Kápitułá 1.
    ¶ 8. Státecżność ſwoię okázuie w ſzcżerośći przepowiedániá ſwego. 18. Ktore ſię zgádzáło z práwdą nienáruſzoną Ewánieliiey Kryſtuſowey. 22. Ktorá ieſt zápiecżętowáná w ſercách náſzych przez Duchá świętego.

  1. Páweł Apoſtoł Iezuſá Kryſtuſá przez wolą Bożą / y Tymoteuſz brát / kośćiołowi Bożemu ktory ieſt w Korynćie / ze wſzytkimi święthemi ktorzy ſą we wſzytkiey Acháiiey.
  2. Łáſká niech wám będźie y pokoy od Bogá Oycá náſzego / y od Páná Iezuſá Kryſtuſá.
  3. * Niech będźie błogoſłáwiony Bog y Oćiec Páná náſzego Iezuſá Kryſtuſá / Oćiec on námiłoſiernieyſzy / á Bog wſzelákiego poćieſzeniá.
      * Efes.2.v.3. 1.Piotr.1.v.3.

  4. Ktory nás ćieſzy we wſzelkim vćiſku náſzym / ku temu ábyſmy mogli ćieſzyć ty kthorzy ſą w káżdym vtrápieniu przez poćiechę ktorą nás ſámy ćieſzy Bog.
  5. Bo iáko w nás obfituią vtrápieniá A Kryſtuſowe / ták przez Kryſthuſá obfituie y poćiechá náſzá.
      A To ieſt / kthore ćierpiemy dlá Kryſtuſá.

  6. B A choć bywámy vtrápieni / toć bywá dlá poćiechy wáſzey / y zbáwieniá kthore ſię ſpráwuie w ćierpliwośći tychże vćiſkow ktore y my ćierpimy / á nádźieiá náſzá o wás mocná ieſt / Choć też poćiechy bierzemy / tedy to bywá dlá wáſzey poćiechy y zbáwieniá.
      B Abowiem choćiáż nám dármo zbáwienie bywá dáne / ále iż do niego przychodźimy pewną drogą tho ieſth wykonáwſzy bieg żywothá niewinnego y pobożnego / á dlá thego powiedźiáno iż ſpráwuiemy zbáwienie náſze / o cżym iáśnie świádcżył tenże Apoſtoł do Fili.2.v.12. Ale iż ieden Bog ieſth ktory wſzythko w nás z ſwey łáſki dármo ſpráwuie / á dlá tegoż rzecżono iż on w nás ſám ſpráwił zbáwienie przez ty rzecży przez kthore nám potrzebá mieć ſię ku żywotowi wiecżnemu / zwyćiężywſzy wſzytki trudnoſći.

  7. Wiedząc to iż iáko ieſteśćie vcżeſtniki vtrápieniá / ták też będźiećie vcżeſtniki poćiechy.
  8. Abowiem nie chcemy ábyśćie nie mieli wiedźieć bráćiá / o vćiſku náſzym kthoryſmy mieli w Azyiey / tho ieſth / iżeſmy bárzo nád przemożenie náſze byli obćiążeni / thák iżeſmy práwie zwątpili y o żywoćie.
  9. Ale y ſámi v ſiebie mieliſmy C wyrok śmierći / ábyſmy nie dufáli ſámi w ſobie / ále w Bogu ktory wzbudzá vmárłe.
      C To ieſth / iużem był práwie vmyſlił vmrzeć.

  10. A ktory z tákowey śmierći wybáwił nás y wybáwiá / w ktorym nádźieię mámy iż też ieſzcże wybáwi.
  11. † Gdy też wy będźiećie nám pomágáć modlitwą kthorą zá nás cżynić będźiećie / áby zá D dobrodźieyſthwo ktore nám ieſt od wielá ich dáne były cżynione dźięki zá nás od wielá ich.
      D To ieſt / iż był wyzwolon od niebeśpiecżeńſtwá.

      † Rzym.5.v.3.

  12. Abowiem toć ieſt przechwálánie náſze świádectwo ſumnieniá náſzego / iż z proſtośćią y z ſzcżerośćią Bożą / nie z mądrośćią ćieleſną / ále z łáſką Bożą przebywáliſmy ná świećie / á zwłáſzcżá miedzy wámi.
  13. Bo nie inſze rzecży piſzemy wám / niźli cżytáćie / ábo też znáćie / á nádźiewám ſię / iż do końcá też poznáćie.
  14. Iákośćie też poználi nás po cżęśći / iż ieſteſmy przechwáleniem wáſzym / iáko y wy náſzym / w dźień Páná Iezuſow.
  15. A thák z thym vfániem chćiáłem przyidź do wás przed thym / ábyśćie wtore dobrodźieyſtwo mieli.
  16. Y przez wás przeydź do Mácedoniiey / y záſię z Mácedoniiey przeydź do wás y od wás być doprowádzon do żydowſkiey źiemie.
  17. A gdym to vmyſlił / izálim vżył iákiey nieſtátecżnośći: ábo izáli ty rzecży ktore myſlę / według ćiáłá myſlę / áby we mnie było E Ták / y Nie:
      E To ieſth / ábych ráz miáł ták powiedźieć / á drugi ráz inácżey.

  18. Owſzem F wierny ieſt Bog / iż G mowá náſzá do wás nie byłá / ták y nie.
      F To ieſt / práwdźiwy o ktorego wiernoſći wąthpić ſię nie godźi.
      G Mową názywá opowiedánie Ewánieliey / ktore ni w cżym ſobie przećiwne nie było iedno záwżdy iednákie.

  19. Abowiem Syn Boży Iezus Kryſtus / ktory miedzy wámi przez nás ieſt przepowiedán / to ieſt / przez mię y przez Sylwáná / y Tymoteuſzá / nie był Ták y Nie / ále Ták H w nim było.
      H To ieſt / w Bogu ktore° ſyn ieſt Kryſtus ná pewnieyſzá práwdá oycowſká.

  20. Abowiem ile ieſt obietnic Bożych / w nim ſą I Ták / á w nim Amen / ku chwále Bożey przez nás.
      I To ieſt / pewne á nie odmienne Słowo obietnic iego.

  21. Przytym ten kthory nás potwierdzá z wámi w Kryſtuſie / y ktory nás pomázáł ieſtći Bog.
  22. Ktory theż zápiecżętowáł nás / y dáł zádátek duchá w ſercách náſzych.
  23. A iá wzywám Bogá ná świádectwo / ná duſzę moię / iż folguiąc wám ieſzcżem nie przyſzedł do Koryntu.
  24. Nie iżebyſmy K pánowáli nád wiárą wáſzą / ále iż ieſteſmy ſłudzy weſelá wáſze°: ábowiem wiárą ſtoićie.
      K Abowiem iż ſię ták zdá iákoby Páweł miáł mowić z roſkázowániem / tedy im oznáymuie vmyſł ſwoy iákoby rzec chćiáł / iż nie przyſzedłćiem ábych wám folgowáć miáł / ták tho rozumieyćie nie iákobych iá co mogł ſtánowić ſám z ſiebie około chwáły Bożey / y około związániá y rozwiązániá ſumnieniá wáſzego / ále iżem ieſt ſługą Bożym ku potwierdzeniu y poćieſzeniu wáſzemu:

    Kápitułá 2.
    ¶ 1. Okzáuie miłość ſwoię przećiwko nim. 7. Nápomináiąc áby w łáſkę przyięli thego ktory pokutowáł. 14. Chwáli ſię w Bogu / iż náuká iego byłá ſkutecżná áby iey prágnęli. 17. A iżby potwárce byli zgánieni.

  1. Alem to vmyślnie vcżynił / ábych záſię nie przyſzedł z záſmuceniem do wás.
  2. Bo ieſlibych iá wás záſmućił / á ktoż ieſt coby mię vweſelił / iedno ten ktory A ſmuthek má ze mnie:
      A To ieſt / ku polepſzeniu ſwemu.

