Biblia
tho ieſt / wſzytko Piſmo Święte / Brześć 1563
Liſth do wſzech w obec Iákubá Apoſtołá świętego
Nowy Teſtament, Kſięga 20.
Kapituła:
1
,
2
,
3
,
4
,
5
,
Indeks Kſiąg
.
Kápitułá 1.
¶ 2. Pożythek krzyżá. 17. Pocżątek dobrego y złego. 21. Iáko ſię mámy poddáć ſłowu Bożemu. 27. O práwdźiwey pobożnośći.
Iákub ſługá Boży / y Páná Iezuſá Kryſtuſá / dwiemánáśćie pokoleniám rozproſzonym zdrowiá życży.
Bráćiá moi mieyćie zá náwiętſzą rádość / ilekroć wpádniećie w
A
rozmáite pokuſy.
A
To ieſt / w vtrápieniá.
Wiedząc tho iż
*
doświádcżenie wiáry wáſzey ſpráwuie ćierpliwość.
*
Rzym.5.v.3.
Ale potrzebá ieſt áby ćierpliwość
B
doſkonáły vcżynek miáłá / żebyśćie byli doſkonáli y zupełni / thák iżby wám ni ná cżym nie ſchodźiło.
B
To ieſt / áby trwáłá áż do końcá.
Ieſli ktory z wás potrzebuie
C
mądrośći / niech o nię Bogá prośi ktory ią dá wſzytkim
D
hoynie áni wymáwiá / y będźie iemu dáná.
C
To ieſt / ieſli ſię ieſzcże nie náucżył iáko má wdźięcżnie przyimowáć od Bogá náwiedzeniá y vćiſki.
D
W Greckim ſtoi prośćie.
†
Ale niech prośi z wiárą / nic nie wątpiąc: ábowiem ktory wątpi / ieſt podobny wáłu morſkiemu / ktory bywá poruſzon y miotán od wiátru.
†
Mát.7.v.7. Már.11.v.24. Luk.11.v.9. Ián.14.v.13. y 16.v.23.
Abowiem niech then cżłowiek nie mnimá / áby co miáł wźiąć od Páná.
Cżłowiek dwoiákiego ſercá / nieſtátecżny ieſt we wſzech drogách ſwoich.
A brát niſkiego ſtánu niech ſię chłubi w wywyżſzeniu ſwoim.
Záſię / bogáty niech ſię chłubi
E
w vniżeniu ſwoim /
¤
ábowiem iáko kwiát źiołká przeminie.
E
To ieſt / iż ieſt wezwán do towárzyſtwá Kryſtuſowego y Aniołow iego.
¤
Ekle.14.v.18. Ezá.40.v.6. 1.Piotr.2.v.24.
Abowiem iáko gdy ſłońce wzeſzło z gorącośćią / tedy źiele vwiędło / y kwiát iego vpádł / y známienitá piękność iego zginęłá / ták też bogáty w
F
drogách ſwoich vwiędnie.
F
Abo z bogáctwy ſwoiemi.
♀
Błogoſłáwiony cżłowiek kthory ćierpi pokuſę / bo gdy będźie doświádcżony / weźmie koronę żywotá / ktorą obiecáł Pán tym ktorzy go miłuią.
♀
Iob.5.v.1.
Żáden
G
gdy bywá kuſzon / niech nie mowi / iż ieſt kuſzon od Bogá: ábowiem Bog złemi rzecżámi kuſzon być niemoże / á ſám żádnego nie kuśi.
G
To ieſth / bywá poruſzon ku złem vcżynkom / bo tu mowi o pokuſách wnętrznych kthore ſą pożądliwoſći ſkáżonego przyrodzeniá náſzego.
Ale káżdy bywá kuſzon / gdy od włáſney pożądliwośći bywá odwodzon y przynęcon.
Zátym pożądliwość pocżąwſzy rodźi grzech / á grzech będąc dokonány / przynośi śmierć.
Bráćiá námilſzy / nie mylćież ſię.
Wſzelkie
H
dárowánie dobre / y wſzeláki dár doſkonáły / ieſt z gory / zſtępuiąc od Oycá świátłośći / v ktorego niemáſz odmiány /
I
áni záćmieniá wrácáiącego ſię.
H
Gdyż Bog ieſt powodem wſzego dobrego nie godźi mu ſię nic złego przycżytáć.
