzcżęſćie ſzłowieká dobrego.

  1. Y odpowiedźiáł Sofár Náámátcżyk tymi ſłowy.
  2. Izáż nie má być odpowiedźiáno ná wiele ſłow: á cżłowiek ſzcżebietliwy y záż będźie vſpráwiedliwion:
  3. Ná ty twe plotki y máiąſz ludźie milcżeć: A gdy thy z inych ſzydźiſz / á záż też kto ćiebie ſromoćić niemá:
  4. Abowiemeś powiedźiáł / Náuká moiá ieſt ſzcżyrá / á ieſtem cżyſt przed ocżymá twemi.
  5. A gdyby Bog chćiáł mowić á otworzyć vſtá ſwe przećiwko tobie.
  6. Abyć oznáymił táiemnice mądroſći ſwoiey / iżeś ieſt godźien ſpráwiedliwie we dwoy náſob kárániá / á wiedz iż A Bog przepomniáł ćię dlá złoſći twoich.
      A Abo záwſćiągnął kárániá zá złoſći twoie.

  7. Gdy będźieſz Bogá ſzukáł / izáli go náydźieſz: ábo możeſzli doſkonáłoſći wybádáć Wſzechmocnego:
  8. Ktore gdyż przewyżſzáią wyſokoſći niebieſkie / coż ty pocżnieſz: á gdyż ſą głębſze niżli niſkoſći / coż rozumieć możeſz:
  9. Ktorych miárá ieſt dłużſzá niżli źiemiá / á ſzerokoſć ich więcżſzá niżli morze.
  10. Kthoż go záwſćiągnie gdy iedny rzecży podwrácá / drugie zámyká / á drugie zgromádzá:
  11. Abowiem zná ludźi nicżemne / y widźi niepráwoſći / y mnimáſzże áby nie rozumiáł:
  12. Cżłowiek nieumieiętny obdárzon bywá rozumem / B choćiáż ſię rodźi iáko oſlę leśne.
      B Tho ieſt wſzelki cżłowiek nieumieiętny / bywá mędrſzy cżáſu ſwoiego z łáſki Bożey / choćiáż ſię rodźi iáko ine bydlątko.

  13. A ieſliż ſerce twoie ſłuſznie ſpráwiſz / á ręce twe podnieſieſz ku niemu.
  14. Ieſliż ktorá niepráwoſć ieſt w ręku twych / zárzućże ią precż / á nie dopuſzcżáy złoſći mieſzkáć w przybytkách twoich.
  15. Thedy oblicże twe podnieſieſz oprocż zmázy / á będźieſz mocnym y niebędźieſz ſię báł.
  16. Abowiem zápomniſz kłopotu / á nie wſpomniſz go więcey iáko wody ktorá vpłynie.
  17. Wſzytek cżás żywotá twego będźie iáśnieyſzy niżli Południe / á roźiáśniſz ſię iáko świátłe záránie.
  18. Będźieſz miáł vfánie gdy ſię ieſzcże ieſt cżego nádźiewáć / á vſnieſz beſpiecżnie iákobyś theż miáł przekop około ſiebie vſypáć.
  19. * Będźieſz leżáł á żáden ćię nie przeſtráſzy / y wiele ich będą ćię mieć w vcżćiwoſći.
      * W.3.Mo.26.v.5.

  20. Ale ocży złośnikow omylą ſię / y nie będą mieć gdźie vćiec / á nádźieiá ich będźie ſtrápienie duſze.

    Kápitułá 12.

    ¶ 2. Iob okázuie ćierpliwoſć ſwą y pokorę. 7. Przytym vkázuie moc Stworzyćielá ktorá poznáná bywá w ſpráwách y w ſtworzeniu iego. 17. Okázuie też iż on ſám odmieniá rády ludźi mądrych / y ſtány Krolewſkie y Kſiążęce.

  1. Ná to Iob odpowiedźiáł themi ſłowy.
  2. Y wyżeſćie tylko ſámi ludźmi / á z wámi má vmrzeć mądroſć:
  3. Theżći iá mám ſerce iáko y wy / á nie ieſtem od wás poſlednieyſzym: Y ktoż tego nie wie co y wy:
  4. Ten ktory ieſt śmiechowiſkiem v przyiáćielá wołá do Bogá / á on go wyſłucháwá * ábowiem ſpráwiedliwy y proſtácżek ieſt w pośmiewiſku.
      * Przyp.14.v.2.

  5. Ktory ieſt A bliſki vpádku / thedy bywá podobien lámpie wzgárdzoney w mnimániu bogácżá.
      A To ieſt / kogo opuſći ſzcżęſćie / tedy tákiego cżłowieká wſzyſcy ſię chronią iáko ogniá.

  6. Szcżęſliwe ſą domy łupieſcow / á żywą w beſpiecżeńſtwie ći kthorzy Bogá ku gniewu wzruſzáią / tákże y ći ktorzy rękámi ſwemi bogi ſobie cżynią.
  7. A B wſzákoż pytáy ſię bydląt á ony ćię náucżą / y ptáſzká powietrznego á onći oznáymi.
      B Okázuie przećiwnikom ſwoim z ktorymi ſię gádá / iż ich mądroſć ieſt bárzo proſtá / á nie ieſt lepſzá nád bydlęcą / gdyż to tego chcą vcżyć co y bydlętá vmieią.

  8. Abo ſpytáy ſię źiemie á onáć opowie / przytym y ryb morſkich á onyć o tym dádzą ſpráwę.
  9. Ktoż nie zná w tym wſzytkim że to ſpráwiłá ręká Páńſká:
  10. W ktorego ręku ieſt duſzá wſzech rzecży żywych / y duch wſzelkiego ćiáłá cżłowiecżego.
  11. Izáli vcho nie ſłyſzy co ktho mowi / á vſthá izáli pokármu nie koſztuią.
      Niżey.34.v.3.

  12. W ludźiech ſthárych ieſtći mądroſć / á długie látá przydáwáią vmieiętnoſći.
  13. Aleć v niego ieſt mądroſć y moc / rádá y vmieiętnoſći.
  14. ¤ Ieſli pocżnie borzyć nie będźie nikogo coby záś pobudowáł / ieśli cżłowieká zámknie / tedy go pothym żáden nie otworzy.
      ¤ Ezá.22.v.22. Ziáw.3.v.7.

  15. Ieśli wody zátrzymá tedy wſzytko wyſchnie / á ieſli ie záſię puſći ſprzewrácáią źiemię.
  16. V niegoć ieſt moc y dowćip / á C ták iego ieſt błądzący iáko y then ktory drugiego w błąd záwodźi.
      C To ieſt dopuſzcżá mu zbłądźić y dáć ſię zwieſć.

  17. Kthory odźierá pány rádne z powági / á ſędźie przywodźi ku ſzáleńſtwu.
  18. D Pás Krolewſki rozwięzuie / á zwiąſkámi ſćiągá biodrá ich.
      D Wiymuie ludźi z poddáńſthwá okrutnikow / á tyránny do więźieniá podáwá.

  19. Podáwá Kſiążętá ná łup / á podwrácá mocárze.
  20. Odeymuie mowę práwdźiwym / á od ſtárych rádę oddálá.
  21. Przepuſzcżá wzgárdzenie ná kſiążętá / á mdli ſiły mocárzow.
  22. Głębokie rzecży wywodźi z ćiemnoſći / á ćień śmierći ná iáśnią wywodźi.
  23. Rozmnáżá národy y tráći ie / rozſzerzá lud / y záſię go vmnieyſzá.
  24. Odeymuie ſerce cżelnieyſzym ludźiom ná źiemi / á opuſzcżá ie iż błądzą po puſzcży gdźie niemáſz drogi.
  25. Mácáią w ćiemnoſćiách bez świátłoſći / á ſpráwuie to iż ſię tułáią iáko piiáni.

    Kápitułá 13.

    ¶ 1. Iob ſztrofuie przyiáćioły ſwe z ichże włáſnych ſłow. 15. Zbáwienie obiecáne nie minie pokutuiących / á záſię potępienie ludźi pokrytych. 20. Proſi Páná áby go ták przykro nie káráł.

  1. Oto ty wſzytki rzecży oglądáło oko moie y ſłyſzáło vcho moie y zrozumiáło.
  2. Iáko wy to wiećie ták iá też wiem / á nie ieſtem w tym vpoſledzon nád wás.
  3. A wſzákoż będę mowił z Wſzechmocnem / á chcę ſię roſpráwowáć z Bogiem.
  4. Gdyżeſćie wy ſą zmyſlácże kłámſtwá / á ieſteſćie wy wſzyſcy lekárze nicżemni.
  5. Obyſćie byli lepiey milcżeli / bo by wám wżdy to możono pocżytháć zá mądroſć.
  6. Słucháyćież teráz moiey roſpráwy / á obácżćie dowody vſt moich.
  7. Izáli kwoli Bogu potrzebá wám fáłſz mowić: ábo dlá niego zdrádliwie co powiedáć:
  8. Izáż ſię mu tym przyſłużyć chcećie: á záń ſię ſwárzyć będźiećie:
  9. A dobrzeżby to ieſliby on wás doświádcżáł: á możećieli go oſzukáć iáko oſzukáwáćie cżłowieká:
  10. Záiſteć pokárze wás ieſliż ſkryćie komu ku woli odſtąpićie od práwdy.
  11. Zácnoſć iego izáli wás nie vſtráſzy: á ſtrách iego izáli ná wás nie przypádnie:
  12. Wáſze powieſći ſą podobne popiołowi / á ćiáłá wáſze ſą podobne ćiáłom gliniánym.
  13. Vmilknićieſz przedemną á iá niecháy mowię / niecháyże iuż co chce ze mną ſię ſtánie.
  14. A Cżemuż mám ćiáło moie bráć w zęby ſwe: á duſzę ſwą kłáſć w ręku moich:
      A To ieſt / Nie ták ſobie wielce wáżę zdrowiá ſwego ábych ie ſobie záchowáć chćiáł w tákowych boleſćiách. Abowiem bráć w zęby ćiáło ſwe ieſt zdrowie wydáwáć ná niebeſpiecżeńſtwo / á thoż też ſię rozumie y w ręku kłáſć żywot.

  15. Choćiáżby mię też y zábić chćiáł / przedſię iá w nim vfám / á wſzákoż drog moich będę przed nim popráwowáł.
  16. Abowiemći on ieſt zbáwieniem moim / gdyż żáden pokryty cżłowiek nie prźiydźie przed oblicżnoſć iego.
  17. Słucháyćież z pilnoſćią powieſći moiey / á to co mowię poymićie w vſzy wáſze.
  18. Othom ſię teráz wdáł w ſąd / y wiem to że zoſtánę ſpráwiedliwym.
  19. Ktoż ſię tedy będźie zemną ſpieráł: gdyż teráz vmilknę y obumrę.
  20. B Wſzákże tylko tego dwoygá nie cżyń ze mną / á thedyć ſię nie ſkryię przed oblicżnoſćią twoią.
      B Obrácá rzecż ſwą ku Bogu.

  21. Odeyḿ precż odemnie rękę twoię / á thwoy ſtrách niecháy mię nie przeráżá.
  22. Wzoẃ mię á iáć ſię ozowę / ábo iá będę mowił á ty mnie odpowiedáy.
  23. Y wieleſz C ieſt niepráwoſći y grzechow moich: oznáyḿże mi przeſtępſtwá y grzechy moie.
      C Acż ſię vznáwá być grzeſznym / á wſzákoż powiedá iż ſię nie ták wielkich grzechow dopuſćił zá kthoreby miáł być godźien ták ſrogiego kárániá.

  24. Przecżże zákrywáſz oblicże twoie: á przecż mię pocżytáſz zá nieprzyiáćielá ſwego:
  25. Izáli D liſt kthory ſię chwieie potrzeſz: á źdźbło ſuche przeſládowáć będźieſz:
      D Opiſuie nicżemnoſć cżłowiecżeńſtwá / przyrownywáiąc ie liſtowi y źdźbłu.

  26. E Piſzeſz przećiwko mnie ſrogoſći twoie / á wkłádáſz ná mię niepráwoſći młodoſći moiey.
      E To ieſt / Práwie iákoby z regeſtru wylicżáſz grzechy moie.

  27. Dáłeś nogi moie w F okowy / ktore ſię wiádły w koſtki nog moich / y ſtrzeżeſz mię ná wſzytkich drogách moich.
      F Przez okowy rozumie vtrápienie kthorem ieſt ſćiśnion.

  28. Gdyżem ieſt iáko co ſprochniáłego od ſtároſći / á iáko ſzáthá ktorą mol źie.

    Kápitułá 14.

    ¶ 1. Wypiſuie nędze y krotkoſć żywotá cżłowiecżego. 7.y.14. Prorokuie o zmártwychwſtániu y o mękách wiecżnych. 18. Wſzytki rzecży widome ſą odmienne.

  1. Cżłowiek národzony z niewiáſty ieſt bárzo krotkich dni á pełen ieſt fráſunkow.
  2. Wyráſtá iáko kwiátek / y bywá podćięt / * przemiiá iáko ćień á nie oſtoi ſię.
      * Wyżſzey.8.v.9. Pſál.144.v.4.

  3. Y ná tákiegoż ty ieſzcże otwárzáſz ocży twoie / á pozywáſz mię z ſobą do ſądu.
  4. Ktoż może vcżynić rzecż cżyſtą z rzecży plugáwey: nie máſz żádnego.
      Pſálm.51.v.7.

  5. Dni iego zámierzone ſą / á ty wieſz licżbę mieſiącow iego / zámierzyłeś mu kres ktorego minąć nie może.
  6. A Odſtąpże od niego áby ſobie odpocżynął / áż prźiydźie dźień iego pożądliwy iáko náiemnicży.
      A Modli ſię Bogu ſám zá ſię iákoby od kogo inego / chcąc thák rzec / Zdeymże ze mnie ćięſzkoſći moie.

  7. Abowiem y o drzewie ieſt wżdy nieiáká nádźieiá iż ſię odmłodźi choćiáż ie wytną / á iego młodá látoroſl nie vſtánie.
  8. Gdy ſię korzeń iego ſtárzeie w źiemi / á pień iego iákoby obumrze w prochu.
  9. A wſzákoż od wilgotnoſći wod roſkrzewi ſię / y odnowi iáko ſzcżep przeſádzony.
  10. A gdy B cżłowiek ſchorzáły vmrze y zniſzcżon będźie / gdźież ſię podźieie:
      B To mieyſce rozmáićie rozumieią / á może ie przywodźić o zmártwychwſthániu / iákoby rzekł / Drzewo wyćięthe ieſliż ſię odmłodizć może / á cżemuſzby też y cżłowiek tey nádźieie o ſobie mieć nie mogł.

  11. Iáko ginie wodá z Morzá / á rzeká vſtáwá y wyſychá.
  12. Thákże cżłowiek gdy záſnie nie wſtánie więcey / á nie ocući ſię áż nie zſtánie niebá / áni ſię obudźi ze ſnu ſwego.
  13. Obyżeś mię zákrył y záchowáł do grobu / áżby ſię vćiſzył gniew twoy / á iżbyś mi kres zámierzył kiedy chceſz wſpomnieć ná mię.
  14. Izáli cżłowiek vmárwſzy nie ożywie: po wſzytki dni żywothá mego cżekáć będę / áż prźiydźie odmiáná moiá.
  15. Wzowieſz mie á ozowęć ſię / ábowiem ſię tobie ſpráwá rąk twych podobá.
  16. ¤ Aleś ty oblicżył káżdy krok moy / á nie odwlecżeſz kárániá zá grzech moy.
      ¤ Przyp.5.v.21.

  17. Złoſć moiá zebráná ieſt w wiązánkę / á ty przycżyniáſz ku niepráwoſći moiey.
  18. Iáko gorá vrwáwſzy ſię ſpádá / y ſkáły kthore bywáią przenoſzone z mieyſc ſwych.
  19. Y iáko kámienie wydráżá wodá / á powodźi porywáią źiemię / tákże C odeymuieſz nádźieię ludzką.
      C To ieſt ták cżłowieká tráćiſz / że o nim żádney nádźieie nie máią.

  20. Będźieſz nádeń ſilniejſzy áż ná wieki / á zeydźie zmieniwſzy oblicże ſwoie / á potym go D wyrzućiſz.
      D To ieſt ná śmierć.

  21. Nie wie w iákim zácnem ſzcżęſćiu będą ſynowie iego / á nie będźie dbáł ieſliże w iákim vtrápieniu E będą.
      E To ieſt po śmierći.

  22. Ale poki noſi ćiáło ſwe / poty boleſć będźie ćierpiáł / á poki w nim duſzá / poty ſię fráſowáć będźie.

    Kápitułá 15.

    ¶ 2. Elifáz ſztrofuie Iobá z iego chłuby / iż ſię cżyni mądrm y niewinnym. 16. Opiſuie prożnoſć / pychę / y nieſzcżęſćie niepobożnych / co też wſzythko niepráwdźiwie przypiſuie Iobowi.

  1. Ku temu odpowiedźiáł Elifáz Themánitcżyk thymi ſłowy.
  2. Izáli cżłowiekowi mądremu przyſthoi mowić nicżemne rzecży / á nápełniáć wiátrem myſl ſwoię:
  3. Izáli má przytácżáć ná plác dowody ktore ſię z rzecżą nie zgádzáią / y ſłowá ktore nic nie pomogą:
  4. Nád tho pſuieſz boiáźń Bożą / á nie chceſz ſię modlić Bogu.
  5. Abowiem vſtá twe okázuią złoſć twoię / á obráłeś ſobie ięzyk chytrych.
  6. Niecháy ćię oſądzą vſtá twe / á nie iá / á wárgi twoie niecháy przećiwko tobie świádcżą.
  7. Izáżeś ſię ty pierwſzym národźił przed inymi ludźmi: izáżeś ſthworzon pierwey niż págorki:
  8. Izáżeś ſłucháł táiemnic Bożych / á niemáſz mądroſći iedno w tobie:
  9. Coż ty vmieſz cżego my nie wiemy: ábo coż rozumieſz cżegobychmy nie rozumieli:
  10. Záiſteć też ieſt miedzy námi ſzedźiwy y ſthárſzy w lećiech niżeli Oćiec twoy.
  11. Y lekceſz ſobie wáżyſz poćiechy Boſkie / y máſzże ieſzcże co ták ſkrytego w ſobie:
  12. Y dokądże ćię teráz vwiodłá myſl twoiá / á co okázuią ocży twoie:
  13. Abowiem przećiw Bogu podnoſiſz myſl ſwą / á mowiſz ty ſłowá vſty ſwemi.
  14. Coż ieſt zácż cżłowiek áby miáł być cżyſthym: ábo záż ſyn niewieſći ieſt ſpráwiedliwem:
  15. * Oto w ſwiętych ſwoich nie náyduie doſkonáłoſći / áni też niebioſá ſą bez zmázy przed ocżymá iego.
      * Wyżſzey.4.v.18.