  3. A tom ći wám nápiſáł / ábych przyſzedſzy nie miáł z tych ſmutku / z ktorych bych ſię miáł weſelić / vfáiąc o wás wſzytkich / że weſele moie wſzytkich wás ieſt.
  4. Bomći wám nápiſáł z wielkiego vćiſku y vtrápieniá ſercá moie° z wielą łez / nie ábyśćie byli záſmuceni / ále ábyśćie miłość moię poználi / kthorą iá mám bárzo obfitą przećiwko wám.
  5. A ieſliż kto przynioſł to záſmucenie / nie mnieć záſmućił / ále pocżęśći wás wſzytki / ábych onego nie obćiążył.
  6. Doſyćći má tákowy B cżłowiek ná zfukániu tym / kthore ſię od wielá ich ſtáło.
      B To mowi o onym co był wyrzucon dlá grzechu niecżyſtego.

  7. Ták iżbyśćie wy mu dáleko więcey odpuśćić mieli / y ćieſzyć go / by ſnádź zbytnim ſmuthkiem nie był pochłánion tákowy.
  8. Przetoż wás proſzę / ábyśćie miłość przećiwko niemu ſkutecżną okázáli.
  9. Abowiemći też dlá tegom był nápiſáł / ábych doświádcżenie wáſze poznáł / to ieſt / ieſliże ná wſzytko poſłuſzni ieſteśćie.
  10. A komu wy co przepuśćićie y iá też / ábowiem ieſlim iá co przepuśćił komu / dlá wáſem przepuśćił C przed oblicżnośćią Kryſtuſową.
      C To ieſt / nie obłudnie.

  11. Aby nás ſzátán D nie poſiádł / ábowiemći wiem y zmyſlániá iego.
      D To ieſt / przez ſrogość náſzę zbytnią.

  12. A gdym przyſzedł do Troády ku przepowiedániu Ewánieliiey Kryſtuſowey / y gdy mi ſą E drzwi przez Páná otworzone.
      E To ieſt / miáłem przyſthęp ſnádny ku zbudowániu koſćiołá Páńſkiego.

  13. Nie miáłem vlżeniá duchowi moiemu / iżem nie nálázł Tytá brátá moiego / ále pożegnáwſzy ſię z nimi / wyſzedłem do Mácedoniey.
  14. A dźiękuię Bogu / ktory nás záwſze zwyćiężcámi cżyni w Kryſtuſie / y wonność vznániá ſwego obiáwiá przez nás ná káżdym mieyſcu.
  15. Bo ieſteſmy dobrą wonnośćią Kryſtuſową Bogu w tych ktorzy zbáwieni bywáią / y w tych ktorzy giną.
  16. Thym F wonnośćią śmierći ná śmierć / á onym wonnośćią żywotá ku żywothowi / ále ku thym rzecżám ktoż ieſt godny:
      F To ieſt / moc Ewánieliey ieſt ták wielká iż ſámá wonnoſćią ſwoią może zbáwić ábo potępić.

  17. * Bo nie G przekupuiemy iáko wiele ich / ſłowem Bożym / ále iáko z ſzcżerośći / á iáko z Bogá przed oblicżnośćią Bożą o Kryſtuſie mowimy.
      G Greckie ſłowo znácży fáłſzuiąc Słowo Boże.

      * Wyżſzey.4.v.2.

    Kápitułá 3.
    ¶ 1. Vrząd ſwoy zácnym cżyni. 7.13. Przyrownánie zákonu z Ewánielią.

  1. Izáż ſię záſię zálecáć pocżynámy: Cżyli potrzebuiemy / iáko niektorzy liſthow zálecáiących do wás / ábo też od wás zálecáiących:
  2. Liſtem náſzym wy ieſteśćie nápiſánym w ſercách náſzych / ktory znáią y cżytáią wſzyſcy ludźie.
  3. Gdy ſię okázuie / że ieſteśćie liſthem Kryſthuſowym przez náſzę poſługę ſpráwionym / nápiſánym nie inkáuſtem / ále duchem Bogá żywego / nie ná táblicách kámiennych / ále ná táblicách ſercá ćieleſnych.
  4. A mámyć tákowe vfánie ku Bogu przez Kryſtuſá.
  5. Nie iżebyſmy byli godni ſámi od ſiebie co myſlić iákoby z nás ſámych / ále godność náſzá z Bogá ieſt.
  6. Ktory też vcżynił nás godnemi ſługámi nowego Teſtámentu / nie A piſmá / ále B Duchá / ábowiem piſmo zábiiá / á Duch ożywiá.
      A To ieſt / przepowiedánie tylko zwierzchne piſmá / mártwe y niepożytecżne ieſt.
      B T.i. náuká duchowná kthorá potwierdzá w ſercách przymierze Boże.

  7. A ieſlić też poſługá śmierći w piſmie wyráżoná ná kámieniách byłá chwálebná / ták iż też ſynowie Izráelowi nie mogli pátrzyć ná oblicże Moiżeſzowe / dlá chwáły oblicżá iego ktorá miáłá zniſzcżeć.
  8. Iákoż nie dáleko więcey poſługá Duchá będźie chwálebná:
  9. Bo ieſlić poſługá potępieniá ieſth chwálebná / dálekoć więcey poſługá ſpráwiedliwośći obfituie w chwále.
  10. Abowiem to co było vwielbiono / nie z teyći ſtrony było vwielbiono / to ieſth co ſię thycże chwáły przewyżſzáiącey.
  11. Bo ieſlić tho co miáło zniſzcżeć było chwálebne / dálekoć to więcey co trwá ieſt chwálebne.
  12. Przeto máiąc táką nádźieię / práwie iáwney mowy vżywámy.
  13. * A nie ieſteſmy iáko Moiżeſz ktory kłádł záſłonę ná oblicże ſwoie / dlá tego áby ſynowie Izráelowi nie pátrzyli ná C koniec tego co miáło zniſzcżeć.
      C To ieſt / iż niemogły do gruntu zrozumieć vrzędu / y poſługi Moiżeſzowey.

      * 2.Mo.34.v.33.

  14. Ale zátwárdzone ſą zmyſły ich: ábowiem áż y do dźiſieyſzego dniá táż záſłoná w cżytániu ſthárego Teſtámenthu trwá / nie będąc odkrytá / ktorá przez Kryſtuſá zniſzconá bywá.
  15. Ale áż do dźiſieyſzego dniá gdy Moiżeſz cżythán bywá / záſłoná leży ná ſercu ich.
  16. A gdy ſię do Páná D náwroći / będźie odiętá záſłoná.
      D To ieſt / kiedy zákon będźie przyſtoſowán ku Kryſtuſowi.

  17. † A Pán ieſtći Duch / á gdźieć Duch Páńſki / támći wolność.
      † Ián.14.v.24.

  18. A my wſzyſcy odkrythym oblicżem w chwále Páńſkiey iáko w zwierćiedle ſię przypátruiąc w toż wyobráżenie przemienieni bywámy z chwáły w chwáłę / ták iáko od Duchá Páńſkie°.

    Kápitułá 4.
    ¶ 1. Wierność Páwłowá w ſpráwowániu vrzędu iego. 9. A krzyż kthory nieprzyiáćiele iego przycżytáli mu ku zelżywośći / bierze ſobie ku chwále.

  1. Dlá tego máiąc vrząd tákowy / iáko ći / ktorzyſmy otrzymáli miłoſierdźie / nie A oſłábiámy.
      A To ieſt / nie vſtáwámi dlá vćiſkow y vtrápieniá.

  2. Aleſmy odrzućili precż pokrywániá B nieprzyſtoyne / nie poſtępuiąc w przewrotnośći / * áni fáłſzuiąc ſłowá Bożego / ále okázániem práwdy zálecáiąc ſię v wſzelkiego ſumnieniá ludźi przed Bogiem.
      B To ieſt / tym ktorzy ſą ná thákowy vrząd przełożeni / ále ludźiám złym y bezecnym ktorzy ſię świátłoſći chronią.

      * Wyżſzey.3.v.17.

  3. A ieſli też ieſt zákrytá Ewánieliá náſzá / ieſtći zákrytá tym ktorzy giną.
  4. W ktorych C bog świátá tego oſlepił zmyſły / to ieſt w niewiernych / áby im nie świećiłá świáthłość Ewánieliiey Kryſtuſowey / kthory ieſt wyobráżeniem Bożym.
      C To ieſth / diábeł ktoremu ſłużą.

