Kapituła 1.
    ¶ 1. Napomina Zydy ku pokucie, y przywodzi ie k temu aby krnąbrności swych przodkow nie nasladowali.

  1. Miesiąca osmego roku za Dariusza wtorego, słowo Pańskie iest podane do Zacharyasza syna Barachiaszowego syna Addowego Proroka tym sposobem.
  2. Rozgniewał się Pan przeciw oycom waszym w popędliwości.
  3. A przetoż do nich mowić będziesz: Tak mowi Pan zastępow, * A Nawroćcie się ku mnie, mowi Pan zastępow, a nawrocę się do was, mowi Pan zastępow.
      A To nawrocenie pochodzi z wiary ktora iest dar Boży.

      * Mala.3.v.7.

  4. Nie bądźcież iako oycowie waszy, + do ktorych prorocy oni pierwszy wołali, mowiąc, Pan zastępow tak mowi, Nawroćcież się teraz od drog waszych złych, y od złych spraw waszych, ale oni nie słuchali, ani się mieli ku mnie, mowi Pan.
      + Ezai.21.v.8. y 31.v.6. y 45.v.21. Ier.3.v.12. Ezech.8.v.30. y 20.v.3. y 33.v.11. Oze.14.v.2. Ioel.2.v.12.

  5. Y gdziesz są oycowie waszy, y prorocy waszy: izali na wieki żyć będą:
  6. A wszakoż słowa moie y vstawy moie ktorem ia roskazał Prorokom służebnikom swoim, izaż nie iawne były oycom waszym: abowiem się nawrocili, a mowili, Oto iako Pan zastępow vmyslił vczynić z nami według drog naszych, y według spraw naszych, także nam vczynił.
  7. A dwudziestego potym y czwartego dnia miesiąca iedennastego, ktory zową Sebat, roku wtorego za panowania Daryuszowego, słowo Pańskie podane iest Zacharyaszowi synowi Barachiaszowemu syna Addona Proroka, tym sposobem.
  8. Widziałem w nocy, a oto B mąż ieździł na rydzym koniu, y tenże stał miedzy Mirty ktore były w niźinie, a za nim były konie rydze, strokate, y białe.
      B To proroctwo iest o Krystusie y o zwolennikach iego, przytym o łasce y o miłosierdziu iego przeciwko kościołowi wybawionemu od wszelakich nieprzyiacioł.

  9. Tedym rzekł, Y coż się przez ty rozumie o moy Panie: A Anyoł ktory ze mną rozmawiał rzekł ku mnie, Ia okażę tobie co zacz są ci.
  10. Potym on mąż ktory stał miedzy Mirty odpowiedział a rzekł, Ci są ktore Pan posłał, aby się przechadzali po ziemi.
  11. Oni też odpowiedzieli Aniołowi Pańskiemu co stał miedzy mirty, a rzekli, Przeszliśmy ziemię, a oto wszędy w niey mieszkaią, y iest w pokoiu.
  12. Odpowiedział tedy Anioł Pański y rzekł, O Panie zastępow, y dokąd że się nie zmiłuiesz nad C Ieruzalem y nad miasty Iudskiemi, na ktoreś się rozgniewał iuż od siedemidziesiąt lat:
      C Wedle pisma to się prawdziwie rozumie o mieście Ieruzalem, a duchownie o Kościele Pańskim.

  13. Y odpowiedział Pan Aniołowi onemu co ze mną mowił słowa wdzięczne y pocieszliwe.
  14. Tedy Anioł co ze mną mowił rzekł ku mnie, # Wołay mowiąc, Pan zastępow tak mowi.
      # Niżey.8.v.2.

  15. Wzruszam się zapalczywą miłością nad Ieruzalem y nad Syonem, a gniewam się gniewem wielkim przeciw onym narodom bogatym, abowiem kiedym się trochę zagniewał, oni tym więcey pomogli im do złego.
  16. A przetoż tak mowi Pan, Nawrociłem się do Ieruzalem z miłosierdziem, dom moy będzie w niem zbudowan, mowi Pan zastępow, też y prawidło będzie postawione nad Ieruzalem.
  17. Wołay ieszcze mowiąc, Tak mowi Pan zastępow, Ieszcze będą obfitować miasta moie w dobrach, y ieszcze Pan pocieszy Syon, a obierze sobie Ieruzalem.
  18. Potymem podniosł oczy swe, y vyzrałem a oto cztery rogi.
  19. Rzekłem tedy do Anioła co zemną mowił, Y co się przez to rozumie: Tedy on rzekł ku mnie, Rogi ty są ktore rozproszyli Iudę y Izraela, y Ieruzalem.
  20. Potym mi Pan vkazał cztery kowale.
  21. A iam rzekł, Coż ci przyszli czynić: Ktory odpowiedział mowiąc, Ty rogi ktore rozproszyły Iudę tak iż przed nimi żaden głowy podnieść nie śmiał: przyszli aby ie odstraszyli a zraźili rogi narodow onych, ktore oni podnieśli przeciw ziemi Iudskiey, aby ią rozborzyli.

    Kapituła 2.
    ¶ 1. Pod figurą miasta Ieruzalem prorokuie o naprawie kościoła. 6. Opowieda wybawienie Zydow z więźienia Babilońskiego. 11. Prorokuie o powołaniu poganow y o krolestwie Bożym miedzy nimi.

  1. Powtore podniosłem oczy swe, y vyzrałem męża, ktory miał w ręce swey sznur pomiarowy.
  2. Do ktoregom rzekł, Gdzie idziesz: A on rzekł ku mnie, Idę abych rozmierzył Ieruzalem, a iżbych obaczył iaka iest szerza y dłuża iego.
  3. A oto Anioł on ktory rozmawiał ze mną wyszedł, a przeciw iemu wyszedł drugi Anioł.
  4. Ktory rzekł do niego, Biegay a mowi do A młodzieńca tego tymi słowy, W Ieruzalem będą mieszkać y bez murow dla wielkości ludu, y bydląt ktore są w niem.
      A To iest, Zacharyasza.

  5. Y będę iemu, mowi Pan, murem ognistym wszędy w koło, a będę iemu chwałą w pośrod iego.
  6. Hey hey vciekaycie z źiemie B pułnocney, mowi Pan, abowiemem was rozproszył na cztery wiatry niebieskie.
      B To iest, od Kaldeyczykow.

  7. Hey hey Syon ktora mieszkasz z corką Babilońską, wyrwi się.
  8. C Bowiem tak mowi Pan zastępow, Po tey chwale wyslę mię do Narodow, ktorzy was łupili. A iście ten co się was dotknie, ten się dotknie źrzenice oka iego.
      C O tey chwale mowił w v.5. a to się o Krystusie rozumie ktory przyszedł do kościoła swego y oznaymił wszem narodom zbawienie ktorego vczęstnikami będą wybrani iego a zasię potępienie nieprzyiaciołom Kościoła Pańskiego.