  16. Iákoż dáleko więcey cżłowiek obrzydły y nieużytecżny / ktory ſię opił złoſći iáko wody.
  17. Okáżęć iedno mię ſłucháy / á tho com zrozumiáł oznáymięć.
  18. Co ludźie mądrzy powiedáli / á nie zátáili tego co wźięli od przodkow ſwoich.
  19. A Ktorym ſámym było porucżono źiemię / á żáden poſtronny nie poſtáł miedzy nimi.
      A To ieſt / ktorzy ſámi rzecż poſpolitą ſzcżęſliwie ſpráwowáli / ták iż im żáden nieprzyiáćiel nie przekáźił.

  20. Złośnik ná káżdy dźień boleie iáko niewiáſtá rodzącá / á B nie pewná licżbá lát okrutnikow.
      B Ty ſłowá y ine po nich / ſćiągáią ſię ná Iobá / okázuiąc go winnym niepobożnoſći.

  21. Głoſy ſtráſzliwe w vſzách iego / á cżáſu pokoiu przychodźi náń nieprzyiáćiel puſtoſzący.
  22. Nie wierzy áby záſię miáł wynidź z ćiemnoſći widząc tuż miecż przed ſobą.
  23. Tułá ſię zá chlebem gdźie ſię o nim dowie / ábowiem wie że thuż przed niem cżáſy niebeſpiecżne.
  24. Thrápienie y vćiśnienie trfożą nim / á ony zmocnią ſię mu iáko krol gotowy ku boiowi.
  25. Abowiem przećiw Bogu wyćiągnął rękę ſwą / á ſiły ſwe vdáł przećiw Wſzechmocnemu.
  26. Kthory przytrze ná ſzyię iego / á tárcż iego mocną przebiie.
  27. Abowiem zátyłoſć zákryłá twárz iego / á tłuſtoſćią obelnęły lędźwi ie°.
  28. Mieſzkáł w mieſćiech popuſtoſzonych / y w domiech w ktorych nie mieſzkáno / ktore ſię miáły obroćić w kupy rumu.
  29. Nie zbogáći ſię / áni będą trwáć iego bogácthwá / á iego ſzcżęſćie nie będźie trwáłe ná źiemi.
  30. Nie wynidźie nigdy C z ćiemnoſći / látoroſl iego vſuſzy płomień / á D zginie w duchu vſt ſwoich.
      C Tu w thym ſłowie ćiemnoſći / ták wyżſzey iáko y niżey / tedy rozumie o wſzytkich ćięſzkoſćiách.
      D To ieſt / on ktory przed tym był ták ſytym y othyłym / będźie thák wyſchłym y wywiedłym iż od námnieyſzey rzecży zginie.

  31. Zbłądźi w prożnoſći nie máiąc nic pewnego / ábowiem odmiennoſć iego będźie prożnoſćią.
  32. Zginie niż iego cżás prźiydźie / á E roſzcżká iego nie zákwitnie.
      E To ieſt potomſtwo iego.

  33. F Wyrzući iáko od máćice winney groná nie doyrzáłe / á rozmiece ie iáko oliwá kwiáthki ſwe od ſiebie.
      F To ieſth / Pán przed cżáſem wytráći dźiátki iego.

  34. Abowiem zebránie ludźi pokrythych będźie ſpuſtoſzone / á ogień pożrze przybythki zá dáry pobudowáne.
  35. * Pocżął złoſć á porodźił kłámſtwo / żywot iego gotuie zdrádę.
      * Ezái.59.v.4. Pſál.7.v.15.

    Kápitułá 16.

    ¶ 1. Iob ruſzony ſrogoſćią przyiáćioł ſwoich opowiedá iż bez winnoſći ćierpi vćiſk w ktorym go Bog dźierży. 18. Wzywá Go ná świádectwo niewinnoſći ſwoiey.

  1. Ale Iob odpowiedáiąc ná tho / rzekł tymi ſłowy.
  2. Słycháłem cżęſto rzecży tákowe: Wy wſzyſcy ieſteſćie ćieſzyćiele przykrzy.
  3. Y kiedyż będźie koniec thym ſłowom prożnym: ábo coż tym ſobie pomożeſz iż ſłowy doćieráſz ná mię.
  4. A Azáżbych iá mowił ták iáko wy gdyby duſzá wáſzá byłá ná mieyſcu duſze moiey: Y mowiłżebym przećiwko wám / á chwiáłbym głową nád wámi:
      A Iákoby rzekł / Byſćie wy byli ná mieyſcu mym / á iá ná wáſzym / thedy bych do wás tákiego nápominániá nie cżynił / W cżym tu oto ſztrofuie przyiáćioły ſwoie / że ták nád nim ſą ſrodzy / á nie miłoſierni.

  5. Zápráwdęćbych wás vtwierdzáł vſty moimi / á wárgi moie vmnieyſzáłyby boleſći wáſzych.
  6. Ale ieſli będę mowił / przedſię ſię nie vlży boleſć moiá / á ieſli też przeſtánę / nic mi nie vbędźie.
  7. A wſzákżeś mię teráz B ſprácowáł vtrápieniem / wſzythko moie zgromádzenie ſpuſthoſzyłeś.
      B To ku Bogu mowi.

  8. Pomárſzcżyłeś mię ná świádectwo / y okázáło ſię ná twárzy ſchudzenie moie / á świádcży iákom ieſt vtrápion.
  9. C Popędliwoſć iego porwáłá mię / á nieprzyiáćielſkie ſię ze mną obchodźi / zgrzytá ná mię zębámi ſwemi / á nieprzyiáćiel mrugá ná mię ocżymá ſwemi.
      C Wſzytek then kſztáłth mowieniá okázuie wielką moc ręki Páńſkiey przećiwko Iobowi.

  10. Rozdźiewiáią przećiwko mnie gęby ſwoie vpolicżkowáli mię ſromotnie zebráwſzy ſię ſpołu przećiwko mnie.
  11. Podáł mię Bog kłámcy / á w ręce złośnikow wtrąćił mię.
  12. Byłem ſzcżęſliwym ále mię potárł / á vchwyćiwſzy mię zá ſzyię roztrząſnął mię / poſtáwiwſzy mię ſobie iáko cel.
  13. D Strzelcy iego ogárnęli mię zewſząd / poránił nerki moie / á nie przepuſćił mi / y rozláł ná źiemię żołć moię.
      D Tu przez ſtrzelce rozumie ćięſzkie boleſći.

  14. Przydáł mi rán ná rány / á oborzył ſię ná mię iáko obrzym.
  15. Vſzyłem wor ná ſkorę moię / á głowę ſwą przykryłem prochem.
  16. Oblicże moie oſzpecone ieſt płácżem / á ćień śmierći ieſt ná E powiekách moich.
      E To ieſt / ocży moie pocżęły ſię záćimiáć.

  17. Choćiáż żádnego łupieſtwá niemáſz w ręku moich / á powieſć moiá ieſt ſzcżyrá.
  18. O źiemio F nie táyże krwie moiey / á nie dáwáy mieſcá wołániu memu.
      F To ieſt / nie pokrywáyże głownych złoſći moich / owſzem niecháy będą iáwne świátu wſzytkiemu.

  19. Otoć y teráz mám świádká w niebie / á rękoymiego ná wyſokoſći.
  20. Przyiáćiele moi wymowcámi cżynią ſię przećiwko mnie / wſzákże oko moie wylewá łzy do Bogá.
  21. Obyż ſię godźiło wieſć ſpor cżłowiekowi z Bogiem / iáko ſynowi cżłowiecżemu z bliźniem ſwoim.
  22. Abowiem látá oblicżone przychodzą / á poydę ná drogę z ktorey ſię nie wrocę.

    Kápitułá 17.

    ¶ 1. Opowiedá niedoſtátki cżłowieká onego ktorego Bog nie wſpomoże. 10. Káżdego przywodźi ku pokućie / y ku rozmyſlániu śmierći.

  1. Skáżon ieſt oddech moy / á dni moie vkrocone ſą / á iuż iedno grobu cżekám.
  2. Nie máſz przy mnie nikogo iedno nágráwácże / á oko moie mięſzká miedzy A gorzkoſćiámi ich.
      A To ieſt / widzę iákiemi mię ćięſzkoſćiámi nágráwáią.

  3. Proſzę záłoż zákłád / á poſtáẃ mi rękoymiego v ſiebie / y B ktoż dá mnie rękę:
      B Temi ſłowy proſi / áby Pán Bog iáwnie vkázáł niewinnoſć w ſpráwie iego.

  4. Abowiemeś zákrył zrozumienie od ſercá ich / á przethoż ich nie wywyżſzyſz.
  5. Ktorzy ſię chcą przypodobáć pochlebſtwem przyiáćiołom / ocży ſynow ich vſtáną.
  6. Abowiem mię C dáł w przypowieſć poſpolſtwu / á ieſthem iáko D bęben przed nimi.
      C Przytácżáiąc rzecż ná iednego / dáwá tu znáć o wſzytkich ſwych ſprzećiwnikoch.
      D Niektorzy cżytáią miáſto thych ſłow / Choćżem przed tym był ſłáwnym / á wſzákoż teráz ieſthem v nich wzgárdzony.

  7. Oko moie záćmione ieſt w zágniewániu / á wſzytki E myſli moie podobne ſą ćieniowi.
      E Abo cżłońki.

  8. Y zdumieią ſię nád tym ſpráwiedliwi / á niewinny powſtánie przećiw cżłowiekowi pokrytemu.
  9. Spráwiedliwy oſtoi ſię przy drodze ſwoiey / á ktory ieſt cżyſt w ręku ſwoich / rozmnoży moc ſwoię.
  10. Ale wſzyſcy wroććie ſię á przydźćie teráz á nienáydę miedzy wámi żádnego mądrego.
  11. Dni moie przeminęły á myśli moie ktore dręcżyły ſerce moie rozſypáły ſię.
  12. F Noc mi obroćiły w dźień / á wnet świátłoſć náſtáłá po ćiemnoſćiách.
      F To mieyſce rozmáićie wykłádáią á wſzákoż to może być iego rozumienie / Nieprzyiáćiele moi przekłádáią mi po vtrápieniu poćiechy / á ták w tych ſłowách nocy y ćiemnoſći rozumieią ſię trápieniá / á przez dźień y świátłoſć ſzcżęſćie.

  13. G Ieſliże będę ocżekáwáł / tedyć grob ieſt domem moim / á w ćiemnoſćiách vſćielę łoże moie.
      G To ieſt / Nie będę cżekáł tego ſzcżęſćiá / ktore mi opowiedáią przyiáćiele moi ále proſto poſpieſzę ſię ku śmierći.

  14. Mowiłem ſprochniáłoſći / thyś ieſt oćiec moy / á robákom / wyſćie ſą mátká y ſioſtrá moiá.
  15. Gdźież ieſt teráz nádźieiá moiá / á ná ocżekáwánie moie kthoż będźie pátrzáł:
  16. Aleć ony poydą zemną do grobu / á zoſtáną ze mną ſpołu w prochu.

    Kápitułá 18.

    ¶ 1. Báldád winuie Iobá iż nie chce wierzyć tym ktorzy mu dobrze rádzą. 5. Opowiedá nieſzcżęſćie y oſtátecżny vpádek ludźi niepobożnych.

  1. Zá tym Báldád Suhitcżyk odpowiedźiáł tymi ſłowy.
  2. A Y iákoż długo nie vcżynićie końcá thym powieſćiám / zrozumieyćież á pothym mowić będźiemy.
      A Ty ſłowá przytácżáią ſię ná Iobá / ktory ſię pocżytáł miedzy pocżet ſpráwiedliwych / á ták Báldád iákoby ná inego tę rzecż obrácá iákoby rzekł Wy ſpráwiedliwi z ktorych ſię ty licżby powiedáſz.

  3. B Cżemuż nás ták rozumiećie iáko bydlęthá / á zdámy ſię wám przemierzłemi:
      B Ty ſłowá przytácżá ná ony powieſći Iobowe / ktore powiedźiáł Kápi.12.v.7. O cżym tám ſzyrzey pátrzáy.

  4. C Tyś ieſt podobien onemu kthory od gniewu rozdźierá duſzę ſwoię: Izáż dlá ćiebie D będźie opuſzcżoná źiemiá: á ſkáły będą przenieſione z mieyſcá ſwego:
      C To ieſt / ktory w niećirpliwoſći prágnie śmierći.
      D Tho ieſt / Izáli dlá ćiebie odmieni Pán Bog porządek ſtworzony.

  5. Zápráwdęć E świátłoſć niepobożnych zgáſnie / á nie rozżárzy ſię F iſkrá ogniá iego.
      E To ieſt / mądroſć y roſtropnoſć.
      F To ieſt / rádá iego będźie nicżemná.

  6. Záćmi ſię świátło w przybytku iego / á pochodniá iego ktorá mu ſwieći będźie mu zgáſzoná.
  7. G Poſtępki mocy iego ſćieśnieią / wywroći go rádá iego.
      G Tho ieſt / nie będźie mogł tego cżynić coby chćiáł.

  8. H Abowiem gdy po ſiećiách będźie chodźił / thedy nogi iego wpádną w nie.
      H To ieſt / złoſnik z dopuſzcżeniá Bożego ſwemi ſpráwám ſię vmotá.

  9. Vchwyći go ſidło zá piętę iego / á łupieſcá będźie mu ſilen.
  10. I Zákryty ieſt náń wnik ná źiemi / á ſámołowká iego ná ſćieſzce.
      I W tych ſłowiech rozumie zákrythe niebeſpiecżeńſtwá ktore ſą nágotowáne złoſnikom.

  11. Zewſząd náń będą przypádáć ſtráchy / á zámotáią nogi iego.
  12. J Mocy iego będą zgłodniáłe / á zginienie K tuż ieſt pogotowiu v boku iego.
      J W tych ſłowiech rozumie pothomſtwo ktore ſię nám rodźi gdychmy dobrze zdrowi.
      K Tho ieſt / żoná y dźieći iego przyidą w wiecżne vboſtwo.

  13. L Pierworodny śmierći pożrze ſkorę y cżłonki iego.
      L To ieſt on y z potomſtwem ſwoim wpádnie w ćięſzkie y śmierthelne wrzody y niemocy rozumie ſię też tho y o głodźie kthory ieſt ſrogą przycżyną śmierći.

  14. Vfánie iego będźie wykorzenione z przybytku iego / á tá rzecż przywiedźie go do M Krolá ſtráchow.
      M To ieſt do śmierći ktorá ieſt náſtráſliwſzá złoſnikom.

  15. W przybytku iego będźie mieſzkáł ten kthory z nim żádney bliſkoſći nie miáł / N á ſiárką będźie potrzęſione mieſzkánie iego.
      N To ieſt będźie popálone.

  16. Korzenie iego z dołu vſchnie / á z wierzchu będą oćięte gáłęźie iego.
  17. * Pámiątká iego zginie z źiemie / á ſłáwy iego nie będźie po vlicách.
      * Przypo.2.v.22.

  18. Wypędzą go z świátłoſći do ćiemnoſći / á wyrzucą go z świátá.
  19. Nie będźie miáł ſyná áni wnuká miedzy ludem ſwoim / á nikt żyw nie zoſtánie w domu iego.
  20. Zdumieią ſię pothomkowie nád zginieniem iego / á ſtárſze ogárnie ſtrách.
  21. A tyć ſą mieſzkániá cżłowieká niepobożnego / y tákie mieyſce tego ktory Bogá nie zná.

    Kápitułá 19.

    ¶ 1. Iob przedſię broni niewinnoſći ſwoiey / vkázuiąc nędzę ſwoię y vtrápienie. 14. A vſkárżá ſię iż ieſth opuſzcżon od przyiáćioł ſwoich. 25. Nádźiewá ſię ieſzcże iż mu Bog dá zupełne wybáwienie.

  1. Po tym Iob odpowiedźiáł ná to w ty ſłowá:
  2. Y długoż ták będźiećie trápić duſzę moję / á niſzcżyć mię tymi powieſćiámi.
  3. Iuż dźieſięć kroć poháńbiliſćie mię y nie wſtydzę wás / że mię ták nágráwáćie:
  4. A choćbych też y zbłądźił / tedyć ſię mnie ſámego błąd dźierżyć będźie.
  5. A ieśliż ſię ze mną powáżnie obchodźićie / kárząc mię z poháńbieniá mego.
  6. Tedy wiedzćie żeć ſię ze mną Bog A nieſpráwiedliwie obchodźi / ktory mię ſiećią ſwą obtocżył.
      A To ieſt / ieſliżby to byłá práwdá co wy powiedáćie / iż Bog niedopuſzcżá kárániá ná ludźi tylko zá grzech.

  7. Oto ſię vſkárżám ná krzywdę ſwoię / á wżdy mię żáden nie wyſłuchá / wołám á wżdy nie mám ſpráwiedliwoſći.
  8. B Ogrodźił ſćieſzkę moię iż wynidź nie mogę / á drogi moie okrył ćiemnoſćiámi.
      B To ieſt / wſzythki drogi ktoremibych vydź miáł ſą mnie zágrodzone.

  9. Stárgnął ze mnie chwáłę moię / á źiął wieniec z głowy moiey.
  10. Popſowáł mię ze wſząd y zginąłem / á odiął mi nádźieię iáko drzewá z korzeniá wywroconego.
  11. Zápálił ſię ná mię gniew iego / á policżył mię w pocżet nieprzyiáćioł ſwych.
  12. Hufy iego przyſzły rázem / á vcżyniły ſobie drogę przez mię / y położyły ſię obozem koło námiotu mego.
  13. Odiął odemnie bráćią moię / á znáiomi moi oddálili ſię odemnie.
  14. Powinowáći moi opuſćili mię / á ktorzy byli krewni moi zápomnieli mie.
  15. Cżeládź domowá y ſłużebnice moie máią mię zá goſćiá / á zdám ſię im iáko obcy cżłowiek.
  16. Gdy záwołám ná ſługę mego nie ozowie mi ſię / choćiáż go proſzę vſty ſwemi.
  17. Zoná moiá zbrzydźiłá ſię tchnieniem moim / choćiáż ią przepráſzám przez C ſyny żywotá mego.
      C To ieſt przypomináiąc dźiátki ktoreſmy ſpołu mieli.

  18. D Młodźi ludźie wzgárdźili mię też / á gdym powſtáwáł tedy mowili przećiwko mnie.
      D Drudzy wykłádáią / Lotrowie ſzybálcy.