  5. Abowiem nie ſámi ſiebie przepowiedámy / ále Kryſtuſá Iezuſá Pánem / á ſámi ſiebie ſługámi wáſzemi dlá Iezuſá.
  6. Abowiem Bog ktory rzekł / † áby ſię z ćiemnośći świátłość wyiáśniłá / tenći ieſt ktory ſię oświećił w ſercách náſzych ku D podániu świátłośći vznániá chwáły Bożey w oblicżu Iezuſá Kryſtuſá.
      D To ieſt / ábychmy będąc od Bogá oświeceni inym tey świátłoſći vżycżáli.

      † 1.Mo.1.v.3.

  7. A mámyć ten ſkárb E w nácżyniu gliniánym / áby tey mocy zácność byłá Bożá / á nie z nás.
      E Choćiá ſłudzy ſłowá Bożego ſą wzgárdzeni / á wſzákże ſkárb ktory oni opowiedáią zácny ieſt.

  8. Gdy my we wſzem bywámy vtrápieni / ále przedſię nie ieſteſmy śćieśnieni / wątpimy / ále nie zwątpimy.
  9. Przeſládowánie ćierpimy / ále nie bywámy opuſzcżeni / bywámy zrzuceni / ále nie giniemy.
  10. Záwſze F vmártwienie Páná Iezuſowe noſząc ná ćiele / áby on żywot Páná Iezuſow w náſzym ćiele był okázán.
      F To ieſt / vtrápieniá ktoremi ieſteſmy ćwicżeni ku rozmyſlániu vmártwieniá żywothá docżeśnego.

  11. G Abowiem my ktorzy żywiemy / záwſze bywámy wydáni ná śmierć dlá Iezuſá / áby theż żywot Iezuſow był okázán w śmiertelnym ćiele náſzym.
      G To mowi dlá tego iż oni chćieli Ewánieliey bez krzyżá.

  12. A tákże w nás okázuie śmierć moc ſwoię / á żywot w wás.
  13. A iż mámy tegoż duchá wiáry / iáko nápiſáno ieſt / ¤ Vwierzyłem á przetożem mowił / y my theż wierzymy / y dlá tego też mowimy.
      ¤ Pſálm.116.v.10.

  14. Wiedząc iż ten ktory wzbudźił Páná Iezuſá / y nás wzbudźi przez Iezuſá / y poſtáwi z wámi.
  15. Abowiemći wſzythki rzecży ſą dlá wás / áby łáſká oná bárzo obfithá / z dźiękowániem wielá ich / obfitſzá ſię ſtáłá ku chwále Bożey.
  16. Dlá tegoć nie oſłábiámy / ále choć theż náſz zwierzchni cżłowiek zepſowán bywá / przedſię wnętrzny cżłowiek odnáwiá ſię ná káżdy dźień.
  17. Abowiem bárzo krotki á lekki vćiſk náſz / zácnie á známienićie ſpráwuie nám wiekuiſtą wágę chwáły.
  18. Gdyż my nie pátrzymy ná rzecży ktore ſą widome / ále ná ty ktore nie widome ſą / ábowiem ty ktore ſą widome / ſą docżeſne: ábowiem niewidome ſą wiecżne.

    Kápitułá 5.
    ¶ 1. O Krzyżu. 10. Dár Kryſtuſow. 20. Vrząd wiernych.

  1. Záiſte wiemy / iż ieśli przybytek tego źiemſkiego A domu náſzego będźie ſkáżon / zbudowánie mámy od Bogá / to ieſt mieſzkánie nie vrobione ręką / wiekuiſte ná niebie.
      A To ieſt / to ćiáło ktore mámy miáſto przybytku.

  2. Abowiem dlá tego wzdychámy / * żądáiąc być przyoblecżeni przybytkiem náſzym ktory ieſt z niebá /
      * Ziáw.16.v.15.

  3. Ieſliże będźiemy náleźieni przyoblecżeni / á nie nágiemi.
  4. Bo my ktorzy ieſteſmy w tym przybytku / wzdychámy będąc obćiążonemi / w ktorym nie żądámy być zwlecżeni / ále przyoblecżeni / áby pożártá byłá śmiertelność od żywotá.
  5. Przytym ten ktory nás ſtworzył ku temu / ieſtći Bog / ktory też nám dáł zádátek Duchá.
  6. Dufáiąc tedy záwſze / y wiedząc że ieſteſmy przychodniámi B w ćiele / ieſteſmy od Páná C dáleko.
      B To ieſt / poki żywiemy ná świećie.
      C Słowo Greckie znácży wędrowáć / iákoby chćiáł rzec że ná tym świećie węndruiemy niemáiąc tu pewnego mieſzkániá áż do oycżyzny náſzey przyidźiemy / á z Pánem żyć będźiem / od ktorego my wedle ćiáłá ieſzcże dáleko ieſteſmy.

  7. Abowiem przez wiárę chodźimy / á nie przez widzenie.
  8. Dufámy theż / y wolimy precż wynidź z ćiáłá / á idź do Páná mieſzkáć.
  9. A przetho też vprzeymie żądámy y mieſzkáiąc / y precż idąc / byſmy byli iemu wdźięcżnymi.
  10. † Abowiem mámy ſthánąć iáwnie wſzyſcy przed ſtolicą Kryſthuſową / áby káżdy odnioſł coby ná ćiele wźiął ſłuſznie wedle tego / co vcżynił / ábo dobrego ábo złego.
      † Rzym.14.v.10.

  11. Wiedząc tedy on ſtrách Páńſki / ludźie ku wierze przywodźimy / á ieſtechmy v Bogá iáwnemi / y nádźiewám ſię / iż też w ſumnieniách wáſzych ieſtechmy iáwnemi.
  12. A iśćie nie powtore ſámi ſiebie zálecámy wám / ále wám dáiemy przycżynę ábyśćie ſię chłubili z nás / żebyśćie mieli co rzec przećiwko tym kthorzy z oblicżá chwáły ſzukáią / á nie z ſercá.
  13. Bo D choć ſzáleiemy / Bogu ſzáleiemy / choć ieſteſmy rozumu zupełnego / wám ieſteſmy.
      D Mowi wedle mnimániá przećiwnikow ſwoich.

  14. Gdyż oná miłość Kryſthuſowá przyćiſká nás / y gdy żechmy też to poſtánowili / iż ieſli ieden zá wſzytki vmárł / tedy wſzyſcy byli vmárłymi.
  15. A zá wſzytki vmárł / áby ći ktorzy żywą nápotym ſobie nie żyli / ále temu ktory zá nie vmárł / y powſtáł.
  16. Przeto nápotym żádnego nie E známy wedle ćiáłá / choć theż vználiſmy Kryſtuſá wedle ćiáłá / F wſzákże theráz więcey nie známy.
      E To ieſt / chwálimy ábo wáżemy.
      F Mámy Kryſtuſá znáć duchownie y wedle mocy iego nie ćieleſnie.

  17. A ták ieſli kto ieſt w Kryſtuſie / nowemći ſtworzeniem ieſt ¤ ſtáre rzecży przeminęły / oto ſię wſzytki nowo ſtáły.
      ¤ Ezá.43.v.19. Ziáw.21.v.5.

  18. A wſzytki rzecży ſą z Bogá kthory nás ſobie poiednáł przez Iezuſá Kryſtuſá / y dáł nám poſługowánie źiednániá.
  19. Abowiem Bog był w Kryſthuſie świát ſobie iednáiąc / nie przycżytáiąc im grzechow ich / y położył w nás mowę tę źiednániá.
  20. A ták w imię Kryſtuſowe ieſtheſmy poſły / iákoby Bog wás prośił przez nás / Prośimy tedy dlá Kryſtuſá / ábyśćie ſię poiednáli z Bogiem.
  21. Abowiem to vcżynił / iż ten kthory nie vznáł grzechu / ſtáł ſię G grzechem zá nás / ábyſmy ſie ſtháli ſpráwiedliwośćią Bożą w nim.
      G To ieſt / ofiárá zá grzechy / ábo wſzytki grzechy náſze ná ſobie nośił.