I
To ieſt / nie záćimiá świáthłoſći ſwoiey / á tu bierze podobieńſthwo od ſłońcá ktore według ſwego rozmáitego biegu ráz ſię vkáże / á drugi ráz go nie widáć / ráz iáśnie świeći á drugi ráz záćimiwſzy ſię kryie / ráz nádydźie / drugi ráz odeydźie / z kąd rozmáite y rozne chwile bywáią / Ale Bożá dobrotliwość záwżdi ieſt iednáká / á iż ſię nám niektore iego dobrodźieyſtwá ku złemu obrácáią toć ſię nie im dźieie ále náſzą złoſćią.
Thenże iż chćiáł / porodźił nás ſłowem práwdy / ábyſmy byli iáko niektore pierworodztwá ſtworzeniá ie°.
A ták bráćiá moi mili /
*
niech wſzelki cżłowiek będźie
J
prędki ku ſłuchániu / á nie rychły ku mowieniu / y leniwy ku gniewowi.
J
To ieſt / niech ſię rád vcży.
*
Przyp.17.v.27.
Abowiem gniew cżłowiecży nie cżyni doſyć
K
ſpráwiedliwośći Bożey.
K
To ieſt temu / co Bog roſkázuie.
A thák odrzućiwſzy wſzeláką ſproſność y omiećiny złośći / przyimćie z ćichośćią ſłowo ktore bywá wſzcżepione w wás / á może záchowáć duſze wáſze.
†
A ſkuthecżnie ſłowo pełńćie / áni bądźćie tylko ſłuchácżmi oſzukáwáiąc ſámi ſiebie.
†
Mát.7.v.22. Rzym.2.v.13.
Abowiem ieſliby ktho ſłucháł ſłowá / á nie pełniłby go / ten podobny ieſt mężowi ktory przyrodzone oblicże ſwoie w zwierćiedle oglądá.
Bo ſámego ſiebie oglądáwſzy / gdy odeydźie wnet zápomni iákim był.
Ale kto by pilnie weyzráł w on doſkonáły zákon wolnośći / y trwáłby w nim / ten nie będąc ſłuchácżem zápámiętliwym / ále ſpráwcą vcżynku / błogoſłáwiony będźie w ſpráwie ſwey.
Ieſli kto ſię zdá być nábożnym miedzy wámi / kthory by nie powśćiągáł ięzyká ſwe° / ále by ſerce ſwe zwodźił / tegoć nábożeńſtwo prożne ieſt.
Nábożeńſthwo ſcżyre y bez zmázy v Bogá y Oycá / to ieſt / náwiedzáć ſieroty y wdowy w vćiſku ich / y záchowáć ſámego ſiebie niepokálánym od świátá.
Kápitułá 2.
¶ 1. Zálecá żywą wiárę y miłość kthorá ieſth źrzodłem y náuką práwdźiwego ſądu / y wſzelákich dobrych vcżynkow.
Bráćiá moi / nie mieyćie wiáry
*
Páná náſzego Iezu Kryſtá chwálebne° z brákowániem oſob.
*
3.Mo.19.v.15. W 5.Mo.1.v.17. y 16.v.19. Przyp.24.v.23. Ekle.42.v.1.
Abowiem ieſliby wſzedł do zgromádzeniá wáſzego mąż z złothym pierśćieniem / w ſzáćie ſlicżney / á wſzedłby też vbogi w plugáwym odźieniu.
A wy byśćie weyzráwſzy ná thego ktory má ná ſobie ſzátę ſlicżną / rzekli mu / Thy ſiedź tu pocżćiwie: á rzeklibyśćie vbogiemu / Ty ſtoy tám / ábo ſiedź tu pod podnożkiem moim.
A záżeśćie nie vcżynili rożnośći v ſiebie / y ſtáliśćie ſię ſędźmi przewrotnie rozwáżáiącemi:
Słucháyćież bráćiá moi mili / Azáż Bog nie obráł vbogich świátá tego áby ſię ſtáli bogátymi wiárą / y dźiedźicmi kroleſtwá / ktore obiecáł tym ktorzy go miłuią:
Aleśćie wy vbogiego zelżyli / Izáli bogáći okrutnie wás nie vćiſkáią: y ćiągną wás do ſądow:
Izáli nie bluźnią onego zácnego
A
imieniá ktorym ſię ozywáćie:
A
To ieſt / Bożego y Kryſtuſowego.