  19. Wſzyſcy moi náwiernieyſzy brzydzą ſię mną / á ktorem iá vmiłowáł ſtáli mi ſię przećiwniki.
  20. Koſć moiá przyſchłá do ſkory y do ćiáłá mego / tylkoż mi E cáłe zoſtáły wárgi przed zębámi memi.
      E To ieſt thákem wſzytek vſechł.

  21. Zmiłuyćież ſię nádemną / zmiłuyćież ſię nádemną / áby tylko wy przyiáćiele moi / ábowiemći mię dotknęłá ręká Bożá.
  22. Y cżemuż mię przeſláduiećie iáko y Bog / á nie możećie ſię náſyćić ćiáłá mego.
  23. Oby teráz ſłowá moie były wypiſáne / ách gdyby ie nápiſáno w kſięgách.
  24. Abo iżby były F wyryte grábſztyklem żeláznem ná ołowie / ábo ná kámieniu / żeby wiecżnie trwáły.
      F To ieſt nie tylko żeby ſłowá moie nie práwdźiwe być miáły / ále owſzem chcę áby dlá wiecżnáy pámięći były wypiſáne y wyryſowáne.

  25. Známći y iá że Odkupićiel moy żywie / á w oſtáthecżny cżás G okáże ſię z mocą ſwą nád prochem.
      G To ieſt wzbudźi ćiáło vmárłe z prochu.

  26. A choć ſkorá moiá y to ćiáło zgryźione będźie / iednák przedſię w ćiele moim oglądám Bogá.
  27. Ktorego iá ſám oglądám / y ocży moie vyzrą Go á nie iny / H choćiáż vſtáły nerki moie we mnie.
      H To ieſt choć ieſtē w ták bárzo wielkim vtrápieniu.

  28. Przecżże nie mowićie / Cżemuż go przeſládowáć mámy I gdyż we mnie náleźion ieſt korzeń dobrey ſpráwy:
      I To ieſt / gdyżem zápráwdę nie winien.

  29. Vlęknićieſz ſię miecżá / ábowiem w gniewie ſpráwuią pomſthy miecżem / ábyſćie wiedźieli iż prźiydźie ſąd.

    Kápitułá 20.

    ¶ 5. Sofár okázuie iż chwáłá ludźi niepobożnych krothko trwá. 7. A iż dokońcżenie ich bywá bárzo nędzne. 12. Choćiáż ſię zdádzą być do cżáſu ſzcżęſliwemi.

  1. Ku themu rzekł Sofár Náámátcżyk.
  2. A Myſli moie przywodzą mię ábychći odpowiedźiáł / y dlá thegożem ſię poſpieſzył.
      A Iákoby rzekł / Dwie rzecży mię przywodzą / iżem ſię poſpieſzył dáć ći odpowiedź / Pierwſzá ieſt záwſtydzenie iż mię ſthrofuieſz / A drugá ieſt rozum y náuká ktorą też w ſobie cżuie iżći ſtátecżnie odeprzeć mogę.

  3. Słyſzáłem od ćiebie ſztrofowánie z záwſtydzeniem moim / á wſzákoż ieſzcże cżuię iż wżdy mám ten rozum żeć mogę odpowiedźieć.
  4. Izáż nie wieſz że to ieſt od wieku / od onego cżáſu iáko ieſt cżłowiek poſtáwion ná źiemi.
  5. Iż chłubá niepobożnych B prętko má ſwoy koniec / á weſele cżłowieká pokrytego ieſt docżeśne.
      B W tych ſłowiech ſkryćie okázuie / iżby Iob był niepobożny y obłudny cżłowiek przeto iż chwáłá iego niedługo trwáłá / á iż ták nędznie był pokárán od Bogá.

  6. By theż wywyżſzenie iego było áż do niebá / á głową ſwą dotykáł obłokow.
  7. A wſzákoż ná koniec zginie iáko gnoy iego / á ći kthorzy go widźieli rzeką / Gdźież ieſt:
  8. Vleći iáko ſen á nie náydą go / á przeminie iáko nocne widzenie.
  9. Oko ktore przed tym náń pátrzyło / nie oglądá go powthore / áni ći ktorzy z nim mieſzkáli oglądáią go więcey.
  10. Dźieći iego będą ſię kłániáć vbogiem / á ręce iego wrocą C bogáctwá.
      C To ieſt / ktorych on był zle nábył.

  11. Koſći iego nápełnione ſą wyſtępkow młodoſći iego / á D będą leżeć z nim w prochu.
      D To ieſt / grzechy młodoſći iego doprowádzą go áż do śmierći hániebney.

  12. E A gdy złoſć ſłodnie w vſćiech iego / záchowywá ią pod ięzykiem ſwoim.
      E To ieſt / iáko rzecży ſłodkie y ſmácżne pod ięzykiem náſzym zátrzymáwámy / ták złoſnicy kocháią ſię dźiwnie w złoſći / á trwáią w niey.

  13. Y folguie iey á nie wypuſzcżá iey / zátrzymáwáiąc ią w vſćiech ſwych.
  14. F Pokárm iego odmieni ſię we wnętrznoſćiách iego w żołć Aſpidową.
      F To ieſt / złoſć ktorá ſię mu ták bárzo vpodobáłá obroći ſię mu ná zginienie iego.

  15. Wyrzući bogáctwá ktore pożárł á wydrze ie Bog z żywotá iego.
  16. Obeśſie ſię iádu Aſpidowego / á ięzyk żmiin zábiie gi.
  17. G Nie oglądá ſtrumieniow áni rzek miodem y máſłem opływáiących.
      G To ieſt / nie doſtánie obfitoſći rzecży roſkoſznych y wdźięcżnych.

  18. To co z prácą nábył / wroći á nie połknie / iáko odmienne máiętnoſći z ktorych ſię áni rozweſeli.
  19. Abowiem deptáł ludźi á zubożył ie / wydźieráł domy ktorych nie budowáł.
  20. * A wſzákoż nie pocżuie náſyceniá w żywoćie ſwoiem / áni będźie mogł záchowáć rzecży wdźięcżnych.
      * Ekle.5.v.12.

  21. Nic nie pozoſtánie od potráw iego / á nie będą trwáłe dobrá iego.
  22. Choćiáż będźie miáł doſyć wſzytkiego / á wſzákoż ſię będźie trápił / á ze wſząd trudnoſćiámi vćiśnion będźie.
  23. Gdy będźie chćiáł nápełnić żywot ſwoy / tedy náń Bog puſći popędliwoſć gniewu ſwego / á ſpuſći deſzcż náń y ná H pokármy iego.
      H To ieſt / gdy będźie iádł / tedy pokárm będźie wydárt z ręku iego.

  24. Przed bronią żelázną vćiekáć będźie / á łuk ſtálony przebiie gi.
  25. Dobyto miecżá z poſzew iego ktory przebiie ćiáło iego błyſzcżąc ſię żołćią / á prźiydą náń ſtráchy.
  26. Wſzytki ćiemnoſći złożone ſą do táiemnych mieyſc iego / á pożrze go I ogień nieugáſzony / á cokolwiek zoſtánie w domu iego zniſzcżeie.
      I Drudzy wykłádáią ogień nieſkrzoſzány / á ktorego nie rozdymáno / to ieſt z niebá ſpuſzcżony.

  27. Niebioſá iáwnie okáżą złoſć iego / á źiemiá powſtánie przećiwko iemu.
  28. Pożytki domu iego przeminą / y vpłyną cżáſu J gniewu iego.
      J To ieſt cżáſu vtrápieniá iego gdy ieſt w gniewie Bożym.

  29. Tenći ieſt dźiáł cżłowieká niepobożnego / á K nágrodá od Bogá zá iego bluźnierſtwá.
      K W Zydowſkim ſtoi dźiedźictwo.

    Kápitułá 21.

    ¶ 7. Iob okázuie / iż złośnicy wſzetecżnieią w ſzcżęſćiu. 14. Ták iż bluźnią Bogá. 16. Opowiedá też bliſki ich vpádek. 23. Nád to vkázuie iż żáden ſkárány nie má być rozumián złoſćiwem / áni ten komu ſię ſzcżęſći má być rozumián pobożnym.

  1. Ná to Iob odpowiedźiáł.
  2. Słucháyćie z pilnoſćią ſłow moich á w tym mię vćieſzyćie.
  3. Cierpćie mie niecháć mowię / á gdy ſie námowie dopieroż ſzydźćie.
  4. A Izáż obrácám ſłowá ſwe ku cżłowiekowi: Ieſliże thák ieſt / iákoż ſię nie má fráſowáć duch moy.
      A Iákoby rzekł / Nie z ludźmie ále z Bogmiem mám rozmowę / á przetho iákoż vmyſł ſwoy vſpokoię lękáiąc ſię máieſtátu Bożego.

  5. Weyrzyćież ná mię á zdumieyćie ſię / á zátkáyćie ſobie vſtá ręką.
  6. Abowiem iá co ſobie wſpomnię / trwożę ſobą / á ćiáło moie drży.
  7. * Przecżże żywą niepobożni y poſthárzeią ſię / y wzmágáią ſię w bogáctwách:
      * Ierem.12.v.1. Abák.1.v.3.

  8. B Potomſtwu ich ſzcżęſći ſię przed ocżymá ich / á rodzáy ich ieſt przed nimi.
      B To ieſt dźieći ich żywą w wielkim pokoiu.

  9. Domy ich ſpokoyne á bez boiáźni / á rozgá Bogá nie ſroży ſię nád nimi.
  10. Byk ich chowá cżyſćie trzodę / á krowy ich ſą płodne y porzucáią.
  11. Dźiáthki ſwe wypuſzcżáią iáko trzodę / á ſynowie ich ſkácżą.
  12. Táńcuią przy bębnie y przy Arfie / á weſelą ſię przy lutni.
  13. W ſzcżęſćiu ſchodzą dni ich / á pręćiuchno ſchodzą do grobu.
  14. Kthorzy mowią Bogu / Odeydź od nás / ábowiem nie chcemy wiedźieć drog roſkázániá twego.
  15. Y coż ieſt zácż Wſzechmocny ábyſmy mu ſłużyli: ábo co zá pożytek weźmiemy ieſlibychmy ſię mu modlili:
      Máláchi.3.v.14.

  16. C Oto ich dobrá nie ſą w ręku ich / á przetoż rádá niepobożnych dáleko ieſt odemnie.
      C To ieſt ſzcżęſćie ludźie niepobożnych nie ieſt w mocy ich áby ie mogli przenieſc ná iny wiek.

  17. Ile kroć pochodniá ludźi niepobożnych gáśnie / á przychodźi ná nie vpádek / gdy D ie rozmierzá ſznurem w popędliwoſći ſwoiey.
      D To ieſt dopuſzcżá ná nie Bog wiele rozgniewáwſzy ſię.

  18. Y ſtáną ſię iáko plewy pierzcháiące przed wiátrem / á iáko zgoniny ktore wicher roznieſie.
  19. Záchowá Bog ná ſyny iego pomſtę oycowſką / á gdy ſię pomſći / tedy pocżuie.
  20. Ocży iego oglądáią vpádek ſwoy / á opiią ſię popędliwoſći Wſzechmocnego.
  21. Y coż zá roſkoſz zoſtáwi w domu ſwoim / gdyż vkrocono licżby Mieſiącow iego.
  22. Y ktoż náucży Bogá E vmieiętnoſći ktory ſądźi rzecży wyſokie:
      E Iákoby rzekł / Ieſtli ktory coby okázáł ieſli Bog ieſt ſpráwiedliwy ábo nie / gdy dopuſzcżá złośnikowi w vſtháwicżnym ſzcżęſćiu żyć oprocż vtrápieniá.

  23. Onći vmrze cżerſtwy / ſpokoyny / y ſzcżęſliwy.
  24. F Iego pierſi pełne ſą mleká / á koſći iego nápiły ſię ſzpiku.
      F To ieſt / vmierá w doſtátku y w bogáctwie.

  25. A drugi záſię vmierá w gorzkoſći duſze / á ktory nie iádł nic z weſelem.
  26. A wſzákoż ſpołu będą leżeć w prochu / á robácy ie okryią.
  27. Oto mnie nie ſą táyne myśli wáſze / y dowody kthore złoſćiwie przećiw mnie zmyſláćie.
  28. Abowiem mowićie / G Y gdźież ieſt dom Kſiążęcy: á gdźie ieſt przybytek niepobożnych:
      G To mowi iż ſię náśmiewáli z niego / Abowiem go oni názywáli Kſiążęćiem dlá wielkich bogácthw kthore miáł / á teráz go záſię treſkcą.

  29. Izáliſćie nie pytáli H tych kthorzy idą w drogę: á I znákow ich izáżeſćie nie ználi:
      H Przez ludźi podrożne rozumie ludźi ktorzy ſą wielkiey wiádomoſći / iáko ſą ći ktorzy vſtáwicżnie w rozmáitych źiemiách bywáią. I Przez znáki rozumie pewne ſpráwy / przez ktore mogą okázáć ludźie biegli / iáko ſpráwiedliwi bywáią cżęſto kroć vtrápieni / á złoſnicy vżywáią ſzcżęſćiá wielkiego.

  30. Abowiem złośnikom folguią do cżáſu zginieniá / áż będą przywiedźieni do dniá gniewu.
  31. Ktoż mu oznáymi drogę iego: á to co pobroił ktoż mu zápłáći:
  32. Będźie odnieſion do grobu / á zoſtánie w mogile.
  33. J Doł w źiemi ieſt mu wdźięcżnym y ćiągnie zá ſobą wſzytki ludźi / á nie máſz licżby tych ktorzy go iuż vprzedźili.
      J To ieſt grob / iákoby rzekł / Práwdáć ieſt iż y niepobożny vmrze / ále tho ieſt poſpolitá wſzytkim / á káżdy cżłowiek vmrzeć muſi / Drudzy miáſto dołu w źiemi wykłádáią bryły ábo ſkiby w potoku.

  34. Iákoż mię tedy prożno ćieſzyćie / gdyż w wáſzych odpowiedźiách pełno ieſt fáłſzu.

    Kápitułá 22.

    ¶ 2. Elifáz dowodźi iż Iob ſkárán ieſt zá ſwe złoſći. 6. Ktorego winuie iż był nie miłoſierny. 13. A iż ſię záprzáł opátrznoſći Bożey. 14. Przythácżáiąc ná plác powieſći ludźi niepobożnych o tey rzecży. 21. A ná koniec go nápominá ku pokućie.

  1. Ale Elifáz Temánitcżyk ná to ták odpowiedźiáł.
  2. Y możeſz cżłowiek Bogu co pomoc: ſámći ſobie cżłowiek mądry pomágá.
  3. * Coż do tego Wſzechmocnemu iżeś ty ieſt ſpráwiedliwy: ábo co zá zyſk má iż ty pobożnie żywieſz:
      * Niżey.35.v.7.

  4. Izáli prze iáką boiáźń będźie ćię káráł / ábo ſię z tobą wdá w práwo:
  5. A záż złoſć twoiá nie ieſt wielká / á niepráwoſći twoie nieſkońcżone:
  6. A Abowiemeś bráł záſtháwę niewinnie od bráćiey twoiey / á odźieráłeś z ſzát nágie.
      A Elifáz przypiſuie Iobowi trápienie zá złoſći iego / á thu go náprzod ſztrofuie z niemiłoſierdźiá iż nágie odźieráł y záſtáwy bráł: Láknących y prágnących nie kármił áni nápáwáł.

  7. Nie podáłeś wody ſprácowánemu / á broniłeś chlebá głodnemu.
  8. B Gwáłtownik dźiedźicżył ná źiemi / á ten ktory był w powádze mieſzkáł ná niey.
      B Sztrofuie go z nieſpráwiedliwoſći iż gdy był w zácnoſći y w powádze ludźiom vpádłym nic pomágáł.

  9. Opuſzcżáłeś wdowy prożne / á rámioná ſierotek potárte ſą.
  10. A przethoż ogárnęły ćię ſidłá / á prętki ſtrách trwoży tobą.
  11. Abo ćię ogárnęły ćiemnoſći iż nie widźiſz / á C wielkoſći wod okryły ćię.
      C To ieſt / wielkoſći vtrápieniá.

  12. Izáli Bog nie ieſt wyſoki ná niebie: poyzry ku wierzchowi gwiázd iż bárzo ſą wyſokie.
  13. Y rzecżeżże / A coż wie Bog D : Izáż będźie ſądźił przez ćiemnoſći:
      D Tu Iobá ſztrofuie z nie wiáry / iákoby on przeć miáł opátrznoſći Páńſkiey około ſtworzeniá wſzytkiego.

  14. Obłok ieſt pochronką iego iż nie widźi / á w E okrągłoſći niebieſkiey przechádzá ſię ſobie.
      E To ieſt / tylko ſie rzecżámi niebieſkiemi párá.

  15. Izáż nie bácżyſz drogi tego świátá ktorą chodźili ludźie złoſćiwi.
  16. F Ktorzy ſą wykorzenieni przed cżáſem / á grunty ich powodźią zápádły ſię.
      F Dowodźi iáko Pán Bog má ná piecży rzecży ludzkie / z ktorych iedny potopem / á drugie ogniem z niebá pomordowáł.

  17. Ktorzy mowili Bogu / Odeydź od nás: Coż nám Wſzechmocny vcżyni.
  18. Ale on był domy ich nápełnił wſzego dobrá / á przetoż rádá niepobożnych dáleko ieſt rożná odemnie.
  19. Co widząc ſpráwiedliwi / weſelili ſię / á niewinni náśmiewáli ſię z nich.
      Pſál.107.v.42.

  20. G Zápráwdę máiętnoſć náſzá nie byłá wyćiętá / ále oſtátki tych ogień pożárł.
      G To ieſt / nie zginął y w potop národ náſz / á ták ſię tu oglądá ná Sodomę y Gomorrę.

  21. A dlá tegoż proſzę przyſtáń do niego / á vcżyń ſobie z nim pokoy / boć ſię ták będźie ſzcżęſćiło.
  22. Prźiymiż proſzę ćię zákon z vſt iego / á wyroki iego záchowáy w ſercu twoim.
  23. Ieśli ſię náwroćiſz do Wſzechmocnego / będźieſz zbudowán / á odpędźiſz precż złoſć od przybytku twe°.
  24. Nákłádźieſz v ſiebie złothá iáko prochu / á złotá Ofir iáko kámieniá rzecżnego.
  25. Y będźie Wſzechmocny obroną twoią / á názbieráſz śrebrá ná kupy.
  26. Tedy roſkocháſz ſię w Wſzechmocnym / á podnieſieſz ku Bogu oblicże twoie.
  27. Będźieſz go proſił á wyſłuchá ćię y oddáſz mu obietnice twoie.
  28. H Cokolwiek rzecżeſz będźieć płátno / á ná drogách twych roźiáśni ſię świátłoſć.
      H To ieſt / będźieſz w wielkim ſzcżęſćiu.