    Kápitułá 6.
    ¶ Nápominá ku żywotowi krześćiiáńſkiemu.

  1. Owſzem iáko ſłudzy nápominámy wás / ábyśćie wy dármo łáſki Bożey nie przyięli.
  2. Abowiem mowi Bog * Cżáſu przyiemnego wyſłucháłem ćię / á w dźień zbáwieniá rátowáłem ćię / Oto theráz cżás przyiemny / otho teráz dźień zbáwieniá.
      * Ezá.49.v.8.

  3. Nie dáwáymy żádnego pogorſzeniá w żádney rzecży / áby poſługowánie nie było poſromocone.
  4. Ale y we wſzytkim † ſtháwámy ſię iáko ſłudzy Boży / z wielką ćierpliwośćią / w vtrápieniu / y w potrzebách / y w vćiſkách.
      † 1.Kor.4.v.1.

  5. W vbićiu / w więźieniu / w roſterkách / w prácách.
  6. Przez cżuynośći / przez poſty / przez ſzcżyrość / przez vmieiętność / przez ćichość / przez dobroć / przez Duchá święte° / przez miłość nie obłudną.
  7. W mowie práwdy / w mocy Bożey / przez zbroię ſpráwiedliwośći / ręką práwą y lewą.
  8. Przez chwáłę y ſromotę / przez oſłáwienie y dobrą ſłáwę / iákoby zwodnicy / ále práwdźiwi ieſteſmy.
  9. Iáko nie znáiomi / ále znáiomi ieſteſmy / iáko vmieráiący / ále otho żywiemy / iáko będąc pokáráni / ále nie ieſteſmy zábići.
  10. Iáko żáłuiący / ále záwſze weſeli / iáko vbodzy / ále ich wiele vbogácámy / iáko nic niemáiący / ále wſzytko trzymámy.
  11. O Koryntowie / A vſtá náſze otworzone ſą ku wám / ſerce náſze rozſzerzyło ſię.
      A Tymi ſłowy okázuie chuć ſwoię przećiwko nim.

  12. Nie mieſzkáćie ćiáſno B w nás / ále ieſteśćie ſćiśnieni w wnętrznośćiách wáſzych.
      B To ieſt / wy w moim ſercu ieſteśćie iáko w mieſzkániu przeſtronym gdyżem wám wſzytko ſwe ſerce obiáwił y tákem ie práwie rozprzeſtrzenił ábych wás do niego przyiął / ále w wás mnie ćiáſne mieyſce ieſt gdźieśćie mię tákże mieli przyiąć do ſiebie ábyſćie mi chuć moię przećiw wám rowną chućią oddáli.

  13. A iá od wás żądám / ábyśćie mi toż oddáli / mowię iáko ſynom / rozprzeſtrzeńćież ſię y wy.
  14. ¤ Nie bądźćie złącżeni nierządnym iárzmem z niewiernemi: ábowiem co zá towárzyſthwo ſpráwiedliwośći z nieſpráwiedliwośćią: á co zá ſpołecżność świátłośći z ćiemnośćiámi:
      ¤ Ekkle.13.v.21.

  15. A co zá zgodá ieſt Kryſthuſowi z Beliálem: ábo co zá cżęść wiernemu z niewiernym:
  16. A co zá zezwolenie ieſt Kośćiołowi Bożemu z báłwány: ♀ Abowiem wy ieſteśćie kośćiołem Bogá żywego / iáko mowił Bog / * Będę mieſzkáł w nich / y chodźić będę / y będę Bogiem / á oni mnie będą ludem.
      ♀ 1.Kor.3.v.17.
      * 3.Mo.26.v.12.

  17. † A przeto wynidźćie z pośrodku ich / y odłącżćie ſię / Mowi Pán / á niecżyſte° nie tykáyćie ſię / tedy przyimę wás.
      † Ezá.52.v.11.

  18. Y będę wám zá Oycá / á wy będźiećie mi zá ſyny y corki / ¤ Mowi Pán wſzechmogący.
      ¤ Ierem.31.v.18.

    Kápitułá 7.
    ¶ Nápominánie ku cżyſtośći.

  1. Máiąc thedy námileyſzy ty obietnice / ocżyśćmyż ſámi ſiebie od wſzelákie° ſplugáwieniá ćiáłá y duchá / dokonywáiąc poświęceniá z boiáźnią Bożą.
  2. Przyimićież nás / Zádnemuſmy krzywdy nie vcżynili / A żádnegoſmy nie ſkáźili / żádnegoſmy nie złupili.
      A To ieſt / żádnegochmy ná iego dobrym mieniu nie zepſowáli.

  3. Ku oſądzeniu wáſzemu nie mowię / bo przedtymem rzekł / iż wy w ſercách náſzych ieſteſćie ku B ſpołecżney śmierći / tákże y ſpołecżnemu żyćiu.
      B To ieſt / niepoſądzám wás w niewdźięcżnoſći / áni w zdrádźie.

  4. Mám wielkie beśpiecżeńſtwo mowieniá v wás / mám wielkie chłubienie z wás / ieſtemći nápełnion poćiechy / á dźiwnie obfithuię weſelem we wſzytkim vtrápieniu náſzym.
  5. Abowiem przyſzedſzy do Mácedoniiey / ćiáło náſze żádne° vlżeniá nie miáło / owſzem we wſzytkim byliſmy vćiśnieni / zewnątrz bithwy / á wewnątrz ſtráchy.
  6. Ale ten ktory ćieſzy C vtrápione / poćieſzył nás Bog przyśćim Tytuſowym.
      C Tymi ſłowy dáwá znáć o nierozerwáney miłoſći.

  7. A nie tylko przyśćim iego / ále theż poćiechą kthorą on wźiął z wás / gdy nám oznáymił vprzeyme żądánie wáſze / płácż wáſz / y chuć wáſzę dlá mnie / ták iżem ſię ieſzcże D więcey weſelił.
      D To ieſt / wſzytki boleśći y vtrápieniá wáſze przewyćiężyłem weſelem moim.

  8. Abowiem choćiám wás záſmućił przez liſt / tego mi nie lito / choćiám żáłowáł: bo widzę iż on liſt wás záfráſowáł / choćiáż do cżáſu.
  9. Theráz ráduię ſię / nie iżeśćie záſmuceni byli / ále iżeśćie byli záfráſowáni ku vpámiętániu: ábowiem byliśćie záſmuceni wedle Bogá / ták iż w żádney rzecży ſzkodyśćie nie podięli dlá nás.
  10. * Abowiem ſmutek ktory ieſt wedle Bogá / tenże vpámiętánie ſpráwuie ku zbáwieniu / kthorego nigdy żáłowáć nie możemy / áleć ſmutek świátá śmierć ſpráwuie.
      * 1.Piotr.2.v.19.

  11. Abowiem oto iżeśćie wedle Bogá byli záſmuceni / iáką wielką pilność w wás ſpráwiło / y owſzem iáko pilną E obmowę / owſzem żáłość / owſzem boiáźń / owſzem vprzeyme żądánie / owſzem zápálcżywą chuć / owſzem pomſtę: ná koniec we wſzytkim iáwnieśćie okázáli / iżeśćie cżyſtemi w they rzecży.
      E Dáwá znáć iáko byli pilni cżyniąc doſyć roſkázániu Páwłowemu / A to im zá obmowę ſtáło że ſię thym złym vcżynkiem brzydźili.

  12. Záiſte choćiám do wás piſáł / nie piſáłem wám dlá onego ktory był krzywdę vcżynił / áni dlá tego ktoremu ſię krzywdá ſtáłá / ále iżby miedzy wámi znácżná byłá oná pilność náſzá o wás przed oblicżnośćią Bożą.
  13. Dlá tegoſmy poćiechę wźięli z poćiechy wáſzey / áleſmy ſię náwięcey rádowáli z weſelá Tytuſowego / iż ochłodzon ieſth duch iego od wás wſzytkich.
  14. Abowiem ieſlim v niego z wás ſię w cżym przechwáláł / nie záwſtydźiłem ſię / iákoſmy wſzytki rzecży práwdźiwie mowili wám / ták też y przechwálánie náſze v Tytuſá / práwdźiwym ieſt ználeźione.
  15. A wnętrznośći ie° ku wám więcey wzrudzone ſą / gdy wſpámiętywá poſłuſzeńſtwo wſzythkich wás / y iákośćie go z boiáźnią y z ſtráchem przyięli.
  16. Ráduię ſię tedy iż wám we wſzytkim dufám.