A wſzákże / ieſli zákon Krolewſki pełnićie wedle piſmá /
†
Będźieſz miłowáł bliźniego twego iáko ſámego ſiebie / dobrze cżynićie.
†
3.Mo.19.v.18. Mát.22.v.39. Már.12.v.31. Rzym.13.v.9. Gál.5.v.14.
Ale ieſli oſobą brákuiećie / grzechu ſię dopuſzcżáćie /
¤
y bywáćie káráni od zákonu iáko przeſtępce.
¤
3.Mo.19.v.15. W 5.Mo.1.v.17. y 16.v.19.
Abowiem kto by záchowáł wſzytek zákon / á w iednym by vpádł / ieſth winien wſzytkiego.
Bo ten ktory rzekł /
♀
Nie będźieſz cudzołożył / powiedźiáł theż / Nie będźieſz zábiiáł / A ieſli nie będźieſz cudzołożył / ále będźieſz zábiiáł / ſtáłeś ſię przeſtępcą zákonu.
♀
Mát.5.v.19.
Ták moẃćie y ták cżyńćie / iáko ći ktorzy máią być ſądzeni
B
przez zákon wolnośći.
B
To ieſth / przez miłoſierdźie Boże ktore nás wyzwálá od potępieniá zákonu.
Abowiem ſąd bez miłoſierdźiá cżynion będźie z tym kthory by miłoſierdźiá nie cżynił / á miłoſierdźie
C
chłubi ſię przećiwko potępieniu.
C
Miłośierni nie tylko ſię potępieniá báć nie będą / ále też y nieiákim ſpoſobem okáżą znáki chłuby że im nic vcżynić nie może.
Bráćiá moi / Coż zá pożytek / ieſli by kto rzekł iż má wiárę / á vcżynkow by nie miáł: Izáli go może
D
wiárá oná zbáwić:
D
Tu rozumie przez wiárę niektore poznánie Boże zwierzchowne.
A ieſliby brát ábo ſioſtrá
*
byli nádzy y potrzebowáli powſzedniey żywnośći.
*
Luk.3.v.11. 1.Ián.3.v.17.
Y rzekłby im kthory z wás / Idźćie z pokoiem / zgrzeyćie ſię y náſyććie ſię / A przedſię niedálibyśćie im rzecży potrzebnych ćiáłu / coż zá pożythek będźie:
Tákżeć też wiárá ieſliby nie miáłá vcżynkow / mártwá ieſt w ſobie.
Y owſzem rzecże kto / Thy wiárę máſz / á iá mám vcżynki / Okáż mi wiárę z vcżynkow twoich / á iá tobie okáżę wiárę moię z vcżynkow moich.
Ty wierzyſz iż ieſth ieden Bog / dobrze cżyniſz / Y diáblić wierzą y drżą.
A chceſz wiedźieć o cżłowiecże prożny / iż wiárá bez vcżynkow mártwá ieſt:
Abráhám oćiec náſz / izáli nie z vcżynkow vſpráwiedliwion ieſth:
¤
gdy ofiárowáł Izááká ſyná ſwego ná ołtárzu:
¤
1.Mo.22.v.10.
Widźiſz iż wiárá
E
ſpráwowáłá vcżynki iego / á iż z vcżynkow wiárá doſkonáłá byłá:
E
To ieſt / nie byłá prożná y owſzem z niey wychodźiły ty dobre vcżynki.
Y wypełniło ſię Piſmo / kthore mowi /
♀
Vwierzył Abráhám Bogu / y pocżytháno mu ieſt ku ſpráwiedliwośći / y názwán ieſth przyiáćielem Bożym.
♀
1.Mo.15.v.6. Rzym.4.v.3. Gál.3.v.6.
Widźićież tedy / iż z
F
vcżynkow bywá vſpráwiedliwion cżłowiek / á nie z
G
wiáry tylko:
F
To ieſt / pochwálon bywá y poznán ſpráwiedliwym przed ludźmi.
G
To ieſt / zwierzchownego y prożnego poznániá Bożego.
Tákże też y
*
Ráháb wſzethecżnicá / izáli z vcżynkow nie ieſt vſpráwiedliwioná / gdy przyięłá poſły / y inſzą drogą wypuśćiłá:
*
Ioz.2.v.1.