  9. Bo oto podniosłem nad nimi rękę swą, y będą łupem sługam swoiem, a dowiecie się iż Pan zastępow posłał mię.
  10. Zaśpieway a rozraduy się corko Syońska, abowiem oto prziydę, a mieszkać będę w pośrod ciebie, mowi Pan.
  11. Y zbieżą się wiele narodow do Pana dnia onego, y staną się ludem moim, a ia w pośrod ciebie mieszkać będę, Na ten czas poznasz iż Pan zastępow posłał mię ku tobie.
  12. Tedy weźmie Pan w osiadłość Iudę za swoy dział w źiemi świętey, a obierze sobie zasię Ieruzalem.
  13. Wszelkie ciało niechay vmilknie przed Panem: abowiem się ocucił z mieszkania świątości swoiey.

    Kapituła 3.
    ¶ Proroctwo o Panu Iezusie Krystusie, y o krolestwie iego w kościele.

  1. Tedy mi Pan okazał Iozuego kapłana nawyzszego stoiącego przed Aniołem Pańskim, a Szatan stał po prawey ręce iego, aby się sprzeciwił A iemu.
      A Aby Iozuego oskarżył okazuiąc go być nie godnym aby za iego vrzędu Kościoł miał być naprawion.

  2. Rzekł tedy B Pan do szatana, Pan niechay cię o szatanie zfuka: A niechay cię zfuka Pan, ktory sobie obrał Ieruzalem. Izali ten nie iest iako C głownia z ognia wyięta:
      B To iest, Krystus ktorego przed tym zwał Aniołem przeto iż on iest prawdziwym posłem abo Aniołem Boga Oyca Wszechmogącego od niego posłan do Prorokow y do Kościoła swego aby gi rządził.
      C Przez tę głownią rozumie się Iozue kapłan, a przez ogień Babilońskie więźienie z ktorego wyszedł, a to iest figurą Krystusową ktory sam tylko vszedł ognia grzechu.

  3. Ale Iozue był obleczon w plugawe odzienie, a stał przed Aniołem.
  4. Ktory odpowiedaiąc, rzekł do tych co stali przed nim, Zdeymicie z niego to D plugawe odzienie, Y rzekł kniemu, Oto ziąłem z ciebie nieprawość twoię a oblokłem cię w szaty odmienne.
      D To znaczy grzech ktory był na krzyżu vkrzyżowan.

  5. Tedym rzekł niech włożą czapkę chędogą na głowę iego, A tak włożyli czapkę chędogą na głowę iego, y oblekli go w szaty, A Anioł Pański stał.
  6. Tedy Anioł Pański oświadczał się przed Iozuem, mowiąc.
  7. Pan zastępow tak mowi, Ieśli drogami moimi chodzić będziesz, a strzec będziesz vstaw moich, tedy też ty sądzić będziesz dom moy, y strzedz będziesz sieni moich, a dam tobie przeście miedzy temi ktorzy tu stoią.
  8. Teraz iuż słuchay Iozue nawyzszy kapłanie, ty y przyiaciele twoi co przed tobą mieszkaią iż są mężowie możni, gdyż oto * wywiodę E Latorosl sługę mego.
      E Kaldeyski wykładacz przez to słowo rozumie Mesyasza ktorego figurą tu iest Iozue Kapłan.

      * Luk.1.v.78.

  9. Abowiem oto kamień on ktorym położył przed Iozuem, na ktorym samym było F siedm ok, tedy oto na nim G wyryię rycie iego, mowi Pan zastępow, a zgładzę nieprawość ziemie tey dnia iednego.
      F Ty oczy znaczą Proroki co się na Krysta oglądaią.
      G Drudzy czytaią otworzę ranę iego a tu iest proroctwo o ranach Krystusowych z ktorych iako z studnice wypłynęły wody żywe ku żywotowi wiecznemu wiernym Bożym.

  10. Dnia onego mowi Pan zastępow, wzowie każdy towarzysza swego pod winnicę y pod figę.

    Kapituła 4.
    ¶ 1. Widzenie lichtarza złotego, y wykład iego, przez ktory Zorobabela vpomina ku budowaniu kościoła Bożego. 11. Wykład dwu oliw ktore były po dwu stron lichtarza.

  1. A Anioł ktory zemną mowił, przyszedł zasię y obudził mię, iako męża ktorego obudzą ze snu iego.
  2. Tedy rzekł ku mnie, Y coż widzisz: A iam odpowiedział, Widzę oto A lichtarz wszytek złoty, a czaszka na wierzchu iego, y siedm lamp nad nim y siedm też nalewek ku każdey lampie ktore są na wierzchu iego.
      A Ten lichtarz znaczy kościoł Pański a czaszka na wierzchu, zacność iego, a siedmi lamp wielkość Prorokow, Apostołow, Pastyrzow, y Nauczycielow, Nalewki zasię dawaią znać o Duchu S. ktory darow swych vżycza Prorokom y inym w Kościele Bożym, a dwie oliwie znaczą Proroki starego przymierza y Apostoły nowego Teshamentu, a Zydowie rozumieią przez to widzenie Kościoł Ierozolimski y zacność iego ktory był figurą kościoła prawdziwego.

  3. Są też przy nim y dwie oliwie, iedna po prawey stronie czaszki, a druga po lewey.
  4. Potymem odpowiedziawszy rzekł do Anioła, ktory mowił ze mną temi słowy, Y coż się przez to rozumie o moy Panie:
  5. Tedy mi odpowiedział Anioł, on ktory mowił zemną temi słowy, Y wieszże co to iest: A iam rzekł, Nie wiem Panie.
  6. Odpowiedziawszy tedy rzekł tak ku mnie. Toć iest słowo Pańskie do B Zorobabela, Nie żadną mocą ani możnością stanie się to, ale duchem moim, mowi Pan zastępow.
      B To iest, do Krystusa ktory z tego Zorobabela poszedł wedle ciała y był figurą Krystusową.

  7. Ty ktoraś C iest gorą wielką przed Zorobabelem, staniesz się rownią, a z ciebie D wyimę kamień przednieyszy z takowym wołaniem, Łaska łaska nad nim.
      C Tu się rozumie wszytka moc szatańska.
      D Rozumie iż Zorobabel założy fundament kościoła, co gdy wszytek lud vyzry, będzie wołał z radością, Łaska, rć. To iest, zaczność y błogosławieństwo, niech iemu będzie, A to iest figurą Krystusa, ktory iest kamień węgelny, a iego chwały w kościele świętym bywaią sławione.

  8. Stało się tedy do mnie słowo Pańskie, tym sposobem.
  9. Ręce Zorobabelowe zaczęły ten dom y dokonaią go ręce iego, Y poznasz że Pan Bog zastępow posłał mię do was.
  10. Y ktoż pogardził dzień maluczkich początkow: Aleć się rozraduią kiedy vyźrą prawidło w ręku Zorobabelowych, Ty są siedmi ok Pańskich ktore przechadzaią wszytkę ziemię.
  11. Rzekłem potym kniemu mowiąc, A ty dwie oliwie co się rozumieią po prawey stronie lichtarza y po lewey:
  12. Y mowiłem po wtore k niemu, Y coż zacz są ty gałęźi oliwne, ktore są miedzy dwiema rurkami złotemi, z ktorych płynie oley złotey barwy:
  13. Tedy tak rzekł ku mnie, Y wieszże co to iest: a iam rzekł, Niewiem moy Panie.
  14. Powiedział tedy, Cić są dwa synowie E pomazańcy, ktorzy stoią przed Panem wszey ziemie.
      E To iest Zorobabel Książę y Iozue Kapłan nawyzszy.