    Kápitułá 8.
    ¶ 1. Nápominá ie / áby trwáli w cżynieniu iáłmużny dobrowolney.

  1. Przytym bráćiá / oznáymuiemy wám łáſkę Bożą dáną kośćiołom Mácedoniiey.
  2. Iż w wielkim doświádcżeniu vtrápieniá obfitowáło weſele ich / á vboſtwo ktorym byli práwie do gruntu wyniſzcżeni opłynęło ku A wielkiey ſzcżodrobliwośći ich.
      A To ieſt / iż z wielką ochotą á nie z boiáźnią ábo wymáwiániem iákowym vżycżáli vbogim.

  3. Abowiem świádkiem ieſtem / iż oni wedle możnośći / y theż nád możność dobrotliwemi byli.
  4. Z wielá proźb żądáiąc nás / ábyſmy przyięli B łáſkę y ſpołecżność poſługi / ktorá ſwiętym bywá cżynioná.
      B To coby drudzy oćiążeniem názwáć mieli to on názywá łáſką / to ieſt áby był vcżeſthnikiem poſługi ktorá bywáłá około vbogich.

  5. A nie ták iákoſmy ſię ſpodźiewáli / ále ſámi ſiebie oddáli náprzod Pánu / potym y nám przez wolą Bożą.
  6. Ku temu / ábyſmy nápomináli Tytuſá / iżby iáko przed tym pocżął / ták też dokonáł v wás teyże łáſki.
  7. A ták iáko we wſzytkim obfituiećie wiárą / y mową / y vmieiętnośćią y wſzeláką pilnośćią / y ſwą miłośćią przećiwko nám / ták też ábyśćie w tey łáſce obfitowáli.
  8. Nie roſkázuiącći mowię / ále przez ſtáránie inych / ſzcżyrość miłośći wáſzey oświádcżáiąc.
  9. Abowiem wiećie dobrotliwość Páná náſzego Iezu Kryſthá / iż ſię dlá nás vbogim ſtáł będąc bogáty / ábyśćie vbogáceni byli vboſtwem iego.
  10. A w tey rzecży zdánie moie opowiedám: ábowiem to wám pożytecżno / kthorzy nie tylko cżynić / ále y chćieć przedthymeśćie pocżęli / roku przeſzłego.
  11. A teráz to cośćie cżynić pocżęli dokonywáyćie / áby iáko było ochotne ono chcenie / ták też áby było toż dokońcżenie z tego co máćie.
  12. Abowiem ieſli przed tym był ochothny vmyſł / thenże ieſth przyiemny wedle thego co kto má / á nie wedle tego co nie má.
  13. Bo nie áby inſzy mieli vlżenie / á wy vthrápienie / ále zárowno ná then cżás wáſzá obfithość nágrádzá ich niedoſthátek / áby theż y ich obfitość wáſz niedoſthátek nágrádzáłá / żeby było porownánie.
  14. Iáko ieſt nápiſáno / * Ktory wiele názbieráł / nie więcey miáł / á kto máło / nie mniey miáł.
      * 2.Mo.16.v.18.

  15. A dźiękuię Bogu ktory włożył tho ſtáránie o wás w ſerce Tytuſowe /
  16. Iż ono nápominánie zá wdźięcżne przyiął / że też więtſzą pilność okázuiąc / dobrowolnie do wás przyſzedł.
  17. Poſłáliſmy też weſpoł z nim bráthá onego / ktore° chwáłá ieſt w Ewánieliiey po wſzytkich kośćielech.
  18. (A nie tylko to / ále też obrán ieſt od kośćiołow zá towárzyſzá drogi náſzey / z tą dobrotliwośćią ktorá bywá ſzáfowáná od nás ku chwále ſámego Páná / y ochotnemu ſercu wáſzemu)
  19. Wyſtrzegáiąc ſię tego / áby wás kto nie gánił / w tey ſzcżodrośći / kthorá bywá ſzáfowáná od nás.
  20. † Ktorzy pocżćiwych rzecży pilnuiemny / nie tylko przed Bogiem ále też przed ludźmi.
      † Rzym.12.v.17.

  21. Poſłáliſmy też z nimi brátá náſze° kthoregoſmy cżęſto doświádcżyli w wielu rzecżách być pilnym / á teráz dáleko pilnieyſzym dlá wielkiego vfániá / ktore mám o wás.
  22. A ieſli idźie o Tytuſá / ieſtći moim towárzyſzem / y v wás pomocnikiem / á ieſliż o bráćią náſzę / ſąć poſłowie kośćiołowi / y chwáłą Kryſtoſową.
  23. A ták doświádcżenie miłośći wáſzey / y przechwálániá náſzego o wás / pokáżćie nád nimi przed oblicżnośćią kośćiołow.

    Kápitułá 9.
    ¶ 3. Okázuie przycżynę dlá ktorey Tytus y towárzyſze iego do niego przyſzli. 6. Nápominá ie áby ochotnie iáłmużnę dáwáli. 7. Okázuiąc pożytek ktory z tego przyidźie.

  1. Abowiem o poſługiwániu ktore bywá cżynione ſwiętym / nie potrzebá ábych wám piſáł.
  2. Bo znám ochotne ſerce wáſze / ktorym ſię przechwálám o wás v Mácedońcżykow / iż Acháiá gothowá ieſt od roku przeſzłego / á chuć ktorá od wás wyſzłá / wiele ich pobudźiłá.
  3. Y poſłáłem thy bráty / iżby przechwálánie náſze o wás nie było prożne w they mierze / ábyśćie iákom powiedźiáł gotowymi byli.
  4. By ſnádź ieſliby ze mną przyſzli Mácedońcżycy / á záſtáliby wás nie gotowe / ábychmy my nie byli záwſtydzeni / (á mowię by iedno nie wy) w tym ták beśpiecżnym przechwálániu.
  5. A thák zdáło mi ſię zá potrzebną rzecż nápomionąć bráćią / áby pierwey do wás przyſzli / á pierwey zgotowáli wáſzę ſzcżodrobliwość przedtym opowiedźiáną / áby byłá gotowá ták iáko ſzcżodrobliwość / á nie iáko rzecż poniewolná.
  6. A toć mowię / Kthory ſieie ſkąpie / ſkąpie też żąć będźie / A kto ſieie hoynie / też hoynie żąć będźie.
  7. Káżdy iáko vmyſlił w ſercu ſwoim / ták niecháy dá * nie z fráſunkiem / áni z przymuſzeniá: † ábowiem weſołego rozdáwcę Bog miłuie.
      * Rzym.12.v.8. † Ekkle.35.v.11.

  8. A Bog mocen ieſt vcżynić / áby opłynęłá w wás wſzeláká dobrotliwoſć / ábyśćie we wſzythkim záwſze máiąc ile potrzebá / obfithowáli w káżdym vcżynku dobrym.
  9. Iáko nápiſáno ieſt / ¤ Rozdźielił y rozdáł vbogim / ſzcżodrobliwość iego trwá ná wieki.
      ¤ Pſál.112.v.9.

  10. A kto dodáie náſieniá ſieiącemu / tenże wám dodá y chlebá ná pokármy / y rozmnoży oſiewki wáſze / y przyſporzy owocow ſzcżodrobliwośći wáſzey.
  11. Abyśćie we wſzytkich rzecżách byli vbogáceni ku wſzelákiey ſzcżodrobliwośći ktorá przez nás to ſpráwuie / iż dźięki Bogu bywáią cżynione.
  12. Abowiem ſzáfowánie tey A iáłmużny / nie tylko nágrádzá niedoſtátek świętych / ále też w tym obfithuie / iż zá to wiele ich Bogu dźiękuią.
      A W Greckim ſtoi ofiáry / ábowiem to co bywá vbogim dáno tedy ieſt wdźięcżną ofiárą Bogu.