  29. ¤ Gdy złośnicy będą potłocżeni / tedy zeznáſz żeś ieſt wywyżſzonym / ábowiem ty kthorzy ſą vniżonych ocżu zbáwi Bog.
      ¤ Przyp.29.v.23.

  30. Niewinny wybáwi kráinę / á będźie záchowáná cżyſtoſćią rąk twoich.

    Kápitułá 23.

    ¶ 2.13. Iob okázuie iż ſię Bog obchodźi z ſwoim ſtworzeniem iáko ſię mu zdá. 10. A wſzákoż wſzytko cżyni ſpráwiedliwie. 11. Przy ktorego woli opowiedá ſię Iob iż záwżdy ſtáł.

  1. Ku temu Iob odpowiedźiáł tymi ſłowy.
  2. A Y dźiś ieſzcże ſłowá moie w gorzkoſći ſą / á káránie moie ćiężſze ieſt niż żáłoſć.
      A Iob broni ſwey niewinnoſći prágnąc áby przyſzłá przed rozeznánie ſędźiego cżego ſię ludźie niepobożni bárzo chronią / ktoremi to obmowámi borzy potwárz Elifázowę / kthory go ſztrofowáł z okrućieńſtwá z niemiłoſierdźie y z niepobożnoſći.

  3. B O gdybym wiedźiáł gdźiebym go mogł náleſć / ſzedłbym áż ku ſtolicy ie°.
      B To ieſt / Bogá ſędźiego ſpráwiedliwego / y mowi ták práwie z ſercá.

  4. Przełożyłbym przed Nim przą moię / á miáł bym pełne vſtá wywodow.
  5. Dowiedźiáłbych ſię ſłow ktoreby mi odpowiedźiáł / á zrozumiáłbych coby mi ná to rzekł.
  6. Izáż ſię będźie ſpieráł ze mną w możnoſći ſwoiey: Nie będźieć / ále on mnie przydá mocy.
  7. Tám cżłowiek práwy roſpráwi ſię z nim / á iábych wolnym był wiecżnie od ſędźiego mego.
  8. C Ieſlibych ſzedł D dáley / nie widáć go / á ieſlibych chćiáł idź pozád / nie vpátrzę go.
      C Okázuie cżás ſądu / iż nie będźie zá tego żywotá w ktorym nás Bog orzekáwá wedlug ſwey dobrotliwoſći / áni ſię okázuie być ſędźią náſzym.
      D Drudzy wykłádáią / Ieſlibym ſzedł ná Wſchod nie widáć Go / ſzedłbym też ná Záchod nie náydę Go / A ty ſłowá ná Lewo y ná Práwo w wierſzu drugiem rozumieią o Pułnocy y o Południu.

  9. Obrocęli ſię ná lewo gdy on co ſpráwuie / nie vyzrę go / á gdy ſię ſkryie ná práwo / nie oglądám go.
  10. Ale on znáł drogę moię y doświádcżáł mię / á wyſzedłem wypłáwiony iáko złoto.
  11. Nogá moiá trzymáłá ſię ſćieſzki iego / y drogim iego przeſtrzegáł á nie vchyliłem ſię z niey.
  12. Nie odſthąpiłem od roſkázániá vſt iego / á z pilnoſćiąm ſię dźierżáł ſłow iego / więcey niż E cżegom ku żywnoſći potrzebowáł.
      E To ieſt ſłowá iego były mnie przyiemnieyſze niźli wſzythki rzecży ná świećie.

  13. A ieſliż iuż iedno vmyſli / ktoż go iuż od tego odwiedźie: á ná co ieſt wolá iego to vcżyni.
  14. Abowiem on vcżynił doſyć wſzytkiemu cżego mnie było potrzebá / y ktemu cżyni wiele inego.
  15. A dlá tegoż F záfráſowánem ieſt od oblicżnoſći iego / á obácżáiąc go / báłem ſię go.
      F To ieſt / dlá powági kthorám bácżył w oblicżnoſći iego kthorey ſię roźiáſniá wielká mądroſć y máieſthát iego.

  16. A Bog vmiękcżył ſerce moie / á Wſzechmocny zátrfożył mię.
  17. Abowiem nie ieſtem G wykorzenion przed ćiemnoſćiámi / á nie zákrył przed oblicżnoſćią moią zámrocżeniá.
      G To ieſt nie zginąłem przed tym niźlim był vtrápion.

    Kápitułá 24.

    ¶ 2. Iob wypiſuie iáko złośnicy kwitną / á fortunnie pánuią okrutnicy / A iż ſię wſzytko dźieie z opátrznoſći Bożey. 17. Oſtáthecżne káránie y vpádek ludźi niepobożnych.

  1. A Y iákoż przed Wſzechmocnem nie ſą zákrythe cżáſy: gdyż ći kthorzy go znáią nie widzą B dni iego.
      A To ieſt / poſpolitá w piſmie świętym / iż w thákowych kſztháłćiech mowieniá / gdźie powiedá iż Bog nie pátrzy ná ſpráwy ludzkie / Abo gdźie mowi iż Bog dálego od nás / ábo iż nás nie widźi thák rozumieć mámy iż Bog niecżyni nád námi ſądow ſwych / á iż ſię nie párá ſpráwámi ludzkiemi.
      B To ieſt / ſądow iego Boſkich.

  2. C Są niektorzy co gránice przenoſzą / zábieráią trzody / á ſámo ie páſą.
      C Wylicżá niektore złoſći / o ktorych ſię ták zdá iákoby ich Bog ćierpiáł ábo ſię ich pomſćić niechćiáł.

  3. Záymuią oſły ſierothek / á w záſtáwie biorą wołu od wdowy.
  4. Spędzáią vbogie z drogi / D á wſzyſcy pokorni ná źiemi kryią ſię przed nimi.
      D Przed ſrogoſćią ich vkázáć ſię nieſmieią.

  5. Otho iáko leśni oſłowie w puſzcżách wychodzą ná robothę ſwoię wſtáwáiąc ráno dlá łupu / E ktorym puſzcżá dáie chleb ich y dźiećiom ich.
      E To ieſt / żywą rozboyſtwem y krádźieſtwem.

  6. Ná polách żną potráw ſwoy / á w cudzey winnicy zbieráią złoſnicy.
  7. Nágie ktemu przywodzą że muſzą nocowáć przez odźieniá / á niemáią ſię cżym nákryć przed źimnem.
  8. Aby w powodź zmokli ná gorách / á nie máiąc ſię gdźie ſchronić áby vćiekáli ná ſkáły.
  9. Wydźieráią ſierotkę od pierſi / á biorą záſtáwę od vbogich.
  10. Przymuſzáią nágie chodźić przez odźieniá / á głodnym wydźieráią ſnopy.
  11. Tym ktorzy w murzech ich wytłácżáią oliwy / á choćiáż w práſách depcą / F przedſię iednák prágną.
      F To ieſt / okrutnicy wydźieráią vbogim wino y oliwy.

  12. Wołáią mieſzcżánie / á duſze zábitych krzycżą / á przedſię Bog G nic nie cżyni nieſłuſznie:
      G Iż Bog złoſći tákowych niehámuie.

  13. Cić ſą przećiwni świáthłoſći áni znáią drog iey / áni ſthánęli ná ſćieſzkách iey.
  14. Wſtánie rániuchno mężoboycá / á zábiie vbogiego y niedoſtátecżnego / w nocy záſię ieſt iáko złodźiey.
  15. Oko cudzołożniká pilnuie ćiemnoſći mowiąc / Nikt mię nie vyzry / y zákrywá ſobie oblicże.
  16. Podkopywáią ſię pod domy w nocy ktore ſobie wednie náznácżyli / á świátłoſći nie znáią.
  17. Záránek ieſt v nich wſzytkich iáko ćień śmierći / á ieſli ie kto pozná / thedy oni ſą iáko w ſtráchu ćieniá śmierći.
  18. H Niektorzy z nich prętcy do wod / y dźiáł ich przeklęthy ieſt ná źiemi / á żáden z nich I nie páthrzy drogi do winnic.
      H To ieſt / záchowywáią zdrowie ſwe vćiekáiąc ná wodę przed ſtráchem ktory ná nie przychodźi ná źiemi. I To ieſt / ták prędko przed ſtráchem vćiekáią iż niemáią ná piecży áni pol áni winnic ſwych.

  19. J Iáko ſuſzá y gorącoſć wyſuſzáią wody śnieżne / thák grzeſzniki grob.
      J Okázuie iż Bog złoſnikow nie ſądźi áni kárze ná źiemi gdyż z tąd ſchodzą przez wſzelákich kłopotow.

  20. Miłoſierny zápomni cżłowieká tákowego / á robák pocżuie ſłodkoſć zniego / niebędźie więcey pámiątki iego / gdyż złośnik będźie połámán iáko drzewo.
  21. Co ſię przykro obchodźi z żoną niepłodną ktorá nie rodźi dźiátek / áni ćieſzy wdowy.
  22. Ciągnie też y mocárze możnoſćią ſwoią / á ná kogo powſtánie / nie vfá mu potym zdrowiá ſwego.
  23. A ieśli mu kto co dá áby był w pokoiu / przedſię on cżyhá náń iákoby mu mogł záſzkodźić.
  24. Ná máły cżás ſię wywyżſzá / ále ich pothym nie widáć / y przychodzą ku wielkiemu vboſtwu iáko y drudzy / będą ſćiśnieni / á będą vłomieni iáko wierzchy kłoſow.
  25. A ieſli nie ták ieſt / gdźież ieſt ten coby mi zádáł kłámſtwo: á coby obroćił wniwecż ſłowá moie.

    Kápitułá 25.

    ¶ 1. Báldád wywodźi iż żáden nie ieſt cżyſtym przed Bogiem.

  1. A Ná to Báldád Suhitcżyk odpowiedźiáł tymi ſłowy.
      A Tu w tym kápithulum zámyká Báldád / iż Bog gdy doſwiádcżá ſpráwiedliwe° nie dźierży go długo w vtrápieniu / ále odmieniá ku dobremu nieſzcżęſćie iego / Cżego iż niecżyni Pán Bog przećiwko Iobowi / cżyni go z tąd cżłowiekiem niepobożnym.

  2. Opánowánie y ſtrách ieſt v niego gdyż on ſobie cżyni pokoy ná B wyſokiem ſwym mieyſcu.
      B To ieſt v Bogá kthory ſpokoynie włádnie niebem.

  3. Izáli ieſt licżbá záſtępom iego: á nád kim nie zoſtáwá ſwiátłoſć iego.
  4. Y iákoż cżłowiek może być ſpráwiedliwym przed Bogiem: ábo iáko może być cżyſt ten ktory ieſt národzon z niewiáſty:
  5. Oto przed nim nie świeći áni mieſiąc / y gwiázdy nie ſą cżyſte przed oblicżnoſćią iego.
  6. Iákoż dáleko mniey cżłowiek ſpruchniáły / á ſyn cżłowiecży ktory ieſt robákiem:

    Kápitułá 26.

    ¶ 2. Iob przywodźi Báldádá ku obácżeniu ſpráw Bożych. 7. A okázuie pewne dowody opátrznoſći Bożey.

  1. A Iob odpowiedźiáł temi ſłowy.
  2. A Cżemżeś rátowáł tego kthory nie má mocy: á podpieráſz rámię tego ktory nie ieſt mocnym.
      A Iob okázuie dowody Báldádowe być bárzo nicżemne chcąc thego dowieſć co zácżął około opátrznoſći Bożey.

  3. B Komuż rádę dáwáſz: cżyli temu co niemá mądroſći: cżyſćieś tu okázáł opátrznoſć Bożą.
      B To mowi náśmiewáiąc ſię z niego.

  4. Komuſz powiedáſz ty ſłowá: á C cżiy to duch wyſzedł z ćiebie.
      C To ieſt / od kogo to máſz coś powiedźiáł.

  5. D Rzecży mártwe ſtworzone ſą pod wodámi / y ná okolicżnych mieſcách.
      D Iákoby rzekł / Opátrznoſć Bożá ieſt w tych niſkoſćiách źiemſkich / gdźie ſię rodzą rzecży známienithe / kruſce / perły y ine rzecży koſztowne.

  6. Przepáſć przed nim ieſt odkrytá / á E zátrácenie nie má żádnego przykryćiá.
      E Przez zátrácenie y przepáſć źiemie rozumie cokolwiek ieſt ſkrytego we wnęthrznoſćiách źiemie / co wſzytko ieſt odkryto przed ocżymá Bożemi.

  7. Roſćiągnął F Pułnocy nád mieyſcem prożnem / á záwieſił źiemię ni ná cżym.
      F Przez Pułnocy rozumie niebo.

  8. Kthory zbierá wody ná obłokoch ſwoich / á G obłok ſię nie rwie pod nimi.
      G Iedno kiedy ſię Pánu podobá.

  9. Ktory ſtolicę ſwą ſpráwił roſpoſtárſzy nád nią obłok ſwoy.
  10. Ogránicżył wody / áż weźmie koniec świátłoſć y ćiemnoſći.
  11. H Słupy niebieſkie ſtrząſáią ſię / y bywáią wzruſzone ná fukánie ie°.
      H To ieſt cżęſći źiemie kthore ſą pod niebem zápádáią ſię przed trzęſieniem źiemie.

  12. I Mocą ſwą dźieli Morzá / á roſtropnoſćią ſwą vśmierzá hárdę.
      I Drudzy ten wierſz ták wykłádáią mocą ſwą ćiſzy Morzá / á rozumem ſwem vśmierzy náwáłnoſći iego.

  13. Duchem ſwem ochędożył niebá / á ręką ſwą ſtworzył J Smoká co ſię zwiiá.
      J Są Gwiázdy pułnocne ktore zową Smokiem pod ktorych imieniem zámyká wſzytki gwiázdy niebieſkie / A drudzy przez tego Smoká rozumieią Drogę Biáłą ná niebie ktorą Aſtrologowie názywáią Viá Lácteá.

  14. A oto tenći ieſt koniec drogi iego / á iáko bárzo máło ſłycháć o nich K / y ktoż zrozumie wyſokoſć możnoſći iego:
      K W Zydowſkiem ſtoi / á grom możnoſći iego kto zrozumie.

    Kápitułá 27.

    ¶ 1. Iob końcży roſpráwę ſwoię. 8. A okázuie iáko ieſt prożná nádźieiá ludźi pokrytych. 13. Zápłátá okrutnikow y złoſnikow. 19. A prożne vfánie Bogácżow.

  1. Ale Iob przedſię prowádźił rzecż ſwą tymi ſłowy.
  2. Żywy Bog A zbáwił mię práwá mego / á Wſzechmocny duſzę moię náwiedźił gorzkoſćią.
      A To ieſt / trápił mię choćiáżem nic nie był winien.

  3. Wſzákże poki ieſt oddech w ćiele moim / á duch Boży w nozdrzách moich.
  4. Wárgi moie nie będą mowić niepráwoſći / á ięzyk moy nie będźie nic powiedáł zdrádliwego.
  5. Nie dáy thego Boże ábych wás miáł zá ſpráwiedliwe pokim żyw / áni przeſthánę bronić niewinnoſći moiey.
  6. Będę mocnie bronił ſpráwiedliwoſći moiey / ktorey nie opuſći ſerce moie / á nie będźie mię winowáło po wſzytki dni moie.
  7. Nieprzyiáćiel moy niecháy będźie iáko niepobożny / á ten ktory mi ſię ſprzećiwi niecháy będźie iáko złoſnik.
  8. Abowiem cżegoż ſię má nádźiewáć cżłowiek pokryty kthory ſię łákomſtwem párá gdy Bog wydrze duſzę iego.
  9. Izáli Bog vſłyſzy wołánie iego gdy náń przyidźie niebeſpiecżeńſtwo:
  10. Izáż ſię roſkochá w Wſzechmocnym / á będźie wzywáł Bogá ná káżdy cżás.
  11. Náucżęć wás tego co ieſt w ręku Bożych / á to co ieſt v Wſzechmocnego nie zátáię przed wámi.
  12. B Otoſćie to wy wſzyſcy widźieli / C y przecż że ták w tey prożnoſći niſzcżeiećie.
      B To ieſt / to com powiedáł y vcżył o ſzcżęſćiu ludźi niepobożnych choćiáż ſię nie iednáko wſzytkim przydáwá.
      C Y przecżże ſię prożnem mniemániem báwićie.

  13. Tenći ieſt dźiáł cżłowieká złoſćiwego v Bogá / á to dźiedźictwo okrutnikow ktore wezmą od Wſzechmocnego.
  14. By náwięcſzá byłá licżbá ſynow iego miecżem pomordowáni będą / á potomſtwo iego nie náſyći ſię chlebá.
  15. Ktorzy z nich pozoſtáną w śmierći pogrzebieni będą / á wdowy ich nie będą płákáły.
  16. By też ktory z nich názbieráł śrebrá iáko prochu / á náſpráwowáł ſzát iáko D błotá.
      D To ieſt ták wiele ſzát iáko ieſt błotá ná vlicách.

  17. Náſpráwuieć ich on / ále cżłowiek ſpráwiedliwy obłocżyć ie będźie / á niewinny będźie dźielił śrebro ono.
  18. Zbuduie dom iáko E mol / á iáko ſtroż ná winnicy budę ſwoię.
      E To ieſt / zbuduie dom ktory nie dłużey trwáć będźie iedno iáko gniázdo molowe.

  19. * Bogácż záſnie / á nie będźie pogrzebion / otworzy ocży á nic mieć nie będźie.
      * Pſál.49.v.18.

  20. Przyidą náń trfogi iáko wody / á w nocy go porwą náwáłnoſći.
  21. Wiátr od Wſchodu ſłońcá pochwyći go y zginie / á porwie go wicher z mieyſcá iego.
  22. F Przypádnie náń / á nie przepuſći mu / á nie vydźie z ręki iego.
      F To ieſt / Bog rozmáithym kárániem.

  23. Kláſnie nád nim káżdy rękomá / á będą świſtáć mieſzkáiący ná mieyſcu iego.

    Kápitułá 28.

    ¶ 1. Z przypáthrowániá rzecży ſtworzonych / y z zácnych ſpráw Bożych wywodźi Iob wſzechmocnoſć y zácnoſć Stworzyćielá. 20. W ktorym ſámym ieſt doſkonáłá mądroſć.