    Kapituła 5.
    ¶ 1. Widzenie ksiąg lataiących co znamionowało Widzenie Efa y ołowianey sztuki. 8. Oznaymienie widzenia.

  1. Potymem się obrocił a podniosłem oczy swe, a vyzrałem, a oto leciały księgi.
  2. Tedy do mnie rzekł, Y coż widzisz: A iam rzekł, Widzę księgi lecące, ktore są na dłużą na dwudziestu, a w szerz na dziesiąci łokiet.
  3. Potym rzekł ku mnie, Toć iest ono przeklęctwo ktore ma wynidź na wszytkę ziemię: abowiem każdy złodziey iako iest napisano po iedney stronie ksiąg, będzie karan, y wszelki przysięgaiący iako napisano z drugiey strony, skaran będzie.
  4. Wywiodę ie mowi Pan zastępow, a prziydzie nad dom onego złodzieia y nad dom onego przysięgaiącego kłamliwie przez imię moie, trwać będzie w domie ich, y zniszczy gi z drzewem y z kamieniem ich.
  5. Wyszedł tedy Anioł co zemną mowił, y rzekł ku mnie, Podnieśże teraz oczy twoie, a obacz co to iest co wychodzi.
  6. A iam rzekł, Y coż wżdy iest: A on odpowiedział, Oto iest A Efa wychodzące, Potym rzekł, Toć iest oko ich po wszytkiey ziemi.
      A Ta miara dawa znać, yż tym będzie odmierzono ktorzy ynsze trapili.

  7. A B oto sztuka ołowu była niesiona, a z nią C niewiasta siedziała w pośrodku Efa.
      B To znaczy cięszkość grzechu.
      C Ta niewiasta znaczy lud napełniony grzechem, ktory iest w pośrodku oney miary Epha, a nie może z niey wynidź, niektorzy rozumieią dziesięcioro pokolenie, ktore zostało w więźieniu, aż na wieki.

  8. Tedy rzekł Anioł, Toć iest ona złość, y wrzucił ią Bog wpośrod Efa, y wrzucił onę sztukę ołowu w vsta iey.
  9. Podniosłem potym oczy swoie, y weyzrałem, a oto D dwie niewieście wychodziły a skrzydła ich powiewał wiatr, a miały skrzydła iako bociany, Y podniosły ono Efa miedzy niebo y źiemię.
      D To iest Pokolenie Iuda y Beniamin, a skrzydła znaczą prędkie wygnanie do więźienia.

  10. Tedym rzekł do onego Anioła, ktory mowił ze mną, Y dokądże niosą to Efa:
  11. Ktory mnie odpowiedział, E Aby mu zbudowali dom w źiemi Sennaar, a iżby mu zgotowano mieszkanie, y aby tam postawiono było na fundamencie swoim.
      E Dawa znać o vtrapieniu ktore przyść miało na to dwoie pokolenie, potym gdy byli przez siedmdziesiąt lat w więźieniu.

    Kapituła 6.
    ¶ 1. Widzenie czterzech wozow. 4. Wykład widzenia tego.

  1. Potym obrociwszy się podniosłem oczy swe A y vyzrałem cztery wozy, wychodzące miedzy dwiema gorami, ktore gory były miedziane.
      A Ty są cztery naprzednieysze Państwa o ktorych y Daniel przypomina Ka.7. a iedne po drugim nastawało, przez gory zasię miedziane rozumie moc ich.

  2. W pierwszym woźie były konie B rydze.
      B Ta barwa znaczy rozlanie krwie, ktore się stało pod pierwszym państwem.

  3. A w wtorym woźie C wrone, w trzecim woźie białe, a w czwartym woźie były konie strokate y mocne.
      C Ta zasię barwa znaczy zginienie państwa pierwszego, Niektorzy to rozumieią o strachu w ktorym Zydowie byli za Aswerusa Krola o czym świadczy Historya Hester w 3.y w 4. A biali zasię znaczą szczęście Zydow za Alexandra wielkiego. Strokate zasię dawaią znać iż pod państwem Rzymskiem czasem szczęścia, a czasem nieszczęścia vżyć mieli.

  4. Tedym pytał Anioła ktory zemną mowił, Panie moy co zacz są ci:
  5. A on Anioł rzekł ku mnie, Cić są czterzey wiatrowie niebiescy rozchodzący się od mieysca na ktorym stanęli, przed panuiącym nad wszytką ziemią.
  6. A w ktorym były konie wrone, wychodziły ku D pułnocy, a białe za nimi szli, A ty strokate szły ku ziemi Południowey.
      D T. i. Persowie przeciw Babilonowi.

  7. Y wyszły mocne a starały się aby obeszły ziemię, Tedy rzekł, Idźcie a obeydźcie ziemię, a ony E obeszły ziemię.
      E T. i. Rzymianie otrzymali państwa po wszytkiey ziemi.

  8. Potym mię zawołał a mowił tak ku mnie, Oto F ty co do ziemie pułnocney szły G vczyniły dosyć mysli moiey w źiemi pułnocney.
      F T. i. Persowie.
      G T. i. Vśmierzyli gniew moy mszcząc się nad Babilończyki.

  9. Tedy Pan tak zemną mowił.
  10. Przebierz z tych co byli poimani H Holdaiego, Tobiasza y Idaiego, a prziydziesz tegoż dnia y wnidziesz do domu Iozyasza syna Sefaniego, ktory się wrocił z Babilonu.
      H Własność tych czterzech imion, dawa znać iż ci są wierni a przebrani ktorzy wyszli z więźienia, to iest, wybawieni są z niewolstwa grzechu, ktorzy czynią korony chwały Iezusowi Krystusowi krolowi y kapłanowi nawyzszemu.

  11. A wźiąwszy srebra y złota, poczynisz korony, ktore położysz na głowę Iozuego syna Iozedekowego kapłana nawyzszego.
  12. Y rzeczesz tak do niego, Tak mowi Pan zastępow, Oto mąż ktorego imię iest Latorośl, ten się rozroście na mieyscu swoim, y zbuduie Kościoł Panu.
  13. A onże sam pobuduie kościoł Pański, a odniesie chwałę, siedząc a panuiąc na stolicy swoiey, y na teyże swey stolicy będzie Kapłanem, a będzie radą pokoiu miedzy obiema.
  14. Y ty korony zostaną v I Helema, Tobiasza y Idaiego, y v J Hena syna Sefaniego, ku pamiątce w Kościele Pańskim.
      I To iest, Hołdaiego, bo ten miał dwoie imię.
      J Tego też zwano Iozyaszem.