Abowiem iáko ćiáło bez duchá ieſt mártwe / ták y wiárá oná ktorá ieſth bez vcżynkow / mártwá ieſt.
Kápitułá 3.
¶ 1. Zákázuie ábyſmy inſzych nie ſądźili. 5. Y opiſuie włáſność ięzyká. 13. Przythym o práwdźiwey y fáłſzywey mądrośći.
Niecháy z wás nie będźie
A
wiele miſtrzow bráćiá moi / wiedząc / iż ſrożſzy ſąd odnieſiemy.
A
Zákázuie tu wyſtępku poſpolitego miedzy ludźmi / iż káżdy ſrodze inſze gáni á ſobie folguie.
Abowiem w
B
wielu rzecżách vpádámy wſzyſcy:
*
Ieſli kto w mowie nie vpádá / ten ieſt mąż doſkonáły / ktory też może powśćiągáć wſzytkiego ćiáłá.
B
To ieſt / ktory w ſię weyzry nie będźie ſrogi przećiwko inym.
*
Ekle.14.v.1. y 19.v.16. y 15.v.11.
Oto koniom wędźidłá w gęby wpráwuiemy / áby nám poſłuſzne były / y wſzytko ich ćiáło obrácámy.
Oto też okręty / choć ták wielkie ſą / y od wiátrow gwáłtownych pędzone bywáią / málucżki rudel obrácá gdźiekolwiek chce chuć ſpráwce.
Ták też ięzyk ieſtći cżłonek málucżki á wielce ſię chłubi / oto ogień máły iáko wielką máteryą zápálá:
Ięzyk też ieſt płomień
C
y świát nie práwośći / ktemu ięzyk ieſt ták poſtánowiony miedzy cżłonkámi náſzemi / oſzpecáiąc wſzytko ćiáło / y zápálá
D
okrąg tego świátá / y bywá zápálán od ogniá piekielnego.
C
To ieſt / gromádá y kupá wſzytkiego złego.
D
Abo Bieg żywotá náſzego.
Abowiem wſzelkie przyrodzenie y zwierząt y ptákow / y gádźin / y morſkich rzecży bywá ſkrocone / y ieſt okrocone od ludzkiego przyrodzeniá.
Ale ięzyká żáden cżłowiek nie może okroćić / gdyż ieſth złość nie pohámowáná / y pełny ieſt iádu śmiertelnego.
Przezeń błogoſłáwimy Bogá y Oycá / y przezeń złorzecżymy ludźiám ktorzy ná podobieńſtwo Boże ſtworzeni ſą.
Z tych że vſth wychodźi błogoſłáwieńſthwo y przeklęctwo: Bráćiá moi / nie máiąć być ty rzecży thák cżynione.
Izáli ſtok z iednego źrzodłá wypuſzcżá ſłodką y gorzką wodę:
Izáli może bráćiá moi / figowe drzewo oliwy rodźić / ábo winná máćicá figi: Ták żáden ſtok ſłoney y ſłodkiey wody podáwáć nie może.
Ktoryż ieſt mądry y vmieiętny miedzy wámi: Niecháy pokáże z dobrego obcowániá vcżynki ſwe / z ćichośćią mądrośći.
A ieſli zázdrość gorzką máćie / y ſpor w ſercách wáſzych / nie chlubćież ſię / áni kłámáyćie przećiwko práwdźie.
Abowiem tá mądrość z gory nie zſtępuie / owſzem ieſt źiemſká / ludzká / y diábelſká.
Bo gdźie ieſt zázdrość y ſpor / tám roſterk y wſzeláká złá ſpráwá.
Ale mądrość ktorá ieſt z gory / náprzodći ieſt cżyſtá / potym ſpokoyná / mierná / powolná / pełná miłoſierdźiá y owocow dobrych / nie
E
ſądzącá / áni obłudná.
E
To ſię rozumie o brákowániu oſob.
A owoc ſpráwiedliwośći z pokoiem bywá ſiány ſpokoynym.
Kápitułá 4.
¶ 1. Okázuie ſkąd pochodzą wſzelákie krzywdy y grzechy. 4. Y nápominá ku miłośći Bożey / y ábyſmy ſię iemu poddáwáli. 10. Zákázuie obmowiſk. 15. Nápominá ábyſmy ſię ſpuſzcżáli ná przeyzrenie Boże.