  1. Srebro má mieyſcá ſwe z kąd pochodźi / á złoto mieyſce kędy bywá płáwiono.
  2. Zelázo z źiemie biorą / á z kámieniá zlewáią miedź.
  3. Bog ogránicżył ćiemnoſći / á wſzytkich rzecży doſkonále A ſwiádom z gránicą ćiemnoſći / y z ćieniem śmierći.
      A To ieſt / wſzytkim rzecżám ſtworzonym kres zámierzył / á ten pewny kres názywá Gránicżą Ciemnoſći ćieniem Smierći / przeto iż ieſt dokońcżeniem ich.

  4. Wylewá rzeká przećiwko B mieſzkáiącym / á drugá rzeká przez ktorą nikt przebyć nie mogł / gdy wyżſzey wzbierze niż cżłowiek wyſychá.
      B To ieſt thák iż tám żáden zmieſzkáć nie może.

  5. Ná iedneyże źiemi rodźi ſię chleb / á pod niąż będźie nieiáká odmiáná / iáko C ogień.
      C Tho ieſt / źiemiá ſiárcżáná.

  6. Ieſt też niektore mieyſce ná kthorym znáyduią kámień Száfir y bryły złotá.
  7. A tey drogi áni pták wie / áni iey oglądáło oko ſępie.
  8. Nie poſtáły w niey źwierzętá ſrogie / áni lew przez nię przeſzedł.
  9. Bog rękę ſwą obroćił ná ſkáłę / á z gruntu gory wywroćił.
  10. Z ſkáł wywodźi ſtrumienie / á oko ie° widźi káżdą rzecż koſztowną.
  11. Záwſćiągá rzek áby nie wylewáły / á rzecży ſkrythe wywodźi ná iáſnią.
  12. Y z kądże ſzukáć mądroſći / á kędy ieſt mieyſce rozumu:
  13. Cżłowiek nie wie iáká ieſt drogá / áni iey mogą náleſć w źiemi żywiących.
  14. Przepáſć powiedá iż iey w ſobie nie má / morze theż powiedá iż iey w nim nie máſz.
  15. Nie może być kupioná zá złoto / áni może być odwáżone ſrebro zá iey frymárk.
  16. Nie może być oſzácowáná zá złoto Ofir / áni zá Onix koſztowny / áni zá Száfir.
  17. Złoto áni kryſztáł nie porownáią z nią / áni frymárk iey może być zá klenot złotá ſzcżerego.
  18. Nie wſpomioną áni korálu / áni D Gábiſá / ábowiem mądroſć koſztownieyſzá ieſt niźli perły.
      D Ieſt niektory kámień koſztowny / o ktorym rozmáićie rozumieią.

  19. Nie ſztychuie iey Thopázyuſz z źiemie Ethyopſkiey / áni iey záwáży złoto nácżyſtſze.
  20. Skądże tedy prźiydźie mądroſć: ábo gdźie ieſt mieyſce zrozumieniá:
  21. Zákrytáć ieſt od ocżu wſzech ludźi żywych / á nie wiedzą o niey y ptácy powietrzni.
  22. E Zginienie y śmierć powiedáią / Słyſzeliſmy vſzymá náſzemi o iey ſłáwie.
      E To ieſt / vmárli.

  23. F Bogći ſám zrozumiewá drogę iey / á ſám wie mieyſce iey.
      F To ieſt / Bog ieſt powodem mądroſći.

  24. Abowiem on pátrzá ná końcżyny źiemie / á wſzytko co ieſt pod niebem widźi.
  25. Gdy vcżynił pod wágą wiátry / á wody záwieſił pod miárą.
  26. Poſtánowił práwá dżdżom / á drogę błyſkáwicom gromow.
  27. Tedyć ią G oglądáł Bog / y okázáł ią / zgotowáł y wybácżył.
      G Tymi ſłowy okázuie / iż Bog wſzythko ſpráwił w mądroſći od pocżątku wſzego ſtworzeniá.

  28. Y rzekł cżłowiekowi / Otho boiáźń Bożá ieſt mądroſć / á wiárowáć ſię złego / ieſt zrozumienie.
      Przyp.1.v.7.

    Kápitułá 29.

    ¶ 1. Iob przypominá ſzcżęſćie ſwe y żyćie / y wſztyki ſwe pocżćiwe y pobożne ſpráwy. 7.y.21. Zácnoſć ſwą. 12. Spráwiedliwoſć y pobożnoſć / Co wſzytko przycżytá dobrotliwoſći Boſkiey.

  1. Potym Iob wypráwowáł ieſzcże rzecż ſwą tymi ſłowy.
  2. Boże dáy ábych był tákim iáko y pierwej / y według onych cżáſow gdy Bog ſtráż miáł około mnie.
  3. Gdy ie° A pochodniá ſwiećiłá nád głową moią / zá ktorey świátłoſćią B przechodźiłem ćiemnoſći.
      A To ieſt / łáſká y dobrotliwoſć.
      B To ieſt / zwyćiężyłem wſzytki ſprzećiwieńſtwá.

  4. Y iákiemem był cżáſu młodoſći mey / gdy Bog ſpokoynie mieſzkáł w przybytku moim.
  5. Gdy ieſzcże Wſzechmocny był ze mną / á dźiátki moie około mnie.
  6. C Gdym ieſzcże ſćieſzki ſwe vmywáł máſłem / á z opoki ćiekły mi ſtrumienie oliwy.
      C To ieſth / gdym miáł thák wielką obfitoſć wſzego / iákoby też y ná drogách było máſłá pelno / á z opoki oliwá płynęłá.

  7. A gdym wchodźił do brány ná ſtolicę ſądu / y kázáłem ſobie poſtáwić krzeſło ná vlicy.
  8. Tedy mie widząc młodźieńcy kryli ſię / á ſtárſzy záſię powſtháwáiąc ſtáli przedemną.
  9. Przednieyſzy przeſtáwáli mowić / á vſtá ſwe ręką zátykáli.
  10. D Głos Kſiążąt záwſćiągnion był / á ięzyk ich przyſycháł do podniebieniá.
      D Tho ieſt / wſzyſcy przedemną nic rzec nie ſmieli / máiąc mię w ták wielkiey vcżćiwoſći.

  11. E Ktorekolwiek mię vcho ſłucháło / ſzcżęſliwym mię opowiedáło / á ktore mię iedno oko widźiáło / dáwáło o mnie świádectwo.
      E To ieſt / V wſzytkichem był w wielkiey ſłáwie.

  12. F Abowiemem vbogiego wybáwiáł gdy wołáł / y ſierotkę kthorey nikt pomoc niechćiáł.
      F Muſi wylicżáć ſwe cnoty dlá one° ták ćięſzkiego ſztrofowániá przećiwnikow ſwoich / iáko też to pokilká kroć cżyni y S. Páweł.

  13. G Błogoſłáwieńſtwo onego cżłowieká ginącego przychodźiło ná mie á rozweſeláłem ſerce wdowie.
      G To ieſt / ten ktoregom iá z trudnoſći wybáwiáł błogoſłáwił mi.

  14. H Obłocżyłem ſpráwiedliwoſć / á Sąd moy przyodźiewáł mie iáko płáſzcż y koroná.
      H Tho ieſt / byłem pilen práwá y ſpráwiedliwoſći ktore ſą ochędoſthwem káżdego Kſiążęćiá cnotliwego.

  15. Byłem iáko oko ſlepemu / á miáſto nogi chromemu.
  16. Byłem oycem vbogich / á ſpráwy ktoreiem nie dobrze był świádom / pilniem ſię dowiádowáł.
  17. Kruſzyłem páſzcżękę zloſnikowi / á wydźieráłem łup z zębow iego.
  18. Y mowiłem / Vmrę w gniázdku ſwoim I á dni moie będą w tákiey licżbie iáko piáſek.
      I Niektorzy wykłádáią / przedłużę żywotá ſwego iáko Fenix.

  19. J Korzeń moy doſzedł áż do wody / á roſá trwáłá przez noc ná gáłązkách moich.
      J Choćiáżem ſię ſtárzáł iáko drzewo á wſzákoż mám nádźieię iż záś będę ożywion y wzbudzon wodámi łáſki Bożey y mocy iego / iáko ſię drzewo odmłádzá kthore nád wodámi roſćie.

  20. Chwáłá moiá odnowiłá ſię ze mną / á łuk moy wźiął moc w ręce moiey.
  21. Słucháno mię z pilnoſćią / á wſzyſcy vmilknęli ná moię rádę.
  22. Com iá ráz rzekł nikt tego powtárzáć nie śmiáł / á ſłowá moie płynęły miedzy ſłuchácże.
  23. Y cżekáli mie iáko dżdżá / á vſtá ſwe otwárzáli iáko ná deſzcż pogodny.
  24. Ieſliżem kiedy żártowáł z nimi / tedy mi nie wierzyli / á K iáſnoſći twárzy mey nie odmiátowáli.
      K To ieſt mieli mię w wielkiey vcżćiwoſći y powádze.

  25. Ieſlim kiedy z nimi bywáł poſpołu / thedym ſiádáł miedzy nimi ná wyżſzem mieſcu / á bywáłem iáko Krol miedzy rycerſtwem / á iáko ten ktory ſmętne ćieſzy.

    Kápitułá 30.

    ¶ 1. Iob vſkárżá ſię że ieſt wzgárdzon y od ludźi nápdleyſzych. 12.21. A iż ták vtrápion ieſt of Bogá. 23. Opowiedá theż iż śmierć ieſt domem káżdego.

  1. A theráz ſię oto ze mnie śmieią młodſzy niźli iá / ktorych oycom nie porucżył bych był pſow trzody moiey.
  2. Ktorychem możnoſći rąk nie potrzebowáł gdyż cżerſtwoſć wieku ich zginęłá.
  3. Ktorzy nędzą y głodem przymuſzeni vćiekáli ná puſzcżą ná mieyſce ćiemne / ſpuſtoſzáłe y zburzone.
  4. Kthorzy ſobie rwáli chwáſty po chroſćiech / á korzonki iáłowcowe były pokármem ich.
  5. Ktore wygániáno z miáſtá / á ludźie zá nimi wołáli iáko zá złodźieymi.
  6. Ták iż muſieli mieſzkáć w dolech nád potoki / w iáſkiniách źiemie / y miedzy ſkáłámi.
  7. Rycżąc miedzy drzewiem / á gromádząc ſię pod krzewinę.
  8. Synowie ſzálonych y ſynowie ludźi bezecnych / kthorzy ſą podleyſzy niźli proch.
  9. Terázem iá ieſt miedzy nimi pieśnią / á ſtáłem ſię báśnią ich.
  10. Brzydzą ſię mną / á odſtępuią precż odemnie / á nie wſthydzą ſię plwáć mi w twárz.
  11. Abowiem Bog odwiązáł A powroz moy / y vtrápił mie / á tákże oni odrzućili wędźidło moie.
      A To ieſt / odiął odemnie moc moię pod ktorą byli będąc mi poddánemi.

  12. Młodźieńcy powſtáli przećiwko mnie po práwey ſtronie / y ſpycháli nogi moie / á deptháli po mnie iáko po ſćieſzce ku zniſzcżeniu memu.
  13. Roſypáli drogę moię / á zmocnili ſię ná ſkáżenie moie / choćiáż przed tym nie mieli pomocniká.
  14. Wyrywáią ſię ná mie iáko przez ſzeroką przerwę / á widząc mię ſtrápionego przydáią ná mie.
  15. Przyſzły ná mie trfogi / á pędźiły mie iáko wiátr / zácnoſć moiá y zdrowie moie przeminęło iáko obłok.
  16. A teráz duſzá moiá rozláłá ſię we mnie / á ogárnęły mię dni vtrápieniá.
  17. W nocy mi boleſć wierći koſći moie / á żyły me nie vſpokoią ſię.
  18. B Száthá moiá odmieniłá ſię od á gwáłtowney boleſći / ktorá mie ogárnęłá ze wſząd iáko ſzátá kthorą przeporem przez głowę wdźiewám.
      B Odpowiedá iż ſzátá iego ták byłá oſzpeconá kroſtámi onemi że ſie zdáłá iáko inſzá / Bo ná on cżás miewáli ludźie ſzáty zewſząd záſzythe iedno v wierzchu był przeporek ktorem przez głowę wdźiewáli.

  19. Wrzuconem ieſt w błotho / á ieſthem podobien prochowi y popiołowi.
  20. Gdy do ćiebie wołám nie wyſłucháſz mię / ſtánąłem przed Tobą á nie poyzráłeś ná mię.
  21. Odmieniłeś mi ſię w okrutniká / á mocą ręki twey ſtáłeś mi ſię ſprzećiwnym.
  22. Podnioſłeś mię / á woźiłeś mię ná C wietrze / á dopuſćiłeś ſię roſpłynąć moiey D bytnoſći.
      C To ieſt / prętkoś odmienił moy ſtán.
      D Niektorzy cżytáią mądroſći.

  23. Bo pewnie wiem że mie podáſz śmierći / y do domu zgothowánego wſzytkim żywiącym.
  24. A iednák żáden ręki ſwey nie ſćiągnie ná E grob / F áni żádná prośbá nie pomoże cżáſu trápieniá iego.
      E To ieſt / áby mię wybáwił od niego.
      F Iákoby rzekł / Káżdemu ieſt zámierzony kres żywotá ktorego żáden áni prośbą / áni wołániem nie vydźie.

  25. Izáżem nie płákáł ćiężko vtrápionych / á duſzá moiá izáli ſię nie ſmęćiłá nád vbożuchnym.
  26. A tákgdym cżekáł cże° dobrego przyſzło nieſzcżęſćie / á gdym ſię nádźiewáł świátłoſći / przyſzłá ćiemnoſć.
  27. Wzruſzyły ſię wnętrznoſći moie / á nie vſpokoiły ſię / y ogárnęły mię cżáſy żáłoſne.
  28. Chodźiłem G ſzcżerniáwſzy ále nie od ſłońcá / á ſtoiąc w zgromádzeniu wołáłem.
      G To ieſt od wielkiego ſmętku.

  29. H Zbráćiłem ſię z ſmoki / á ſtowárzyſzyłem ſię z ſtruſy.
      H Tho ieſt / ſtáłem ſię podobny Smokom y Struſom / á to mowi przed boleſćiámi ſwemi ćięſzkimi / Abowiem Smokowie y ſtruſowie máią then zwycżáy iż gdy ſą głodni tedy żáłobliwie krzycżą.

  30. Skorá moiá pocżerniáłá ná mnie á koſći moie wyſchły od gorącoſći.
  31. Arfá moiá obroćiłá ſię w láment / á inſtrument moy w głos płácżących.

    Kápitułá 31.

    ¶ Wylicżá niewinnoſć ſwoię y ſpráwiedliwoſć ſwą we wſzytkich ſpráwách ſwoich / kędy oto ieſt wypiſány żywot cżłowieká pobożnego.

  1. A Vcżyniłem przymierze z ocżymá ſwemi / thák iżem nie poyzráł ná pánnę.
      A W tych ſłowiech dáwá znáć / iż ták w ſobie ſkromił cżłonki ſwe żeby ſię zgádzáły z duchē / A iżby niezgrzeſzył á opowiedáiąc niewinnoſć ſwą okázuie powinnoſć cżłowieká pobożnego.

  2. B Abowiem y cożby był zá dźiáł moy z Bogiem z gory / á co zá dźiedźictwo Wſzechmocnego z wyſokoſći:
      B To ieſt / ieſlibych náſládowáł ſwcych pożądliwoſći.

  3. A záż złośnikowi nie ieſt zgotowáne zginienie / á niezwycżáyne káránie tym co broią złoſć:
  4. A záż on nie widźi drog moich / á nie licży káżdego poſtąpieniá mego:
  5. Ieſliżem ſię páráł kłámſtwem / á nogá moiá ſpieſzyłá ſię do zdrády:
  6. Niecháyże mię odwáży ná wádze ſpráwiedliwey / á niecháy Bog rozezná ſzcżyroſć moię.
  7. Ieſliże nogá mojá vſtąpiłá z drogi / á ſerce moie ſzło zá okiem moim / á ieſliże iáká zmázá przylnęłá ná ręce moie.
  8. Tedy iá niecháy ſieię / á drugi niecháy pożywá / á moie ſzcżepie niecháy będźie z gruntu wykorzenione.
  9. Ieſliże ſerce moie było zwiedźione pożądliwoſćią niewiáſty / á cżyháłem ná zdrádźie v drzwi bliźniego mego.
  10. Niecháyżeć żoná moiá miele żárny inemu / á niecháy podeymie zelżywoſć od inych.
  11. Abowiem tho ieſt wielká złoſć á wyſtępek godny kárániá.
  12. Ieſt to ogień ktory wſzytko pożyrá áż do ſzcżątká / kthoryby wykorzenił wſzytkę máiętnoſć moię.
  13. Ieſliżem zbrániáł rozſądku gdy ſię ze mną obchodźił práwem ſługá ábo ſłużebnicá.
  14. Cożbych z ſobą pocżął gdyby powſtáł Bog ná ſąd: ábo cobych mu odpowiedźiáł gdyby mie náwiedźił:
  15. Izáż nie ten ktory mię ſpráwił w żywoćie / ſpráwił też y onego: á tenże nás ſám wykſztháłtowáł w żywoćie.
  16. Ieſliżem kiedy zábrániáł cżego ná żądánie vbogich / á C odwłácżáłem prośby wdowie.
      C Drudzy cżytáią dopuſzcżáłem pſowáć ſię ocżom wdowiem od płácżu.

  17. Ieſliżem ſám iádł pártekę moię / á nie iádłá iey ze mną ſierotá.
  18. Abowiem od młodoſći moiey vroſło to ze mną / żem im był iáko oćiec / á iákom ſkoro wyſzedł ná ſwiát opátrowáłem wdowy.
  19. Ieſliżem kogo widźiáł ginącego przez ſzáthy / á iż vbogi odźieniá nie miáł.
  20. Ieſliże mi nie dźiękowáły biodrá ie° / iż ſię zágrzáł wełną owiec moich.
  21. Ieſliżem groźił ſieroćie gdyżem wiele włádnął przy ſądźie.
  22. Łopátká moiá niech odpádnie od plec moich / á rámię moie niecháy będźie wytrácone z ſtáwu ſwoiego.
  23. Bo trápienie ktoreby ná mię Bog przywiodł ſthráſzyłoby mię / á nie mogłbych znieſć ćięſzkoſći iego.
  24. Ieſliżem pokłádáł nádźieię moię w złoćie / á mowiłem bryle złotá Tyś ieſt vfániem moim.
  25. Ieſliżem ſię weſelił gdy ſię przymnáżáło bogáctw moich / á iżem nábył ręką ſwą obfitoſći wſzego.
  26. Ieſlim ſię D przypátrowáł iáſney świátłoſći ſłonecżney / y mieſiącowi iáśnie wſchodzącemu.
      D To ieſt / ábym ie chwálił iáko báłwochwálcá.