  15. A ktorzy są daleko, prziydą, y będą budować w kościele Pańskim, y dowiecie się że Pan zastępow posłał mię do was, y to się stanie ieslibyście pilnie słuchali głosu Pana Boga waszego.

    Kapituła 7.
    ¶ 1. Vczy o tym iako post iest przyiemni Bogu. 11. Sztrofuie krnąbrność Zydowską.

  1. Roku czwartego za Krola Daryusza, vczynił Pan rzecz do Zacharyasza dnia czwartego miesiąca dziewiątego, ktory iest Kasleu.
  2. Gdy A Saresera y Rogumelecha, y męże iego posłano do domu Bożego modlić się Panu.
      A Zydowie ktorzy ieszcze byli zostali w Babiloniey posłali do tych ktorzy iuż byli wyszli do Ieruzalem.

  3. Aby mowił do Kapłanow w domu Pana zastępow, także y do Prorokow, w ty słowa, Izali płakać będę B miesiąca piątego wyłączywszy się, tak iakom czynił przez kilka lat:
      B Dla zburzenia miasta y koscioła ktore się stało miesiąca piątego, to iest Lipca y dla zamordowania Godoliaszowego ktore siodmego miesiąca było, postanowili byli niektore posty będąc w więźieniu.

  4. Tedy Pan zastępow rzekł do mnie tymi słowy.
  5. Mowi tak do wszytkiego ludu tey ziemie y do Kapłanow, * Gdyście pościli y płakali miesiąca piątego y siodmego przez ty siedmidziesiąt lat, C izażeście wy mnie pościli:
      C Iakoby rzekł, azażem ia to wam roskazał:

      * Ezai.58.v.5.

  6. Abo też gdybyście iedli y pili, izażeście nie sami sobie iedli y pili:
  7. Zaisteć ty są słowa ktore Pan opowiedał przez swe dawne Proroki, gdy mieszkano w Ieruzalem spokoynie, a pograniczne iego miasteczka y Południeysze, y wszytki ktore w rowninach były, miały swe gospodarze.
  8. Tak mowi Pan do Zacharyasza.
  9. Bog zastępow tak mowi, D Czyńcie prawdziwy sąd, a czyńcie miłosierdzie y łaskę każdy nad bliźnim swym.
      D Tyć są posty prawdziwe ktore się podobaią Panu.

  10. + Nie czyńcie krzywdy wdowie ani sierotce, ani gościowi, ani vbogiemu, y nie zmyslaycie nic złego iedni na drugiego w sercach swych.
      + 2.Mo.22.v.22. Eza.1.v.23. Iere.6.v.28.

  11. Ale nic dbać niechcieli, y obrocili się tyłem, a zatulili vsty swe aby nie słuchali.
  12. Serca swe zatwardzili iako Adamantyn, iżby nie słuchali zakonu y słow, ktore Pan zastępow posyłał przez Ducha swoiego, y przez posługę dawnych swych Prorokow, skąd oto wzruszyło się wielkie rozgniewanie od Pana zastępow.
  13. A przetoż iako oni wołaiącego nie słuchali, tak ia też ich wołaiących nie wysłucham, mowi Pan zastępow.
  14. Rozmiotałem ie iako wicher miedzy wszytki narody im nie znaiome, ziemia przez nich spustoszała, a żaden w niey ani postał, y tak ona roskoszna ziemia stała się pustynią.

    Kapituła 8.
    ¶ 2. Wybawienie Zydow. 20. Nawrocenie poganow.

  1. Po wtore mowił Pan zastępow ku mnie tymi słowy.
  2. Tak mowi Pan zastępow, Zapaliłem się wielką zapalczywością dla Syonu, y byłem zapalczywym o nie w gniewie wielkim.
  3. Tak mowi Pan, A Wrocę się do Syonu, y mieszkać będę w Ieruzalem, a będzie wezwano Ieruzalem Miastem prawdy, a gora Pana zastępow, Gora święta.
      A Błogosławieństwo obiecane Syonowi y Ierozolimie ściąga się na kościoł wiernych.

  4. Pan zastępow tak mowi, Ieszcze mieszkać będą starcy y baby w vlicach Ierozolimskich, a każdy B będzie trzymał kiy w ręce swey, ku podparciu starości swoiey.
      B Dam im długo y szczęsliwie żyć.

  5. W vlicach mieysckich będzie pełno dziateczek y dzieweczek, igraiących w nich.
  6. Tak mowi Pan zastępow, Iesliż się to zda za rzecz trudną ostatkom ludu tego w onych czasiech, Izali v mnie co trudnego być może: mowi Pan zastępow.
  7. Pan zastępow tak mowi, Wybawię lud moy z źiemie wschodu słońca, y z ziemie zachodu słońca.
  8. Przywiodę ie y będą mieszkać w Ieruzalem, y będą oni ludem moim, a ia będę ich Bogiem w prawdzie y w sprawiedliwości.
  9. Tak mowi Pan zastępow, Niech się posilą ręce wasze, wy ktorzy czasu tego słuchacie słow tych ktore Prorocy powiedaią, dnia tego w ktory są założone grunty domu Pana zastępow, aby był budowan kościoł.
  10. Abowiem też y przed tym C żadney nagrody nie mieli ludzie ani bydlęta, y nie miał pokoiu ten ktory wchodził y wychodził, a to dla vciśnienia, gdyżem ia powadził wszytki ludzie iedny z drugimi.
      C Pierwey niźliście poczęły robić około kościoła.

  11. Ale iuż teraz nie vczynię tego, iako w ony przeszłe czasy nad ostatki ludu tego, mowi Pan zastępow.
  12. Ale będzie nasienie pokoiu, y wyda owoc swoy macica, a źiemia vrodzaie swoie, niebo też rosę swoię, a to wszytko dam w osiadłość ostatkom ludu tego.
  13. Y będzie w ten czas o domie Iuda, y domie Izrael, iż iakoście byli przeklętymi miedzy pogany, tak was zachowam iż na wszem będziecie błogosławieni: Nie boycież się tedy, a niech będą mocne ręce wasze.
  14. Abowiem Pan zastępow tak mowi, Iakom był vmyslił wam źle czynić, gdy mię wzruszyli ku gniewu przodkowie waszy, mowi Pan zastępow, tak mi tego żal niebyło.
  15. Tak teraz oto ziednałem się z wami, a vmysliłem dobrze czynić Ierozolimie, y domowi Iuda, Nie boycież się.
  16. A tyć są rzeczy ktore czynić będziecie, + Ieden drugiemu prawdę powiedaycie, prawdziwy a nie podchwytaiący sąd sprawuycie w mieściech waszych.
      + Efez.4.v.25.

  17. Ieden na drugiego nic złego w sercach swych nie zmyslaycie, nie kochaycie się w krzywoprzysięstwach, bo ia tego wszytkiego nie rad widzę, mowi Pan.
  18. Tedy słowa Pana zastępow są do mnie podane, tym sposobem.
  19. Pan Bog zastępow tak mowi, D Posty miesiąca czwartego, piątego, siodmego, y dziesiątego, obrocą się domowi Iudskiemu w wesele y radość, y w vroczyste święta, rozmiłuycież się tedy prawdy y pokoiu.
      D Post miesiąca czwartego ktory iest Czerwiec postanowion był dla tego iż weń było miasto wźięte a zasię post miesiąca dziesiątego ktory iest Grudzień dla tego był postanowion iż weń było miasto oblężone.