  13. (Gdyż przez doświádcżenie tey poſługi Bogá chwálą / zá zgodne wáſze poddáńſthwo pod Ewánielią Kryſthuſowę / y zá życżliwe przećiwko ſobie y wſzytkim vżycżánie).
  14. A iż ſię theż oni modlą zá wámi / y żądáiąc wás dlá łáſki Bożey ktorá ſię w wás zácnie okázuie.
  15. A niech będźie Bogu chwáłá zá niewymowny dár iego.

    Kápitułá 10.
    ¶ 1. Broni ſiebie y vrzędu ſwego Apoſtolſkiego / á nápominá ie ku poſłuſzeńſtwu. 11. Okázuiąc iáká ieſt moc ie° / á iáko iey vżywáł.

  1. A iá ſám Páweł proſzę wás przez dobrotliwość y litość Kryſtuſowę ktory A oblicżnie ieſtem pokorny miedzy wámi / á w niebytnośći ieſthem śmiáły przećiwko wám.
      A Ty ſłowá były ktoremi go obmáwiáli nieprzyiáćiele iego / áby thym ſpoſobem zácność vrzędu iego zniſzcżyli.

  2. A othoć proſzę ábych będąc oblicżnie nie był śmiáłym tym vfániem ktorym myſlę być śmiáłym ná niektore / co o nás rozumieią / iákobyſmy według ćiáłá chodźili.
  3. Abowiem chodząc B w ćiele / nie według ćiáłá wálcżymy.
      B To ieſt / choćiáżechmy wedle ćiáłá podobni inym ludźiám.

  4. Bo zbroie wálki náſzey nie ſą C ćieleſne / ále z mocy Bożey mocne / y ku podwroceniu D mieyſc obronnych / ktoremi rády podwrácámy.
      C To ieſt / tákowe ktoremi ludźie iednáią ſobie powágę iedni v drugich y cżynią ony zácne ſpráwy wedle świátá.
      D To rozumie o tym wſzythkim co powſtháwá wálcży przećiw Bogu.

  5. Y wſzeláká wyſokość ktorá ſię wywyżſzá przećiw poznániu Bożemu / y poimáną wiedźiemy wſzelką myſl ku poſłuſzeńſtwu Kryſtuſowi.
  6. Y gotową mámy pomſtę wſzelákiey krnąbrnośći / gdy nápełnione będźie poſłuſzeńſtwo wáſze.
  7. Izáli ſię ná rzecży zwierzchowne oglądáćie: Ieſli kto ſobie dufá iż ieſt Kryſtuſow / niech záſię to ſám z ſiebie myſli / Iż iáko ſám ieſt Kryſtuſow / ták też y my Kryſtuſowemi ieſteſmy.
  8. Abowiem ieſlibych ſię iá nieco więcey przechwáláł z mocy náſzey / ktorą nám dáł Pán ku zbudowániu / á nie ku podwroceniu wáſzemu / nie záwſtydzę ſię.
  9. Abym ſię nie zdáł iákobych wás chćiáł przeſtráſzyć przez liſty.
  10. Abowiemći (mowi) liſthy ćięſzkie ſą / y mocne / ále oblicżność ćiáłá ieſt niemocná / á mowá nicżemná.
  11. Toć niecháy myſli tákowy / iż iákowi ieſteſmy ſłowem przez liſty w niebytnośći / thákowi też oblicżnie będźiemy.
  12. Abowiem nie E śmiemy ſię policżáć ábo rownáć z niektoremi ktorzy ſámi ſiebie zálecáią / ále nie rozumieią iż ſię ſámi ſobą miárkuią / y ſámi ſię ſobie przyrownáwáią.
      E Mowi przećiw tym kthorzy ſobie lekce wáżyli vrząd iego / gdźie ſię tu ſmieie z ich hárdośći vkázuiąc ich głupſtwo / gdyż nigdy nie vcżynili nic godnego chwáły / áni pozyſkáli nikogo Kryſtuſowi / gdyż Koryntcżycy byli náwroceni od Páwłá ku Pánu / á oni fáłeſzni náucżyćiele nigdźie y z Koryntu niepoſtáli / áni ogli vkázáć żádnego świádectwá pewne° o ſwych ſpráwách / ábo iżby kogo ku Pánu náwroćić mieli.

  13. Ale my nie będźiem ſię chłubić z tych rzecży ktore náſzego pomiáru nie ſą / owſzem * wedle F rozmierzeniá ſłuſznego onego pomiáru / ktorego nám Bog vdźielił / będźiem ſię chłubić / iżeſmy áż theż do wás przyſzli.
      F Ták názywá pomiár kthory Bog iákoby ſznurem rozmierzył / ták iż też y Apoſtołowi nie godźiło ſię przechodźić zá kres zámierzony / áni też fáłeſznym Apoſtołom w to ſię wtręcáć / á tenći pomiár nic inego nie ieſt iedno kráiny ony ktore Bog wydźielił Páwłowi ku opowiedániu Ewánieliey.

      * Efes.4.v.7.

  14. Abowiem iákobyſmy do wás nie przyſzli / názbyt ſámi ſiebie nie wyćiągámy / boſmy też áż do wás przyſzli w Ewánieliiey Kryſtuſowey.
  15. Nie przechwáláiąc ſię z tych rzecży kthore náſzego pomiáru nie ſą / tho ieſt z cudzych prác / ále nádźiewáiąc ſię / iż gdy ſię rozmnoży wiárá wáſzá przez nás będźiem bárzo wywyżſzeni w náznácżonym pomiárze náſzym.
  16. Abym w onych ſtronách ktore zá wámi ſą opowiedáł Ewánielią / nie ábyſmy ſię przechwáláli w pomiárze drugiemu náznácżonym / tho ieſt / w rzecżách gotowych.
  17. † Ale ktory ſię przechwálá niech ſię w Pánu przechwálá.
      † Ierem.9.v.23. 1.Kor.1.v.31.

  18. Abowiem ten ktory ſię zálecá / nie bywá pochwálon / ále ten kthorego Pán zálecá.

    Kápitułá 11.
    ¶ 5. Zácność vrzędu ſwego okázuie. 12. Pilność ſwoię w nim zálecá. 13. Chytrośći fáłſzywych Apoſtołow opowiedá. 16. Przewrotny rozſądek Koryntow. 22. Chwáły iego.

  1. Boże dáy to / ábyśćie znośili málucżko głupſtwo moie / á iśćieć wy mię znośićie.
  2. Abowiem żądám wás z chutliwą miłośćią Bożą / bom wás nágotowáł / ktorebym iednemu mężowi zá pánienkę cżyſtą ſtáwił / to ieſt Kryſtuſowi.
  3. Ale ſię boię / iż * iáko wąż zwiodł Ewę chytrośćią ſwoią / ták áby ſkáżone vmyſły wáſze nie odſthąpiły od ſzcżerośći / ktorá ieſt w Kryſtuſie.
      * 1.Mo.3.v.4.

  4. Abowiem ieſliby przyſzedł ten coby inſzego Iezuſá przepowiedáł / ktoregoſmy my nie przepowiedáli / ábo ieſli prźiymuiećie inego duchá ktoregośćie nie wźięli / ábo inſzą Ewánielią ktoreieśćie nie przyięli / tedybyśćie go A dobrze ćierpieli.
      A Kárże ie z thego że łátwie przyimowáli do ſiebie fáłſzywe Apoſtoły.

  5. Boć mnimám / iżem ni w cżym nie był niżſzym niźli názácnieyſzy Apoſtołowie.
  6. A choćiem ieſt proſták w mowie / á wſzákże nie w vmieięthnośći: áleſmy koniecżnie byli iáwni we wſzythkich rzecżách v wás.
  7. Izálim zgrzeſzył żem ſámego ſiebie vniżył / ábyśćie byli wywyżſzeni / á iżem dármo Ewánieliią Bożą przepowiedáł wám:
  8. B Złupiłem ine kośćioły / wźiąwſzy od nich zápłátę ku themu ábym wám poſłużył.
      B Abowiem gdy w Korynćie mieſzkáł dáwáli mu żywnoſći ine koſćioły.