  27. A ſerce moie vwiodło ſię potáiemnie / y E pocáłowáły vſtá me rękę ſwoię.
      E To ieſt podobáło mi ſię moie przedſięwźięćie.

  28. Abowiem by to byłá złoſć godná pomſty / gdybych ſię záprzáł Bogá ktory ieſt ná wyſokoſći.
  29. Ieſliżem ſię kiedy weſelił z nieſzcżęſćiá nieprzyiáćielá mego / á ieſlim ſię kocháł gdy ſię mu co złego przydáło.
  30. Alem y pothąd nie dáł zgrzeſzyć vſtám moim / ábym mu miáł życżyć przeklęctwá.
  31. F Izáż mi nie mowili domowi moi / Obyż ſię nám kto dáł náſycźić mięſá iego.
      F Choćiáż moi domownicy prágnęli iákoby nieprzyiáćielá mego pożrzeć mogli.

  32. Nigdy goſć nie ſpáł ná dworze / á drzwi moie były otwárte przychodniowi.
  33. Ieſliżem zákrywáł złoſć moię iáko iny G cżłowiek / á niepráwoſć moię kryłem w zánádrzu moim,
      G Abo iáko Adám cżynił.

  34. Ieſliżem ſię kiedy lękáł pocżthu wielkiego / á ieſliże mię theż kiedy vſtráſzyło wzgárdzenie domowych moich / ták iżbym milcżáł / á nie śmiáłbym wynidź ze drzwi moich.
  35. Oby ten był coby mię wyſłucháł / gdyż ten ieſt cel moy / áby Wſzechmocny odpowiedźiáł zá mię / choćiáżby też nieprzyiáćiel moy piſáł przećiw mnie pozew.
  36. Ktorego ieſliż nie ponioſę ná rámieniu moim / á nie H włożę go ná głowę iáko wieńcá.
      H To ieſt / będę go ná głowie noſił miáſto wieńcá.

  37. Ieſliż káżde poſtąpienie moie nie wylicżę przed nim / á poydę przedeń iáko przed I Kſiążę.
      I To ieſt / puſzcżę ſię ná ſą iego iáko ná náſpráwiedliwſzego Kſiążęćiá.

  38. Ieſliże wołá przećiw mnie źiemiá moiá / á ieſliże z nią ſpołem płácżą zágony iey.
  39. Ieſliżem vżytkow iey vżywáł bez pieniędzy / y oćiążyłem duſzę tych co ná niey záſiedli.
  40. Niecháyże mi vroſnie miáſto pſzenice oſet / á miáſto ięcżmieniá kąkol. A tuć ieſt koniec ſłow Iobowych.

    Kápitułá 32.

    ¶ 2. Elihu okázuie iż przyiáćiele iego nic nie vmieią. 6. Sztrofuie Iobá iż ſię ſám vſpráwiedliwiáł. 8. Okázuie że nie látá ále Bog dáie mądroſć.

  1. A ták przeſtáli oni trzey mężowie odpowiedáć Iobowi / ábowiem ſię zdáł ſobie być ſpráwiedliwym.
  2. Rozgniewáwſzy ſię thedy Elihu ſyn Báráchelow A Buzytcżyk z pokoleniá Rámowego oborzył ſię bárzo przećiwko Iobowi / iż ſobie więcſzą ſpráwiedliwoſć przycżytháł niż Bogu.
      A Then národ poſzedł z Buzá ſyná Náchorowego brátá Abráhámowego / O cżym máſz w 1.Mo.22.v.21.

  3. Rozgniewáł ſię theż y ná onych trzech przyiáćioł iego / że mu nic nie pomogli odpowiedźieć / á przedſię Iobá winowáli.
  4. Abowiem Elihu cżekáł áżby Iob przeſtáł mowić / bo oni byli ſtárſzy w lećiech niżli on.
  5. Co widząc Elihu iż oni trzey nie mogli nic odpowiedźieć / obruſzył ſię w gniewie.
  6. A ták Elihu ſyn Báráchelow Buzytcżyk pocżął mowić tymi ſłowy / Gdyżem iá ieſt młodſzy / á wy ieſteſćie ſthárſzymi / wſtydáłem ſię y obáwáł oznáymić też wám zdániá ſwe°.
  7. Abowiem mowił / B Dáwnieyſze cżáſy będą mowić / á wielkoſć lát będźie vcżyć mądroſći.
      B Iákoby rzec chćiáł / Mnimáłem áby zá láthy przychodźiłá mądroſć / ále widzę żeć ią ſám Bog dáwá.

  8. Aleć ieſt Duch Boży w cżłowieku / á nátchnienie Wſzechmocnego dáwá mu zrozumienie.
  9. Oto vcżeni nie záwżdy ſą mądrzy / á ſtárzy nie záwżdy rozumieią ſądu.
  10. A przethożem rzekł / Słucháyćie mię á powiem też zdánie ſwoie.
  11. Otom zrozumiáł ſłowá wáſze / á przyſłucháwáłem ſię wywodom wáſzym / ábyſćie byli náleźli ná tho co odpowiedźieć.
  12. Y gdym ſię wám przypátrowáł / żáden z wás nie mogł odeprzeć Iobowi áni odpowiedźieć ná powieſći iego.
  13. A ſnádźbyſćie rzekli / Mąrzechmy ſobie w thym pocżęli / gdyż go Bog złożył á nie cżłowiek.
  14. Acżći Iob nie ze mną ſię wdáł w rzecż / áni mu iá też odpowiem C ſłowy wáſzemi.
      C A wżdy przedſię tymiż wywody iáko y oni ſztrofuie Iobá / ále go nie obráżá potwárzámi áni ſię z nim obchodźi nieprzyſtoynie.

  15. D Polękálić ſię / á nic dáley nie odpowiedáią / y tákże przeſtáli mowić.
      D Mowi thu o przyiáćiołách Iobowych ku ich wzgárdźie / iákoby ná kogo inego thę rzecż przytácżáiąc.

  16. Cżekáłem ále nic nie mowią / vmilknęli á nic więcey nie odpowiedáią.
  17. A przetoż y iá odpowiem z ſwey ſtrony / á oznáymię to co rozumiem.
  18. Bowiemem ieſt pełen ſłow / E á duch moy trápi mię w żywoćie moiem.
      E W tych ſłowiech Elihu okázuie wielką ſą chuć ku mowieniu.

  19. Otho żywot moy ieſt iáko wino przez loftu / á iáko nowe nácżyniá ktore ſię od niego pukáią.
  20. Będę tedy mowił á odetchnę ſobie / á otworzywſzy wárgi ſwe zácżnę rzecż ſwą.
  21. Nie będę miáł teráz bácżnoſći ná oſobę cżłowiecżą / á nie będę mu pobłáżáł przezwiſki cudnemi.
  22. Bo nie vmiem pobłáżáć F by mie záś Stworzyćiel moy rychło niewźiął.
      F Tho ieſt / przed nim ſámym iáko przed ſędźiem ſpráwiedliwym powinien káżdy cżynić y z ſłow y z vcżynkow ſwoich licżbę.

    Kápitułá 33.

    ¶ 1. Winuie Iobá z iego nieumieiętnoſći. 14. Okázuiąc iż Bog rozmáićie kárze cżłowieká / przywodząc go ku vznániu grzechow. 19.29. Trápi cżłowieká / y záſię go wnet z tego wyimuie. 26. Ktory iáko ſkoro bywá wybáwion dźiękuie Bogu.

  1. A przethoż proſzę Iobie ſłucháy ſłow moich / á poymi vſzymá wſzytki powieſći moie.
  2. Oto teráz otworzę vſtá moie / á ięzyk moy będźie roſpráwowáł w podniebieniu moim.
  3. Słowá moie ſą z ſzcżyrego ſercá á wárgi moie práwdźiwą rzecż powiedáć będą.
  4. Duch Boży ſpráwił mię / á tchnienie Wſzechmocnego ożywiło mię.
  5. Ieſli możeſz odpowiedz mi / przypráẃże ſię / á záſtháw ſię przećiwko mnie.
  6. A Oto iá wedle powieſći twey będę z ſtrony Bożey / choćiáżem też y iá ſtworzon z błotá.
      A Abowiem Iob przypomináł málucżko przed thym iż ſię chćiáł około thego roſpráwić z Bogiem / A przetoż Elihu mowi / Według powieſći thwey roſpráwuy ſię z Bogiem / á iá w tey ſpráwie będęć odpowiedáł z ſtrony iego.

  7. Oto ſtrách moy nie vſtráſzy ćię / á ręká moie nie oćiąży ćię.
  8. A wſzákeś rzekł w vſzy moie / á ſłyſzáłem głos ſłow twoich.
  9. B Ieſtem iá cżyſty y bez przeſtępſtwá / ieſtem niewinny / á nie máſz we mnie niepráwoſći.
      B Ty ſłowá Iobowe kthore tu Elihu przypominá ſą z trzynáſtego y z ſzoſtegonáſtego Kápitulum.

  10. Otho przećiwko mnie przycżyny náyduie / á pocżytá mię zá nieprzyiáćielá ſwego.
  11. Podáł w okowy nogi moie / á pilen wſzytkich ſćieżek moich.
  12. Otożeś w tym nieſpráwiedliwie vcżynił / á ná tho ták odpowiem tobie / iż Bog więcſzy ieſt niż cżłowiek.
  13. Przecżże wiedźieſz ſpor przećiwko iemu: iżći nie odpowiedáł ná wſzytki ſłowá twoie.
  14. Abowiem Bog mowi y ráz y drugi do tego ktory go nie widźi.
  15. To ieſt przez ſen w widzeniu nocnym / gdy ſen przypádnie ná ludźi ſpiące ná łożu ſwoim.
  16. Thedy vpominá ludźi o káránie ich / ktore ná nie má pewnie przyſć.
  17. Aby C cżłowieká odwiodł od iego ſpráwy / á zákrył pychę od niego.
      C Tho ieſt / áby ſię cżłowiek pohámowáł od złoſći ſwoiey y od złoſćiwego rozmyſłu.

  18. A w ten cżás D wyrywá duſzę iego z grobu / á żeby żywoth iego nie przyſzedł pod miecż.
      D To ieſt / thym ſpoſobem wywodźi Pán Bog cżłowieká z niebeśpiecżeńſtwá śmierći.

  19. Kárze go też boleſćią ná łożku iego / á bárzo ſrodze we wſzytkich koſćiách iego.
  20. Tákże też zá żywotá iego obmierźi mu chleb / á duſzy iego wdźięcżny pokárm.
  21. Niſzcżeie ćiáło iego iż go nie będźie znáć / á koſći iego okáżą ſię ktorych było nie widáć.
  22. Duſzá iego przybliżá ſię do grobu á żywot iego do grubárzow.
  23. Ieſli ieſt v niego ieden E poſeł wymowny z tyſiącá / áby oznáymił cżłowiekowi ſzcżyroſć iego.
      E Bog przez dobrego káznodźieię wiele ich wzywá do ſiebie / ále ledwo miedzy tyſiącem náydźieſz iednego dobrego náucżyćielá.

  24. Tedy ſię nád nim zmiłuie Bog / á rzecże / Wybáẃ go áby nie zſtępowáł do grobu / Nálázłćiem F vbłágánie.
      F To ieſt / nálázłem ſrzodek przez ktory przyſzedł ku vbłágániu / á ten ſrzodek ieſth niemoc y náuká zdrowá.

  25. Tedy ćiáło iego będźie ſubtylnieyſze niż w dźiećińſtwie / á przywroći ſię do cżáſu młodoſći ſwoiey.
  26. Będźie ſię modlił Bogu á vbłágá go / y oglądá z weſelem oblicże iego / á będźie wroconá cżłowiekowi ſpráwiedliwoſć iego.
  27. Poglądá ná ludźi / á ieſli kthory rzecże / Zgrzeſzyłem / y rzecż ſpráwiedliwą podwrácáłem / á wżdy mi to nic nie pomogło.
  28. Odkupi duſzę iego áby nie G zſtąpiłá w grob / á żywot iego oglądá świátłoſć.
      G Drudzy ták wykłádáią / áby nie przyſzłá ná ſkáżenie ábo ſtrhácenie / á tákże y w.30.wierſzu.

  29. Oto ty wſzytki rzecży cżyni Bog H trzykroć nád cżłowiekiem.
      H Tho ieſt / wiele kroć.

  30. Aby wroćił duſzę iego od grobu / á oświećił go świátłoſćią żywiących.
  31. Obácżże to Iobie á ſłucháy mię / vmilkni á iá będę mowił.
  32. Ieſliż máſz ku themu iákie ſłowá odpowiedzże mi / A moẃ / bo ćię chcę vſpráwiedliwić.
  33. A ieſli nie máſz / ſłucháyże mię á milcż / á iá ćiebie náucżę mądroſći.

    Kápitułá 34.

    ¶ 5. Powtore Iobá fuká że ſie cżyni ſpráwiedliwym. 12. Okázuie iż Bog ieſt ſpráwiedliwym w ſądźiech ſwoich. 24. A iż odmiány Kroleſtw ſą od niego.

  1. Powiedźiáł ku themu ieſzcże Elihu tymi ſłowy.
  2. Słucháyćież wy mędrcy powieſći moich / á wy náucżeni przydáyćie ſłowám moim vſzy ſwoie.
  3. Abowiem vcho rozeznáwá ſłowá / á vſtá cżuią ſmák w iedzeniu.
  4. Obierzmy ſobie ſąd / á rozeznáymy miedzy ſobą co lepſzego.
  5. Abowiem Iob rzekł / Ieſtem ſpráwiedliwym / á Bog A pozbáwił mię práwá mego.
      A To ieſt / káráł mię niewinnie.

  6. Izáż będę B kłámáł o moim práwie: ábowiemem ieſt ránion ſtrzáłą choćiáżem nic nie winien.
      B To ieſt / mámli milcżeć niewinnoſći moiey:

  7. Y ktoryż ieſt cżłowiek táki iáko Iob: coby ſię C opił pośmiewiſká iáko wody:
      C To ieſt / ktory ieſt pełe ſłow śmieſznych.

  8. Kthory chodźi w towárzyſtwie tych co cżynią złoſći / á D chodźi z ludźmi niepobożnymi.
      D To dlá tego mowi mniemáiąc áby Iob bronił ludźi niepobożnych.

  9. Abowiem powiedźiáł / Nic nie pomoże cżłowiekowi gdy przeſtháwá z Bogiem.
  10. A przetoż wy mężowie ſercá ſtáłego ſłucháyćie mię / Vchowáy Boże áby miáłá być złoſć w Bogu / á w Wſzechmocnym iáká niepráwoſć.
  11. Abowiem zápłáći cżłowiekowi wedle ſpráw iego / á náydźie káżdego według drogi iego.
  12. Aleć iſćie Bog nie cżyni nic złoſćiwie / á Wſzechmocny nie podwrácá ſądow.
  13. Ktoż nádeń náwiedzá źiemię / á kto rozrządźił wſzytek okrąg ſwiátá.
  14. * Ieſliż vmyſli w ſercu ſwem od cżłowieká wźiąć duchá y tchnienie iego.
      * Pſál.104.v.29.

  15. Tedyć zginie ſpołu wſzytko ćiáło / á cżłowiek ſię obroći w proch.
  16. Ieſliż tedy máſz rozumienie ſłucháyże tego / á poymuy vſzymá głos powieſći moich.
  17. A záż ten pánowáć będźie ktory má w nienáwiſći ſąd: á będźieſzże mniemáł niepobożnym tego ktory ieſt práwie ſpráwiedliwym:
  18. Rzecżeſzli Krolowi / O złoſćiwy / á Kſiążętom / O niepobożni.
  19. A temu ktory nie má bácżnoſći ná oſoby Kſiążąt / á rowno ſobie wáży ták Bogácżá iák y vbogiego / gdyż oni ſą wſzyſcy ſpráwą rąk iego.
      W.5.Mo.10.v.17. W.2.Kron.19.v.7. Ekle.35.v.15. Rzym.2.v.11. Gál.2.v.6. Kol.3.v.25. Dźiey.10.v.34. W.1.Piotr.1.v.17.

  20. Národowie nágle pomrą / á o pułnocy wzruſzeni będą / y przeminą / á porwą mocárzá / ále nie rękomá.
  21. ¤ Abowiem ocży iego ſą nád drogámi cżłowiecżemi / á widźi káżde poſtąpienie iego.
      ¤ Przyp.5.v.21.

  22. Nie máſz zádnych ćiemnoſći / áni ćieniá śmierći kędyby ſię ſkryli ći ktorzy ſię páráią złoſćią.
  23. Abowiem nie ták wiele dá cżłowiekowi áby miáł wieſć ſpor z Bogiem.
  24. Potrze mocárze nie pytáiąc ſię / á inſze poſtáwi ná mieyſcu ich.
  25. A przethoż obiáwi ſpráwy ich / á ſkoro noc przyidźie będą potárći.
  26. Pobił ie iáko niepobożne ná mieyſcu widocżnem.
  27. Przeto iż ták odſtąpili od niego / á drog iego nie chćieli rozumieć.
  28. Aby nie dopuſćili głoſu vbogiego przyſć do niego / á iżby miáł wyſłucháć wołániá niedoſtátecżnych.
  29. A gdy on ſpráwi pokoy ktoż przekáźi: A ieſli zákryie oblicże ſwoie ták od národu iáko od cżłowieká ktoż go widźieć może:
  30. A przetoż cżłowiek pokryty kroluie dlá E złoſći ludzkich.
      E Abo dlá zgorſzeniá.

  31. Boſkáć to rzecż mowić ták / Odpuſćiłem y nie zepſuię.
  32. F Ale tho cżego iá nie widzę / náucż mię / Ieſlim ſię złoſćiwie ſpráwowáł nie będę tego więcey cżynił.
      F Ná ćię náleży ták mowić do Bogá / Nie bácżę iżbych zgrzeſzyć miáł / á ták náucż mię. rc.

  33. G Cży vcżyni to dlá ćiebie: ábowiem ty H wzgárdźiłeś im / obieráłeś ſobie ále nie iá / á przethoż co ieſzcże wieſz powiedz.
      G To ieſt / mniemáſz áby ſię ćiebie Bog miáł rádźić máli to vcżynić co vmyſlił. H To ieſt / obmierźiłeś ſobie żywoth ſwoy / obieráiąc ſobie rádſzey śmierć á nie pytáć ſię Bogá ieſliże On przyzwoli ná twe zdánie.