  20. Tak mowi Pan zastępow, Ieszcze się wrocą wiele narodow y mieszczan z wiela miast.
  21. A mieszczanie miasta iednego do drugiego poydą, mowiąc, Idźmy się modlić Panu, a szukać Pana zastępow, y ia też poydę.
  22. A przetoż do Ieruzalem zbieżą się wiele narodow, y niezliczony lud szukać Pana zastępow, y modlić się przed oblicznością Pańską.
  23. Pan zastępow tak mowi, Czasu onego stanie się to iż E dziesięć człowieka z narodow wszytkich ięzykow vchwycą się za kraie sukniey Żyda iednego, mowiąc, Poydziemy za wami, bo słyszymy iż iest Bog z wami.
      E Tu dawa znać o powołaniu poganow.

    Kapituła 9.
    ¶ 9. Przyście Krystusowe. 10. Naprawa Kościoła.

  1. A Groźne proroctwo Pańskie przeciw ziemi B Hadrak y Damaszkowi, odpoczynieniu iego, abowiem oko człowiecze, y każdego pokolenia Izraelskiego obroci się ku Panu.
      A W Zydowskim stoi brzemię ktore słowo pospolicie znaczy proroctwo o przyszłym karaniu, wszakoż na tym mieyscu rozumie się brzemię zakonu y grzechu, z ktorego Krystus wyzwolił ty wszytki ktorzy się pod iarzmo iego podawaią.
      B To przezwysko iest miasta Syryiskiego y Damaszku, a przez ty imiona rozumie pogany ktorzy są z Zydy wezwani ku społeczności Kościoła Krystusowego.

  2. Będzie też v Hemat miedzy granicami iego, y Tyr y Sydon, chociaż przed tym mądrymi byli.
  3. Zbudował też sobie Tyr obronę y nazbierał sobie śrebra iako prochu, a złota iako błota po vlicach.
  4. Otoż Pan C wypędzi ie, a moc iego w morzu potłucze, y będzie od ognia pożarte.
      C Będą wygnani bałwochwalcy, a na ich mieyscach wierni mieszkać będą.

  5. Ktore gdy vyzry Askalon vlęknie się, y Gaza wielce żałościwe będzie, społu y z Akkaron, abowiem ze wstydem vpadnie nadzieia iego, y zginie Krol z Gazy, a w Askalon iuż więcey D mieszkać nie będą.
      D To iest niewierni.

  6. Cudzoźiemiec będzie mieszkał w Asdod, y wykorzenię pychę Filistynow.
  7. Odeymę E krewi z vst iego, a obrzydłości iego z zębow iego, tak iż zostanie Bogu naszemu, Y będą iako Książęciem w Iudzie, a F Akkaron będzie iako Iebuzeyczyk.
      E To iest, ofiary ktore rzezali y iadali ku czci bałwanom.
      F Mieszczanie miasta tego ktorzy byli Filistynowie będą potym wiernemi Pańskiemi iako y Ierozolimczycy o ktorych tu dawa znać zowąc ie Iebuzeyczyki abowiem przed tym Ieruzalem nazywano Iebuz.

  8. Y osadzę ia dom moy obroną, aby się nie bał zastępow nieprzyiacielskich, y tego ktoryby tam y sam przechodził, okrutnik nie postoi miedzy nimi, G abowiemem teraz widział oczyma swemi.
      G To Prorok sam od swey osoby mowi oznaymuiąc widzenie swe.

  9. Rozwesel się barzo corko Syońska, wykrzykay corko Ieruzalem, * oto Krol twoy ktobie prziydzie, sprawiedliwy, y zbawiciel, y pokorny, siedzący na oslicy y na oslęciu.
      * Eza.62.v.11. Mat.21.v.5.

  10. Porąbam wozy z H Efraim, a konie z Ieruzalem, łuki woienne będą złamane, a w pokoiu będzie się vmawiał z narody, opanowanie iego będzie od morza do morza, od Rzeki aż do końca ziemie.
      H Dawa znać iż za tego Krola spokoynego niepotrzeba będzie zbroie.

  11. Ty też będziesz zachowan przez I krewi przymierza twego, J wypuściłem więźnie twe z dołu w ktorym nie masz wody.
      I To iest, przez krewi Krystusowę ktory z tobą vczynił przymierze.
      J Okazuie iż on wybawi ony ktorzy są pod iarżmem czarta y piekła, a tu niektorzy z mieysca tego chcą twierdzić o czyścu co się nigdy o nim Prorokowi nie sniło.

  12. Iuż się wroćcie do K obrony o wy więźniowie ktorzy nadzieię macie, boć iuż dziś opowiedam że L dwoiako tobie płacić chcę.
      K To iest, do Krystusa ktory iest mocną a nie dobytą basztą waszą, a Zydowie to o kościele rozumieią, powiedaiąc iż Prorok napomina więżnie aby szli do kościoła ktory był w Iruzalem.
      L Dawa znać iż w wtorym kościele więcsze będzie szczęście niźli w pierwszym.

  13. Bowiemem ia M wyciągnął sobie Iudę iako łuk, a napełniłem Efraim, y wzbudziłem syny twe o Syon przeciw synom twoim o Grecia, y vczynię cię iako mieczem mocarza.
      M Oznaymuie iż z ludu swego obierze ludzi waleczne y zbroyne, by walczyli z nieprawością y z niedowiarstwem tego świata, a mianowicie przypomina Grecią, gdzie mądrość ludzka panowała, ci zasię rycerze są Apostołowie.

  14. Y okaże się Pan nad nimi, a strzała iego wyleci iako łyskawica, y zatrąbi Pan Bog w trąbę, a poydzie iako wichry Południowe.
  15. Pan zastępow bronić ich będzie, będą pożyrać y podbiiać sobie kamienie od proc, y piiąc będą huczeć iako piiani, y będą N pełni iako bańki, y iako rogi v ołtarza.
      N Iako Lewitowie ofiarowali krew bydlęcą, także też y ci ofiarować będą ofary żywe, to iest ty ktore narocą opowiedaniem Ewanyelyey.

  16. Pan Bog ich wybawi ie czasu onego iako trzodę ludu swoiego, abowiem wywyższa się nad ziemią iego iako kamienie drogie w koronie.
  17. Abowiem iakaż to iest dobroć iego, y ochędoga: O zboże y moszcz vwesela młodzieńce y panienki.
      O Przez obfitość rzeczy cielesnych, rozumieią się duchowne.

    Kapituła 10.
    ¶ 2. Prożność bałwochwalcow. 3. Więźienie y wybawienie Zydow.