Skądże przychodzą wálki y bithwy miedzy wámi: Izáli nie z tąd: To ieſt z roſkoſzy wáſzych ktore wálcżą w cżłonkách wáſzych:
Pożądáćie / á nie máćie / záyzryćie y z chućią żądáćie / á nie możećie otrzymáć / biiećie ſię y wálcżyćie / á wżdy nie otrzymáwáćie / dlá thego iż nie prośićie.
Prośićie / á nie bierzećie / przeto iż źle prośićie / ábyśćie to tráwili ná roſkoſzách wáſzych.
Cudzołożnicy y cudzołożnice niewiećie / iż przyiáźń świátá ieſt nieprzyiáźnią z Bogiem: kto by kolwiek tedy chćiáł być przyiáćielem świátu / nieprzyiáćielem Bożym zoſtáwá.
Azáż mnimáćie / iż prożno Piſmo mowi / Duch ktory mieſzká w nás /
A
izáli pożądá ku zázdrośći:
A
To ieſt / nie záyzrzy Duch Święty y owſzem hoynie dárow ſwoich ludźiám vdźielá.
Ale więtſzą łáſkę ofiáruie w thym co mowi /
*
Bog pyſznym ſię ſprzećiwiá / á pokornym łáſkę dáwá /
*
Przyp.3.v.34. 1.Piotr.5.v.5.
Podáyćie ſię tedy Bogu /
†
przećiwćie ſię diábłu / á on vćiecże od wás.
†
Efes.4.v.27.
Przybliżáyćie ſię ku Bogu / á on ſię do wás przybliży / Ocżyśććie ręce grzeſznicy / y ocżyśćiáyćie ſercá wáſze / wy vmyſłu dwoiákiego.
Bywáyćie vtrápieni / y żáłuyćie / y płácżćie: śmiech wáſz niech ſię obrácá w ſmutek / á weſele w żáłość.
¤
Vpokorzćie ſię przed oblicżnośćią Páńſką / á on wás podnieſie.
¤
1.Piotr.5.v.6.
Bráćiá / Nie mowćie iedni przećiw drugim: Ktory mowi przećiw brátu / y ktory oſądzá brátá ſwego / mowi przećiwko zákonowi y zákon oſądzá: A ieſli oſądzáſz zákon / iuż nie ieſteś thym kthory záchowywá zákon / ále ſędźią.
Iedenći ieſt ktory dáł zákon / y może záchowáć y zágubić /
♀
Thy ktożeś ieſt ktory drugiego ſądźiſz:
♀
Rzym.14.v.4.
Nuż teráz wy kthorzy mowićie / Dźiś ábo iutro poydźiem do thego miáſtá / y zmieſzkámy tám rok ieden / á będźiem hándlowáć y zyſzcżemy.
(Ktorzy nie wiećie co má być názáiutrz: ábowiem iákiż ieſth żywoth wáſz: bo párá ieſt ktorá ſię ná máły cżás okázuie / á potym niſzcżeie).
Miáſto tego co byśćie mieli mowić /
*
Ieſli Pán będźie rácżył / y będźiemli żywi / vcżynimy to ábo owo.
*
Dźiei.19.v.21. 1.Kor.4.v.19.
A teráz chłubićie ſię w pychách wáſzych / wſzelákie chłubienie thákowe ieſtći złe.
A thák ktory vmie dobrze cżynić / á nie cżyni / ten ieſt winien grzechu.
Kápitułá 5.
¶ 1. Opowiedá ſrogi ſąd Boży bogácżom złym / y gwáłtownikom. 7. Cieſzy vtrápione / nápomináiąc ie ku ćierpliwośći. 12. Y áby nie przyſięgáli. 14. O pomázowániu chorych. 15. O Modlithwie / wyznáwániu grzechow. 19. Y o náwroceniu bráćiey.
Nuż teráz bogácże płácżćie nárzekáiąc nád nędzámi wáſzemi ktore przyidą.
Bogáctwá wáſze zgniły / w ſzáthy wáſze mole ſię wrzućiły.