  34. I Ludźie ſercá ſtáłego niech im powiedzą / á cżłowiek mądry niecháy mię ſłuchá.
      I Tymi ſłowy przypuſzcżá ſię ná rozſądek mędrſzych.

  35. Abowiem Iob nie mowił z nieumieiętnoſći / á ſłowá iego nie ſą z rozumu.
  36. Ządám tego áby Iob był doświádcżon áż do końcá w tym co má odpowiedáć zá ludźi złoſćiwe.
  37. Abowiem ſię nád grzech ſwoy dopuſćił przeſtępſtwá / á chlubił ſię miedzy námi / bárzo wiele mowiąc przećiwko Pánu Bogu.

    Kápitułá 35.

    ¶ 2. Pożythki ſpráwiedliwoſći ábo nieſpráwiedliwoſći ná ſámego thylko cżłowieká przychodzą / á nie ná Bogá. 10. Złoſnicy ácż ku Bogu wołáią przedſię nie bywáią wyſłucháni.

  1. Ku temu ieſzcże Elihu powiedźiáł tymi ſłowy.
  2. Y mniemáſzże / żebyś to dobrze rzekł / ſpráwiedliwſzym ieſt niźli Bog:
  3. Abowiemeś powiedźiáł / Coż mi pomoże / á co wezmę zá pożytek ieſliże nie zgrzeſzę:
  4. Ale iá odpowiem thobie / Ná to y towárzyſzom twym z tobą.
  5. Poyzry ná niebo á obácż / przypátrz ſię obłokom ktore ſą wyżſze niżli ty.
  6. Ieſli zgrzeſzyſz / coż vcżyniſz przećiwko niemu: A ieſliby były rozmnożone niepráwoſći twoie / coż mu vcżyniſz:
  7. Ieſlibyś był ſpráwiedliwym / coż mu dáſz: ábo co weźmie z ręki twey:
  8. Iáko inemu cżłowiekowi thák y thobie záſzkodźi złoſć twoiá / á iáko inemu / ták y tobie pomoże ſpráwiedliwoſć twoiá.
  9. Dlá wielkoſći vćiſkáiących wołáią / á krzycżą pod rámieniem mocárzow.
  10. Wſzákże żáden nie mowi / Gdźież ieſt Bog ſtworzyćiel moy ktory A dáwá pieśni w nocy:
      A To ieſt / kthory ſpráwuie w vtrápieniu rádoſć.

  11. Ktory nás cżyni vcżeńſze niżli bydlętá źiemie / á cżyni nás Mędrſze nád ptáki powietrzne.
  12. Tám będą wołáć w wielkim vćiſku / á żáden ich nie wyſłuchá.
  13. Zápráwdę Bog nie wyſłuchá obłudnoſći / á Wſzechmocny nie pátrzá ná nie.
  14. Choćiáżbyś też rzekł iż go nie widźiſz / á wſzákoż ieſt ſąd przed nim / dufáyże tedy w nim.
  15. A teráz trochę ćię B náwiedźił w gniewie ſwym / ánić ſię dáł názbyth znáć.
      B Abowiem ćię w gniewie ſpráwiedliwoſći ſwey nie kárze.

  16. A przetoż Iob po prożnicy otworzył vſtá ſwoie / á mowił wiele ſłow oprocż vmieiętnoſći.

    Kápitułá 36.

    ¶ 1. Elihu przedſię końcży rzecż ſwoię. 5. Vkázuie ſpráwiedliwoſć Bożą przez iego dźiwne ſpráwy. 6.23. A náwięcey przez káránie ktore dopuſzcżá ná ludźi pokutuiące ku zbáwieniu ich. 13. Y ku poháńbieniu ludźi pokrytych.

  1. Nád to ieſzcże Elihu ták powiedźiáł.
  2. Zetrwáy że mię málucżko / ábych rozmáwiáł z tobą / ábowiem mám ieſzcże więcey z tobą mowić z ſtrony Bogá.
  3. Wezmę vmieiętnoſć ſwą z dáleká / á Stworzyćielowi moiemu przycżytám ſpráwiedliwoſć.
  4. Boć zápráwdę ſłowá moie nie ſą fáłſzywe / á doſkonáły w vmieiętnoſći ieſt przy tobie.
  5. Oto Bog mocny nie odrzucá żádnego / gdyż ieſt możnym / á ſercá niezwyćiężonego.
  6. Nie żywi niepobożnego / á cżyni ſpráwiedliwoſć vbogim.
  7. Nie záwſćiągá od ſpráwiedliwego ocżu ſwoich / á ſádzá ie z Krolmi ná ſtholicy ná wieki / y bywáią wywyżſzeni.
  8. Y choćiáżby byli okowáni w pętá / ábo związáni ćięſzkoſćią vboſtwá.
  9. Tedy im oznáymuie ſpráwy ich / á iż ſię zmocniły przeſtępſtwá ich.
  10. Y otwárzá im vcho áby przyięli káránie / á mowi im / áby ſię náwroćili od złoſći.
  11. Ieſli będą poſłuſzni á będą mi ſłużyć / dokońcżą dni ſwoich w ſzcżęſćiu / á lát ſwych w roſkoſzy.
  12. A ieſli nie będą ſłucháć / prźiydą pod miecż á pomrą bez vmieiętnoſći.
  13. Ale ludźie ſercá obłudnego wzruſzáią ná ſię gniew / áni wołáią kiedy ie zwiążę.
  14. Vmrze w młodoſći duſzá ich / á żywot ich miedzy niecżyſtymi.
  15. Wyrwie vbogiego z vboſtwá ie° / á otworzy vcho iego w vćiſnieniu.
  16. Y ćiebiećby wyrwáł z mieyſcá ćiáſnego ná przeſtronne / gdźie nie máſz żádnego vćiſku / á to coby leżáło ná ſtole twoim / byłoby pełno tłuſtoſći.
  17. Tyś wypełnił rozſądek niepobożnego / á wſzákoż ſpráwiedliwoſć y ſąd mocnie ſię zoſtoią.
  18. Záiſteć gniew Boży nád tobą ktory ćię porwie y z máiętnoſćią / á nie odkupiſz ſię wielkoſćią dárow.
  19. Nie będźieć miáł bácżnoſći nád bogáctwá twoie / áni ná złotho / áni ná wſzytki mocy.
  20. B Nie fráſuy ſię w nocy / iáko wytrácá národy z mieyſcá ich.
      B Myſląc otym iáko Bog iedny zátrácá / á drugich zániecháwá.

  21. Strzeż ábyś ſię C nie oglądáł ná złoſći / ábowiemeś to obráł dlá vtrápieniá.
      C To ieſt / mniemáiąc że Bog niewinnie kárze cżegobyś ty nie záſłużył / ábowiem thák mowiſz w ſwym vtrápieniu.

  22. Oto Bog wywyżſzá mocą ſwoią ktoż ieſt iemu rownym w náuce:
  23. Ktoż ieſt nád niem áby ſię wywiedźiáł drogi iego / á kto wżdy rzekł / Cżyniłeś niepráwoſć:
  24. Pámiętháy ábyś zácnie vwáżáł ſpráwę iego ná ktorą ludźie wzglądáią.
  25. Y kthorą wſzyſcy ludźie widzą / á cżłowiek ſię iey przypátruie z dáleká.
  26. Oto Bog ieſt názácnieyſzy y nie známy go / áni licżby lát iego wiemy.
  27. Ktory gdy zátrzymá kropie wod / tedy dżdże płyną przez mgły iego.
  28. Abowiem iż płyną przez obłoki / tedy ſćiekáją obfićie ná ludźi.
  29. Nád to / izáli ktho zrozumie rożnoſć obłokow / y grzmienie przybytku iego:
  30. Otho roſćiągnął nád nim świátłoſć ſwoię / á okrył D wody morſkie.
      D W Zydowſkiem ſtoi / korzenie Morzá.

  31. Abowiem przez thy rzecży E ſądźi národy / y dáie obfićie pokármy.
      E To ieſt / kárze ludźi.

  32. Zákrywá świátłoſć ſwoię obłoki / á roſkázuie im áby iey záchodźiły.
  33. F Thedy o nim oznáymuie towárzyſz iego / á ſtáwá ſię wielkie trzáſkánie kiedy vſtępuie wzgorę.
      F To ſię ſtáwá / gdy chmury gorącę z źimnemi poſpołu ſię ſchádzáią tedy ſię ták gwáłthownie zbiegáią / że iedná drugiey vſtępuiąc gdy przychodźi do mieyſcá ogniſthego tedy ſię zápálá á podáwá gromy y łyſkáwice.

    Kápitułá 37.

    ¶ 2. Elihu ieſzcże dowodźi tego iż mądroſć Bożá nieogárnioná ieſt obiáwioná w zácnych ſpráwách iego.

  1. Y dlá tego też ieſzcże lęká ſię ſerce moie / á poruſzá ſię z mieyſcá ſwego.
  2. Słucháyćie z pilnoſćią grzmieniá głoſu iego / y błyſkáwice kthorá wychodźi z vſt iego.
  3. Spráwuie ią pod wſzytkim niebem / á świátłoſć iey po wſzech końcżynách źiemie.
  4. Zá nią wnet hucży grzmiąc głoſem wielmożnoſći ſwoiey / á nie omieſzká gdy będźie ſłyſzán głos ie°.
  5. Grzmi Bog głoſem ſwoim obycżáiem dźiwnym / á ſpráwuie rzecży wielkie / ktorych nie rozumiemy.
  6. Abowiem roſkázuie śniegowi áby vpádł ná źiemię / y dżdżowi pogodnemu / tákże y dżdżowi gwáłtownemu.
  7. Ktory ſwoią gwáłtowną nie pogodą záwierá káżdego cżłowieká / y przed nim nie mogą ludźie ſpráwowáć roboty ſwoiey.
  8. Y kryie ſię zwierzę do iáſkinie ſwoiey / á mieſzká w iámie ſwoiey.
  9. Wicher wychodźi z gęſtwy obłokow / á z wiátrow Pułnocnych przychodzą źimná.
  10. Tchnieniem iego ſtáwá ſię mroz / á ſzerokoſć wod zbierá ſię ná ćiáſne mieyſce.
  11. Dżdżámi theż oćiążá obłoki / á potym ie roſpądzá iáſnoſćią ſwoią.
  12. On A obrácá okręgi niebieſkie rozrządzeniem ſwoim / áby ſpráwowáły to wſzytko co on roſkáże ná wſzytkim okręgu świátá.
      A To ſię może rozumieć o biegách niebieſkich / á cżęſćią o chmurách ktore ſię y thám y ſám przenáſzáią.

  13. Choćiáż ná ſkáránie / choćiáż dlá źiemie ſwoiey / choćże też dlá miłoſierdźiá ſwego.
  14. Słucháyże tego pilnie Iobie ſtoy á rozumiey dźiwy Boże.
  15. Izáli B wieſz gdy im Bog zámierzá kres / á oświecáł iáſnoſćią obłoki ſwoie.
      B To ieſt / byłeſli ná then cżás gdy ſpráwił przyrodzenie iednych obłokow ogniſte / á drugich źimne.

  16. Izáli znáſz C rożnoſć obłokow / á cudá doſkonáłego w vmieiętnoſći:
      C To ieſt rozmáite przyrodzenie obłokow / ktore ſię ráz obrácáią w deſzcż / drugi ráz w śnieg trzeći ráz w grád.

  17. Przecżże ſzáty twe ćiepłe gdy vſpokoi źiemię od Południá:
  18. Izáżeś z nim roſpoſćieráł niebioſá / ktore ſą mocne iáko źwierćiádłá lite:
  19. Vkáżże nám co mu mámy powiedźieć / bo nie możemy ſłuſznych ſłow náleſć dlá D ćiemnoſći.
      D To ieſt / dlá nieumieiętnoſći náſzey.

  20. Izáli przez tłumácżá będę z nim mowił: á ieſli kto będźie mowił E záli nie będźie pożárt:
      E To ieſt / ieſli Bog chce go zátráćić / tedy ſię przed nim nikt nie wypráwi ſwoią wymownoſćią.

  21. Teráz też nie widźieć iáſney świátłoſći ktorá ieſt ná obłokách / á wiátr przechodźi y przecżyſćiá ie.
  22. Od Pułnocy przydźie złotá iáſnoſć á przethoż Bogu ſtráſzliwemu má być chwáłá.
  23. Nie możemći ogárnąć Wſzechmocnego gdyż ieſt wielki w możnoſći y w ſądźie / wielki w ſpráwiedliwoſći / á z łáſką kárze.
  24. A przetoż ſię go báć będą ludźie / á on nie má względu ná mądre w ſercu ſwym.

    Kápitułá 38.

    ¶ Pán mowi do Iobá okázuiąc mu krewkoſć cżłowiecżą w przypátrowániu ſtworzeniá iego / z kthorego zácnoſć / moc / ſpráwiedliwoſć / y opátrznoſć Stworzyćielá bywá poznáwáná.

  1. Tedy Pán odpowiedźiáł Iobowi A z wichru / á rzekł kniemu.
      A Niektorzy mniemáią / że ſię mu Pán okázáł w gwáłtownym grzmieniu ábo w ćięſzkim ſnie / ábo w záchwyceniu / A niektorzy záſię rozumieią w otworzeniu niebá / ábo w obłoku.

  2. B Y ktoż ieſt co záćimiá rádę powieſćiámi nie roſtropnemi:
      B Pán fuká Iobá / iż z niem chćiáł wieſć ſpor / fuká też y przyiáćioły iego z onego vpornego poſądzeniá kthore cżynili o nim / y o nich nie ludzkoſći przećiwko niemu.

  3. Podpáſzże teráz biodrá ſwoie iáko mąż / będę ćię pytáł / á thy mi dáy ſpráwę.
  4. Gdźieżeś był kiedym iá zákłádáł grunthy źiemie / okáż mi ieſli máſz rozum:
  5. Ktoż ie rozmierzył ieſliże wieſz: ábo kto nád nimi ſznur roſćiągnął:
  6. Ná cżym ſą poſtáwione ſłupy iey: ábo kto záłożył kámień węgielny v niey:
  7. Gdy wſzytki gwiázdy poránnieyſze ſpołu chwáłę dáwáły / á weſelili ſię C ſynowie Boży.
      C To ieſt / Aniołowie / A tu przy tych wſzytkich ſłowiech rozumieć máſz iż pytá Iobá gdźie był ná ten cżás.

  8. Kto zámknął morze iáko drzwiámi: gdy ono wyſzło práwie iáko z żywotá:
  9. Gdym ie okrył obłokiem iáko ſzátą iego / á ćiemnoſćią iáko pieluchą iego:
  10. Y záłożyłem nád nim dekret moy / przyłożywſzy ku niemu zátwory y drzwi:
  11. A rzekłem / Aż dotąd poydźieſz á nie minieſz dáley / á tu zoſtáwiſz podnieſienie náwáłnoſći twych.
  12. Izáżeś zá ſwoich cżáſow roſkázowáł zárániu: á zárzy vkázáł mieyſce iey:
  13. Aby ogárnęłá kąty źiemie / á iżby złoſnicy byli z niey wyrzuceni.
  14. Ktorzy ſię odmieniáią iáko gliná ná ktorey co wyſztáłtuią / y odmieniáią ſię iáko ſzátá.
  15. Będźie wydárthá od złoſnikow świátłoſć ich / á rámię podnioſłe będźie pokruſzone.
  16. Izáżeś ty wſzedł w głębokoſći morſkie: á zbrodźiłeś dno przepáſći:
  17. Izálić ſą otworzone D brány śmierći: á widźiáłeś drzwi ćieniá śmierći.
      D To ieſt bárdzo głębokie doły źiemie.

  18. Y wypátrzyłżeś przeſtrzeńſtwo źiemie: powiedz mi ieſliże to wſzytko wieſz:
  19. Gdźież ieſt tá drogá kędy mieſzká ſwiátłoſć: á gdźie ieſt mieyſce ćiemnoſći:
  20. Iżbyś ią odprowádźił do iey gránic / á wieſzli drogę do domu iey.
  21. Znáſzli ią dlá tego iżeś ſię w ten cżás vrodźił / á iż ieſt wielká licżbá dni twoich:
  22. Widźiáłliś E ſkárby śniegu y ſkárby grádu:
      E To ieſt / ſpoſob iáko ſię ſtáwá śnieg y grád.

  23. Ktory iá zátrzymáwám do cżáſu vćiſnieniá / á do dniá wálki y bitwy.
  24. Z ktoreyże ſtrony wychodźi F świátłoſć: á ſkąd ſię wyrywá wiátr od wſchodni ná źiemię:
      F Przez świátłoſć rozumie mgły ogniſte niebieſkie.

  25. Ktoż rozdźielił przekopy dżdżom: á drogę łyſkáwicy gromow:
  26. Aby ſzedł deſzcż ná źiemię w ktorey nikt nie mieſzká / y ná puſzcżą ná ktorey nikt nie poſtáł.
  27. Iż náſyći źiemię puſtą y nie płodną / á wywiedźie z niey rodzáie tráwy.
  28. Ktoż ieſt oycem dżdżowi / á ktho rodźi krople roſy:
  29. Z cżyiegoż żywotá wychodźi mroz: á kto rodźi ſzędźiznę:
  30. Wody ſię przykrywáią iáko kámieniem / á głębokoſći zámárzáią.
  31. Możeſzli záwſćiągnąć G wdźięcżnoſći gwiázd ktore zową Pleiádes: ábo możeſzli przekáźić gwiázd złącżenie ktore zową Oryon:
      G Przez tę wdźięcżnoſć tych gwiázd rozumie cżás wioſny / w ktory ſię rodzą kwiáthki gdy ſłońce przychodźi ná známię niebieſkie Byká / ázáſię o Oryonie rozumie ieſień gdy kwiećie ginie.

  32. Izáli wywiedźieſz H Mázárot cżáſu ſwego: tákże Arcturum z inemi gwiázdámi iego:
      H Są to niekthore znáki niebieſkie y złącżenie gwiázd.

  33. Y znáżże porządek niebieſki: á możeſzli poſthánowić pánowánie iego nád źiemią:
  34. Izáli głos twoy podnieſieſz ku obłokowi / á okryie ćię wielkoſć wod:
  35. Izáli wpuſćiſz łyſkáwice áby przyſzły y rzekły / Otochmy ſą:
  36. Ktoż poſtánowił we wnętrznoſćiách ludzkich mądroſć / á ktho dáł ſercu zrozumienie:
  37. Ktoż obráchowáł niebioſá w mądroſći / á kto záwſćiągnął tych rzecży ktore zſtępuią z niebá:
  38. Gdy ſię ſpiecże proch w twárdoſć á bryły ſpołu ſię zelną.