  1. Proścież Pana o A deżdż czasu wieczornego, a Pan sprawi błyskawicę, y da wam obfity deżdż, y każdemu trawę po polach.
      A Napomina lud swoy, aby prosił Boga o naukę niebieską.

  2. Abowiem bałwani opowiedaią fałsz, a wieszczkowie widzieli kłamstwa, prożne sny powiedali, a przedsię ich pociecha iest prożna, y dla tego rozbłąkali się iako owce, y znędznieli dla tego iż pastyrza nie mieli.
  3. Gniew moy zapalił się przeciw pastyrzom onym, a ia nawiedzę B kozły, abowiem Pan zastępow C nawiedzi trzodę swoię, dom Iudski, a sprawi ie iako konia sławnego w boiu.
      B To iest książęta y przełożone nad ludem.
      C To iest przez Apostoły, iako o tym wspomina wyższey w 9.Kap.v.13.

  4. Z niego się stanie węgieł, z niego będzie gwoźdź, z niego łuk woienny, a z niego społu wynidzie wszelki poborca.
  5. Y będą iako mocarze depcąc nieprzyiacioły we błoto po vlicach czasu walki, y zwiodą bitwę, abowiem Pan będzie z nimi, wszytcy iezdni będą posromoceni.
  6. Bo ia vmocnię dom Iudski, a dom Iozefow zachowam, y dam im mieszkanie, a zmiłuię się nad nimi, y będą tak iako bym ich nigdy nie odpędzał od siebie, gdyżem ia iest Pan Bog ich ktory ich wysłuchawam.
  7. Y będą Efraimitowie D iako mocarze, a serce ich rozweseli się iako od wina, Synowie ich widząc to weselić się będą, y rozraduie się serce ich w Panu.
      D To iest mężnie walczyć będą, a tu rozumie Apostoły.

  8. Zaświsnę na nie, E a zbiorę ie do siebie, abowiem ie odkupię y będą rozmnożeni, tak iako przed tym rozmnożeni byli.
      E Dawa znać o iedności wiernych.

  9. Rozsieię ie miedzy narody, a na mieścach dalekich wspomioną na mię, Y będą żyć z syny swoimi, a nawrocą się.
  10. Przyprowadzę ie z źiemie Egiptskiey, a pozbieram ie z Assyryey, y przywiodę ie do ziemie Galaad y do Libanu, tak iż im mieśca stawać nie będzie.
  11. Y przeydzie aż na morze vciśnienie y pobiie nawałności na morzu, y wszytki głębokości rzeki będą osuszone, y wszytka pycha Assyriey będzie złożona, Sceptrum od Egiptu też odięte będzie.
  12. Zmocnię ie w Panu, a będą chodzić w imię iego, mowi Pan.

    Kapituła 11.
    ¶ 1. Opowieda zepsowanie kościoła przez Rzymiany. 12. Prorokuie o przedaniu Krystusa przez Iudasza.

  1. O ty A Libanie, otworz brany twoie, a ogień popali Cedry twoie.
      A Znamienuie kościał budowany z Cedrow ktore były wźięte z Lybanu.

  2. Ty B iedlino rozkwil się, abowiem vpadł Cedr, a kosztowne budowania spustoszone są, Wy dęby Basan roskwilcie się, abowiem lasy gęste są porąbane.
      B To iest lud pospolity, a przez Cedry pierwey rozumie przełożone, a przez dęby rozumie bogacze, a przez las Ieruzalem.

  3. Oto słyszeć głos żałosny pastyrzow, abowiem zacność ich spustoszona iest, oto też y głos ryku C lwiego słychać, abowiem pycha Iordanu zborzona iest.
      C Lwięta są książęta, a pycha Iordanu iest zacność oney ziemie.

  4. Pan Bog moy tak mowi, Paś owce zgotowane ku D zabiciu.
      D To iest, przez Rzymiany.

  5. Ktore pobiią E panowie ich, F a nie zgrzeszą, Bo ten co ie przedawać będzie, rzecze, Błogosławiony Pan iest, Otom się zbogacił, gdyż y G pastyrz ich nieprzepuści im.
      E To się o Rzymianiech rozumie ktorzy ten lud w mocy mieli.
      F To iest, będą mniemać iż Bogu wdzięczną rzecz czynią abo też w tym grzeszyć nie będą iż dosyć czynią sprawiedliwemu sądowi Bożemu.
      G Rzymianie.

  6. A przetoż się iuż daley nie zmiłuię nad mieszkaiącymi w krainie oney, mowi Pan, abowiem oto podam ludzi ony każdego w ręce bliźniego iego, y do rąk krola iego, a potłoczą onę ziemię, ani ich wyrwę z rąk ich.
  7. Ale paść będę trzodę zgotowaną ku zabiciu, a owszem co H nanędznieysze z trzody, Y wezmę sobie dwie I rozdze, z ktorych iednę przezowę Noam, a drugą Hobelim, y będę pasł owce.
      H Rozumie ostatki Zydow ktorzy vwierzą. I Przez dwie rozdze rozumie dwoiaki sposob pastyrzow, przez Noam to iest kochanie rozumieią się dobrzy a przez Hobelim, to iest związanie, złe.

  8. Y podrąbię pastyrzow J trzech w iednym K miesiącu, a dusza moia zażali się nad nimi, bo też dusza ich brzydziła się mną.
      J Odeymę im krole, Kapłany y proroki.
      K Przez mały czas.

  9. Rzekłem tedy, Iuż was więcey pasć nie będę, * To co zdycha niech zdechnie, a ktore pozostaną niech pożywaią każda mięso towarzyszki swey.
      * Iere.15.v.2.

  10. Wezmę potym rozgę moię Noam, y vrznę ią abych wniwecz obrocił przymierze me w ktorem wszedł ze wszytkimi narody.
  11. Y wniwecz się obroci dnia onego, a poznaią nędzniuchne z trzody, ktorzy się mnie boią, iż to było słowo Pańskie.
  12. Tedy rzekę do nich, L Iesliż się wam zda, daycie mnie moię zapłatę, a iesli nie, tedy przestańcie, + A tedy M odważyli zapłatę moię trzydzieści pieniędzy srebrnych.
      L Okazuie im niewdzięczność ich, a iako pastyrz żąda od nich zapłaty, to iest posłuszeństwa.
      M Nierzkąc aby mi nagrodzić mieli iako słusza, y owszem zaprzedadzą mię nieprzyiaciołom moim za trzydzieści pieniędzy.

      + Mat.27.v.9.

  13. N Rzekł za tym Pan ku mnie, Wrzuć ie do O zduna, abowiem ta zapłata zacną iest, za ktoram iest zakupion od nich: Wźiąłem tedy trzydzieści pieniędzy srebrnych, a wrzuciłem ie do domu Pańskiego przed zduna.
      N To iest, w widzeniu.
      O Drudzy czytaią podskarbiego, a tu rozumie o roli ktorą kupiono na pogrzeb cudzoźiemcow, a to znaczyło iż lud ten miał być wiecznie rosproszon miedzy obcemi narody a iakoby pogrzebion.