  9. A gdym był v wás / y potrzebowáłem / nie byłem C prożnuiącym z cżyią ſzkodą: ábowiem cżego mi nie doſtáwáło / dodáli bráćiá ktorzy byli przyſzli z Mácedoniiey / † á we wſzytkim ſtrzegłem ábym wám nie był ćięſzkim / y ſtrzedz będę.
      C Słowo Greckie znácży być zthrętwiáłem.

      † Niżey.12.v.13.

  10. Ieſthći práwdá Kryſtuſowá we mnie / iż to przechwálánie nie będźie záwárthe przećiwko mnie w kráinách Acháiſkich.
  11. Y cżemuż: przetoli iż wás nie miłuię: Bog to wie.
  12. Ale co cżynię ieſzcże vcżynię ábym odiął D przycżynę tym ktorzy przycżyny żądáią / áby w tym z cżego ſię chłubią byli náleźieni tákowi iáko my.
      D Bo fáłſzywi Apoſtołowie chćieli ſię okázáć zácnieyſzemi nád Páwłá tym obycżáiem / iákoby żádney zápłáty ábo nágrody od koſćiołow nie wźięli.

  13. Abowiem tákowi E fáłſzywi Apoſtołowie / ſą robotniki chytremi / przemienieni w Apoſtoły Kryſtuſowe.
      E Názywá ie fáłſzywemi Apoſtoły nie iżby iáką náukę fáłſzywą śiáli / co potym pewnie vcżynić mieli / ále iż poſługowániá ſwego nie ſzcżyrze ſpráwowáli / á záyrzeli Páwłowi S.

  14. A thoć nie dźiwno: ábowiem ſám ſzátán przemieniá ſię w Aniołá świátłośći.
  15. Nie wielkáć tedy rzecż / ieſli też ſłużebnicy iego przemieniáią ſię ná kſztáłt ſług ſpráwiedliwośći / ktorych dokońcżenie będźie podług vcżynkow ich.
  16. Powtore powiedám / áby mię kto nie mnimáł być głupim / Bo inácżey przyimuiećie mię też choć iáko głupiego / ábym ſię iá theż málucżko przechwáláł.
  17. Co mowię nie mowięć F wedle Páná / ále iáko przez głupſtwo / w thym beśpiecżnym przechwálániu.
      F To mowiąc przedſię vmyſłem ſwoim proſto ſię ná Páná oglądá / á to mowi iákoby z nieiákiem dopuſzcżeniē więcey wzgląd máiąc ná gołe ſłowá niźli ná ſámę rzecż.

  18. Gdyż wiele ſię ich przechwálá G wedle ćiáłá / y iá ſię też przechwáláć będę.
      G To ieſt / z tych rzecży ktore zwierzchowne ſą iáko zácność rodzáiu y ine thym podobne ktore ſą tego świátá.

  19. Abowiem rádźi znośićie głupie / będąc ſámi mądremi.
  20. Bo znośićie ieſli wás kto zniewálá / ieſli wás kto pożyrá / ieſli kto bierze / ieſli ſię ktho wywyżſzá / ieſli ktho wás w lice biie.
  21. Iáć to ku ſromoćie mowię / dlá te° iżechmy byli H
    mdłymi / y owſzem w cżymby kolwiek kto chćiáł być śmiáły (z głupſtwá to mowię) I y iá theż śmiáłym będę.
      H To ieſt / wzgárdzonemi.
      I Powiedá że w żádney rzecży nie będźie podleyſzym nád ine.

  22. ¤ Ebreycżycy ſą: ieſtem y iá / Izráelcżycy ſą: y iám też ieſth / Plemieniem Abráhámowym ſą: ieſtem y iá.
      ¤ Filip.3.v.5.

  23. Słudzy Kryſtuſowi ſą: K (głupieć mowię) przewyżſzám iá / w prácách obfićie / w vbicżowániu nád miárę / w więźieniu obfićie / w śmierćiách cżęſto.
      K Iákoby ták rzekł niech ták będźie żebym ſię iá głupie chłubił / á wſzákże práwdźiwe ieſth chłubienie moie.

  24. ♀ Od Żydow podiąłem L pięć kroć cżterdźieśći plág bez iedney.
      L To ieſth / káżdy ráz thrzydźieſći y dźiewięc plág / co záiſte było podług ſrogoſći zákonu / iáko nápiſáno w 5.Mo.25.v.3. gdźie Piſmo wſpominá cżterdźieſći plág / ále oni według vſtáw ſwoich vcżynili byli trzydźieſći y dźiewięć.

      ♀ 5.Mo.25.v.3.

  25. * Trzy kroć byłem vbicżowán / † rázem był vkámionowán / ¤ trzy kroć byłem w rozbićiu okrętu / byłem w morzu głębokiem we dnie y w nocy.
      * Dźiey.14.v.19.
      † Dźiey.16.v.22.
      ¤ Dźiey.27.v.14.

  26. W drogách cżęſtom bywáł / w niebeśpiecżeńſtwách rzek / w niebeśpiecżeńſthwách zboycow / w niebeśpiecżeńſtwách od ſwoich przyrodnych / w niebeśpiecżeńſthwách od pogánow / w niebeśpiecżeńſtwách w mieśćie / w niebeśpiecżeńſtwách ná puſzcży / w niebeśpiecżeńſthwách ná morzu / w niebeśpiecżeńſthwách miedzy fáłſzywą bráćią.
  27. W prácy / w kłopoćiech / w cżuynośćiách cżęſto / w głodźie y w prágnieniu / w pośćiech cżęſto / w źimnie y w nágośći.
  28. Oprocż M tych rzecży ktore ſię z wierzchu przydáią / Ciśnie mię ono N woyſko ktore káżdy dźień ná mię powſtáwá / to ieſt ſtáránie o wſzytkich kośćielech.
      M To ieſt / oprocż prácey y robot y fráſunkow inych.
      N Drudzy wykłádáią tho ſłowo vſtáwicżne ſtáránie ktore kogo dolegá álechmy my woleli zoſtháwić włáſność ſłowá Greckiego.

  29. Kto bywá trápion / żebych iá theż nie miáł być trápion: Kto bywá obráżon / żebym iá theż nie miáł być vpálon:
  30. Ieſli ſię potrzebá przechwáláć / ♀ będę ſię przechwáláł z tego co ná moię krewkość náleży.
      ♀ Vtrápieniá ſwoie rozumie iáko więźienie / bićie / prágnienie / nágoſći / y ine rzecży.

  31. Bog y Oćiec Páná náſze° Iezu Kryſtá chwálebny ná wieki / wie iż ći nie kłámám.
  32. ♀ W Dámáſzku ſtároſthá Krolá Arety oſádźił był ſtráż w mieśćie Dámáſzcżeńcżykow chcąc mię poimáć.
      ♀ Dźiei.9.v.24.

  33. Alem był oknem w koſzu ſpuſzcżon z muru / y vſzedłem rąk iego.

    Kápitułá 12.
    ¶ 1. Chłubi ſię z ſwey zácnośći. 5.7. Ktorá náwięcey náleży w vniżeniu iego. 11. Winuie Korynthcżyki / Opowiedá im vprzeymą miłość ſwoię. 20. Aby byli gotowi kiedy przyidźie.

  1. Iśćie mi nie ieſt pożythecżná rzecż przechwáláć ſię / ábowiemći przyidę do widzeniá y obiáwieniá Páńſkiego.
  2. * Známći cżłowieká w Kryſthuſie przed cżternáśćią lát (ieſli w ćiele nie wiem / ieſli nie w ćiele / nie wiem / Bogći wie) ktory był záchwycon áż do trzećiego niebá.
      * Dźiei.9.v.3.

  3. A znám tákowego cżłowieká / (ieſli w ćiele nie wiem / ieſli nie w ćiele nie wiem / Bogći wie) /
  4. Iż był záchwycon do Ráiu / y ſłyſzáł niewymowione ſłowá / ktorych ſię cżłowiekowi A nie godźi powiedáć.
      A To ieſt / kthore niepodobná rzecż áby cżłowiek wymowić miáł / ábowiem ſię nám o tym nie godźi mowić co przewyżſzá náſz rozum.