Złoto wáſze y ſrebro wáſze pordzewiáło / á rdzá ich będźie wám ná świádecthwo / y źie ćiáłá wáſze iáko ogień / wyśćie ſobie
*
ſkárb zbieráli ná oſtátnie dni.
*
Rzym.2.v.5.
Oto zápłátá robotnikow ktorzy żęli polá wáſze (od wás zátrzymáná) wołá / y wołániá żeńcow weſzły do vſzu Páná záſtępow.
Wyśćie żyli w roſkoſzách ná źiemi / y buiáliśćie / nákármiliśćie ſercá wáſze iáko w dźień
A
ofiáry.
A
To ieſt / bieśiády hoyne ktore ſpráwowáli Zydowie gdy zábithe ofiáry Bogu cżynili.
Wyśćie oſądźili y zámordowáli ſpráwiedliwego kthory ſię wám nie ſprzećiwiá.
Bądźćie thedy ćierpliwi bráćiá áż do przyśćiá Páńſkiego / Otho orácż ocżekiwá drogiego owocu źiemie / ćierpliwie go cżekáiąc / áżby otrzymáł deżdż záránny y odwiecżorny.
Wy thedy bądźćie ćierpliwi / y potwierdzáyćie ſercá wáſze / ábowiem przyśćie Páńſkie przybliżá ſię.
Bráćiá nie
B
wzdycháyćie ieden przećiw drugiemu / ábyśćie nie byli oſądzeni: á othoć ſędźiá ſthoi przede drzwiámi.
B
To ieſt / żądáiąc pomſty.
Bierzćie bráćiá moi zá wzor vćiſku y ćierpliwośći / Proroki ktorzy mowili w imię Páńſkie.
Oto mámy zá błogoſłáwione ty ktorzy ćierpią / Słyſzeliśćie o ćierpliwośći Iobowey / y widźieliśćie
C
koniec Páńſki: ábowiem bárzo miłoſierny ieſt Pán y litośćiwy.
C
To ieſt / iák go ná oſtátek Bog ćieſzył.
A náprzod bráćiá moi /
†
nie przyſięgáyćie áni ná niebo áni ná źiemię / áni żádną inſzą przyſięgą: ále niech będźie ſłowo wáſze / Ieſt / ieſt / y nie nie / ábyśćie niewpádli w
D
potępienie.
D
Abo w obłudnoſći.
†
Mát.5.v.34.
Bywá kto miedzy wámi vtrápiony: niecháy ſię modli / bywá ktho dobrey myſli: niecháy śpiewá.
Ieſt ktho niemocny miedzy wámi: niecháy wzowie ſtárſzych
E
koſćiołá / á niech ſię zá nim modlą /
*
F
pomázuiąc go oleykiem w imię Páńſkie.
E
Dár vzdráwiániá ieſzcże ná on cżás był w koſćiele.
F
Then oleiek był znákiem świętym do cżáſu / y vſtháł z tą rzecżą kthorą znácżył / á przetho ktorzy tego ieſzcże vżywáią niemáiąc dáru vzdráwiániá ſprzećiwiáią ſię vſtáwám Bożym.
*
Már.6.v.13.
A modlitwá wiáry záchowá niemocnego / y podnieśie go Pán / á ieſli by ſię grzechow dopuſćił / będą mu odpuſzcżone.
G
Wyznáwáyćie ieden drugiemu przeſthępſtwá / á modlćie ſię ieden zá drugiego / ábyſćie byli vzdrowieni / ábowiem wiele wáży ſkutecżná modlitwá ſpráwiedliwego.
G
To máią wſzytcy cżynić ſpołecżnie / á thák ſpowiedź obłudnych ludźi nie może z tąd być potwierdzoná.
†
Eliáſz był cżłowiek tymże niedoſtátkom poddány iáko y my / y nábożnie ſię modlił áby deżdż nie ſzedł / y nie ſzedł deżdż ná źiemię pułcżwártá látá.
†
1.Krol.17.v.1. y 3.v.45.
Y záſię ſię modlił / á niebo podáło deżdż / y źiemiá wydáłá owoc ſwoy.
Bráćiá ieſliby ſię ktho obłądźił od práwdy / y náwroćiłby go kto.
Niechże wie / iż kto by náwroćił grzeſzniká od błędney drogi iego / záchowá duſzę od śmierći / y zákryie wielkość grzechow.
Spis Kapituł
,
Indeks Kſiąg