  14. Potym vrznę drugą rozgę moię Hobelim ku rosypaniu onego braterstwa ktore było miedzy Iudą a Izraelem.
  15. Y rzekł Pan ku mnie, Ieszcze weźmi sobie naczynia pastyrza szalonego.
  16. Abowiem oto wzbudzę niektorego P pastyrza na ziemi, ktory owiec znędzonych nawiedzać nie będzie, a co iest podłego nie będzie szukał, a co vłomnego iest nie vzdrowi, a co vstało nie będzie nosił, ale będzie iadł mięso co natłustszych, a ich kopyta potłucze.
      P Proroctwo o krolestwie Antykrystowem.

  17. Biada niepożytecznemu pastyrzowi ktory opuszcza trzodę, Oto miecz nad ramieniem iego, y nad prawem okiem iego, ramię iego vschnie, a oko iego prawe barzo zaczmione będzie.

    Kapituła 12.
    ¶ 1. Prorokuie o zwicięstwie Koscioła przeciwko nieprzyiaciołom iego. 10. y o smierci Kristusowey.

  1. A Brzemię słowa Pańskiego nad Izraelem, Mowi Pan ktory rospostarł niebiosa, a vgruntował ziemię, ktory stworzył ducha człowieczego w nim.
      A Proroctwo o przyszłym nieszczęściu.

  2. Oto ia postawię Ieruzalem iako kielich B z truciną wszem narodom okolicznym, y samemu Iudzie ktory będzie w oblężeniu przeciw Ieruzalem.
      B Prześladowce Kościoła Bożego zginą iakoby trucizną zarażeni.

  3. I stanie się czasu tego, że Ieruzalem vczynię kamieniem cięskiem na wszytki narody. A ile się ich oń pokuszą aby gi podnieść mieli, będą od niego potłoczeni chociaż się wszytki narody ziemie zgromadzą przeciw iemu.
  4. Czasu onego, mowi Pan, Zarażę C konia każdego strętwieniem, y iezdca iego szaleństwem, a otworzę oczy moie nad domem Iuda, a zarażę slepotą wszytki konie pogańskie.
      C Przez konia rozumie niewierne ktorzy się wywyższaią w pychę, a przez iezdzcę przełożone, y Książęta, a przez Iudę koscioł Pański.

  5. Tedy rzeką wszytki Książęta Iudskie w sercach swych, Mieszczanie Ierozolimscy są mocą naszą w Panu zastępow Bogu swoim.
  6. Czasu onego położę Książęta Iudskie iako węgle rospalone miedzy drwy, a iako pochodnią goraiącą miedzy snopy, y będą pożyrali na prawą y na lewą stronę wszytki narody okoliczne, a Ieruzalem zasię na mieyscu swym zostanie aby w nim mieszkano.
  7. Zachowa Pan przybytki Iudskie iako od początku, aby chwała domu Dawidowego y chwała mieszczan Ierozolimskich nie wywyższała się nad Iuda
  8. Czasu tego Pan bronić będzie mieszczan Ierozolimskich, a ten ktoryby był miedzy niemi mdły stanie się czasu onego iako Dawid, a dom Dawidow będzie iako Bog, y iako Anioł Pański przed ich oblicznością.
  9. A w on dzień vmyslę potrzeć wszytki narody, ktorzy przyciągną przeciw Ieruzalem.
  10. Y wyleię na dom Dawidowy y na mieszczany Ierozolimskie Ducha łaski y litości, + a będą się D oględać na mię ktorego zbodli, y zażalą się nad nim żalem takiem iako nad dzieciątkiem iednorodzonem, a gorzkością będą zięci nad niem, iako ten ktory bywa zięt gorzkością nad synem pierworodnym.
      D To się wypełniło w ten czas gdy Duch S. z stąpił na Apostoły, a lud był nawrocon do Boga kazaniem Piotra S. Dźieiow 2.kap.

      + Ian.19.v.37.

  11. Dnia onego będzie wielkie narzekanie w Ieruzalem, # iako narzekanie Hadadremmon na polu Magedon.
      # 2.Kron.35.v.22.

  12. Zażali się ziemia y wszytki pokolenia każde z osobna, pokolenie domu Dawidowego osobno, y żony ich osobno, pokolenie domu Natan osobno, a żony ich osobno.
  13. Pokolenie domu Lewi osobno, y żony ich osobno, pokolenie domu Semei osobno, także y żony ich osobno.
  14. A także y wszytki ine pokolenia każde z osobna, także y żony ich osobno.

    Kapituła 13.
    ¶ 1. Prorokuie o odpuszczeniu grzechow w kościele. 3. Prorokuie przeciw fałesznym prorokom.

  1. W on to dzień, będzie A studnica otworzona domowi Dawidowemu, y mieszczanom Ierozolimskim ku omyciu grzechow y nieczystot ich.
      A Niektorzy to rozumieią o boku Krystusowym, a drudzy o krzście s.: ktorego omycie skutek swoy bierze od śmierci Krystusowey.

  2. * Czasu onego mowi Pan zastępow, wykorzenię imię bałwanow z źiemie, tak iż iuż pamiątki ich żadney daley niebędzie, Odeymę proroki y ducha nieczystoty z źiemie.
      * Ezech.30.v.13.

  3. Y stanie się gdy kto na potym prorokować będzie, iż ociec y matka rodzice iego, rzeką do niego, B Nie będziesz żył, abowiemeś opowiedał kłamstwo w imię Pańskie, a ociec y matka rodzice iego, przebodą gi przeto iż prorokował.
      B To było wedle zakonu postanowiono przeciw fałesznym prorokom, o czym patrz w 5.Mo.13.kap.

  4. Na ten czas prorocy posromoceni będą każdy z swoiem widzeniem ktore opowiedał, a iuż nie obloką w kosmaty C płaszcz aby kłamali.
      C To iest, w odzienie prawdziwych prorokow, ku przykryciu swoich błędow.

  5. A rzecze każdy, Nie iestem ia prorokiem, alem iest oraczem, abowiem człowiek postanowił mię pastyrzem od młodości moiey.
  6. Rzeką tedy kniemu, I coż to są za rany w ręku twoich: A on odpowie, Tyć są ktorymi iestem D zranion w domu przyiacioł moich.
      D To iest, skaran abym się nie vdał za fałszywym proroctwem.

  7. E Ocuć się o mieczu nad pastyrzem moim, y nad mężem towarzyszem moim, mowi Pan zastępow, + Vderz pastyrza a rozproszą się owce, y obrocę rękę moię ku F maluczkim.
      E Iakoby rzekł, O ty Izrael, vderzysz pastyrza moiego, ktorego do ciebie poslę, a to się o Krystusie rozumie.
      F Zowie maluczkimi ty ktore nazwał owcami, to iest Apostoły, oznaymuiąc iż mieli być doswiadczeni rozmaitym przesladowaniem.

      + Mat.26.v.31. Mar.14.v.27.