  5. Z tákowego cżłowieká będę ſię przechwáláł / á z ſiebie ſámego nie będę ſię przechwáláł / wyiąwſzy z krewkośći moich.
  6. Abowiem ieſlibym ſię chćiáł przechwáláć / nie będę głupim / boć práwdę powiem / áleć ſkromnie mowię / áby kto o mnie nie myſlił nád to cżym mię być widźi / ábo co ſłyſzy odemnie.
  7. A iżbych zácnośćią obiáwieniá nie był nád miárę wywyżſzon / dán mi ieſt ſtárk w ćiáło / y Anioł ſzátán / áby mię B policżkowáł / żebych nie był nád miárę wywyżſzon.
      B Názywá policżkowániá ſzátháńſkie ćiężkie pokuſy kthoremi był ze wſząd ogárnion / ktore to ſpráwowáły / iż ieſzcże w nim zoſtháło było wiele niedoſtáthkow.

  8. Dlá cżegom trzy C kroć Páná proſił áby odemnie odſzedł.
      C To ieſt / cżęſtho kroć.

  9. Y rzekł mi: Doſyć tobie ná mey łáſce / ábowiem możność moiá przez krewkość bywá dokońcżoná. Bárzo rád thedy będę ſię przechwáláł rádſzey z krewkośći moiey / áby we mnie mieſzkáłá D moc Kryſtuſowá.
      D To ieſt / okázuie ſię w krewkoſći ludzkiey.

  10. Dlá thego ſię kochám w krewkośćiách / w lekkośćiách / w potrzebách / w przeſládowániu / w vćiſkách dlá Kryſtuſá: ábowiem gdy nie mogę / tedym możny ieſt.
  11. Stáłem ſię głupim przechwáláiąc ſię / Wyśćie mię przymuśili / bomći iá od wás miáł być zálecán: ábowiem w żádney rzecży nie byłem podleyſzym nád przednieyſze Apoſthoły / ácżem też nic nie ieſt.
  12. Znáki Apoſtolſtwá moiego wykonáne ſą v wás / przez wſzeláką ćierpliwość / znáki / y cudá y mocy.
  13. Bo coż ieſt cżymbyśćie podleyſzy byli nád inſze zbory: iedno iżem niebył prożnuiącym z wáſzą ſzkodą / przepuśććie mi tę krzywdę.
  14. Othoć trzeći ráz ieſthem gothow przyść do wás / á niebędę prożnuiącym z wáſzą ſzkodą / ábowiem nie ſzukám wáſzych rzecży / ále wás / boć nie ſynowie máią rodźicom ſkárbić / ále rodźicy ſynom.
  15. A iáć bárzo rád náłożę / y będę wydán zá duſze wáſze / ácż więcey wás miłuiąc / mniey ſám miewám miłośći.
  16. Ale niech ták będźie / D Iámći wás nie obćiążył / áleć będąc chytrym / zdrádom wás poimáł.
      D Przytácżá tu ſłowá kthore mowili przećiwnicy iego powiedáiąc iż co ſám nieśmiáł od nich wźiąć / chytrze wyćiągnął przez drugie kthore on nápráwiáł.

  17. Izálim wás ná dobrách wáſzych złupił przez ktorego z tych ktorem do wás poſłáł:
  18. Prośiłem Tytá / y poſłáłem z nim brátá / Izáli wás w cżym wáſzym złupił Tytus: Izáliſmy nie tymże duchem poſthępowáli: Izáli nie tymiż ſtopámi:
  19. Izáli záſię mnimáćie / ábyſmy ſię wám wymáwiáli: Przed oblicżnośćią Bożą w Kryſthuſie mowimy / á wſzythkoć námileyſzy dlá wáſzego zbudowániá.
  20. Abowiem ſię boię / bych ſnádź przyſzedſzy / nie ználázł wás nie iákiemi bych chćiáł / á iá też żebych nie był ználeźion od wás / E iákiego byśćie wy mieć nie chćieli / by iáko nie były ſwáry / zázdrośći / gniewy / zwády / obmowy / ſzemrániá / pychy / roſtyrki.
      E To ieſth / żebym nie był przymuſzon ſrodze ſie z wámi obchodźić.

  21. By mię záſię Bog moy gdy przyidę nie poniżył v wás / ábych też nie żáłowáł wielá z tych ludźi kthorzy przedtym grzeſzyli / á nie vpámiętáli ſię z niecżyſtośći / wſzetecżeńſtwá / y nierządnośći ktorey ſię dopuſzcżáli.

    Kápitułá 13.
    ¶ 1. Groźi vpornym. 5. Okázuie świádecthwem ich ſámych. 10. iáká ieſt moc iego / A dlá cżego ten liſt ieſt nápiſán. 11. Nápominá ie ku powinnośći ich. 13. Zycżąc im wſzelákiego ſzcżęśćiá.

  1. Trzećić iuż ráz przyidę do wás / * Ná powieśći dwu ábo trzech świádkow będźie wſzelká rzecż poſtánowioná.
      * 5.Mo.19.v.15. Mát.18.v.16. Ián.8.v.17. Zyd.10.v.18.

  2. Powiedźiáłemći przed thym / y powtore powiedám iáko obecny / thák też y nie obecny / teráz piſzę tym ktorzy przed tym grzeſzyli / y wſzythkim inſzym / że ieſlić po wtore przyidę nie przepuſzcżęć.
  3. Gdyż ſzukáćie doświádcżeniá Kryſtuſá ktory we mnie mowi / kthoryć przećiwko wám nie ieſth krewki / ále w wás ieſt możny.
  4. Bo ácż ieſt vkrzyżowán z krewkośći / wſzákże żywie z mocy Bożey: ábowiemći y my krewcy ieſteſmy w nim / ále będźiemy żyli z nim z mocy Bożey v wás.
  5. Pokuſzáyćie ſámych ſiebie / ieſli w wierze nieieſteśćie / doświádcżćie ſámych ſiebie / że Iezus Kryſtus w wás ieſt / chybá żebyśćie byli odrzuceni.
  6. Ale ſię nádźiewám że poznáćie / iż my nie ieſteſmy odrzuceni.
  7. Y żądám theż v Bogá / ábyśćie nic złe° nie cżynili / nie iżebyſmy ſię wám pochwálonemi okázáli / ále ábyśćie co ieſt pocżćiwego cżynili / á my byli iáko A odrzuconemi.
      A To ieſt / według rozſądku ludzkiego / kthorzy cżęſto odrzucáią godne więcſzey cżći y powági.

  8. Boć nie możemy nic náprzećiwko práwdźie / ále zá práwdą.
  9. Abowiemći ſię ráduiemy / gdy my ieſteſmy niemocnemi / á wy ieſteśćie B możni / A żądámyć też y tego co ieſt C doſkonáłośći wáſzey.
      B To ieſt / nápełnieni łáſki Bożey.
      C To ieſt / zupełnego zdrowiá.

  10. Dlá tego ty rzecży będąc nie obecny piſzę / ábych obecny nie vżywáł ſrogośći / według mocy kthorą mi Pán dáł ná zbudowánie / á nie ná zepſowánie.
  11. Ná oſtátek bráćiá / bądźćie zdrowi / bądźćie doſkonáłymi / bądźćie poćieſzeni / toż rozumieyćie / żywćie w pokoiu / á Bog miłośći y pokoiu będźie z wámi.
  12. † Pozdrowćie ſię ſpołecżnie świętym pocáłowániem / Pozdráwiáią wás święći wſzyſcy.
      † Rzym.16.v.16. 1.Kor.16.v.20. 1.Piotr.5.v.14.

  13. Łáſká Páná Iezuſá Kryſthuſá / y miłość Bogá / y ſpołecżność Duchá Świętego niecháy będźie z wámi wſzytkimi. Amen.

¶ Do Koryntow liſt wtory nápiſány z Filipow miáſtá Mácedońſkiego przez Tytuſá y Łukáſzá.
Spis Kapituł, Indeks Kſiąg