    Kápitułá 39.

    ¶ 1. Dobroć y opátrznoſć Bożá ſćiągá ſię ná bydlętá y ná zwierzętá polne áż do krucżąt / ſkąd ſię okázuie cżłowiekowi wielká przycżyná vfáć w Pánu Bogu. 5. Wſzytko ſpráwuie moc iego.

  1. A Izáli lwowi łowiſz łup: á nápełniáſz żywoth lwiąt:
      A Gdy iuż wypráwił o rzecżách ktore ſą ſtworzone ná niebie / tedy tu záſię wypráwuie o rzecżách kthore ſą ſtworzone ná źiemi.

  2. Gdy oni leżą w gniázdách ſwoich á kryią ſię w iáſkiniách ſwych chcąc co vchwyćić:
  3. * Ktoż gotuie pokárm B krukom gdy dźieći ich wołáią ku Bogu / tułáiąc ſię po gniázdźie bez pokármu y tám y ſám:
      B Kruk opuſzcżá dźieći ſwe / A w ten cżás Bog żywi ie bo z gnoiu gniázdá ich rodzą ſię motelowie ktorzy przylátuią áż do ich noſá / á oni ie chwytáią y ták ſię żywią.

      * Pſálm.147.v.9.

  4. Y wieſzli cżás kiedy ſię mnożą kozy ſkálne: á wieſzli kiedy ſię mnożą ielenice:
  5. Możeſzli rozlicżyć Mieſiące iáko długo płod noſzą: á wieſzli też cżás kiedy rodzą:
  6. Ony ſkurcżáiąc ſię wypuſzcżáią płod ſwoy / y ták zbywáią boleſći.
  7. Dźieći ich wychowywáią ſię / y roſtą po zbożách / á odſzedſzy nie wrácáią do nich.
  8. Ktoż puſćił wolno oſłá leśniego: á kto roſpętáł oſłá dźikiego:
  9. Iáćiem ieſt ktorym dom iego poſtáwił ná puſzcży / á mieſzkánie iego przy mieyſcách C ſłonych.
      C To ieſt nie płodnych.

  10. Onći ſię náśmiewá z poſpolſtwá mieyſckiego / á nie ſłuchá głoſu pogániácżowego.
  11. Szuká po gorách páſtwiſká ſwego / á chodźi miedzy wſzelákimi tráwámi źielonymi.
  12. Izálić będźie chćiáł ſłużyć Iednorożec / ábo będźieli nocowáł v iáſli twoich:
  13. Izáli możeſz związáć powrozem iednorożcá áby oráł zágony twoie: ábo idąc zá tobą będźieli łámáł bryły po dolinách twoich:
  14. Izáli w nim będźieſz dufáł / iż ieſt wielká moc iego: ábo ſpuſćiſzli náń robotę ſwoię:
  15. Y będźieſzże mu zwierzáł żeby miáł znieſć śiánie twoie / á miáł ie zgromádźić do gumná twego:
  16. Dáłliś páwowi nádobne ſkrzydłá: á ſtruſowi pierze y mech:
  17. Kthory zoſtáwuie iáycá ſwe ná źiemi / á zágrzewá ie w prochu:
  18. A nie pomni ná to iż ie nogą zdepce / á źwierzę polne pogniećie ie.
  19. Okázuie ſię okrutnym dźiećiom ſwoim iákoby nie były iego / á nie dbá choćiáżby byłá prożná robotá iego.
  20. Abowiem Bog odiął mu mądroſć á nie dáł mu rozumu.
  21. Gdy prźiydźie cżás podnoſi ſię ku gorze / á náśmiewá ſię y z koniá / y z tego ktory ná nim ſiedźi.
  22. Izáżeś dáł moc koniowi: ábo oblecżeſzli ſzyię iego rzániem:
  23. Vſtráſzyſzli go iáko ſzáráńcżą / bo chrápánie nozdrzy ie° ieſt ſtráſzne.
  24. Grzebie w dolinie / á kochá ſię w mocy á wybiegá przećiwko zbroynym.
  25. Smieie ſię z ſtráchu / áni ſię go lęká / áni vſtępuie miecżowi.
  26. Brzmi nád nim ſáydák / oſzcżep / y drzewo.
  27. Zrze źiemię z gniewem y z popędliwoſćią / á nic ſobie nie wáży głoſu trąby.
  28. Miedzy trąbámi poryzá / á z dáleká cżuie wálkę / krzyk Kſiążąt y wołánie.
  29. Izáli wedle twego rozumu látá iáſtrząb: roſćiągáiąc ſkrzydłá ſwe ku Południowi:
  30. Izáli ná twe roſkázánie wylátuie orzeł wzgorę: y podnoſi wyſoko gniázdo ſwoie:
  31. Mieſzká ná ſkále / á ná wyſokiem kámieniu iáko ná zámku lągnie ſię.
  32. Z támtąd vpátruie ſobie pokárm / á dáleko widzą ocży iego.
  33. Dźieći theż iego zſą kreẃ / á kędy też y ſćierw będźie / tám też ieſt y on.
  34. Tedy Pán rzekł ku Iobowi tymi ſłowy.
  35. Izáli tho ieſt vmieiętnoſć wieſć ſpor z Wſzechmogącym: á kto ſię chce gádáć z Bogiem / niecháyże odpowie ná to.
  36. Zátym Iob ták Pánu odpowiedźiáł.
  37. Otom iá ieſt nicżemny / cożći mám odpowiedźieć: Zátuliłem ręką vſtá ſwoie.
  38. Mowiłem ráz y drugi / iuż theż więcey nie odpowiem / á nic dáley nie przydám.

    Kápitułá 40.

    ¶ 2. Iáko ieſth bárzo mdłá moc cżłowiecżá kto ią zrownáć chce z ſpráwámi Bożemi. 10. Kthorego moc okázuie ſię w ſtworzeniu źwierząt wielkich.

  1. Tedy Pán odpowiedźiáł Iobowi z Obłoku temi ſłowy.
  2. Podpáſzże teráz biodrá ſwe iáko mąż / będę ćię pytáł á ty mi oznáymi.
  3. Izáli rozerwieſz ſąd moy / á obwinuieſz mię / ſámego ſiebie vſpráwiedliwiáiąc:
  4. Izáli máſz tákie rámię iáko Bog / á zágrzmiſz głoſem ſwoim iáko on:
  5. Ochędożże ſię theráz zácnoſćią y wielmożnoſćią / á oblecż ſię w chwáłę y w ochędoſtwo.
  6. Rozproſz popędliwoſć gniewu twego / á pátrz ná káżdego pyſznego y poniż go.
  7. Poyzry ná káżdego hárdego á złoż go / y wywroć niepobożne z mieſcá ich.
  8. Zákriy ie poſpołu w prochu / á oblicżá ich zámkni w dole.
  9. A iá też wyznám przed tobą że ćię wybáwi práwicá twoiá.
  10. Oto teráz A Behemot ktoregom ſtworzył iáko y ćiebie tráwę ie iáko woł.
      A Niektorzy mniemáią być Słoniá / á niektorzy zwięrzę bárzo wielkie ktorego ludźie náſzy nie znáią.

  11. Otho teráz moc iego ieſt w biodrách iego / á ſiłá iego w pępku żywotá iego.
  12. Pręthko ruſzá ogonem ſwoim ktory ieſt ták wielki iáko cedrowe drzewo / á żyły cżłonku iego ſą powikłáne.
  13. Koſći iego ſą mocne iáko miedź / á mnieyſze koſtki iego iáko drągi żelázne.
  14. Ten náprzod od Bogá ieſt ſtworzon / á ten kthory go ſtworzył B podnieſie náń miecż ſwoy.
      B To ieſt / ſám go thylko Bog vkroćić może.

  15. Gory wydáwáią mu páſtwiſká / á wſzytki źwierzęthá polne tám igráią.
  16. Leży pod ćieniem w iámie trćiny ná mokrádli.
  17. Drzewá gáłęźiſte zákrywáią go ćieniem ſwym / á wierzbiny nád potoki okrywáią go.
  18. Oto C chwytá wody rzecżne / á nie lęká ſię / vfá iż Iordán wypiie páſzcżęką ſwoią.
      C To ieſt / iákoby miáł wſzytkę rzekę wypić.

  19. D Ocżymá ſwoimi bierze ią / á nozdrze ſwe otwárzá gdy mu przychádzá do nich.
      D To ieſt / piiąc y ocży y nozdrzá wnurzy áż do dná.

  20. Wyrwieſzli E Lewiátháná wędą / á ięzyk iego vwiążeſzli ſznurem:
      E W thym ſłowie rozumieią niektorzy Wielorybá / á drudzy záſię mniemáią iż to imię poſpolite káżdey ryby bárzo wielkiey.

  21. Izáli zárzućiſz wędę w nozdrze iego: á ćierniem przekoleſz cżeluſći iego:
  22. Izáli ſię przed thobą będźie bárzo modlił: á będźie z thobą mowił łágodnie:
  23. Izáli z tobą vcżyni przymierze: á weźmieſz go zá ſługę wiecżnego:
  24. Izáli z nim będźieſz gráł iáko z ptákiem / á vwiążeſz go dźiewkám ſwym.
  25. Thowárzyſze F ſpráwiąli z niego bieſiádę / á kupcy rozdźieląli go miedzy ſobą.
      F Poſpolitá to ieſt v rybitwow morſkich / iż gdy iáką wielką rybę vłowią / tedy ſię proſzą ná vcżthy / ábo ią kupcy dźielą miedzy ſię / ále Lewiátáná nie mogą ktory ieſt w mocy ſámego Bogá.

  26. Izáli porzeżeſz ſkorę iego nożmi: á teſákiem rybitwiem porąbáſz głowę iego:
  27. Położ ná nim rękę twą / á potym z nim nie wſpomináy wálki.
  28. Oto prożno ſię tego nádźiewáć / ábowiem káżdy muſi vpáſć kto iedno náń weyzry.

    Kápitułá 41.

    ¶ 1. W wypiſowániu Wielorybá okázuie Pán wſzechmocnoſć ſwoię / thákową ktorey ſię nic ſprzećiwić nie może.

  1. Záden ták nie ieſt śmiáły ktoryby go miáł obudźić / á kthożby ſię przedemną oſtáł:
  2. Ktoż mię A vprzedźił á oddám mu: ábowiem cokolwiek ieſt pod niebem moie ieſt.
      A To ieſt / w ſtworzeniu świátá.

  3. Nie zámilcżże cżłonkow iego / áni ſilnej mocy iego / y wdźięcżnoſći vrody iego.
  4. Ktoż odkrył zwierzchnie B odźienie iego / á kto w páſzcżękę iego záłoży wędźidło:
      B To ieſt / zwierzchnią ſkorę iego.

  5. Ktoż otworzy przodek páſzcżęki iego / y rząd ſtráſzliwych zębow iego.
  6. Luſki iego ſą iáko tárcże námocnieyſze / ſpoione bárzo mocnie.
  7. Iedná ſię ku drugiej zroſłá / ták iż wiátr nie przeydźie miedzy nie.
  8. Złącżyłá ſię iedná z drugą dźierżąc ſię ſámy ſiebie á nie rozdźieláiąc.
  9. Kichánie iego C zápálá świátłoſć / á ocży iego ſą iáko zárzá.
      C To co tu powiedá iż tá beſtyiá kichá ogniem / á iż ſię ſwiecą ocży iey / tedy w thych ſłowiech okázuie iáko ieſth zápálcżywy gniew iey.

  10. Z vſt wychodzą lámpy y ogniſte iſkry.
  11. Dym z nozdrzy iego wychodźi iáko z gárncá ábo kotłá wrzącego.
  12. Dech iego rozpálá węgle / á płomień wychodźi z gęby iego.
  13. W ſzyi iego trwá moc / á przed nim obroći ſię / ſmętek w weſele.
  14. Cżłonki ćiáłá iego ták ſię ſpoiły y ták ſą mocne że ſię áni ruſzą.
  15. Serce iego ták twárde iáko ſpodni kámień młyńſki.
  16. D Drżą mocárze kiedy ſię podnoſi / ták iż od ſtráchu nie wiedzą gdźie ſię obroćić.
      D Drudzy wykłádáią / Ták iż od ſtráchu popuſzcżáią.

  17. Ktho ſię go tknie miecżem nie dotrwá mu / áni drzewo / áni poćiſk / áni páncerz.
  18. Abowiem on má ſobie żelázo iáko plewy / á miedź iáko drzewo z botwiáłe.
  19. Nie vpłoſzy go ſtrzáłá / á kámienie z proce ſą v niego iáko źdźbło.
  20. Kule kámienne on ſobie pocżytá iáko ſłomę / á śmieie ſię gdy kto ſzyrmuie ſzefelinem.
  21. Są pod nim oſtre ſkorupy / á rzecż oſtrą ſćiele ná błoćie.
  22. Przepáſć przed nim wre iáko koćiel á mieſzá morze iáko w moźdzerzu.
  23. Swieći ſię zá nim drogá iego / á cżyni przepáſć iáko E ſiwiznę.
      E Tho ieſt / kiedy płynie tedy zá nim cżynią ſię piány biáłe.

  24. Niemáſz mu rowniá ná źiemi / á ták ſtworzon ieſt że ſię nikogo nieboi.
  25. F Káżdą rzecż wyſoką wzgárdzá / á ieſt Krolem nád wſzytkimi wynioſłemi.
      F Náſzy to wſzytko co tu o Lewiátánie nápiſáno ieſt rozumieią o Diáble y o cżłonkách iego / kthorego vſt zdrádliwych y kłámliwych nikth záwſćiągnąć nie może / Abowiem w nich má bárzo oſtre zęby / á rozmáite obycżáie ku záſzkodzeniu / przykryt ieſt łuſkámi / tho ieſt dźiwnemi chytroſćiámi: Wypuſzcżá z gęby ogień / to ieſt ſieie niezgody miedzy ludźmi / Ruſzáiąc ſię burzy Morze / to ieſt cżyni wálki mężoboyſthwá / y dźiwne mordy ná świećie / á żádney ſię rzecży ná nim nie boi / oproſz ſámey mocy Boſkiey.

    Kápitułá 42.

    ¶ 2. Iob wyznáwá krewkoſć y grzech ſwoy. 7. Przyiáćioły iego fuká Bog. 9. Modli ſię Iob zá przyiáćioły ſwemi. 12. Bog mu błogoſłáwi / y wrácá mu tyle dwá kroć co był vtráćił. 13. Synowie iego / látá / y śmierć.

  1. Ná tho Iob Pánu odpowiedźiáł temi ſłowy.
  2. Wiemći iá że wſzytko możeſz / á nie ieſth żádná myſl ſkrytá przed Tobą.
  3. A Ktoż ieſt táki ktory ſkryie rádę przez vmieiętnoſći: Y dlá tegożem iá mowił / á nie rozumiáłem / były ty rzecży przedemną zákryte / á nie wiedźiáłem o nich.
      A To ieſt / y kthoż ieſt thákowy coby śmiáł mowić áby ſię co miáło dźiáć oprocż opátrznoſći Bożey: Iáćiem to ták głupie myſlił y wyznáwám moie głupſtwo.

  4. Słucháyże proſzę ćię á będę mowił / będę Cię pytáł á ty mi oznáymi.
  5. Przed tymem tylko ſłycháł o Tobie / á teráz Cię B widźi oko moie.
      B To ieſt / ináceiem ieſt náucżon od Duchá twego.

  6. A przetoż ſię z thego winien dáwám / á żáłuię w prochu y w popiele.
  7. Potym gdy iuż Pán odpráwił ty ſłowá do Iobá / rzekł do Elifázá Themánitcżyká / Roſpáli ſię gniew moy przećiw tobie / y przećiw dwiemá towárzyſzom twoim / iżeſćie o mnie nie mowili C nic práwego iáko Iob ſłużebnik moy.
      C To ieſt / ſzcżyrem ſercem / Abowiem ſerce ich złoſćiwe było choćiáż też vſty vcżćiwie Bogá wſpomináli / A Iobowe záſię ſerce było ſzcżyre / choćiáż podcżá wyſtąpił ſłowy zá ćiężkoſćią boleſći ſwoich / zá co potym pokutowáł y przyięt ieſt w łáſkę od Bogá.

  8. A przetoż teráz weźmiećie z ſobą ſiedḿ ćielcow y ſiedḿ ſkopow / á idźćie do Iobá ſługi moiego / ſpráwuyćież zá wás ofiárę páloną / á Iob ſługá moy niecháy ſię modli zá wámi / ábowiem go iá wyſłuchám bych wás nie pokáráł zá wáſze głupſtwo / boſćie nie mowili nic o mnie práwego / iáko Iob ſługá moy.
  9. A ták ſzli Elifáz Themánitcżyk Báldád Suhitcżyk / y Sofár Náámáthcżyk / á vcżynili ták iáko im Pán powiedźiáł / Y wyſłucháł Pán Iobá.
  10. Tedy ſię Pán D zmiłowáł nád Iobem pokutuiącym gdy ſię modlił zá przyiáćioły ſwemi / á we dwoy náſob rozmnożył wſzythko co iedno miáł Iob.
      D Drudzy wykłádáią / Przywroćił Iobá z oney niewoley álbo trápieniá ku pierwſzemu ſtánu.

  11. Zeſzli ſię thedy do niego wſzyſcy bráćiá iego / y wſzytki ſioſtry iego / y ini wſzyſcy ktorzy go przed tym ználi / y iedli z nim chleb w domu iego / y pożáłowáli go / á ćieſzyli go w tym wſzytkim nieſzcżęſćiu ktore był náń Pán przywiodł / á dáł mu káżdy z nich E vpominki śrebrne y náuſznicę złotą.
      E W Greckim ſtoi owce.

  12. A przytym Pán błogoſłáwił oſtátecżne dni Iobowe więcey niż pierwſze / ábowiem miáł cżternáſćie tyſięcy owiec / ſzeſć thyſięcy wielbłądow / tyſiąc pár wołow y tyſiąc oſlic.
  13. Miáł też ſiedḿ ſynow y trzy corki.
  14. Z ktorych iednę názwáno Iemimá / á drugą Ceſyá / á trzećią Kerenhápuch.
  15. A nie możono náleſć cudnieyſzych niewiáſt we wſzythkiey oney źiemi nád corki Iobowe: Y dáł im oćiec ich dźiáł miedzy bráćią ich.
  16. Potym Iob był żyw ſto y cżterdźieſći lát / á oglądáł ſyny ſwe y wnuki áż do cżwártego národu.
  17. Zátym Iob vmárł zſtárzáwſzy ſię y będąc zeſzłym w lećiech.

Spis Kapituł, Indeks Kſiąg