  8. Y stanie się G po wszytkiey ziemi, mowi Pan, że dwie części w niey zniszczeią y vstaną, a trzecia zostanie w niey.
      G Oznaymuie pomstę Bożą przeciw Zydow po śmierci Krystusowey powiedaiąc iż tylko trzecia część zostanie ludu tego, y to będą w wielkim vtrapieniu, wszakoż na ostatek dostąpią miłosierdzia.

  9. Ale onę trzecią część poprowadzę przez ogień, a wypławię ie iako pławią srebro, y będę probował, iako probuią złoto, On będzie wzywał imienia mego, a ia go wysłucham, y rzekę, Onci iest ludem moim, a on też rzecze, Pan, Bog moy iest.

    Kapituła 14.
    ¶ 1. Prorokuie o nauce ktora ma wychodzić z kościoła. 10. Y o naprawie iego.

  1. A Oto przychodzi dzień Pański, a będą łupy twoie rozdzielone w pośrod ciebie.
      A Oznaymuie proroctwo o poborzeniu Ierozolimy przez Rzymiany po śmierci Krystusowey.

  2. Abowiem ia zgromadzę narody wszytki przeciw Ieruzalem ku walce, a będzie dobyte miasto, y domy rozerwane, niewiasty będą pogwałcone, a połowica miasta będzie odwiedziona w poimanie, ale ostatki ludu nie będą z miasta precz wykorzenieni.
  3. Wynidzie Pan a będzie walczył przeciw onym narodom, tak iako boiował B czasu walki.
      B O tey walce patrz w 2.Moi.14.

  4. A nogi iego w on dzień stać będą C na gorze Oliwney, ktora iest przeciw Ieruzalem od wschodu słońca, D y rozszczepi się na poły gora Oliwna od wschodu aż do zachodu, Tam będzie dolina wielka, a połowica gory zaydzie na pułnocy, a druga iey połowica na Południe.
      C To iest, będzie srogim y straszliwym sędzią.
      D Tymi słowy dawa znać o odmianach dziwnych, a iż każda moc przeciwna Krystusowi vpadnie. 1.Kor.15.v.14.

  5. Tedy E vcieczecie w doliny gor, abowiem dolina gor doydzie aż do Azal, j vcieczecie iakoście vciekali przed drżeniem ziemie, # za czasow Oźiasza krola Iudskiego, Tedy Pan Bog moy przydzie, a z nim wszytcy F Swięci.
      E Vkazuie wielkie trfogi ktore maią przydź, o ktorych Luk. przypomina kap.21. F To iest, Aniołowie.

      # 2.Kron.26. Amos.1.v.1.

  6. Y stanie się dnia onego, iż światłość ani będzie iasna, ani ciemna.
  7. Nad to będzie G dzień ieden, o ktorym wie sam Pan, w ktorym nie będzie ani dnia ani nocy, ale czasu wieczornego będzie iasno.
      G Oznaymuie iż czasu sądu przed wydaniem dekretu sędziego nie będzie znać wyranych y potępionych aż pod wieczor, to iest po vczynionym dekrecie, iawnie ie znać będzie.

  8. Y przyda się dnia onego, wynidą żywe wody z Ieruzalem, połowica ich H do morza na wschod słońca, a połowica do morza ostatecznego, a będzie lecie y źimie.
      H Ty są dwie granice ziemie świętei przez ktore rozumie towarzystwo ludzi świętych ktorzy ochłodzeni być mieli przez wody żywe, to iest, przez moc ożywiaiącą ktora pochodzi od Krystusa na wieki, y dla tegoż mowi że będzie lecie y źimie.

  9. A będzie Pan krolem nad wszytką ziemią dnia onego będzie ieden Pan, a imię iego iedno.
  10. I Wszytka ziemia obroci się w rownią iako pola od Gabaa, aż do Remmon na Południe ku Ieruzalem, a wywyższy się, y będzie mieć mieszkanie swe na miescu swoiem od brany Beniamin, aż do miesca brany pirwszey, y do brany węgielney, a od wieże Hananeel aż do pras krolewskich.
      I To iest, Ierozolimska, A przez zacność tego Ieruzalem ziemskiego dawa znać o zacności onego Ieruzalem niebieskiego.

  11. Będą w niey mieszkać, a żadney na potym w niey porażki nie będzie, owszem w Ieruzalem bespiecznie mieszkać będą.
  12. A to będzie karanie ktore Pan poda wszytkim narodom ktorzy będą walczyć przeciw Ieruzalem, ciało każdego z nich zemdleie chociaż ieszcze stać będą na nogach swoich, a oczy ich wypłyną z dołkow swych, y ięzyk ich vschnie w vściech ich.
  13. Abowiem dnia onego będzie w nich wielkie vciśnienie od Pana, bo się każdy vchwyci ręki bliźniego swego, a zemdleie ręka iego, w ręku bliźniego swego.
  14. Ale y J Iuda walczyć będzie przeciw Ieruzalem, a bogactwa wszytkich narodow okolicznych zgromadzone będą, złoto y srebro, y wielka obfitość szat.
      J Zydowie niewierni y przeciwnicy Ieruzalem to iest kościoła mego potępieni będą.

  15. Takieżci też karanie będzie, na konie, na muły, wielbłądy y osły, y na wszytki bydlęta ktore iedno będą w onych oboźiech, iako oto to karanie.
  16. A ile ich pozostanie z onych wszytkich narodow ktorzy się zciągnęli przeciw Ieruzalē, windą co rok ku chwaleniu krola Pana zastępow y ku obchodzeniu K święta namiotow.
      K W tych słowiech rozumie wszytkę chwałę należącą Panu Bogu.

  17. Y stanie się że ci ktorzy nie poydą do Ieruzalem z pokolenia wszey ziemie, ku chwaleniu krola Pana zastępow, nad L tymi dżda nie będzie.
      L To iest, błogosławieństwa y łaski Bożey.

  18. Iesliż też pokolenie Egiptskie nie przydzie ani wnidzie, tedy deszcz nie vpadnie na nie, ale będzie tam karanie ono, ktorym Pan pobiie narody ktorzy nie przyszli obchodzić święta namiotow.
  19. A to się stanie prze grzech Egiptski y prze grzech wszytkich narodow, ktore nie przyszły ku obchodzeniu święta namiotow.
  20. Czasu onego, stanie się iż wszytek M rząd ktory iest na koniech, będzie poświęconym Panu, a N kotły będą w domu Pańskim, iako miednice przed ołtarzem.
      M Niektorzy czytaią naczołki abo dzwonki, w czym tu vkazuie błogosławieństwo świętych ktorzy są poświęceni Panu, a ktorzy sobie mężnie a statecznie przy nim poczynali.
      N Pod podobieństwem tych kotłow y miednic, dawa znać iż ci będą poświęceni Panu ktorzy zdrowie swe, y żywot, y krewi swą poświęcą ku wywyzszeniu chwały Bożey.

  21. A każdy kocieł ktory będzie w Ieruzalem y w Iudzie, będzie poświęcony Panu zastępow, y wszytcy ofiaruiący przydą, a biorąc ie będą w nich warzyć, a nie będzie na potym kupiec w domu Pana zastępow dnia onego.
Spis Kapituł, Indeks Ksiąg